“Ang Salapi diha sa Baba sa Isda,” Liahona, Ago. 2023.
Ang mga Milagro ni Jesus
Ang Salapi diha sa Baba sa Isda
Unsa ang matudlo kanato niini nga milagro mahitungod sa paagi kon giunsa sa Ginoo paghimo ang Iyang buhat?
Mga paghulagway pinaagi ni David Green
Matag karon ug unya makabasa kita og asoy diha sa Bag-ong Tugon nga lahi gikan sa ubang mga sambingay ug mga milagro. Kana mao ang kahimtang sa milagro sa buhis alang sa templo nga anaa diha sa baba sa isda.
Ang milagro gamay ra og nadawat nga pagtagad o komentaryo ug dali rang mabaliwala, tungod kay upat ra ka bersikulo ang gitas-on niini:
“Miabot si Jesus ug ang iyang mga tinun-an didto sa Capernaum. Miduol kang Pedro ang mga kobrador sa buhis alang sa Templo ug nangutana, “Nagbayad ba ang inyong Magtutudlo sa buhis alang sa Templo?
“Oo, nagbayad,” mitubag si Pedro. Sa pagsulod ni Pedro sa balay, miuna pagsulti si Jesus, ‘Simon, unsa may imong hunahuna? Kinsa man ang magbayad ug buhis o bayranan ngadto sa mga hari niining kalibotana? Ang mga lungsoranon ba o ang mga langyaw?
“Si Pedro mitubag, ‘Ang mga langyaw. Si Jesus miingon, ‘Kon mao kana, ang mga lungsoranon dili kinahanglang mobayad.
“Apan dili kita gusto nga kining mga tawhana masilo. Busa lakaw ngadto sa lanaw ug pamasol. Biraha ang unang isda nga mokubit ug sa baba niini imong makita ang usa ka salapi nga igong ibayad sa imo ug sa akong buhis alang sa Templo. Kuhaa kini ug bayri ang atong buhis” (Mateo 17:24–27).
Ang Milagro
Nganong si Mateo lamang ang milakip niini nga milagro sa iyang rekord sa pangalagad sa Ginoo? Tungod ba kay si Mateo, nga kanhi usa ka tigkolekta og buhis, mibati og piho nga personal nga koneksiyon niini nga sitwasyon? Tungod ba kay si Mateo gikan sa Capernaum, diin kini nahitabo? O tungod ba kadto aron ipakita ang laing ehemplo sa milagroso nga gahom ni Jesukristo sa pagmando dili lamang sa mga elemento (tan-awa sa Mateo 8:23–27) apan usab gani ang mga isda diha sa dagat? (tan-awa sa Genesis 1:28).
Samtang namalandong niini nga mga bersikulo, kita makakat-on og daghan gikan sa paagi nga ang Manluluwas mitubag ngadto sa Iyang Apostol nga si Pedro. Kadaghanan sa mga milagro nga gihimo ni Jesukristo mga balaanon nga buhat nga gigamit sa pagpanalangin sa uban. Kini nga milagro, hinuon, ingon og gituyo isip usa ka kahigayonan sa pagtudlo sa pagtabang sa pag-andam ni Pedro ug sa ubang Apostoles alang sa umaabot nga pagpangulo sa gingharian. Pinaagi sa pulong ug buhat, si Jesus mitudlo sa Iyang pagkatawo isip ang Anak sa Dios, sa Iyang gahom sa pag-ila sa unsay bag-ohay lang gisulti ni Pedro ngadto sa mga kobrador sa buhis, sa Iyang “walay kataposan nga kaalam” sa eksaktong pagkahibalo kon asa mahimutang ang usa ka piho nga isda,1 ug sa Iyang tinguha nga dili gayod mohatag og walay pulos nga pagpasilo o mahimong usa ka babag ngadto niadtong huyang og pagtuo (tan-awa sa 1 Mga Taga-Corinto 8:9–10; 9:22).
Usa ka apostol sa ulahing mga adlaw maayo kaayong mihulagway niini nga milagro nga nakapahimo ni Jesus “sa pagmatuod pag-usab sa iyang balaanon nga Pagkaanak ngadto ni Pedro pinaagi sa usa ka milagroso nga paagi. Siya mohimo na og usa ka dili kasagaran ug talagsaon nga milagro, usa ka milagro nga walay sama pa gayod nga nahimo sa iyang mga kamot. Siya mobayad og buhis nga dili siya utangan, gamit ang salapi nga wala niya nadawat, aron sa pagtagbaw niadtong kinsa dili gusto niya nga masilo.”2
Pipila ka Makasaysayanong Konteksto
Ang tinuig nga buhis alang sa templo, o bayranan, nagkantidad og duha ka drachma, o tunga sa shekel, ug kinahanglan bayaran sa matag hamtong nga lalaki sa Israel, bisan og ang mga pari ug mga rabbi kasagarang mikonsiderar sa ilang kaugalingon nga walay labot niini. Ang katuyoan niini nga kwarta sa buhis mao ang pagsuporta sa pagmentinar ug sa mga kalihokan sa templo. Kini usa ka relihiyoso nga katungdanan, dili usa ka gikinahanglan sa gobyerno.
Kini nga buhis orihinal nga gitawag nga “kwarta sa pag-ula” sa panahon ni Moises. Kon aduna gayoy bisan kinsa nga walay labot niini nga buhis, kadto mao ang Mesiyas, Siya kinsa nga maoy moula alang sa mga sala sa tanang katawhan.3 Apan bisan pa man sa dinalian nga pasalig ni Pedro ngadto sa mga kobrador sa buhis, imbes nga badlongon si Pedro, ang Ginoo mitudlo kaniya og bililhon nga mga leksiyon.
Sama sa kasagaran nga sitwasyon, si Jesus mitudlo pinaagi sa pagpangutana una og makapaaghat sa hunahuna nga mga pangutana. Kini nga mga pangutana miklaro ngadto kang Pedro nga ang Ginoo dili ubos niana nga buhis, tungod kay Siya mao ang Anak sa Dios, ug ang templo kay sa Iyang Amahan ug ang balay sa Anak. Apan dayon uban sa hingpit nga kaaghop, Siya “mipaluyo” sa pasalig nga gihimo sa Iyang Apostol ug mitabang kaniya nga makasabot nga kini dili usa ka panahon nga mohatag og walay pulos nga pagpasilo. Bisan og sayon ra unta kaayo nga makuha ang gikinahanglan nga tunga sa shekel sa ordinaryo nga paagi, gigamit Niya kini nga higayon sa pagpalig-on sa hugot nga pagtuo sa Iyang Apostoles pinaagi sa pagpakita ngadto kang Pedro sa Iyang milagroso nga gahom sa pagmando bisan sa usa ka isda sa dagat.
Mga Leksiyon nga Nakat-onan
Hunahunaa kini nga mga leksiyon nga nakat-onan ni Pedro ug sa ubang Apostoles ug sa unsa nga paagi kini magamit kanato:
1. Nakat-onan ni Pedro nga si Jesukristo nakahibalo gayod sa iyang mga hunahuna. Sa wala pa namulong si Pedro, si Jesus nakahibalo na daan sa unsay gisulti ni Pedro ngadto niadtong kinsa miabot aron sa pagkobra sa buhis. Sa wala madugay, si Pedro migamit nianang sama nga gasa sa pag-ila sa dihang si Ananias ug si Safira namakak mahitungod sa ilang mga halad (tan-awa sa Mga Buhat 5:1–11).
2. Si Jesus mitudlo nga dili igsapayan sa materyal o pinansiyal nga mga kinahanglanon, ang Ginoo mohatag og paagi aron ang Iyang buhat mouswag, pinaagi man sa milagroso o normal nga mga paagi.
Usa ka moderno nga ehemplo sa “salapi diha sa baba sa isda” nahitabo samtang si Brigham Young ug si Heber C. Kimball mibiyahe sakay sa karwahe latas sa Indiana ug Ohio paingon ngadto sa ilang mga misyon didto sa Inglatera. Sila misugod sa ilang panaw nga adunay $13.50 ug wala magdahom nga makabiyahe og layo gamit ang karwahe, apan sa matag dapit nga hunongan, sa dihang si Brigham Young miabli sa iyang kaban, siya milagrosong nakakaplag sa kwarta nga gikinahanglan sa pagbayad sa ilang plete ngadto sa sunod nga dapit nga hunongan.4 Sa ilang pag-abot, sila mibayad og sobra sa $87. Sama sa narekord diha sa usa ka journal sa Unang Kapangulohan niadtong 1860: “Si [Brigham Young] miabli sa iyang kaban, ug sa iyang dako nga kasorpresa nakakaplag og gamayng [kwarta] didto, ug hangtod niining adlawa siya [wala] masayod kon sa [unsa nga paagi] kini miabot didto gawas lang pinaagi sa pipila ka dili makita nga tinugyanan gikan sa Langitnong kalibotan aron sa pagpauswag sa Pagsangyaw sa Ebanghelyo.”5
3. Kon gikinahanglan, ang Ginoo mohimo og mga milagro aron sa pagpahinabo sa mga saad nga gihimo sa mga lider sa Iyang Simbahan. Niadtong 1967, si Presidente Spencer W.Kimball misaad nga samtang buhaton sa mga miyembro sa Simbahan ang ilang bahin, ang Iron Curtain sa Uropa ug ang Bamboo Curtain sa Asya mahugno aron tugotan ang misyonaryo nga buhat nga molambo sa tibuok kalibotan.6 Niadtong panahona, kini nga posibilidad ingon og layo kaayo, dili mahunahuna, ug gani dili katuohan. Apan sulod sa duha ka dekada kini nga mga babag nangahugno sa wala damha, gani milagroso, nga mga paagi.
4. Bisan og kita tingali nasayod nga husto kita isip mga disipulo ni Kristo, adunay mga panahon nga ang pag-insister o pagdemanda nga ang uban moila sa atong pagkahusto makaingon gayod og wala kinahanglana nga pagpasilo. Ug gani grabe pa, kini pwede nga mahimong usa ka babag sa espirituhanon nga pag-uswag sa laing tawo.
Usa ka nindot nga ehemplo niini nga kaaghop ug pagdumili nga mahimong usa ka babag makita diha sa kasinatian ni Presidente James E. Faust (1920–2007), usa ka kanhi magtatambag sa Unang Kapangulohan. “Ang iyang anak nga lalaki, si Marcus, naghisgot … mahitungod sa pag-uban kaniya ngadto sa templo sa Washington, D.C., aron moapil sa usa ka [pagtuga nga] sesyon sa templo. Sa dihang gipresentar ni Presidente Faust ang iyang rekomend aron makasulod—usa ka espesyal nga rekomend nga gigamit sa mga general authority—ang worker sa templo wala makaila kaniya o sa rekomend ug midumili nga pasudlon siya. ‘Imbes pakaulawan ang tawo pinaagi sa pagsulti kon kinsa siya, si Papa matinahorong milakaw ug kaming tanan mibiya.’”7
Mapasalamaton ako alang sa asoy ni Mateo sa salapi diha sa baba sa isda. Si Pedro ang mangingisda, nga tawhanon kaayo ug mahinaykon, sa makausa pa gipakita og milagro kalabot sa pagpangisda.8 Kini naghatag kanato og paglaom nga ang Ginoo motabang usab kanato nga molambo bisan pa man sa atong mga sayop. Sama ni Pedro, kita makakat-on gikan sa ehemplo sa atong Agalon, kinsa mapailobon sa mga sayop ug maaghop bisan aduna sa tanang gahom.
Sama sa Apostoles sa karaang panahon, hinaot nga kita makaila sa Ginoo isip ang Anak sa Dios, mosalig nga sa milagroso nga mga paagi, Siya makahatag kanato sa pamaagi sa pagtuman sa Iyang mga katuyoan. Ug sa atong serbisyo ug mga relasyon ngadto sa uban, hinaot nga kita mahunahunaon nga mokonsiderar sa bisan unsang mga pulong o mga buhat nga mahimong usa ka babag, ilabi na ngadto ni bisan kinsa huyang sa pagtuo.