Karaipiture
He Korero Whakaatu Mo Te Perehitanga Tuatahi.


He Korero Whakaatu Mo Te Perehitanga Tuatahi.

I te kauwhau haere nga Kaumatua o te Hahi o Ihu Karaiti o te Hunga Tapu o nga Ra o Muri Nei i te Rongo Pai pono, kotahi a te Karaiti, kua whakahokia houtia mai ano i te rangi ki te tangata i roto i enei nga ra whakamutunga e te Atua, a e whakaatu nei hoki kua timata te mahi nui mahi tino whai tikanga i poropititia e te tini o nga poropiti. Ko te Rongo Pai kua takoto te tikanga kia kauwhautia puta noa ki te ao katoa, kia puta mai ai te mutunga, he mea kauwhau tera ki nga Pakeha i Niu Tireni mo nga tau maha: na, ko etahi hoki kua whakaae, a kua huihui atu ki te whenua o Hiona. I te tau 1882, he mea na te akiaki a te Wairua o te Ariki i tahuri ai nga mahi a ana pononga ki nga Maori. Uaua rawa to ratou mahi i te tuatahi i te kore mohio hoki ki te reo. Otiia na te Ariki i akiaki nga tangata maha o tenei iwi kia tahuri mai ki te Rongo Pai, he mea whakarite i nga kupu whakaari a te Atua ki a Iharaira. Na, i te takiwa tonu i riro ai i nga Kaumatua tetahi wahi anake o te reo nei, ka hohonu rawa te awangawanga i tau ai ki a ratou mo tenei Pukapuka utu nui, mo te Pukapuka a Moromona, kia whakamaoritia ki roto ki te reo Maori, i runga hoki i te whakaaro, ma tenei e nui haere ai te whakapono o te Hunga Tapu, me te whakaatu kaha ano ki te hunga ehara nei i te whakapono, a ma nga manaakitanga a te Ariki era e waiho hei mea whakamohio i te tini ki te pono. Na, he whakaaro ki tenei; timata ai a Wiremu Tamati Tuati ratou ko ona hoa mahi ko Etera F. Rihara ko Te Whatahoro te mahi whakamaori i te tau 1886; heoi na te iti o to raua matauranga ki te reo, me te nui o nga mahi e tau ana ki te Tumuaki ki a Tuati, kihai i mau roa ta ratou mahi.

I te hui tau i a Maehe i te tau 1887, ka whakaritea a Etera F. Rihara raua ko Honore Hanare, Tamaiti, mo tenei mahi whai tikanga nui, a oti ana i a raua i runga i te u me te takare tonu; a na te w hakamohiotanga me nga manaakitanga a te Ariki, me te awhinatanga o o tatou teina o Henare Potae raua ko Te Pirihi Tutekohi, (awhina nei raua i te mahi whakatikatika,) i oti ai te mahi whakamaori me te mahi whakatikatika i te tau kotahi.

Ke te Whatahoro ratou ko Piripi Te Maari, ko Arepa Maki nga hoa korero i nga tuhituhinga i te mea kahore kia perehitia.

I mohio enei Kaumatua ki to raua ngoikoretanga, he ahakoa tahuri ana raua ki te mahi me te whakawhirinaki ake ano ki te Ariki, he mohio no raua ki te oti i a raua nga mea katoa e taea ana e raua, era e tuwhera i te Atua te huarahi e tino whakatutuki ai raua i te mahi.

Na, tenei matou te hari nei i runga i te whakaatu kua kitea nuitia te ringaringa o te Atua i roto i te mahi whakamaori me te perehitanga o tenei Pukapuka tapu ki te reo Maori, no te mea kua tutuki te kupu a te Ariki i korerotia e ia ma roto i ana pononga. Ta te mea hoki kei roto kei tenei Pukapuka nga poropititanga maha e tuhituhia ana, ko etahi mo te putanga mai o tenei Pukapuka ki nga iwi katoa; ko etahi mo te putanga mai o enei mea ki nga toenga ki te whare o Iharaira (ko ratou nei he iwi parauri); a penei ka ahei i a ratou te mohio ki o ratou tupuna, ki te Rongo Pai tika, pono, o to tatou Ariki o Ihu Karaiti.

Ko enei poropititanga nuku atu i nga tau e rima tekau ma waru e perehitia ana i roto i nga Pakeha, ko etahi ia i mahara kahore tenei e taea; tena ko tatou kei te mohio tera e mana ana poropititanga, ta te mea kua whakamaoritia tenei Pukapuka kua perehitia hoki ki nga reo kotahi tekau ma wha. a tenei ano kua whakamaoritia kua perehitia ki te reo Maori,—koia nei he reo no tetahi iwi parauri,—a ka ahei i a ratou te kite te mohio ki nga tikanga utu nui o te pono e mau nei i roto.

Ko tenei Pukapuka nei ano kei te whakamaoritia inaianei ki te reo Hiperu, kia riro ai i nga Hurai, i tetahi wahi o te whare o Iharaira, te kinga o te Rongo Pai o te Karaiti, kia mohio ai ano hoki ki o ratou tupuna. Na, ka kite nei tatou kei te rite haere nga poropititanga i roto i tenei Pukapuka.

Ko te tangata e korero ana i tenei Pukapuka, kaua ia e whakahe mo nga pohehe i roto, ina hoki, ki te mea he pohehe, na te tangata era, ehara i te Atua; heoi, e whakaatu ana ahau ki a koutou ki te korerotia e koutou tenei Pukapuka, me te ngakau inoi ki te Atua, tera ia e whakaatu ki a koutou ma te kaha o tona Wairua, he pono enei mea, na te Atua hoki, he mea tuhituhi e o koutou tupuna, kia puta mai i enei nga ra whakamutunga, he mea e kitea ai te kaha o te Atua, me te haerenga mai o tana Tama aroha o Ihu Karaiti.

Tenei ahau te inoi atu nei ki te Atua ki te Matua Ora tonu, kia hoatu ki a koutou tona Wairua Tapu, hei hoa korero mo koutou i tenei Pukapuka. hei whakamarama hoki i o koutou hinengaro ki aua kupu whakaari mo koutou; kia ahei ai i a koutou, ma te pupuri i nga mea pono e marama nei, e nui te utu, e mau ana i roto i tenei Pukapuka, te tomo ki roto ki te kingitanga mau tonu o to tatou Atua raua ko tona Karaiti, me te whiwhi ano ki te kinga o tona kororia. Amine.

Na Wiremu Pakimana.