2015
Ko ha Lotu ʻi he Senitā Hisitōlia Fakafāmilí
ʻAokosi 2015


Ko ha Lotu ʻi he Senitā Hisitōlia Fakafāmilí

Susana Magdalena Gos de Morresi, Tierra del Fuego, ʻĀsenitina

Hili hono ui au ko e tokotaha fai faleʻi ki he hisitōlia fakafāmilí ʻi homau koló ʻi ʻUsaia, ʻĀsenitiná, ne u maʻu ha ongo vilitaki ke fekumi ki heʻeku ngaahi kuí. Naʻe faingataʻa ʻa e ngāué, pea tātaitaha ha ʻaho te u taʻe ʻahiʻahiʻi ai ha founga foʻou ke ʻilo ai pe ko hai kinautolu pea naʻa nau haʻú mei fē ʻi ʻĪtalí.

Naʻe uiuiʻi au ʻi he 2006 ke u tokangaʻi e senitā hisitōlia fakafāmilí. Ka neongo iá, naʻe hokohoko atu ʻeku ongoʻi taʻefiemālié, koeʻuhí ko ʻeku taʻe-malava ke maʻu ha fakamatala fekauʻaki mo hoku fāmilí. Naʻe fakautuutu ʻeku taʻefiemālié hili e ola lelei e fekumi ia hoku husepānití ki heʻene ngaahi kuí. ʻI he taʻu ko iá, naʻe maʻu ʻe Lūpeni ha ngaahi hingoa nai ʻe toko 5,000 ʻo ʻene ngaahi kuí ʻa ia ne nau nofo ʻi Seni Kinesio, Maselata, ʻĪtali.

ʻI ha hoʻatā ʻe taha ʻi he senitā hisitōlia fakafāmilí, ʻi hono toutou maʻu ʻe Lūpeni ʻene ngaahi kuí ʻi he maikolofilimí, naʻá ne fiefia mo ne toutou kalanga, “Toe maʻu e taha!” Ne u ongoʻi lotosiʻí, peá u tangi ʻi heʻeku fakahaaʻi ʻeku loto mamahí, tānaki atu ki ai ʻa e ʻikai ke u ʻilo e meʻa ke faí ke maʻu ai hoku kāingá. ʻI heʻene vakai mai ki heʻeku mamahí, naʻá ne fokotuʻu mai ke ma lotu. Naʻá ma fai ia, ʻo kole ki he Laumālie Māʻoniʻoní ke fakamāmaʻi kimaua ke ma lava ʻo fakavaveʻi e ngāue maʻa hoku fāmilí.

Lolotonga ʻema lotú, ne manatuʻi fakafokifā hake ʻe Lūpeni ha foʻi uepisaiti ne ʻasi ai ha ngaahi hingoa fakaiku faka-ʻĪtali. Hili pē ʻema lotú, ne ma vakaiʻi ia. Naʻe lau miniti pē kuó ma ʻilo ha kakai ʻe toko fā ʻoku fakaiku Kousi, ʻa ia ko hoku hingoa teʻeki malí, ʻi he tohi telefoni ʻo e kiʻi kolo siʻisiʻi ʻi ʻĪtali ko ʻIutiso, ʻi he feituʻu fakatokelau ʻo ʻĪtalí.

Naʻá ku ʻoatu leva ha ngaahi tohi kiate kinautolu takitaha. Ne tohi mai ha tokotaha, ʻo ne pehē ʻoku ou fakaiku tatau mo hono husepānití, ka ʻoku ʻikai kau ia ki he fāmilí. Ka, naʻá ne ʻiloʻi ha taha ʻo e ngaahi tuofāfine ʻeku kui tangatá ka kuó ne pekia, ʻo ne fakafehokotaki au mo ha taha hoku kāingá, ʻoku kei moʻui.

Hili ha ngaahi māhina siʻi, ʻi Tīsema 2006, ne ma maʻu ha fetuʻutaki telefoni mei ha feituʻu mamaʻo.

Naʻe ʻeke mai ʻe ha leʻo tangata, “Ko Sūsana Kousi ʻeni?”

Ne u tali ange, “ʻIo.”

Naʻá ne pehē mai “Ko ho kāinga ʻeni mei ʻĪtalí.”

Ko e tokotaha naʻe tā maí ko Soivani Patisitā Tūpola, ko e foha ia ʻo Malia ko e tuofefine ʻeku kui tangatá!

ʻI Māʻasi 2008, ne ʻaʻahi mai ai ʻa Siovani mo hono uaifi ko Meliamé kiate kimautolu ʻi ʻĀsenitina. Ne ma fakafeʻiloaki kinaua ki he ongoongoleleí mo e hisitōlia fakafāmilí, pea naʻá mau talanoa ai ʻi ha ngaahi ʻaho fekauʻaki mo kinautolu naʻe muʻomuʻa atu ʻiate kimautolú. Ko ʻeni kuo ʻi ai ha tā mo ha hisitōlia ʻo e ngaahi hingoa takitaha ʻo aʻu ki he toʻu tangata onó.

Kuo fakaʻatā au ʻe he hisitōlia fakafāmilí ke u tokoni ki ha konga mahuʻinga ʻo e ngāue ʻa e ʻEikí. Kuó ne ʻomi foki ke u toe vāofi ange mo ʻeku ngaahi kuí—ka ko e fānau ʻa ʻetau Tamai Hēvaní ʻa ia ne ʻikai ke u mei ʻilo ia ka ne taʻe ʻoua ha lotu ʻi he tuí ʻi he senitā hisitōlia fakafāmilí.