Seminelí
Fakataukei Fakatokāteliné: 2 Nīfai 28:30—“ʻOtu Lea ki he ʻOtu Lea, ʻa e Akonaki ki he Akonaki”


“Fakataukei Fakatokāteliné: 2 Nīfai 28:30—ʻʻOtu Lea ki he ʻOtu Lea, ʻa e Akonaki ki he Akonaki,’” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“Fakataukei Fakatokāteliné: 2 Nīfai 28:30,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

Fakataukei Fakatokāteline: 2 Nīfai 28:30

“ʻOtu Lea ki he ʻOtu Lea, ʻa e Akonaki ki he Akonaki”

ʻĪmisi
toʻu tupu ʻoku nau ako e folofolá

ʻI ha lēsoni kimuʻa, “2 Nīfai 28:27–32,” naʻá ke ako ai ʻa e 2 Nīfai 28:30 peá ke ʻilo ʻoku fakahā ʻe he ʻOtuá ʻa e moʻoní ʻi he ʻotu lea ki he ʻotu lea kiate kinautolu ʻoku loto-fiemālie ke maʻu iá. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ako maʻuloto e potufolofola mo e kupuʻi lea folofola mahuʻinga ki he 2 Nīfai 28:30, fakamatalaʻi ʻa e tokāteline ʻoku akoʻi ʻi he potufolofolá ni, pea fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié ʻi ha ngaahi tūkunga moʻoni ʻo e moʻuí.

Ko hono tokoniʻi e kau akó ke maʻuloto e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné. Fakapapauʻi ʻoku ʻiloʻi ʻe he kau akó ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻe lava ʻo tokoni ke nau maʻuloto ai e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné. ʻOku kau ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení ʻa e polokalama telefoni Fakataukei Fakatokāteliné pea mo e Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné (2022), ʻa ia ʻoku ʻi ai ha lisi ʻo e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné mo e ngaahi kupuʻi lea mahuʻinga he folofolá.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke ako maʻuloto ʻa e potufolofola mo e kupuʻi lea mahuʻinga he folofolá ko e “2 Nīfai 28:30: ʻE foaki ʻe he ʻOtuá ʻki he fānau ʻa e tangatá ʻa e ʻotu lea ki he ʻotu lea, ʻa e akonaki ki he akonaki.’”

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

ʻOku fokotuʻutuʻu e lēsoni fakataukei fakatokāteline ko ʻení ke akoʻi hili ʻa e lēsoni “2 Nīfai 28:27–32,” ʻa ia ko e lēsoni puipuituʻa ia ki he potufolofola fakataukei fakatokāteline 2 Nīfai 28:30. Kapau ʻoku fiemaʻu ke ʻunuakiʻi e lēsoni fakataukei fakatokāteline ko ʻení ki ha uike kehe, fakapapauʻi ke akoʻi foki mo e lēsoni puipuituʻa fekauʻaki mo iá ʻi he lolotonga e uike ko iá.

Ako maʻuloto pea fakamatalaʻi

Fakaʻaongaʻi e ngaahi ʻekitivitī ko ʻení pe ha founga lelei ʻe taha ke tokoniʻi ai e kau akó ke ako maʻuloto e potufolofola mo e kupuʻi lea folofola mahuʻinga ki he 2 Nīfai 28:30 pea fakamatalaʻi e ngaahi moʻoni ʻoku maʻu ʻi he potufolofola ko ʻení.

Tā ʻi he palakipoé ha ngaahi laine fakaholisonitale ʻe fā ʻoku hangē ha sitepú.

ʻĪmisi
ngaahi laine fakaʻotuʻotu

Fakaafeʻi ha kau ako ʻe toko fā ke nau takitaha hiki ha konga ʻo e kupuʻi lea fakafolofolá ʻi he palakipoé ʻo hangē ko ia ʻoku hā atu ʻi laló. Tokoni ke mahino ki he kau akó ʻe lava ke fakamanatu mai ʻe he ngaahi sitepú ʻa e founga ʻoku akoʻi ai kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi he “ʻotu lea ki he ʻotu lea.”

ʻĪmisi
ngaahi laine fakaʻotuʻotu mo ha ngaahi lea

Fakaafeʻi e kau akó ke toe lau e potufolofolá mo e kupuʻi lea mahuʻinga he folofolá mo hanau hoa kae ʻoua kuo nau lava ʻo lau maʻuloto kinautolu. ʻI he akoako ʻa e kau akó, fakakaukau ke tamateʻi e ngaahi kupuʻi leá mei he palakipoé ke tokoni ke nau ako maʻuloto.

ʻI ha lēsoni kimuʻa, “2 Nīfai 28:27–32,” naʻá ke ako ai ʻoku fakahā mai ʻe he ʻOtuá ʻa e moʻoní ʻi he ʻotu lea ki he ʻotu lea kiate kinautolu te nau maʻu iá. Ke tokoni atu ke ke teuteu ke fakamatalaʻi e foʻi moʻoni ko ʻení, fakalaulauloto ki he ongo fehuʻí ni pea fakakakato ʻa e ʻekitivitī tohi ko ʻení:

  • ʻOkú ke pehē ʻoku ʻuhinga ki he hā ʻa e “ʻotu lea ki he ʻotu lea”?

  • ʻOkú ke pehē ʻoku teuteuʻi fēfē kitautolu ʻe hono maʻu e moʻoni kuo ʻosi foaki mai ʻe he ʻOtuá ke tau maʻu mo ha ngaahi moʻoni lahi angé?

Fili ha taha ʻo e ngaahi tūkunga ko ʻení ʻa ia ʻe ala fiemaʻu ai ʻe ha taha ha tokoni mei he ʻOtuá:

  1. Fiemaʻu faleʻi fekauʻaki mo ha faingataʻa ʻoku nau fehangahangai mo ia.

  2. Ko e holi ke fakatupulaki ha vā fetuʻutaki mālohi ange mo e Fakamoʻuí.

  3. Fiemaʻu ke nau maʻu ha mahino ki honau tāpuaki fakapēteliaké.

Hiki ha fakamatala nounou fekauʻaki mo e meʻa ʻokú ke ako mei he 2 Nīfai 28:30 ʻe lava ʻo tokoni ʻi he tūkunga naʻá ke filí.

Fakaafeʻi e kau akó ke ngāue tautau toko ua pe fakakulupu iiki pea aleaʻi ʻa ʻenau fakamatala ki he ngaahi tūkunga kuo nau filí.

ʻAlu takai ʻi he kalasí pea fakahoko ha tokoni ʻo ka fiemaʻu. Hili ʻa e ʻekitivitī ko ʻení, fakaafeʻi ha kau ako ʻe niʻihi ke vahevahe ʻenau ngaahi fakamatalá mo e kalasí.

Akoako hono fakaʻaongaʻí

Tokoni ki he kau akó ke toe vakaiʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié. Te ke lava ʻo fakamanatu kiate kinautolu ʻa e ʻuluaki tefitoʻi moʻoní (ngāue ʻi he tuí) pea kole ki ha kau ako ʻe niʻihi ke vahevahe ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻoku nau fakamatalaʻi ʻa e meʻa ʻoku tau ako mei he tefitoʻi moʻoni ko iá. Toe fakahoko ʻeni ki he ongo tefitoʻi moʻoni kehe ʻe uá. ʻO ka fiemaʻu, toe fakamanatu e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi he palakalafi 5–12 ʻo e konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻo e Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné (2022).

Lau e ongo tūkunga ko ʻení fekauʻaki mo ha toʻu tupu mei ha uooti tatau ʻoku nau kau atu ki ha houalotu ʻaukai mo e fakamoʻoni. ʻOku nau takitaha maʻu ha ngaahi fakakaukau kehekehe lolotonga e houalotú.

Fakakaukau ke vahevahe e kalasí ki ha kulupu ʻe ua pea vahe ha tūkunga ʻe taha ki he kulupu takitaha. Fakaʻaliʻali e ongo tūkunga mo e fehuʻi ʻi lalo ʻi he ngaahi tefitoʻi moʻoni takitaha ʻo hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié, pe ʻoange ki he kulupu takitaha hano tatau ke fakaʻaongaʻi lolotonga ʻenau fealēleaʻakí.

Te ke lava foki ʻo fakaafeʻi e kau akó ke faʻu ha tūkunga kehe ʻoku fekauʻaki mo e 2 Nīfai 28:30. ʻAi ke nau fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié mo e tokāteline mei he 2 Nīfai 28:30 ke tokoni ki he tūkunga ne nau faʻú.

  1. ʻOku kamata ke fifili ʻa Tōmasi pe ko e hā e meʻa ʻoku hoko kiate iá. ʻOkú ne tui ki he ʻOtuá pea ʻoku moʻoni ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. Ka ʻokú ne ongoʻi hangē ʻoku vaivai ʻene fakamoʻoní ʻi hono fakafehoanaki ki he kau mēmipa kehe ʻo e uōtí. ʻOkú ne fifili pe ʻoku malava nai ke ne ʻiloʻi ʻiate ia pē ʻa e ngaahi meʻa kotoa ʻoku fakamoʻoni ki ai ʻa e niʻihi kehé.

  2. ʻI he lolotonga e lele ʻa e houalotú, kuo ʻikai toe tokanga ʻa Lisi ki he ngaahi fakamoʻoní. ʻOkú ne fakakaukauloto pē, “Kuó u ʻosi fanongo au he meʻa kotoa pē ʻoku nau lea ʻakí, pea kuó u ʻosi ʻiloʻi ʻoku moʻoni kotoa ia.” Kuó ne ongoʻi foki ʻoku hōloa ʻene ongoʻi ko ia ke lau e folofolá mo ʻalu ki he seminelí koeʻuhí ʻokú ne ongoʻi ʻoku ʻosi mālohi feʻunga pē ʻene fakamoʻoní.

Fakamatalaʻi ʻa e founga te ke fakaʻaongaʻi ai e ngaahi tefitoʻi moʻoni takitaha ʻo hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié ke tokoni kia Tōmasi pe Lisi ʻi hona tūkungá. Kapau ʻe fiemaʻu, ʻe lava ke tokoniʻi koe ʻe he ngaahi fehuʻi ko ʻení.

Ngāue ʻi he tuí

Lau ʻa e palakalafi 7 ʻi he konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.

  • Ko e hā te ke lava ʻo vahevahe mei he palakalafi ko ʻení ke tokoni kia Tōmasi pe Lisi ke na ngāue ʻi he tuí?

  • ʻE tokoni fēfē ʻa e ngaahi moʻoni mei he 2 Nīfai 28:30 kia Tōmasi pe Lisi ke na ngāue ʻi he tuí?

Vakaiʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá

  • ʻI hoʻo fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuó ke ako mei he 2 Nīfai 28:30, ko e hā ha meʻa te ke lava ʻo vahevahe ke tokoniʻi ʻa Tōmasi pe Lisi ke na vakai ki hona tūkungá ʻo hangē ko ia ko e ʻafio mai ki ai ʻa e ʻEikí?

  • Ko e hā ha ngaahi moʻoni kehe te ke lava ʻo vahevahe ke tokoniʻi kinaua ke na vakai ki he ngaahi meʻa ʻoku na hohaʻa ki aí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá?

  • Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻe lava ʻo tokoni ke na vakai kiate kinaua ʻo hangē ko ʻEna vakai maí?

Fekumi ke maʻu ha mahino lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí

  • Ko e hā ka ʻaonga ai kia Tōmasi pe Lisi ke talanoa mo ʻena mātuʻá pe kau taki ʻo e siasí fekauʻaki mo ʻena ngaahi fakakaukaú?

  • Ko e hā ha ngaahi potufolofola pe talanoa ʻokú ke lava ʻo fakakaukau ki ai ʻe ala tokoni kiate kinaua?

Hili ha taimi siʻi, fakaafeʻi e kau akó ke nau ʻalu holo ʻi he loki akó, ʻo kumi ha taha naʻá ne ako ha tūkunga kehe, pea vahevahe e meʻa ne nau akó. Fakaafeʻi leva ha kau ako te nau loto-fiemālie ke vahevahe mo e kalasí e meʻa ne nau tohí.

Toe vakaiʻi ʻo e fakataukei fakatokāteliné

Lolotonga e ngaahi lēsoni ka hokó, tokoniʻi e kau akó ke toe vakaiʻi nounou e potufolofola mo e kupuʻi lea folofola mahuʻinga ki he 2 Nīfai 28:30. Ko e founga ʻe taha ke fai ai ʻení ko hono toe fakahoko ʻa e ʻekitivitī mei he lēsoni ko ʻení, tā ha foʻi laine ʻe fā ʻi he palakipoé mei toʻohema ki toʻomataʻu pea kole ki he kau akó ke nau fakafonu ai ʻa e potufolofolá mo e kupuʻi lea mahuʻinga mei he folofolá mei heʻenau manatú. Tokoniʻi e kau akó ʻo ka fiemaʻu. Fakaafeʻi leva e kau akó ke nau toutou lau e potufolofolá mo e kupuʻi lea mahuʻinga he folofolá kae ʻoua kuo nau maʻuloto ia.