Te Rairaki ae e Nene ao n Reitinako iroun Tamara are i Karawa ao te Uea Iesu Kristo
Iroun Unimwaane Quentin L. Cook
Man te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman
Ara kaantaninga bon kabaerantan te Ekaretia ao baike a karaoki n te mweenga n te kawai are e na rang kakorakora te onimaki ao te maiu n tamnei ao te rairaki ae nene.
Ngkai e a tia Beretitenti Russell M. Nelson n taekina aron tamaroana ao tangiraoina, taan kairiiri n te Ekaretia a tia ni mwakuri inanon te tai ae maan iaon “te kainibaire ae boboto n te mweenga ao e boutokaki n te Ekaretia ibukin reiakinan reirei, ni kakorakora te onimaki, ao ni kaungaa te nano ni kan nebonebo.” E katanoata Beretitenti Nelson te bitaki ni karekean “te baeranti ao te reitaki i marenan te anga reirei n te euangkerio n te mweenga ao n te Ekaretia.”1
Ni kakoroan nanon aikai—e kabwarabwaraki iroun ao iaan ana kairiiri Beretitenti Russell M. Nelson ao ni iraki man aia babaire te Kauntira n te Moan Beretitentii ao te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman—bairean tain te bootaki n te Tabati e na bitaki n aron kawai aikai, ni moanaki n Tianuare 2019.
Bairean Tain Bootakin te Tabati
Ana bootaki te Ekaretia n te bong ae te Tabati e na iai 60 te miniti ibukin te bootaki n toa ni katoa Tabati, ae e na boboto iaon te Tia Kamaiu, te otenanti iaon te toa, ao reirei ibukin maiun tamneira. Imwin te tai ni mwaing nakon taian kirati, kaain te Ekaretia a na kaea te kiraati ae 50 minitina ae e na bibitaki ni katoa Tabati:
-
Reirei n Tabati a na karaoaki n te moan ao n te kateniua n Tabati.
-
Kooram n te Nakoanibong, Aia Bootaki Aine, ao Kairake n Ataeinaine a na karaoaki n te kauoua ao te kaaua n Tabati.
-
Bootaki n te kanimaua n Tabati e na tiku iaan ana kairiiri te bitioburiki.
Moanrinan a na karaoaki ni katoa wiiki n te tai are e nako kanoan te 50 ni miniti ao ni kaairaki ma tain te anene ao taian kiraati.
Ao ibukin bairean tain bootakin te Tabati, taan kairiiri aika mataniwi n te Ekaretia a tia n ataia bwa inanon ririki aika mwaiti kain te aro tabeman, teniua te aoa n aron bairean te tai n te Tabati n te ekaretia e na taraa ni kangaanga. Aio e bon taraa ni koaua ibukiia kaaro ma natiia aika uarereke, ataein te Moanrinan, membwa aika kara, ake a tibwa rairaki ao tabeman riki.2
Ma a mwaiti riki bwaai aika a riki n te bitaki aio nakon are tii kauarerekean te tai ni bootaki n te Tabati. E ataia Beretitenti Nelson ma nanona ni kakaitau bwa e a mwaiti ae e a tia ni katiaaki mai imwin ami kakaonimaki nakon kakao ake a taekinaki mai mwaina. Ngaia ao taan kairiiri ni kabuta te Ekaretia, a tangiria n uota te kimwareirei ae korakora nakoia kaaro, ataei, kairake, ake a tuai n iein, kaara, naake a tibwa rairaki, ao ake a reiakinaki irouia mitinare—rinanon te waaki ae e boboto n te mweenga ao e Boutokaki n te Ekaretia, n te waaki ae baeranti. Oin te waaki aei ao kakabwaia ake a irekereke ma te bitaki aio ao ake tabeua riki ake a tibwa tia n rinanoaki n aron:
-
Te Rairaki ae e Nene ao n Reitinako iroun Tamara are i Karawa ao te Uea Iesu Kristo ao kakorakorakin te onimaki Irouia.
-
Kakorakorakiia tabeman ao utu rinanon te karikiram ae e boboto n te mweenga ao e boutokaki n te Ekaretia are e karika te kakukurei ni maiuakinan te euangkerio.
-
Kawakinan te bong ae te Tabati, ma katuruan ara iango n te otenanti are te toa.
-
Ni buokiia natin Tamara are i Karawa ni iteran te rabuna aika uoua rinanon te mwakuri ni mitinare ao karekean otenanti ao berita aika tabu ao kakabwaia man te tembora.
Te Kamatebwai ae Boboto n te Mweenga, ae Boutokaaki n te Ekaretia
Bairean Tain te Taromauri n te Tabati aei e karekea te tai ae mwaiti ibukin te bootaki n te mweenga n te tairiki ao te kamatebwai n te euangkerio n te mweenga n te Tabati, ke ni boong tabeua are e rineia temanna ao te utu. Te waaki ni kakukurei n te utu n te tairiki e kona ni karaoaki n te Moanibong ke ni boong tabeua. Ao n aron aio, taan kairiiri a na reitanako kawakinan tairikin te bong ae te Moanibong n aki katabea man ana bootaki ao ana waaki ni kabane te Ekaretia. Ma e ngae n anne, te tai are e kabaneaki n te tairiki n te mweenga, te kamatebwai n te euangkerio ao waaki ni kakukurei ibukiia tabeman ao utu a kona ni baireaki taia nakon angaraoina irouia.
Kamatebwaian te euangkerio n te utu e na korakora karikirakeana n te karikiram ae ti teuana ao te boki ae Nakomai Iriirai ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu are e baireaki ma are e reiakinaki n te Reirei n Tabati ao Moanrinan.3 Inanon Tianuare, te kiraati n te roronrikirake n te Ekaretia ao te Reirei n Tabati ibukiia ikawai ao Moanrinan a na kamatebwaia te Nu Tetemanti. Te boki ae boou ibukin te mweenga ae Nakomai Iriirai ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu e karaoaki bwa e na buokiia membwa ni kamatebwaia te euangkerio n te mweenga. E kabwarabwara: “Te bwai n ibuobuoki aei bon ibukiia aomata n tatabemaniia ao utu n te Ekaretia. E karaoaki bwa e na buokiira [riki] n reiakina te euangkerio—tao i bon [iroura] ke ma [ara] utu. … Te kabwarabwara n te bwai ni ibuobuoki ae [boou] aio e baireaki nakon teina ni kabonganaaki ni katoa wiiki.”4
Reirei aika boou ibukin te Moanrinan n te boki ae Nakomai Iriirai bon titebo bairean te anga reirei iai ni katoa wiiki. Te kiraati ibukiia ikawai ao kairake n te Reirei n Tabati n te moan ao te kateniua n Tabati a na baireaki bwa aonga ni boutoka te boki are Nakomai, Iriirai are te bwai ni ibuobuoki n te mweenga. N te kauoua ao te kaaua n Tabati, ikawai n te Nakoanibonga ao Bootaki n Aine a na reitaanako kamatebwaian aia reirei taan kairiiri n te Ekaretia, ni kabotoaki iaon aia reirei burabeti ake ngkai.5 Kairake n ataeinaine ao ataeinimwaane n te Nakoanibonga ae te Aaron a na kamatebwaia reirein te euangkerio ae katauaki n te Tabati anne.
Te boki ni ibuobuoki ae boou ibukin te mweenga e katauraoi “Iango ibukin Kamatebwaian Koroboki aika Tabu ao Bootakin te Utu n te Tairiki.”6 Te kabwarabwara ibukin kanoan te wiiki a reke iai iango ibukin buokan te kamatebwai ao waaki ni kakukurei ibukiia aomata n tatabemaniia ao utu. Te bwai ni ibuobuoki are Nakomai, Iriirai ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu iai naba korobanna inanona are e na buoka te kamatebwai n te utu riki ibukiia ataei.7 Te bwai n ibuobuoki ae e boou aei e na katauraoaki nakon mweenga nako ni moa man Ritembwa te ririki aei.
Beretitenti Nelson, n ana moan marooro nakoia kaain te Ekaretia inanon Tianuare, e kaumakiira bwa ti na katauraoira ibukin Kauaokin Iesu Kristo n touan kawain te berita.8
N aron katein te waaki n te aonaaba e a tangiraki ngkai ae e na kamatoaki rairakin temanna ao ni kakorakoraki te onimaki iaon Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo ao Ana Mwakuri ni Kamaiu. E a tia ni katauraoira te Uea, teutana imwin teutana, ibukin taai ni kakatai ake ti na rotaki iai. N ririki aika a tibwa nako, e a tia te Uea ni kairiira n noori oin kangaanga n aron:
-
Kawakinan te bong ae te Tabati ao kakaawakin te otenanti n te toa are e a manga kamatoaki riki inanon teniua te ririki n nako.
-
Iaan ana kairiiri te bitiobi, te kooram n unimwaane ae e a korakora ao Aia Bootaki Aine a katurua aia mwakuri n ana kaantaninga ao taben te Ekaretia9 ni buokiia membwa ni karaoi ao ni kawakinii berita aika tabu.
-
Karaoan te mwakuri n ibuobuoki n te “kawai ae rietata ma ni mimitong” are e a tia ni wakinaki ma te nano ni kimwareirei.
-
N taraan ara kaantaninga mai moana, berita n te tembora ao te mwakuri ibukiia ara bakatibu a riki bwa mwakoron te berita ae tabu.
Te bitaki ae taekinaki n te ingabong aei bon ngaia naba teuana te katooto ibukin kairara n taian kakaewenako inanon ara bong.
Ni waakin ana reirei te Ekaretia e a tia n rangi ni kaungaa karekean namakin aika raraoi ni bootakin te Ekaretia ni katoa Tabati. Ti ataia bwa ngkana e nakoraoi te anga reirei ao e tauraoi nanoia kaain te kiraati, e na reke tibwangara ae tamaroa inanon te Tabati anne. Ti kakabwaiaaki bwa e rikirake namakinan te Tamnei ae Raoiroi ao e kamatoaki te nano n rairaki n tain te bootaki n Taromauri.
Te karikiram ae boou are e boboto n te mweenga ao are e boutokaaki n te Ekaretia e na kona ni kakorakora te utu inanon maiuia n te aro ao ni bon oin maiun te aomata n onoti. Ti ataia bwa ana kakairi te tamnei ao te rairaki ae nene ao n reitinako e kona n reke n te mweenga. N ririki aika nako, te kamatebwai ae e karaoaki ibukiia ataeinimwaane ao ataeinaine n aron namakinan te Tamnei ae Raoiroi e reke n angiin te tai man kamatebwaian koroboki aika tabu ao te tataro n te mweenga. Ara kaantaninga bwa ti na kaboraoi bwaai ake a namakinaki n te Ekaretia ao te mweenga n te aro bwa e na kakorakora te onimaki ao te maiu n tamnei ao ni kamatoa te rairaki iroun Tamara are i Karawa ao te Uea Iesu Kristo.
N te bitaki are ibukin te waaki ae boboto n te mweenga, ao e boutokaki n te Ekaretia, aomata n tatabemaniia ao utu iai aia kona ni bon kakaea tain ao angan karaoana mai mwin tataroakinana. Te katooto, ngkai aio e kona ni buokiia ni kabane utu, ni kaineti ma kainannoia, e na bon raoiroi ibukiia kairake ni ikawai, ake a tuai ni iein, kaaro ake akea buuia, te koraki ake ti ngaia kain te ekaretia n aia utu, membwa ake a tibwa rairaki,10 ao tabeman bwa a na bootaki n te kurubu itinanikun aoan te taromauri n namakina te ikikina inanon te euangkerio ao ni kakorakoraaki man te uaia ni kamatebwaia te boki are e boboto n te mweenga ao e boutokaki n te Ekaretia. E na kakoroaki nanon aei irouia ake a bon tangiria ni karaoia.
N angiia aaba nako, aomata a tangiria ni kan tiku imwin te taromauri n te Tabati ni kukurei ni marooro imarenaia. Akea inanon te katanoata n te bitaki aei ae e na katoka aron te waaki ae tamaroa ma ni kakukurei aei.
Ni buokiia membwa bwa a na tauraoi nakon te bong ae te Tabati, tabeua uoote a kaman kanakoi rongorongo rinanon te imeeri ke bwai n reitaki n te intanete inanon te wiiki. N tarakin te bitaki aei, ti rangi ni kaunga aron te waaki ni itoman ae ai aron aei. Aekakin kakao aikai e na kauringiia membwa bairean tain te taromauri n te Tabati ibukin te wiiki anne, n ikotaki ma kanoan te reirei n te kiraati, ao buotokaan reitan maroroakinan te euangkerio n te mwenga. Irarikina, aia bootaki n reirei ikawai n te Tabati e na katauraoi rongorongo n reita are n te Ekaretia ao te kamatebwai n te mweenga n te wiiki koraki.
Te bootaki n toa ao tain te kiraati ana tangira tataroakinaia raoi bwa waaki ake ana moanibwai ibukin namakinan te tamnei e na taraaki riki iaon mwakuri nako ni kairiiri. Te katooto, katanoata a kona n angiin te tai ni kanakoaki i nukan te wiiki n te kakao ke iaon te burokuraem are e katauraoaki. Ngkai te bootaki n toa e na riai ni iai te kaukuki ao te kainiin n te tataro, bootaki ake imwina e na tii iai te kainiin n te tataro.11
N aron are ti taekinna mai mwaina, bairean te taromauri n te tabati ae boou e na aki kabonganaki ni karokoa Tianuare 2019. A mwaiti bukin ae e karaoaki aio. Uoua mai buakona ae e rangi ni kakawaki bon, te moan, e na reke te tai ibukin tibwakin te bwai ni ibuobuoki ae Nakomai Iriirai ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu ao, te kauoua, bwa e na reke aia tai titeiki beretitenti ao bitiobi ni bairea tain aia bowi, ma te iango bwa e na mwaiti te uoote ae a na waaki n te moaningabong.
Taan kairiiri a na karekei kaotioti, te kairiiri are a karekei inanon ririki aika nako bon kakorakoraan te bootaki n toa, kawakinan te bong ae te Tabati, ao kaungakiia ao buokakiia kaaro ao aomata n tatabemaniia ni karika mweengaia bwa nnen karekean te korakora n tamnei ao te onimaki—te tabo ni kukurei ao ni ngarengare.
Kakabwaia aika a Raka
Tera ae e nanonaki irouia membwa n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira te bitaki aei? Ti onimaki bwa membwa a na kakabwaiaki n aanga aika aika a raka. Te Tabati e na riki bwa te bong n reiakina ao n anga reirei taekan te euangkerio n te taromauri ao n te mweenga. Ngkana temanna ao te utu a bootaki ni marooro, ibukiia aia bakatibu, makuri n ibuobuoki, n nebonebo ibon irouna, ao ana tai te utu ni kukurei, e na riki te Tabati bwa te bong ni kakukurei.
Teuana te utu mai Brazil bon kaain te titeiki are e moan karaoaki iai te kakatai iaon te boki ae boou ae Nakomai Iriirai. Te karo, Fernando, ae e a tia naba ni bane ana tai ni mitinare, ma kainnabana, Nancy, bon kaaro irouia aman natiia aika a uarereke, a ribotinna: “Ngke e moan kataaki te burokuraem ae Nakomai Iriiirai n ara titeiki, I rangi ni ingainga, ao I taku ‘aron ara kamatebwai ni koroboki aika tabu ni mweengara e nang bitaki.’ E bong riki inanon mweengau, ao ngkai te tia kairiiri n te Ekaretia I noria bwa e riki inanon mweenga tabeua. … E buokiira ni maroroakinii raoi koroboki aika tabu ni mweengara. Ngai ma kainnabau e a nene ara atatai iaon atuun reirei ake ti kamatebwaia. … E buokiira … ni karababai ootara n te euangkerio, ao ni kakorakora ara onimaki ao ara koaua. … I kaota au koaua … bwa I ataia ae e nako mai iroun te Uea bwa e aonga n teimatoa ao n uana kamatebwaian reirei ake a koreaki ni koroboki aika tabu n uota te onimaki, te koaua, ao te ota nakoia utu … n te aonaaba ae e a korakora te kerikaaki iai.”12
N titeiki are e karaoaki te kakatai iai ni kabuta te aonaaba, e korakora raoiroin te kaeka nakon te boki ae boou ae Nakomai Iriirai are ibukin te mweenga. A mwaiti ake a ribotinna bwa a bitaki man ti te warerare ni koroboki aika tabu nakon kamatebwaian raoi koroboki aika tabu. E rang namakinaki bwa te bwai ae riki e bon kakorakora te onimaki ao iai mwina ae tamaroa nako te uoote.13
Te Rairaki ae Nene ao n Reitinako
Te kouru ni bitaki aikai bwa e na reke te rairaki ae nene ao n reitinako irouia ikawai ao te roro ae rikirake. Iaon moan baan te boki are ibukiia aomata n tatabemaniia ao utu e kaotaki iai: “Te iango ibukin reiakinan ao te anga reirei n te euangkerio ni kabane bwa e na kamatoa rairakira ao ni buokiira bwa ti na katootonga Iesu Kristo. … E nanonaki bwa katukan ara onimaki iaon Kristo bwa e na bitii nanora.”14 E buokaki aio ngkana ti rootiia “ake tiaki n tii te umwanreirei ma inanon temanna ao n te mweenga. E kainnanoa kateimatoaan, te kekeiaki ni katoa bong ni mataata ao ni maiuakina te euangkerio. Te rairaki ni koaua e kainnanoa ana kairiiri te Tamnei ae Raoiroi.”15
Te kabanea ni kakaawaki ni kouru ao n rietata ni kakabwaia n te rairaki ae nene ao n reitinako bon kororaoim ni karekean te berita ao te otenanti ni kawain te berita.16
Ti onimakini ngkami bwa kam na uaia ni marooro ni karekea te kaotioti n aron mwakurian te bitaki aikai—n aki tarai bwaai aika akea manenaia ke n tuanga temanna ke te utu tera ae e na karaoia. Kaetieti riki tabeua a na tibwaaki inanon te reitaki n taai aika a na roko ni ikotaki ma ana reta te Moan Beretitentii.
I kakoaua nakoimi bwa n tain iangoakina n te Kooram n te Moan Beretitenti ao te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman n te tembora, ao imwin ana tataro ni bubuti ara burabeti nakon te Uea ibukin te kaotioti bwa e nang karaoaki nanon bitaki aikai, e reke te kamatoa ae e korakora iroura ngaira ni kabane. Beretitenti Russell M. Nelson bon ara Beretitenti ao ara burabeti ae maiu. Te katanoata ae karaoaki n te bong aei e na karika te kakabwaia ae korakora nakoia ake a butimwaea te bitaki aei ma nanoia ao n ukora ana kairiiri te Tamnei ae Raoiroi. Ti na kaaniaki ma Tamara are i Karawa ao ara Uea ao ara tia Kamaiu, Iesu Kristo, are I riki bwa te tia kakoaua. N aran Iesu Kristo, amen.