Ki hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú
Fanga Kiʻi Fili Iiki mo Faingofuá
Fēpueli 2024


“Fanga Kiʻi Fili Iiki mo Faingofuá,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Fēpueli 2024.

Fanga Kiʻi Fili Iiki mo Faingofuá

ʻOku ʻikai ko ha akoako ʻa e hoko ko ha toʻu tupú ki he taimi te ke hoko ai ko ha tokotaha lahí. ʻOku fakapapauʻi ʻe he ngaahi fili ʻokú ke fakahoko ʻi he taimi ní ʻa e tuʻunga te ke aʻusiá.

ʻĪmisi
kakai ʻoku pukepuke ha ngaahi foʻi teʻelango

ʻŪ tā fakatātā ʻa Iker Ayestaran

Kimuʻa pea ʻi ai ha ngaahi maama ʻuhilá, naʻe faʻa fakamoleki ʻe he kakaí ha ngaahi uike ʻi he taʻu takitaha ʻi hono unu ha ngaahi vavae loloa kuo fakamamafa ki he huhuʻa teʻelangó, ʻo tuku ke mokomoko, pea toe unu pē—ʻo tuʻo laungeau. Ko e taimi kotoa pē naʻe unu ai ʻa e foʻi teʻelangó ki he huhuʻá, ʻe fōlahi ange ia ʻi he tuʻunga naʻe ʻi ai kimuʻa pea toki unú. Mahalo naʻe ngali tuai ʻa e foungá, ka ʻi he taimi takitaha, naʻe fakaʻau ke aʻusia ʻe he ngaahi foʻi teʻelangó ʻa e tuʻunga naʻe fakataumuʻa kinautolu ki aí—ke mālohi ʻi hono ʻave ʻo e māmá ki he taha kotoa pē.

ʻE malava ke ke ongoʻi he taimi ʻe niʻihi ʻokú ke tatali ke kamata ʻa e moʻuí, ka ʻoku tātānaki ʻe he ngaahi fili lelei ʻokú ke fakahoko ʻi he ʻaho ní ha ngaahi fakalahi ʻo e mālohí ki he tuʻunga te ke aʻusiá. Naʻe pehē ʻe ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá: “ʻOua naʻa fakatatali hoʻo fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ʻuhingamālié. ʻOku ʻikai ko ha akoakoʻanga ʻeni; ʻoku ʻikai ko ha fakaangaanga ʻeni; ʻoku ʻikai ko ha fakahā-teu angamaheni ʻeni. Ko ʻetau moʻuí ʻeni. Ko ʻetau ngaahi aʻusia fakaʻahó ko ʻetau moʻuí moʻoni ia. ʻOua ʻe toe tatali. Fakamahuʻingaʻi ʻa e miniti kotoa pē.”1 ʻOku ʻikai fiemaʻu ia ke tatali ke tau mālohi ʻi hono toʻo ʻa e Maama ʻo Kalaisí.

ʻOku Tau Fili ke Tau Liliu, Ka ʻOku ʻIkai Tupukoso Pē ʻEtau Liliú

ʻI he taimi naʻe ʻikai mahino ai kia Nīfai ʻa e ngaahi akonaki ʻa ʻene tamaí, naʻe mei lava pē ke ne ʻita, ka naʻá ne kole ki he ʻOtuá ke akoʻi ia (vakai, 1 Nīfai 10:17). ʻI he taimi naʻe motu ai ʻene kaufaná, naʻe mei lava pē ke ne foʻi, ka naʻá ne fakavaivaiʻi ia pea ngaohi ha kaufana foʻou (vakai, 1 Nīfai 16:18–23).

ʻI he aʻu hono fāmilí ki he matātahí pea fekauʻi ʻe he ʻOtuá ʻa Nīfai ke ne foʻu ha vaká, naʻe mei lava pē ke ne fakafehuʻia, ʻo ʻita ʻi hono kole ange ʻe he ʻOtuá ke ne fai ha meʻa faingataʻa ʻe tahá. Ka naʻá ne kole ki he ʻOtuá ha ngaahi fakahinohino peá ne ngāue leva (vakai, 1 Nīfai 17:9–11). Naʻá ne maʻu, ʻi he taimi takitaha, ha fili ke mavahe mei he ʻOtuá pe ko ʻene tānaki atu mo ha fakalahi ʻe taha ʻo e mālohí.

He ʻikai lava ke tau ʻamanaki ʻe ʻi ai ha ʻaho te tau hoko ai ko ha ngaahi foʻi teʻelango mālohi mo maama ʻo e tuí, kae ʻoua kuo tau tuku ke fakamālohia kitautolu ʻe heʻetau ngaahi fili fakaʻahó. ʻI heʻetau lau ʻa e folofolá, fakatomala fakaʻahó, lotu maʻu peé—mahalo ʻe ngali taʻemahuʻinga ia ʻi he tau mo Sētané, ka ʻoku tānaki mai ʻe he fanga kiʻi ngāue faingofua ko ʻeni ʻo e tuí ha fakalahi ki hotau ivi ke tau fili māʻoniʻoní neongo pe ko e hā ʻa e ngaahi pole ʻoku ʻomi ʻe Sētané!

Ko e hā leva ʻa e meʻa ʻokú ke filí? ʻOkú ke fili nai ke tānaki atu ha fakalahi ki hoʻo tui ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí, pe ʻokú ke pehē te ke lava pē koe ʻo fehangahangai mo Sētane taʻe kau ai ia? ʻOkú ke feinga nai ke fili ʻa e māʻoniʻoní kae ʻikai ko e angatuʻú?

ʻĪmisi
fefine ʻokú ne niti ha sikaafi lōloa, mo ha kakai ʻi he sikāfí

Fakalahi ʻe Taha ʻi he Taimi

Naʻe tohi ʻe he palōfita ko ʻAlamaá ʻo pehē, “ʻOku fakahoko ʻe he fanga kiʻi meʻa iiki mo faingofuá ʻa e ngaahi fuʻu meʻa lalahí.” (ʻAlamā 37:6). Naʻe poupouʻi kitautolu ʻe Sisitā Māsilī Pei Hingikelī, ko e uaifi ʻo e Palesiteni ʻo e Siasí ko Kōtoni B. Hingikelií: “ʻI heʻetau vakai atu ki he ngaahi taʻu lahi ʻo ʻetau moʻuí, ʻoku tau vakai ai ko e fanga kiʻi meʻa ngali taʻemahuʻinga ʻoku tau toutou fakahokó ʻoku nau fatu ʻa e sīpinga ʻo ʻetau moʻuí. Pea kapau ʻoku lelei ʻa e fanga kiʻi meʻa iiki mo faingofua ko iá, te tau iku ʻo moʻui fiefia—pea ko ha meʻa lelei ia!”2

ʻI heʻetau ngaahi filí, ʻe lava ke tau hangē ko e foʻi teʻelangó, ʻo toe mālohi ange ʻi hono toutou tānaki mai ha fakalahi kiate kitautolu ʻi he toʻukupu ʻo hotau Fakatupú. Ko e hā e meʻa te ke filí?

Ngaahi Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Jeffrey R. Holland, Instagram, Oct. 19. 2018, instagram.com/jeffreyrholland.

  2. Marjorie Pay Hinckley, Small and Simple Things (2004), 1.

Paaki