Sulyarmen ko Gubin e Rran
Gadad bt’uf e magal nib thothup gubin e rran. Gadad bt’uf “ngiyal’ ko thilyeg.” Ngiyal ko sulweg.
Gadad be kunuygad u ta’abang ko biney e kadbul ko Sabado ni ngad yoged ni mornga’agen Kristus, falfalaen’ gad ko gospel Rok’, ma gadaed ayuwegdad ko nap’an ni ngad dared u “kanawo’en”e Tathapeg rodad.1
Gadad ni chongin Fare Galasia ku Yesus Kristus ni Fan ko Gidii’en Got ko Tin Tomur e Rran, e ngad mu’ulung gad ko biney ni gubin e rran rok’ Somoel nib thothup, u langab e duw. Fa’an yad gathi e pi chon ko Galasia, gamad be pinningmed ni fel’ rogon nge pii’ e magar ngomed bachane ni kam uned ngomad nge liyor e Tathapegd nge fil mornga’agen. Woed gamed, gamad be guy rogon—fithik’ e oloboch— ni nggu manged nib fel’ e fagar, bugul yoror, nge bee’,2 nge gamed ma guy rogon ni nggu rrin’ nap’an nggu folgad ko Tawok romad, i Yesus Kristus.
Gamed be athap rangam thamey e tin riyul’ ko mich romed. Yesus Kristus ba fos! Ir e facha’ ni Fak fare Got nib fos, nge be powi’iy ngak fapi profet nibe par u dakean e feylang ko rran rodad. Gamad be pinning ngomed, motoyil e thin rok’ Got, nge feked boech e murnguy rokʼ! Gube pii’ e m’ag rog ni Got ma paer u fithik’dad nge ra chugur ngodad nap’an ni ngad chugur ngak’.3
Ni rib mangil ni nggu paer romed dakaen e kanawo’ ko gachalpen rok’ fare Masta nib kiki’iy mab wu’in’in.
Fare Rogon ni Dared nib Kiki’iy
Bay ni yima yoeg ni gidii’ nima malog e yadma yan u lon’ ba luulubuuy? De n’uw nap’an, pi gidii’ ko science ko fare Max Planck institute ko Biological Cybernetics ke sikeng nag e biney. Kar feked e gidii’ ko sikeng nga loway nib ga’ nge pii’ ngoraed e milwol nib moem: “Man u but’ nib kiki’iy.” Dariy e pow ko kanawo’. Gidii’ ney thingari ranoed yigo ko mel’eg roraed.
Uw rogon ni kam lemnag ni kar rrin’ed?
Fapi gidii’ nib science ke weliy, “Gidii’ [ma] ranoed u but’ nib luulubuuy fa’an dar thapeg e pow nib fel’ ko kanawo’.4 Kar fek boch e duwer tomuren, pi’in ko sikeng kar yoeged ni dar ranoed u dakean e kanawoo’ nib thil. Dariy fan e lemnag rorad nib fel, fare GPS ke dag ni boch e giddi’ kar ranoed u 20 meter ko luulubuuy nib achigchig.
Mangfan nib mo’omaw’ ningad dared u but’ u dakean e kanawo’ nib kiki’iy? Boch e gidii’ ko science kar lemniged buchuw e thil nib achichig nib dariy fan u kanawo’ i ir e fan nike thilyeg. Reb e gidii’ kar weliy ni gadad gubin e bay ta’areb aey nib gel ko barba’ i aey. “Sana,” ere, rib mo’omaw’ ni ngad dared u but’ u kanawo’ nib kiki’iy ni “[bachane] dabda nanged bu’uw e kanawo’ nib kiki’iy.”5
Demtrug fan, biney e ka rogon e gidii’: fan dariy e mithil ni rayag ni ngan guy, ma gadad ra yean nga wuru’ fare kanawo’.
Yean u Wuru’ fare Kanawo’
Gathi woed e tin nib achigchig, nib dariy fan ra fal’eg e thil nib ga’ ulan e fayos rodad?
Gumnang e biney ni bachane e tin ni kug fil u nap’an e guma changag nag e skuki. Gubin yay ni kug tabab ni nggu sul nga sikoejoe, Kug nang yo’or e ngongol rog t’uf ni nggu rrin’ e pi thilyeg nib achigchig ko kanawo’ ere nggu powi’iy e hikoekii nga dakaen e kanawo’en.
Ma ta’ab rogon ko nen’ ni ma buch nap’an ni yibe fek e yap ko karo. Nifeng, kanawo’ nib kireb, dabi fel’ e pi yap, dabi sap nib fel’—nge lemnag mornga’agen e ngongol ko reb e bee—rayog ni ngar thilyeg e kanawo’ rom. Fa’an ni dam sap ko pin’ey ma ra kireb nag e rran rom.6
Biney e kuma buch rodaed.
Ma kuma buch rodaed nib thothup.
Bo’or e thilyeg ulan e yafos ni thothup rodad—pin’en nib mangil nge kireb—ma buch nib sasagal, buchu’uw nge buchu’uw. Woed e gidii’ ulan e sikeng ko Max Planck, dabda nanged nap’an be thilyeg e kanawo’. Sana gadad be lemnag nib gel’ ningad dared u but’ dakean e kanawo’ nib kiki’iyeg. Machane e tin riyul’ ni fa’an dariy e pi pow u kanawo’, gadad ma thilyeg e kanawo’ nge pared ulan e tafen dabda lemnag ni ngad pared.
Biney e be riyul’ nifan dad. Ma riyul’ nifan ko pi gidii’ nge pi nam. Fapi babyor nib thothup e ke sug ko pi susun.
Fare babyor ko Judges e be weliy ni tomuren nike yim’ Joshua “me bin migid e mfen … e ra paged talin Somol, nge pin’en ni i rin’ ni fan ngak piyu Israel.”7
Dariy fan e ayuw nib thothup, m’ag, pigpig, nge gelnag nib ma’ang’ang ko fapi gidii’ nu Israel kar sap nap’an e ngyal’ rok Moses nge Joshua, u fithik ta’areb mfen rok’ ni kar malog e Kanawo’ nge ranoed u dakean laniyaen’raed ko tin ni yaed ba’adag. Nge, riyul’, de n’uw nap’an ni kar chuwi’iyed nifan e ngongol rorad.
Boech e ngiyal’ biney e mul e ma buch ko mfen nib yo’or. Boech e ngiyal’ ir ra buch u fithik’ boch i duw fa pul.8 Machane rayog nra buch ngak bee’ ndemuturug. Dariy fan e tin nib gel nib thothup nike buch rodad, gidii’ e ma malog ni gubin ngiyal’. Biney e yalen e ma buch napan e rran rok Adam nge Eva nge mada’ ko daba’.
Ba’aray e Thin nib Fel’
Machane gathi gubin ban’en nike mus. Thil ko fapi girdi’ nibe malog, bay e n’en ningad guyed nira pii’ dad ngad soergaed ko gin ningan thap riy’.
Ere mang e pi pow ney?
Riyul’ yad ni mu’un e meybil gubin e rran nge lemnag fapi babyor nib thothup nge thapeg fapi talin nib thothup woed ni Moy, Lakeg. Gubin e rran, rangad yib iyib nga gil’ Got u sobut’ nge pagan’uy rodad. Rangad lemnag mornga’agen e ngongol rodad nge bochi ngyal’ ulan a rran rodad—lemnag fa’an e tin gadad ba’adag ni ta’areb nag ni woed Ir. Fa’anra kad thilyeg, rangad yoer ngak Got ni nge sulwegdad, nge gadad be micheg nima mang nib fel’.
Biney e ngiyal’ ke sap ngodad e rib fel’ ni ngad thildad. Binem e milay’ ko lemnag nap’an ni ngad dared u but’ ko fare Somoel nge thapeg e fanow, athamgil, nge machalbog u dakean e thin rok e Chitimangdad nu Tharmey ni ke yoloy nge yoeg. Binem e ngiyal’ nib thothup napan ni ngad puguran e micheg nib ga’ ni ngad fol rok Kristus nib sumunguy, nap’an ngad lemniged mornga’agen e mon’og nge ta’areb nag dad ko fapi pow nib thothup Got nike pii’ e bitir Rok.
Mu lemnag ni biney e sulweg nifan ngom urngin e rran. U dakean e milekag rodad u kanawo’ ko rir, gadad manang ni rib moem ni ngad mul. Machane woed e thilyeg nib achig ra chuweged ko e kanawo’ rok Somoel, e tin nge ngongol nib achig ra sulgad bayay. Nap’an ra yib e milmor ulan e yafos rodad, ni ra buch bo’or, sulweg nifan ngodad gubin e rran rodad ma bing e gum’irch’dad ko e magal rok tharmiy, nima pii’ e gael ra’en ko ya’el rodad, chuw e faen, rus, nge maerwaer.
Yap’ nib Achigchig, Barkow nib Ga’
Fa’an ni ngad gayed, riyul’ “Got ra pii’ [ngodad] e gonop udakaen e Kan Thothup, arogon, udakaen e ta’awath ko fare Kan ni Thothup.”9 Gubin e yay ni ngad fith, Ir ra fil ngodad e Kanawo’ nge ayuwegdad ni ngad leked ngak.
Biney, riyul’, ba t’uf e ngongol rodad gubin e rran. Dabda ba’adag kemus e tin nib thothup ni ke buch ngodad ni kafram. Gadad bat’uf e rran nib thamgil.
Dabda pagan’um kemus e mich rok reb e bee’. Thingarda fal’eg e mich rodad.
Gadad bt’uf e magal nib thothup gubin e rran.
Gadad bt’uf “ngiyal’ ko thilyeg.”10 Ngiyal ko sulweg.
“Raen ni ba mithmith” dabiyog ni nge mang “nib alit.”11 Fa’an ni ngad koel e thamey nge ngongol rodad nib machalbog, thingarda mithmith!
Arragon, fare Fulweg ko fare gospel nge Galasia gathi ban’en ni ke buch ta’ab e yay. Binem e rogon nib ul’ul’—ta’areb e ran ngay, ta’areb gum’ircha’ey ngay.
Nap’an ra yaen e rran rodad, woed rogon e yafos rodad. Ta’areb e tayol ke weliy ni arogon: “Ta’areb e rran ni woed gubin e yafos. Gaba tabab ni ngam rrin’ e ban’en, machane gara rrin’ reb e ban’en, mu lemnag ni ngam rrin’ e ngongol, machane dabi rrin’. … Nge tomur e yafos rom, gubin e yafos rom ni bay woed rogon biney. Gubin e yafos rom ke mang woed rogon ta’areb e rran.”12
Gabe adag ni ngam thilyeg e rogon ko yafos rom?
Mu thilyeg e rogon ko rran rom.
Gabe adag ni ngam thilyeg e rran rom?
Thilyeg e biney e awa.
Mu thilyeg e pin’en ni ngam lemnag, thamiy, nge rrin’ u ngiyal’ ney.
Yap’ nib achigchig rayog ni nge powi’iy e barkow nib ga’.13
Fapi rengga nib achig e ayog ni nge mang e na’un nib fla’ab.
Fapi awoch ra mang e sequoia nib ga’.
Pi minute nge awa ni ngam fanay nib fel’ rogon be mang e rengga ko yafos nib mangil. Yad ra pii’ athamgil ko tin nib mangil, ni chibiy ngalang ko bo’or a oloboch, nge powi’iy nagdad nga e kanawo’ ko bayul nge n’agfan nge machalbog.
Fare Got ko Tabab ni Bi’ech
Gu un ngom, gube chibiy ngalang e gum’ircha’eg ufithik e adag nifan ko e tawa’ath ney ninge tabab nib bi’ech, yafos nib bi’ech, athap nib bi’ech.
Gadad ba chibiy ngalang e lam’dad ningad liyor ngak Got nibe pii’ nge n’agfan. Riyul, I ir e Got ko tabab ni bi’ech Fan ko ngongol Rok’ nib fel’ ni nge ayuweg ngodad, e bitir Rok’, ni ngad thapeged e yafos dabi yim’ nge yafos ni manechubog.14
Rangad manged boech e yafos nib bie’ch udakaen Kristus, bachane Got ni ke micheg, “Ma oren yay ni gidii’ rog e yaed be kalngaen’ ma gura n’aegfan roraed e pi ngongol roraed nib togopluw ngog”15 nge “dabgu yib ngaen’.”16
Walageg nib t’uf rog, pi fagar, gadad gubin ra thilyeg e kanawo’ ko bochi ngiyal’.
Machane rangad suloed nga kanawo’ bayay. Rayog ni ngad dared ufithik e milmor nge pi sikeng ko yafos ney nge piri’eg e kanawo’ nga Chitimangiy nu Tharmey ni fa’anra gadadra sap ko fapi pow nike pii’, ba’adag e yi’iy ni fan ngodad nge guyed rogon ningad thapeg e sulweg nifan ngom urngin e rran. Iraray ni ngad manged e gachelpin nib mangil rok e Tathapeged, Yesus Kristus.
Nap’an ni gadaed ra rin’, Got era sminmin nga dakaendad. “Fare Somoel ra … bayi fal’eg wa’athmed u lan fare nam ni bayi pi’ ngomed.” Fa’an gimed ra fol rok Somoel ni Got romed mi gimed rin’ urngin e tin ke taychilen ngomed.”17
Ngad piryeg e sulweg nifan ngom urngin e rran nge guyrogon ni ngad dared u Kanawo’ rok’ Yesus Kristus ir e meybil rog. U dakean fithngan Yesus Kristus, amen.