2011
O Le Tusi a Mamona—O Le Maaauau o la Tatou Tapuaiga
Oketopa 2011


O Le Tusi a Mamona O Le Maaauau o la Tatou Tapuaiga

O Ezra Taft Benson na avea ma Peresitene lona 13 o le Ekalesia i le aso 10 o Novema, 1985. E manatuaina pea o ia mo lana molimau maumaututu i le mana o le Tusi a Mamona ma lana faamamafa mai i le taua o suesuega i tusitusiga paia i aso uma, galuega faafaifeautalai, ma le aoaoina o le talalelei. Ua faailogaina i lenei tausaga le 25 tausaga o lenei lauga mai le konafesi aoao ia Oketopa 1986.

Ata
President Ezra Taft Benson

Ou uso e ma tuafafine pele, o le aso, ou te fia tautala atu ai e uiga i se tasi o meaalofa silisili ona taua ua tuuina mai i le lalolagi i ona po nei. O le meaalofa o le a ou tautala atu ai, o le meaalofa ua sili atu ona taua nai lo mea ua gaosia mai falegaosimea ma mea ua gaosia i le poto o le tagata. Ua sili atu ona taua lenei meaalofa i tagata nai lo le tele o mea maoae faafomai ua faia. Ua sili atu lona taua i tagata nai lo vaa ua faia e tagata e femalagaai ai i le vateatea. Ou te tautala atu e uiga i le meaalofa o le Tusi a Mamona, na tuuina mai i tagata i le 156 tausaga ua mavae.

O lenei meaalofa sa saunia e le aao o le Alii i se vaitaimi e sili atu ma le afe tausaga, ona natia ai lea e ia ina ia faasaoina ma puipuia lona mama mo o tatou augatupulaga. Atonu e leai se isi lava mea ua manino ona molimauina mai le taua o lenei o tusi paia, nai lo afioga a le Alii lava ia e faatatau i ai.

Ua molimau mai e Lona lava fofoga (1) e moni (MFF 17:6), (2) o loo i ai upu moni ma Ana afioga (MFF 19:26), (3) ua faaliliuina i le mana mai luga (MFF 20:8), (4) ua i ai le atoaga o le talalelei a Iesu Keriso (MFF 20:9; 42:12), (5) ua tuuina mai e ala mai musumusuga ma faamaonia mai i asiasiga a agelu (MFF 20:10), (6) ua tuuina mai ai faamaoniga e moni tusitusiga paia (MFF 20:11), ma (7) o i latou o e taliaina i le faatuatua latou te maua le ola e faavavau (MFF 20:14).

O se molimau malosi lona lua o le taua o le Tusi a Mamona, o lo tatou matauina lea o le tulaga na tuuina ai e le Alii le oo mai o le tusi i le faasologa o le Toefuataiga. Na o le pau lava le mea na muamua mai ai, o le Uluai Faaaliga. I lena faaaliga ofoofogia, na aoaoina ai e le Perofeta o Iosefa Samita le natura moni o le Atua, faapea foi ma se galuega sa finagalo i ai le Atua e faia e ia. O le oo mai o le Tusi a Mamona o le isi lea mea na sosoo ai.

Mafaufau i lena mea i se tulaga e faatatau i ai. O le o’o mai o le Tusi a Mamona na muamua mai i le toefuataiga o le perisitua. Sa lomia i ni nai aso a o lumanai le faatulagaina o le Ekalesia. Sa tuuina atu i le Au Paia le Tusi a Mamona e faitau a o lei tuuina atu ia i latou faaaliga sa otooto mai ai mataupu faavae maoae e pei o tikeri e tolu o le mamalu, faaipoipoga faaselesitila po o galuega mo e ua maliliu. Na muamua o’o mai a o lei faatutuina korama o le perisitua ma le faalapotopotoga a le Ekalesia. Pe ua le ta’u mai ai ea la i lenei mea se mea e uiga i le finagalo o le Alii i lenei galuega paia?

A oo ina tatou malamalama i le finagalo o le Alii e uiga i lenei tusi, tatou te le ofo i lona tuuina mai foi o ni lapataiga malolosi e faatatau i le auala tatou te talia ai. Ina ua uma ona ia fetalai mai o i latou uma o e latou te maua le pale o le mamalu e faavavau (tagai i le MFF 20:14), ona ia lapatai mai lea e faapea: “A’o i latou o e faamaaa o latou loto i le le talitonu, ma tetee i ai, o le a avea ma o latou malaia” (MFF 20:15).

Sa poloaiina e le Alii le Au Paia i le 1829, ia aua nei o latou ta’u faatauvaaina mea paia (tagai i le MFF 6:12). E moni o le Tusi a Mamona o se mea paia, a e peitai e toatele ua latou ta’u faatauvaaina, po o se isi faaupuga, ua latou manatu mama i ai ma ua latou faia e faapei o se mea e le taua tele.

I le 1832, ina ua toe foi mai nisi o faifeautalai mai mea na latou talai ai, sa aoaia i latou e le Alii i lo latou manatu mama i le Tusi a Mamona. Na fetalai mai le Alii, talu ai ona ua latou manatu mama i le Tusi a Mamona, o lea ua faapouliuligia ai o latou mafaufau. E le gata i le sola ese o le malamalama mai ia i latou i lo latou ave faatauvaa o lenei tusi paia, a e sa faapea ona aumaia ai le Ekalesia atoa i lalo o se faasalaga, e oo lava i fanau laiti o Siona. Ona fetalai mai lea o le Alii, “Ma o le a latou tumau pea i lalo o lenei faasalaga, seia oo ina latou salamo ma manatua le feagaiga fou, o le Tusi a Mamona lea” (MFF 84:54–57).

O le tala moni ua sili atu nei i le seneturi ma le afa talu ona i ai ia te i tatou le Tusi a Mamona, pe ua faaitiitia ai ea i lena mea lona taua ia i tatou i aso nei? Ua tatou manatua ea le feagaiga fou, le Tusi a Mamona? O loo i le Tusi Paia le Feagaiga Tuai ma le Feagaiga Fou. O le upu feagaiga o le faa-Peretania lea o le upu Eleni lea e mafai foi ona faaliliuina o se molimau. E le o le uiga ea lea na taua ai e le Alii le Tusi a Mamona o le “feagaiga fou”? Ioe, e moni, o se tasi lea molimau ia Iesu. O se tasi lea o pogai na tatou faaopoopo ai talu ai nei upu “O Se Tasi Molimau ia Iesu Keriso” i le igoa o le Tusi a Mamona.

Afai na aoaiina le Au Paia o aso anamua i lo latou manatu mama i le Tusi a Mamona, faamata ua mama mai ai ea la lo tatou faasalaga i lo tatou faia foi o lena mea? Ua molimau mai le Alii e i ai lona iuga e faavavau. E mafai ea e le toaitiiti o i tatou ona aumaia le Ekalesia atoa i lalo o le faasalaga ona o lo tatou manatu faatauvaa i mea paia? O le a sa tatou tali i le aso faamasino pe a tatou tutu i Ona luma ma ia silasila toto’a mai ia i tatou pe afai na galo ia i tatou le feagaiga fou?

E tolu pogai taua sili e tatau ai i le Au Paia o Aso e Gata Ai ona latou avea le suesue ma le aoao i le Tusi a Mamona ma se mea e tulitulimatagauina o le olaga atoa.

O le mea muamua o le Tusi a Mamona o le maaauau lea o la tatou tapuaiga. O le saunoaga lenei a le Perofeta o Iosefa Samita. Na ia molimau mai “o le Tusi a Mamona, o le tusi lea ua sili atu ona sa’o nai lo soo se isi lava tusi o i le lalolagi ma o le maaauau lea o la tatou tapuaiga.”1 O le maaauau o le maa tutotonu lea o se faitotoa faaofuofu. O le maa lena na te taofia maa uma lava o le faitotoa ma afai e aveese, o le a pa’u le faitotoa atoa.

O loo i ai ala e tolu ua avea ai le Tusi a Mamona ma maaauau o la tatou tapuaiga. O le Tusi a Mamona o le maaauau o la tatou molimau ia Keriso. O le maaauau o la tatou aoaoga faavae. O le maaauau o le molimau.

O le Tusi a Mamona o le maaauau o la tatou molimau ia Iesu Keriso, o Ia lava o le maatulimanu o mea uma tatou te faia. Ua ia molimau mai i Lona moni faatasi ma le mana ma le manino. Ua le faapei o le Tusi Paia, lea na tuu faasolo mai i augatupulaga o tagata na latou kopiina, po o tagata faaliliu ma tagata fai lotu pepelo eseese na latou suia ona upu, ae na oo mai le Tusi a Mamona i le tagata faitau, mai le tagata na tusia i se laasaga musuia e tasi o le faaliliuga. O lona uiga ua manino atoatoa ma lē nenefu ma tumu i le mana lana molimau i le Matai. Ae sili atu i lena. Ua teena e le toatele o le lalolagi Kerisiano o ona po nei le paia o le Faaola. Ua latou fesiligia Lona fanau mai, le atoatoa o Lona soifuaga, ma le moni o Lona toetu mai ma le mamalu. Ua aoao mai e le Tusi a Mamona i upu manino ma le lē mafaaseseina e uiga i le moni o ia mataupu. Ua tuuina mai ai foi se faamalamalamaga atoatoa o le mataupu o le Togiola. E moni o lenei tusi paia musuia, o se maaauau lea o le molimau atu i le lalolagi o Iesu o le Keriso lava lea.2

O le Tusi a Mamona o le maaauau foi lea o le mataupu o le Toetu. E pei ona taua i le taimi ua fano, ua fetalai mai le Alii Lava Ia o loo i le Tusi a Mamona le “atoatoa o le talalelei a Iesu Keriso” (MFF 20:9). E le faapea o loo i ai aoaoga ma mataupu uma lava ua faaalia mai. Ae o lona uiga, o loo i ai i le Tusi a Mamona le atoatoa o mataupu tatou te maua ai le olataga. Ma ua aoao manino ai i ni auala faigofie e oo i fanau laiti e mafai ona latou aoao ma iloa ai ala i le faaolataga ma le faaeaga. E tele mea ua aoaoina mai i le Tusi a Mamona e faalautele ai lo tatou malamalama i mataupu o le faaolataga. A aunoa i tatou ma le Tusi a Mamona, o le a lē manino ma taua le tele o mataupu ua aoaoina i isi tusitusiga paia.

Mulimuli, o le Tusi a Mamona o le maaauau lea o le molimau. E faapei ona pa’u le faitotoa faaofuofu pe a aveese le maaauau, e faapea foi mea uma lava ua aoaoina ma faia e le Ekalesia pe a aveese le moni o le Tusi a Mamona. Ua malamalama lelei lava fili o le Ekalesia i lena mea. O le pogai lena ua latou tinou ai e ta’u sese le Tusi a Mamona aua afai e mafai ona ta’useseina, o le a faapea foi le Perofeta o Iosefa Samita. O le a faapena foi lo tatou talitonuga i ki o le perisitua, ma faaaliga ma le Ekalesia toefuataiina. Ae a faapea ua moni le Tusi a Mamona—ma e miliona ma miliona ua molimau mai ua latou maua le molimau mai le Agaga ua moni—e tatau i le tagata ona ia talia talitonuga o le toefuataiga faapea ma mataupu uma o loo aumai faatasi ai.

Ioe, o’u uso e ma tuafafine pele, o le Tusi a Mamona o le maaauau lea o la tatou tapuaiga—o le maaauau lea o la tatou molimau, o le maaauau o a tatou mataupu, ma le maaauau i le molimau o lo tatou Alii ma le Faaola.

O le pogai tele lona lua e tatau ai ona avea le Tusi a Mamona ma mataupu autu o a tatou suesuega ma aoaoga, ua tusia mo o tatou vaitaimi. Sa lei maua e sa Nifae lenei tusi, faapea foi sa Lamana anamua. Na tusia mo i tatou. Sa tusia e Mamona i le faaiuiuga o le malo o tagata sa Nifae. Sa ia otootoina, e ala i musumusuga a le Atua, o Le ua ia silafia mea uma mai le amataga, le tele o tala faamaumau na tusia i le tele o seneturi, ma sa ia filifili mai tala, ma timaiga, ma mea na tutupu e aoga ia i tatou.

Ua molimau mai tusitala autu taitoatasi o le Tusi a Mamona sa latou tusia lenei tusi mo tupulaga o le lumanai. Ua fai mai Nifae: “Ua folafola mai e le Alii le Atua ia te a’u, o nei mea ua ou tusia, o le a tausia ma faasaoina, ma tuu faasolo atu i a’u fanau, mai lea tupulaga i lea tupulaga” (2 Nifae 25:21). Sa faapea foi upu na tusia e lona uso o Iakopo na suitulaga ia te ia: “Aua na fai mai [Nifae] e tatau ona togitogia le talafaasolopito o ona tagata i luga o isi ana papatusi, ma e tatau ona ou faasaoina ia papatusi ma tuu faasolo atu i a’u fanau, mai lea tupulaga i lea tupulaga” (Iakopo 1:3). Ua faapea foi ona faaali mai e Enosa ma Iaroma sa la’ua tusia foi e le mo o a’u lava tagata, a e mo tupulaga o le lumanai (tagai i le Enosa 1:15–16; Iaroma 1:2).

Fai mai Mamona lava ia, “Ioe, ou te tautala atu ia te outou, le vaega o totoe o le aiga o Isaraelu” (Mamona 7:1). A o Moronae, le tusitala musuia mulimuli, na vaai tino lava i o tatou aso ma vaitaimi. “Faauta,” na ia fai mai ai, “ua faaali mai e le Alii ia te a’u mea tetele ma ofoofogia e uiga i mea ua lata ona oo mai, i lena aso pe a oo mai nei mea mai ia te outou.

“Faauta, ou te tautala atu ia te outou e faapei ua tatou faatasi, a e leai. A e faauta, ua faaali mai e Iesu Keriso outou ia te a’u, ma ua ou iloa a outou amio” (Mamona 8:34–35).

Afai na latou vaai i o tatou aso ma latou filifili mea e sili ona taua mo i tatou, pe le o se pogai sili ea lena ona taua e tatau ai ona tatou suesue ma aoao i le Tusi a Mamona? E tatau ona tatou fesili ifo ia i tatou lava, “Aisea na musuia ai Mamona (po o Moronae po o Alema) e le Alii ia tuu lena mea i lana tusi? O le a se lesona e mafai ona ou aoaoina mai lena mea e fesoasoani ia te au ou te ola ai i nei aso ma nei ona po?”

E tele faataitaiga o auala e tali ai lena fesili. Mo se faataitaiga, ua tatou maua i le Tusi a Mamona le ala tatou te sauniuni ai mo le Toe Afio Mai Faalua. O se tasi o vaega tele o le tusi ua faatatau lea i le vaitaimi o le lata o le afio ane o Keriso i Amerika. O lo tatou aoao ma suesue lelei i lena vaitaimi, e mafai ai ona tatou iloa le pogai na fano ai nisi i faafanoga tetele na muamua mai i Lona afio mai, ma le pogai na o atu ai isi ma tutu i le malumalu i le nuu o Nuumau ma pa’i atu o latou lima i manu’a o Ona lima ma Ona vae.

Tatou te iloa mai le Tusi a Mamona le ala na ola ai soo o Keriso i taimi o taua. Tatou te iloa mai le Tusi a Mamona le leaga o faalapotopotoga faalilolilo. O le Tusi a Mamona tatou te maua ai lesona e faafetaiaia ai sauaga ma le liliuese. E tele mea tatou te aoao mai ai e uiga i ala e faia ai galuega faafaifeautalai. Ae sili atu i lo se isi lava tusi ona tatou iloa i le Tusi a Mamona le matautia o le manatu faalelalolagi, ma le pupu o tatou loto i mea o le lalolagi. E i ai ea se tasi e masalosalo na tusia lenei tusi mo i tatou, ma tatou te maua mai ai le mana tele, faamafanafanaga tele, ma le puipuiga malosi?

O le pogai lona tolu ua matua taua ai i le Au Paia o Aso e Gata Ai ona latou suesue i le Tusi a Mamona, ua tuuina mai lea i le saunoaga a le Perofeta o Iosefa Samita na ou taua i le taimi ua tuanai. Na ia faapea mai, “Sa ou fai atu i le au uso o le Tusi a Mamona, o le tusi lea ua sili atu ona sa’o nai lo soo se isi lava tusi o i le lalolagi, ma o le maaauau lea o la tatou tapuaiga, ma e sili atu ona latalata o le tagata i le Atua i lona ola i ona aoaoga, nai lo aoaoga o se isi lava tusi.” O le pogai lona tolu lena e tatau ai ona tatou suesue i le tusi. E fesoasoani ia i tatou ia tatou latalata atili atu ai i le Atua. Pe le o i ai ea se mea loloto i o tatou loto e momoo e faalatalata atili atu i le Atua, ia avea atili e faapei o Ia i a tatou mea e fai i aso taitasi, ma lagona Lona faatasi mai ia i tatou i taimi uma? Afai o lea, o le a fesoasoani tele le Tusi a Mamona ia i tatou ia faapea ona tatou faia, nai lo se isi lava tusi.

Ua le na o le faapea ua aoao mai e le Tusi a Mamona ia i tatou upumoni, e ui ina moni lena mea. E le na o le faapea ua molimau mai e le Tusi a Mamona ia Keriso, e ui ina tonu lena mea. Peitai o loo i ai se isi mea e sili atu. O loo i ai se mana i lea tusi e amata ona oo mai i o outou olaga i le taimi lava e amata ai ona suesue i ai ma le faamaoni. O le a maua ai e outou le mana e sili atu ona malosi e tetee atu i faaosoosoga. O le a maua ai e outou le mana e aloese ai i mea sese. O le a maua ai e outou le mana e tumau ai i le ala lauitiiti ma le vaapiapi. O tusitusiga paia ua ta’ua o “upu o le ola” (tagai i le MFF 84:85) ma e leai se isi mea e sili atu ai ona moni lena faaupuga nai lo o le Tusi a Mamona. A amata loa ona e matelaina ma galala i le fia maua o ia upu, o le a faateleina ma saga faateleina ona e maua le ola.

Ua molimau mai lo tatou uso pele, o Peresitene Marion G. Romney … e uiga i faamanuiaga e mafai ona oo mai i olaga o i latou o e e faitau ma suesue i i le Tusi a Mamona. Na Ia saunoa mai:

“Ua ou mautinoa afai e faitau e le aunoa ma le agaga tatalo e matua i totonu o o tatou aiga le Tusi a Mamona, faatasi foi ma a latou fanau, o le a oo mai le agaga o lena tusi ma faatumulia ai o tatou aiga ma i latou uma o e e nonofo ai. O le a faateleina le agaga o le faaaloalo, o le a faatupula’ia le faaaloalo ma le manatu alofa i le tasi. O le a aluese le agaga fefinauai. O le a lapataia e matua a latou fanau i le alofa ma le poto tele. O le a sili ona usiusitai o fanau i lapataiga a o latou matua. O le a faateleina le amiotonu. O le a faateleina le faatuatua, faamoemoe, alofa—le alofa mama o Keriso—i totonu o o tatou aiga ma o tatou olaga, ma maua ai le filemu, olioli, ma le fiafia.”3

O ia folafolaga—alofa ma le lotogatasi faateleina i le aiga, ava ma le faaaloalo i le va o matua ma fanau, faaleagaga ma le amiotonu faateleina—e le o ni folafolaga fai fua, ae o le uiga tonu lava lea o le saunoaga a le Perofeta o Iosefa Samita ina ua ia saunoa o le a fesoasoani le Tusi a Mamona e faalatalata atili atu i tatou i le Atua.

Uso e ma tuafafine, ou te aioi atu ia te outou ma lo’u loto atoa, ia outou manatunatu mamafa i le taua o le Tusi a Mamona ia te oe lava ia faapea ma le Ekalesia atoa.

Ua silia ma le 10 tausaga ua mavae, na ou faia ai le faaupuga lenei e uiga i le Tusi a Mamona:

“Pe faalagolago ea lo tatou taunuuga faavavau i lo tatou tali atu i lenei tusi? Ioe, a le o lo tatou faamanuiaga o lo tatou faasalaga.

“E tatau i tagata uma o le Au Paia o Aso e Gata Ai ona avea le suesue i lenei tusi ma se mea e tulitulimatagauina i le olaga atoa. A leai ua ia tuuina lona lava agaga i se tulaga pagatia ma ua le amanaia e ia lena mea e tuuina mai ai le filemu faaleagaga ma faaletino i lona olaga atoa. E i ai le eseesega i le liua e faavae i luga o le papa o Keriso e ala atu i le Tusi a Mamona ma piimau i lena ai uamea, ma le tagata e le faia.”4

Ou te toe fai atu foi na upu ia te outou i le aso. Aua tatou te tumau i lalo o le tausalaga ma lona faasalaga ma le faamasinoga, i lo tatou manatu mama lea i lenei meaalofa silisili ma ofoofogia ua tuuina mai e le Alii ia i tatou. Nai lo lena, ia tatou maua folafolaga e aumai faatasi ai ma le faatauaina o lenei tusi i o tatou loto.

Ua tatou faitauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga, vaega e 84, fuaiupu e 54 seia oo i le 58:

“Na faapouliuligia foi o outou mafaufau i aso ua mavae ona o le le talitonu, ma lo outou manatu mama i mea ua uma ona outou talia—

“O le faatalale lea ma le le talitonu ua aumaia ai le Ekalesia atoa i lalo o le tausalaga.

“O lenei foi le tausalaga e tumau i luga o le fanau a Siona uma lava.

“O le a latou tumau ai i lalo o lenei tausalaga seia latou salamo ma manatua le feagaiga fou, o le Tusi a Mamona lea ma poloaiga muamua na ou tuuina atu ia te i latou, e le na ona fai atu, a ia faia e tusa ma lea na ou tusia—

“Ina ia latou aumaia fua tatau mo le malo o lo latou Tama; a leai e tumau le faasalaga ma le faamasinoga e liligiina ifo i luga o le fanau a Siona.”

Talu mai le konafesi aoao ua mavae, e tele tusi ua ou maua mai le autalavou ma tagata matutua o le Ekalesia mai le lalolagi atoa, o e ua latou talia le lu’i ia faitau ma suesue i le Tusi a Mamona.

Ua ou fiafia lava ia latou tala mai e uiga i suiga ua oo i o latou olaga ma lo latou latalata atili atu i le Alii ona ua latou faia lea tautinoga. Ua toe faamautu mai e ia molimau mamalu i lo’u agaga upu a le Perofeta o Iosefa Samita e faapea o le Tusi a Mamona o le “maaauau” moni lava lea “o la tatou tapuaiga,” ma o le a sili atu ona latalata o le tagata “i le Atua i lona ola ai i ona aoaoga nai lo soo se isi lava tusi.”

Ou te tatalo, ia avea le Tusi a Mamona ma maaauau o o tatou olaga.

Faamatalaga

  1. Faatomuaga o le Tusi a Mamona.

  2. Tagai i le itulau autu o le Tusi a Mamona.

  3. Marion G. Romney, “The Book of Mormon,” Ensign, May 1980, 67.

  4. Ezra Taft Benson, “O Le Tusi a Mamona o le Afioga a le Atua,” Liahona, Aokuso 1975, 22.

Ata na tusia e David Stoker; taumatau: ata na pueina e Welden C. Andersen; ata o Peresitene Benson na pueina e le Busath Photography