Seminelí
Mōsaia 3:1–17: Fakamoʻui tuʻunga ʻia Sīsū Kalaisi


“Mōsaia 3:1–17: Fakamoʻui Tuʻunga ʻia Sīsū Kalaisi,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“Mōsaia 3:1–17,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

Mōsaia 3:1–17

Fakamoʻui tuʻunga ʻia Sīsū Kalaisi

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

ʻI he hisitōliá kotoa, kuo ʻaʻahi mai ʻa e kau ʻāngeló ki he māmaní ke fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisi mo fakahā ʻa e “ongoongo fakafiefia ʻo e fiefia lahi” (Mōsaia 3:3; ʻAlamā 13:22; Hilamani 16:14). Naʻe fakahoko ha ʻaʻahi pehē ki he Tuʻi ko Penisimaní. Naʻá ne vahevahe mo hono kakaí ʻa e fakamoʻoni ʻa e ʻāngeló kia Sīsū Kalaisí, ngaahi meʻa ʻe aʻusia ʻe he Fakamoʻuí, pea mo e moʻoni ʻoku toki maʻu pē ʻa e fakamoʻuí ʻi he huafa ʻo Kalaisí. ʻE lava ke tokoni e lēsoni ko ʻení ke mahino kiate koe ʻa e mahuʻinga ʻo e meʻa naʻe fai ʻe Sīsū Kalaisi kae lava ke fakamoʻui koé.

Ko hono tokoniʻi e kau akó ke nau ako ke fakalaulaulotó. ʻOku ʻuhinga ʻa e “fakalaulaulotó” ke fakakaukauloto pe sioloto fakamātoato ki ha meʻa, pea ʻoku faʻa kau ai ʻa e lotú. ʻI he ako ʻa e kau akó ke fakalaulauloto lolotonga ʻenau ako folofola fakatāutahá, ʻe fakahā ʻe he Laumālié ʻa e moʻoní kiate kinautolu mo tokoni ke nau ʻilo ʻa e founga te nau lava ai ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau akó ke nau aleaʻi mo ha mēmipa ʻo e fāmilí, kaungāmeʻa, pe taki ʻo e Siasí ha ngaahi tāpuaki ʻoku malava koeʻuhí pē ko Sīsū Kalaisi.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ko e ngaahi ongoongo fakafiefia ʻo e fuʻu fiefia lahi

Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha kau ʻāngelo ʻoku nau fanongonongo hono ʻaloʻi ʻo e Fakamoʻuí.

  • Te ke lava nai ʻo fakakaukau ki ha ngaahi taimi naʻe haʻu ai ha kau ʻāngelo ki he māmaní ke fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisi?

ʻOku ʻi he Luke 2:10–12 ha sīpinga ʻe taha. Lau e ngaahi veesi ko ʻení pe mamata ʻi he foʻi vitiō “ʻIlo ʻe he Kau Tauhisipí Hono ʻAloʻi ʻo Kalaisí” mei he 0:00 ki he 1:47, ʻo kumi e meʻa naʻe lea ʻaki ʻe he ʻāngeló talaki e ʻaloʻi ʻo e Fakamoʻuí. ʻOku lava ke maʻu e vitioó ni ‘i he ChurchofJesusChrist.org.

Naʻe toe hā foki ha ʻāngelo ki he Tuʻi ko Penisimaní. Lau ʻa e Mōsaia 3:3–4, ʻo kumi ʻa e ngaahi meʻa naʻe faitatau ai ʻa e meʻa naʻe fakahā ʻe he ʻāngeló ki he kau tauhisipí pea mo e meʻa naʻe fakahā ʻe he ʻāngeló ki he Tuʻi ko Penisimaní.

  • Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻi hono pehē ʻe hoko ko ha “ongoongo fakafiefia ʻo e fiefia lahi”?

Naʻe vahevahe ʻe he Tuʻi ko Penisimaní ʻi heʻene malanga ki hono kakaí ʻi he Mōsaia 3:1–17, ha niʻihi ʻo e pōpoaki ʻa e ʻāngeló. Naʻe fakamatalaʻi ʻe he pōpoakí ni ʻa e moʻui mo e misiona ʻo Sīsū Kalaisí, founga te nau lava ai ʻo maʻu ʻa e fiefiá, mo e meʻa ʻoku foaki ʻe Sīsū he ʻikai toe lava ʻe ha tahá.

Ko e huafa pē ʻe taha ʻoku maʻu ai ʻa e fakamoʻuí

Lau ʻa e Mōsaia 3:17, ʻo kumi e meʻa ʻoku foaki mai ʻe Sīsū Kalaisí.

  • Ko e hā ha foʻi moʻoni te ke lava ʻo ʻiloʻi mei he veesi 17?

ʻE lava ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ha ngaahi moʻoni kehekehe—hangē ko ʻení, ʻoku toki maʻu pē ʻa e fakamoʻuí ʻia Sīsū Kalaisi. Fakamālō ki he kau akó ʻi hono vahevahe ʻo e ngaahi moʻoni ne nau maʻú, pea fakakaukau ke hiki ha meʻa ʻe taha pe lahi ange ʻi he palakipoé.

Lau ʻa e lea ko ʻeni meia ʻEletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo kumi e meʻa ʻoku fakahaofi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi mei aí:

Naʻe ʻikai ngata pē hono fakahaofi kitautolu ʻe hotau ʻEiki mo e Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí, ʻi Heʻene meʻaʻofa taʻe-mafakatataua ʻo ʻEne Fakaleleí, mei he maté ka naʻá Ne foaki mai, tuʻunga ʻi he fakatomalá, ha fakamolemole ʻo ʻetau ngaahi angahalá, mo tuʻu mateuteu foki ke fakahaofi kitautolu mei he faingataʻaʻia mo e mamahi ʻo hotau laumālie kuo kafó. (Neil L. Andersen, “Kuo Kafo,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2018, 85)

ʻOku fakataumuʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke tokoniʻi e kau akó ke nau ongoʻi ʻenau fiemaʻu ʻa e Fakamoʻuí. Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto fakalongolongo ki heʻenau ngaahi talí. Fekumi ki ha fakahinohino mei he Laumālié ke ʻiloʻi ha ngaahi founga kehe te ke lava ʻo tokoniʻi ai e kau akó ke nau ongoʻi ʻenau fiemaʻu fakafoʻituitui ʻa Sīsū Kalaisí.

Fakakaukau ki he meʻa ʻoku fiemaʻu ke fakahaofi koe mei aí. ʻOku ʻi ai nai ha ngaahi angahala ʻokú ke fāifeinga ke ikunaʻi? ʻOku ʻi ai nai ha ngaahi mamahi pe faingataʻa ʻokú ke aʻusia? ʻI hoʻo ako ʻa e Mōsaia 3, fekumi ki ha ueʻi fakalaumālie ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní ke tokoniʻi koe ke ke ʻiloʻi ʻa e founga te ke lava ai ʻo maʻu ʻa e fakamoʻui ʻoku ʻomi ʻe Sīsū Kalaisí.

Lau ʻa e Mōsaia 3:5–10, ʻo kumi e meʻa naʻe fai ʻe Sīsū Kalaisi kae lava ke fakamoʻui koé. Tuku ha taimi ke laukonga māmālie ai mo fakalaulauloto. Ko e fakalaulaulotó ko ha founga ia ʻe taha ke fakaafeʻi ai e Laumālie Māʻoniʻoní ke ne akoʻi koe. Mahalo te ke fie hiki e ngaahi fakakaukaú ʻi hoʻo folofolá pe tohinoa akó.

Fakapapauʻi ʻoku maʻu ʻe he kau akó ha taimi feʻunga ke lau mo fakalaulauloto ai ki he folofolá. ʻI he ʻosi e laukonga ʻa ha kau ako ʻe niʻihi, fakakaukau ke fakaafeʻi kinautolu ke toe lau ha ngaahi veesi pau, kumi ha ngaahi futinouti, pe tuku ha taimi lahi ange ke fakalaulauloto ai.

Hili ha taimi feʻunga, poupouʻi e kau akó ke vahevahe ʻa e meʻa naʻe makehe kiate kinautolu ʻi heʻenau akó. Fakakaukau ke ke fakaʻaongaʻi ha niʻihi pe kotoa ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení: Te ke lava foki ʻo fakaafeʻi e kau akó ke nau fai ha ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e ngaahi vēsí.

  • Ko e hā ha ngaahi fakakaukau, ongo pe ueʻi naʻá ke maʻu ʻi hoʻo ako e ngaahi veesi ko ʻení?

  • Ko e hā ha ngaahi kupuʻi lea ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻoku makehe kiate koe?

  • Ko e hā ha ngaahi fakamatala naʻá ke maʻu ʻoku ueʻi ai koe ke ke fiefia hakahaka?

  ChurchofJesusChrist.org 

  Fakakaukau ke vahevahe ha aʻusia fakataautaha pe fakamoʻoni ki he ʻEikí pea mo e fakamoʻui ʻokú Ne foakí. Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe foki ha ngaahi aʻusia mo ha ngaahi fakamoʻoni.

Lau ʻa e Mōsaia 3:11–13, ʻo kumi e meʻa ʻoku fiemaʻu ke ke fai ke maʻu ai ʻa e fiefia mo e fakamoʻui tuʻunga ʻia Sīsū Kalaisí. Laukonga māmālie pea fakalaulauloto ki he ngaahi veesi ko ʻení. ʻE lava ke tokoni atu e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke ke fakalaulauloto.

Fakaʻaongaʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi ʻi laló, pe ngaahi fehuʻi kehe ʻokú ke ongoʻi ʻoku ueʻi koe ke ke ʻeké, ke tokoniʻi e kau akó ke nau aleaʻi ʻa e fiefia ʻe lava ke maʻu ʻi he fakatomalá. Te ke lava foki ʻo vahevahe e lea ʻa ʻEletā Teili G. Lenilani fekauʻaki mo e fiefiá mo e fakatomalá ʻi he konga ki he “Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá”.

ʻE ala ʻaonga ki he kau akó hono ʻiloʻi e tefitoʻi moʻoni ko ʻení: Kapau te tau tui kia Sīsū Kalaisi pea fakatomala, ʻe lava ke fakahaofi kitautolu mei heʻetau ngaahi angahalá pea fiefia ʻi he fuʻu fiefia lahi.

  • Ko e hā kuó ke ako pe ongoʻi fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻokú ne ueʻi koe ke ke fakatomalá?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku ʻomi ai ʻe he fakamolemole ʻo e ngaahi angahalá ʻa e fiefiá?

Manatuʻi e meʻa ʻoku fiemaʻu ke fakahaofi koe mei aí. Fakakaukau ki he meʻa naʻá ke ako ʻi he Mōsaia 3 mo e ngaahi ongo naʻá ke maʻu mei he Laumālié. Feinga ke fakaʻaongaʻi ʻa e tuí, ke fakatomala, pea tui kia Kalaisi koeʻuhí ke ke lava ʻo maʻu ʻa e tokoni ʻa e Fakamoʻuí pea mo e fiefia ʻoku maʻu mei hono fakamolemoleʻí.