Wase 16

Na Sigatabu—Me ka e Rekitaki

Na Sigatabu sa ikoya na siga ni sokalou vakaidina ena marau.

Na Bula nei Spencer W. Kimball

Ena nona lako wavokita na Lotu taucoko o Peresitedi Spencer W. Kimball, e a marautaka na nona raica ni ra rokova na Sigatabu na Yalododonu. E kaya vakatabakidua na nona sotava e rua na turaga ka rau a vakalougatataki ena nodrau sasaga me rau vakatabuya na Sigatabu:

“Au a qai vakataroga wale tikoga oqo e dua na turaga me baleta e dua na itutu bibi ena tuvai vou ni dua na iteki. Au a kaya vua, ‘Na cava na nomu cakacaka?’ E a qai kaya, ‘Au cicivaka tiko e dua na igunugunu ni benisini.’ Au qai taroga tale, ‘O dau dola li ena Sigatabu?’ Na nona isau ni taro e vakaoqo, ‘Sega, au sega.’ ‘Ia, o na rawa vakacava ni toso tiko? E vuqa vei ira na vakaigunugunu ni benisini era nanuma ni dodonu me ra dau dola ena Sigatabu.’ ‘Au toso tiko vakavinaka,’ e kaya. ‘E vinaka tiko vei au na Turaga.’ ‘E sega beka ni dredre na veiqati?’ au taroga. ‘Io, e vakadina kina,’ e sauma mai. ‘E tiko ena taikadua ni gaunisala e dua na turaga ka dau dola tu ga ena Sigatabu taucoko.’ ‘Ia, o iko o sega ni dola?’ au taroga. ‘E sega saka,’ e a kaya, ‘kau sa vakavinavinaka kina vakalevu, ka sa rui yalololoma na Turaga, sa tu ga vei au na veika me sotava na noqu gagadre.’

“Au a tiko ena dua tale na iteki, ka tuvai vou tale tikoga, ka dua tale na turaga e a vakasamataki me baleta e dua na itutu toro cake sara; kei na gauna keitou tarogi koya kina me baleta na nona cakacaka, e kaya ni dua na dauveivoli ena sitoa ni iyaya lalai. ‘Ia, e levu na sitoa era dau dola tu ga ena Sigatabu. O iko?’ ‘Keitou dau lokataka na neitou sitoa ena Sigatabu,’ e kaya. ‘Ia e rawa vakacava mo dou veiqati vata kei ira na tamata oqo ni ra dau dola tu me vitu na siga ena dua na macawa?’ ‘Keimami veiqati. Ia keitou toso vinaka sara tiko,’ e kena isau mai vua. ‘Ia e sega li ni nomu siga vakaitamera duadua na Sigatabu?’ ‘Io,’ e sauma mai, ‘e rairai na dau vakaruataki na levu ni volivolitaki ena Sigatabu me vakatautauvatani ena veisiga wale, ia sa rauti keitou vakavinaka tiko na veika keitou sa rawata, sa rui yalovinaka na Turaga; sa rui yalololoma; sa rui vinaka.’ … Kau sa sega ni rawa meu tarova na noqu kaya, ‘Me vakalougatataki iko na Kalou, taciqu yalodina. Na Turaga ena sega ni guilecava na solibula vakaoqo. Na ilavo o rawata e sega ni vakadukadukalitaki mai na ivalavala ca. Era savasava na nomu dola era na sega vakaidina ni vakaleqa na nomu kunea na nomu gaunisala ki na matanitu ni Kalou.’ ”¹

E raica o Peresitedi Kimball ni Sigatabu sa ikoya e dua na siga ni vakaitavi, marautaki ni sokalou—e dua na gauna me da biuta laivi tu kina na veika vakavuravura ka vakatawana na siga ena itavi qaravi savasava. Ena nona cavuqaqataka na veivolanikalou, e vakauqeti ira na Yalododonu me ra cakava na Sigatabu “me ka e rekitaki” ka ra qarava na siga ena “yaloreki kei na mata mamarau” (Aisea 58:13; V&V 59:15).²

iVakavuvuli nei Spencer W. Kimball

E sa vakaroti ira wasoma na Nona tamata na Turaga me ra dau rokova na Sigatabu.

E a siro sobu mai o Mosese mai na yavala kei na kubou ni dela ni Ulunivanua ko Saineai ka kauta mai kivei ira na luvei Isireli lakosese na iVunau e Tini, na veilawa taumada me baleta na ivakarau ni bula. Na veivakaro oqo, era sega ni ka vou. Era a sa kilai makawa tu mai vei Atama kei na nona kawa era muri mai, ka ra a vakaroti me ra bulataka mai na ivakatekivu, ka ra a tukuna tale mai vua na Turaga vei Mosese. Ka ra veivakaro taumada ni bera na bula vakavuravura ka ra tiki ni veivakatovolei me baleta na veika vakayago ka tauyavutaki ena matabose mai lomalagi.

Na imatai ni iVunau e Tini e gadrevi kina vua na tamata me qarava na Turaga; na ikava e lesia e dua na Sigatabu me vakabibitaki me baleta na sokalou vakaoqo:

“Me kakua vei iko na Kalou tani, . […]

“Mo nanuma na siga ni vakacecegu, mo vakatabuya.

“E ono na siga mo dau cakacaka kina, ka kitaka kina na nomu cakacaka kecega:

“Ia na ikavitu ni siga sa siga ni vakacecegu i Jiova na nomu Kalou: mo kakua ni kitaka kina e dua na cakacaka, ko iko, se na luvemu tagane se na luvemu yalewa, na nomu tamata se nomu vada, se nomu manumanu, se nomu vulagi sa tiko ena nomu lomanibai:

“Ni sa buli lomalagi kei vuravura kei na waitui, kei na ka kecega sa tu mai kina, ko Jiova ena siga e ono, a sa vakacegu ena ikavitu ni siga: o koya sa vakalougatataka kina ko Jiova na siga ni vakacecegu, ka vakatabuya.” (Lako Yani 20:3, 8–11.)

Kivei ira e lewe vuqa, na voroki-ni-Sigatabu sa ikoya e dua na ka e lailai wale sara na ka e baleta, ia kivei Tamada Vakalomalagi e sa ikoya na talaidredre ki na dua na ivakaro levu. E sa ikoya na ivakadinadina ni nona leqa na tamata me sotava na veivakatovolei vakayadua ka vakarautaki me baleti keda vakayadudua ni bera na kena buli ko vurvura, “era na muria na veika kece sa vakarota vei ira na Turaga na nodra Kalou se sega.” (Eparama 3:25.) …

Na ivakaro tabu ka kau sobu mai na dela ni Ulunivanua mai Saineai e vakaoqo “Nanuma na siga ni vakacecegu, mo vakatabuya.” Na ivakaro o ya e se bera vakadua ni vakasukai se me veisautaki. Ia, e sa vakaukauwataki sara ga ena gauna oqo:

“Ia mo nanuma tiko, mo vakacabora ena siga ni Turaga na nomu isoro kei na imadrali vei Koya sa Cecere Sara; io mo tusanaka na nomu ivalavala ca vua na Turaga kei ira na wekamu.

“Raica mo kakua ni kitaka e dua na cakacaka ena siga ko ya; ia mo vakarautaka ga na kakana e ganita; io me taucoko kina na inaki … ka vuabale na nomu marau.” (V&V 59:12–13.)³

E sega ni siga ni caka bisinisi se qito na Sigatabu.

Au … vakamamasu kivei kemuni kece sara na Yalododonu ena veivanua taucoko me rokovi vakabibi sara na Sigatabu. Na nona siga tabu na Turaga e sa yali sara tikoga yani vakatotolo na kena ibalebale vakamareqeti e vuravura taucoko.… E lewe levu ka levu cake sara, na tamata era vakarusa na inaki vakamareqeti ni Sigatabu ena kena vakasaqarai na vutuniyau, marau, veika ni lasa, kei na qaravi ni kalou vakailasu ka vakayago. Eda tomana tiko na vakamamasu kivei kemuni kece na Yalododonu kei kemuni na tamata rerevaka na Kalou ena veivanua kece sara mo ni taqomaka na Sigatabu ka doka. Era na sega ni dola na veibisinisi ena Sigatabu kevaka era sega ni tokoni ena siga tabu o ya. E tautauvata vakakina ena veivanua ni gade, sotasota ni qito, kei na veivanua ni lasa ena kena veimataqali kecega. Na kena vakasaqarai na ilavo e sa qaqa, e kena irairai, e sa ulabaleta na ivakaro ni Turaga, “Dou vakabauta na noqu veisiga ni vakacecegu, ka vakarorokotaka na noqu vale tabu” (Vun. 19:30).⁴

Eda raica ena vuqa na veivanua ena noda vuravura Vakarisito eda se raica tikoga na kena dola tu ga na bisinisi ena Sigatabu vakatabui. Eda vakadeitaka ni iwali ni ka oqo e tiko sara ga vei keda, o ikeda na dauvolivoli. E dina taucoko ni veisitoa kei na veivale ni bisinisi era na sega ni dola kevaka eda na sega ni volivoli na tamata vei ira. Kivei kemuni taucoko sara ni yalo vinaka ka vakasamataka tale mada na veika oqo. Ni yalovinaka ka kauta cake mai ena lotu vakamatavuvale ka veivosakitaka vata kei ira na luvemuni. E sa na totoka sara ga vakaoti kevaka me vakadeitaka na veimatavuvale vakayadua ni sa tekivu oqo ka lako yani ni sa na sega na volivoli ena Sigatabu.⁵

Eda sa yaco me dua na vuravura taucoko ka dau voroki kina na Sigatabu. Ena Sigatabu era sinai na waqa ena dela ni veidrano, e oso na veibaravi, na valeniyaloyalo e sinai vutucoqa, era vakasinaita na rara o ira na kenadau ni tavi polo. Na Sigatabu e sa dau digitaki tu me siga ni vakaraitaki ivukivuki vei ira na dauvodo ose, bose levu vakapolitiki, vakatakakana vakamatavuvale; na veiqito polo mada ga era qitotaka ena siga vakatabui oqo. “Na bisinisi e toso ga me vaka na kena ivakarau” sa ikoya na vosa ivakatakilakila me baleti ira na lewe vuqa, kei na noda siga tabu e sa yaco me siga ni gade. Baleta ni lewe vuqa na tamata era sa vakayagataka na siga oqo me dua na siga ni gade, era lewe vuqa sara era qai dau saga me ra vakayacora na nodra gagadre o ira era dau taleitaka na lasa kei na caka ilavo.…

Na vakasasa kei na qoli ena siga ni Turaga sa ikoya na kena sega ni maroroi ka vakatabui. Na teitei se werewere se tatamusuki ni itei ena Sigatabu sa ikoya oqori na kena sega ni maroroi ka vakatabui na siga ni Turaga. Na lako ki na bati ni uciwai ena vakatakakana, na sara qito se vodo bulumakau kila se veitau ose se vakaraitaki ka se so tale na vakaraitaki vakalasalasa ena siga o ya sa ikoya na kena sega ni rokovi vakaivakananumi tabu.

E vaka me duatani toka na kena irairai, vei ira eso na Yalododonu Edaidai yalodina ena veika kece sara, ia era qai dau via vakadonui ira ena nodra yali mai na veisoqoni ena so na gauna ena inaki ni laki tiko ena veisoqo ni marau, na nodra vakanananu ni ra na calata na gauna ni qoli uasivi duadua kevaka era na sega ni tiko ena uciwai ena imatai ni siga ni qoli se sa na sega ni balavu vinaka na gauna ni vakacagicagi kevaka e sega ni tekivutaki na nona gade ena Sigatabu se o koya e sa na calata e dua na iyaloyalo e a gadreva tiko mai me sarava kevaka e sega ni lako ena Sigatabu. Ia ena nodra talaidredre oqo ena Sigatabu era qai dau lako ka kauti ira vakawasoma tale tu ga na nodra matavuvale.…

E sega ni vakalewai na veilasa vakaoqo—na veiqito, vakatakakana, veivakalasalasa, kei na veiyaloyalo yavala. E tu kece na veika yaga me baleti ira ena kena vakabulabulataki tiko na bula, na Lotu e dua na isoqosoqo e tokona vakaukauwa sara na veimataqali itavi qaravi vakaoqori. Ia e sa tiko ga na gauna dodonu kei na vanua me baleta na veika yaga kece sara—na gauna ni cakacaka, na gauna ni qito, na gauna ni sokalou.…

E dina sara ni dodonu me ra dau cakacaka ena Sigatabu e vuqa na tamata. Ka vakakina, ni vuqa na cakacaka e dodonu sara ga me ra qaravi kina—nodra qaravi na tauvimate, me kena ivakaraitaki—e rawa sara ga ni tokona na kena vakatabui na Sigatabu. Ia, ena vuku ni veitavi qaravi vakaoqori e dodonu me da vakatulewataka vakavinaka sara na kena vakayacori.⁶

Ena so na gauna na vakarokorokotaki ni Siga ni Vakacecegu e vakasamataki tu me vaka e dua na ka ni solibula kei na noda vakuwai keda mai na so na ka, ia e sega ni vakakina. E dua walega na gauna ni tosoi ni gauna kei na digi ni veika me vakayacori. E rauta vinaka na kena gauna, vakabibi ena itukutuku ni veigauna makawa kei vuravura, ni ena loma ni ono na siga ena dua na macawa me da cakava kina na noda cakacaka ka qito. E levu na ka e rawa ni caka me tuvai ka vakauqeti kina na veitavi qaravi ena veisiga yadua ena loma ni macawa, ka levei tikoga kina na Siga ni Vakacecegu.⁷

E dua na siga ni veivakabulabulataki vakayalo ena sokalou kei na vakayacori ni veitavi kilikili na Siga ni Vakacecegu.

Na Siga ni Vakacecegu sai koya e dua na siga vakatabui me vakayacori kina na veika e kilikili ka vakalou. Na noda vakuwai keda mai na cakacaka kei na veika ni lasa e rui bibi, ia e sega ni veirauti. Na Siga ni Vakacecegu e gadreva kina na vakanananu kei na cakacaka yaga, ia kevaka e dua e vakawelewele tu ga ka sega ni cakava e dua na ka ena Siga ni Vakacecegu, e sa voroka sara tikoga. Eda na tekiduru ena masumasu, vakarautaka na lesoni, vulica na kosipeli, vakanananu, sikovi ira na tauvimate kei na lomaocaoca, volavola kivei ira na daukaulotu, wilika na veika e taucoko ka veivakatataki cake, moce vakalekaleka, ka tiko ena veisoqoni kece ni siga o ya ka dodonu me tiko kina ni da vakarokorokotaka tiko.⁸

Taura na gauna [ena Siga ni Vakacecegu] ka vakasoqoni vata vakamatavuvale ka veitalanoa vata, vulica vata na veivolanikalou, sikovi ira na itokani, veiwekani, kei ira na tauvimate ka galili. Oqo talega e dua na gauna uasivi duadua me cakacakataki kina na nomuni veivolaniveisiga kei na itukutuku ni kawa.⁹

Vakaiperiu na vosa Siga ni Vakacecegu e kena ibalebale “vakacegu.” E vakasamataki na cegu vakadirorogo, vakacegu ni vakasama kei na yalo. Sai koya e dua na siga me viritaki laivi kina na vakanananu ni nanumi koya ga kei na kena veitavi qaravi dau veivakaocai.

Na Siga ni Vakacecegu e soli vakaveiyalayalati tawamudu kivei ira na tamata kecega [raica Lako Yani 31:16]. E dua na ivakatakilakila tawamudu vua na Turaga kei ira na luvena [raica Lako Yani 31:17]. Sai koya e dua na siga ni noda vakaraitaka vua na Turaga na noda vakavinavinaka kei na noda marau. Sai koya e dua na siga me da biuta vakatikitiki kina na veika taleitaki vakavuravura, ka vakacerecerea na Turaga ena yalomalumalumu, me vaka ni yalomalua sai koya na ivakatekitekivu ni bula lagilagi. E sega ni dua na siga ni rarawa se icolacola bibi ia me baleta na marautaki ni vakacegu kei na yalododonu. E sega ni dua na siga ni kana vakalevu ia e dua na siga ni kakana mamada kei na kakana vakayalo.… E dua na siga ni loloma ka solia vei keda na Tamada Vakalomalagi. E dua na siga e rairai me ra vagalalataki kina na manumanu me ra kana ga ka vakacegu; ena gauna e rairai maroroi beka kina na isiviyara ena lololo ni sila kei na veimisini tale eso me ra kakua ni vakayagataki; e dua na siga era vagalalataki ira beka kina na itaukei ni cakacaka kei ira na daucakacaka, na iliuliu kei ira na dauveiqaravi mai na isiviyara, na kelikeli, kei na cakacaka bibi. E rairai dua na siga me lokataki kina na valenivolavola ka lokuyarataki na bisinisi, ka guilecavi na veileqa; e dua na siga me vakatovolei ena kena vagalalataki e dua na tamata mai na imatai ni vakatulewa ni mataveilewai, “Ena buno ni matamu ko na kania kina na kemu kakana, ka yacova na siga ko na suka tale kina ki na qele.…” [Raica iVakatekivu 3:19.] Sai koya e dua na siga e rawa me vakacegu kina na yago, vakamalumutaki ni vakasama, ka tubu cake na yalo. E dua na siga e rairai me ra lagati kina eso na sere, masumasu, wasei na ivunau, vakavurea na ivakadinadina, kei na gauna e sa rawa me cabe cake kina e dua na tamata, voleka me vakarusai vakadua na gauna, na vanua kei na veiyawaki ena kedrau maliwa o koya vata kei na nona Dauveibuli.

Na Siga ni Vakacecegu sai koya e dua na siga me da raica kina vakamatailalai—ka dikeva na noda veimalumalumu, me da vakatusa na noda ivalavala ca kivei ira na noda itokani kei na Turaga. Sai koya e dua na siga me da lolo kina ena “isulu taga kei na dravusa.” E dua na siga me wiliki kina na veivola vivinaka, e dua na siga ni vakasama ka vakanananu, e dua na siga me vulici kina na lesoni me baleta na matabete kei na veisoqosoqo vakalotu, e dua na siga me vulici kina na veivolanikalou ka vakarautaki na ivunau, e dua na siga ni moce ka vakacegui kina na vakasama, e dua na siga me ra sikovi kina na tauvimate, e dua na siga me vunautaki kina na kosipeli, e dua na siga ni cakacaka ni kaulotu, e dua na siga ni veisiko ena vakanomodi vata kei na matavuvale ka veimaliwai vata kei ira na luveda, e dua na siga ni veilasamaki vakadodonu, e dua na siga ni caka vinaka, e dua na siga ni gunu mai na wai tovure ni kila ka kei na veidusimaki, e dua na siga ni kere veivosoti ena noda ivalavala ca, e dua na siga me baleta na noda vakabulabulataki vakayalo e lomada, e dua na siga ni vakalesui keda ki na keda ituvaki dina vakayalo, e dua na siga me vakayagataki na ivakatakilakila ni solibula ni [Turaga] kei na veisorovaki, e dua na siga me vakananumi kina na lagilagi ni kosipeli kei na matanitu tawamudu, e dua na siga ni cabe cake ki na salatu dodonu kivua na Tamada Vakalomalagi.¹⁰

Keimami nuitaka … ni na bera se ni sa na oti na nomu iwasewase ni veisoqoni ni Sigatabu, me vakatau tiko ena nomu vakatabakidua … vakatau ki na gauna ni nomu soqoni, o sa na cakava na ka e a kerea na iVakabula me ra cakava na tisaipeli i Nifai: Ni oti na nona vakatavulici ira, e a kerea me ra lako ki na nodra dui vuvale ka vakasamataka ka masulaka na veika e a tukuni (raica Nifai 17:3). Me dau nanumi vinaka tikoga na ivakarau vata o ya. ¹¹

Na Siga ni Vakacecegu e taucoko ka vuavuai vinaka e okati kina na tiko rawa ena veisoqoni ni Lotu kei na vakayagataki ni sakaramede.

E kena irairai ni vakasama ni Turaga me taucoko ka vuavuai vinaka e dua na Siga ni Vakacecegu sai koya na sokalou kei na ivakavuvuli me baleti koya ka vakayagataki na nona sakaramede. E vinakati keda me da vakayagataka na siga ena veika e yaga vakalevu kei na veitavi qaravi vakayalo. E vinakati keda me da vakavinavinakataka na ka oqo ena yalo reki kei na mata mamarau; ia dou kakua ni ia ena dredre kei na marau velavela. E vinakati ira na noda turaga kei ira na gonetagane me ra dau tiko ena nodra soqoni ni matabete ka vakarautaka tu na nodra veilesoni ena yalo mamarau. E vinakati ira na nona tamata me ra dau tiko ena Wilivola ni Sigatabu ka vulica e kea na nona yavu ni veivakabulai. E vinakati ira na nona tamata me ra tiko ena soqoni ni sakaramede ka lagasere vata kei ira na Yalododonu ka masu vakayalo vata kei koya ka cavuta tiko na masu, kei na vakayagataki ni ivakatakilakila ni sakaramede, bubuluitaki ni talairawarawa, solia vakayauyau, cakacaka sega ni tawasei rawa, e dua na kena ivakananumi dua tu ga.¹²

O cei e dodonu me tiko ena soqoni ni sakaramede? Na ivakaro e a vakaraitaki mai vua na Parofita kivei ira “era sa tiko e Saioni,” na lewe ni nona lotu [raica V&V 59:3, 9]. Na ka e gadrevi e sega ni vakatabakidua kivei ira na qase ia era okati kina vakatautauvata na gone kei na qase.… Na cava e rawa ni ra cakava na itubutubu me vukea me vakavinakataka cake kina na kena vakadeitaki na matavuvale me vakatautauvatani ena matavuvale taucoko, levu ka lailai, me ra lako ki na valenilotu ena veisoqoni ni sakaramede me vaka e dua na ilawalawa? E kea era na vulica mai kina na gone na ivakarau ni laki lotu e veigauna taucoko, era na taqomaki mai na kena voroki na Siga ni Vakacecegu, ka ni dina ga era se gone sara, era sa na tugana na veivakavuvuli kei na veivakadinadina, kei na veika vakayalo e kea. E dodonu me ra ivakaraitaki ni veika oqo kivei ira na tamata o ira na iliuliu ni iteki kei na tabanalevu kei na kuoramu.¹³

Ena gauna au a se gonetagane lailai kina, au a vakatavulici ena ivakarau meu dau lako ki na veisoqoni ni sakaramede. E dau kauti au o Tinaqu ena veigauna kece. Na veiyakavi katakata vakaoqori au dau sosovu kina kau dau davo sobu e butabutana meu moce. E rairai sega beka ni levu na ka au vulica mai na ivunau ia au vulica ga na ivakarau meu “dau laki lotu.” Na ivakarau oqori e a tikoga vata kei au ena noqu bula taucoko.¹⁴

E sega ni kila e dua na gone na gauna e tiloma tiko kina na yagona lailai na rarama ni matanisiga; ia e sega ni vakila ni sa kauta tiko mai na kaukauwa ki na yagona lailai na rarama. E sega ni dua na gone me kila na bibi ni wainisucu nei tinana se na kena vakabulabulataki koya tiko na kakana tawaitini. Ia, oqori sara ga na vanua e kau mai kina na nona igu kei na nona kaukauwa me tubu cake ka yaco sara me dua na tagane.…

Ia era sega ni kila na gone yadua, na taucoko ni veika e yaco tiko, era rawa ni vulica e levu na ka mai na dua na soqoni ni sakaramede. Era na vulica e dua na ka ena veigauna kece sara.¹⁵

Ena sega beka li ni dua na vakaoti gauna vakaitamera kei na sasaga kevaka me da tu vakadua ena veimataka kece sara ni Sigatabu ka kaya, “Meu lako beka ki na soqoni ni matabete se kakua? Meu lako beka ki na soqoni ni sakaramede edaidai se kakua? Me da lako beka se kakua?” Sa na dua dina na vakaoti gauna vakaitamera.… Mo walia vakadua sara ga.¹⁶

E dua na noqu itokani e dau tu ga e vale ena vei-Siga ni Vakacecegu yadua ka vakadonui koya tu ga ena nona kaya ni yaga vakalevu cake vua na nona wilika e dua na ivola vinaka e vale mai na nona tiko ena soqoni ni sakaramede ka rogoca e dua na ivunau malumalumu. Ia na vale, ka dodonu me vakamareqeti, e sega ni vale ni masumasu. E sega ni qaravi na sakaramede e lomanivale; e sega ni kunei kina na veimaliwai vata kei na lewenilotu, e sega ni vakatusai na ivalavala ca kivei ira na turaga. Era na vakatokai na veiulunivanua me ra valetabu ni Kalou kei na veikau kei na veiuciwai ni cakacaka ni ligana, ia na valenilotu duadua ga, se vale ni masumasu, e rawa me vakayacori kina na veika taucoko sara e gadreva na Turaga. Ia e sa vakaraitaka vei keda ni: “Raica me ra dau soqoni vakawasoma na lewenilotu me ra kana madrai ka gunu waini; io me ra vakananuma kina na Turaga ko Jisu.” (V&V 20:75.)¹⁷

E sega ni da lako tu ki na veisoqoni ni Siga ni Vakacecegu me da laki vakalasai se me da laki vakatavulici wale sara mada ga. Eda lako me da laki sokalou vua na Turaga. E sa noda itavi vakayadudua, ka veitalia sara ga na ka e tukuni mai ena itutu ni vunau, kevaka e dua e gadreva me qarava na Turaga vakayalo ka vakaidina, ena rawata oqori ena nona tiko ena veisoqoni, vakayagataki ni sakaramede, kei na kena nona dau vakanananutaka na totoka ni kosipeli. Kevaka e sega na betena vei iko na soqoni, o iko ga o sa guce. E sega ni rawa vua e dua me sokalou ena vukumu, o iko ga vakataki iko e dodonu mo dau waraki Jiova.¹⁸

E yalataka na Turaga na veivakalougatataki kivei ira era vakarokorokotaka ena yalodina na Siga ni Vakacecegu.

Na inaki ni ivakaro [me vakarokorokotaki na Siga ni Vakacecegu] sai koya me kakua ni vakuwai na tamata mai na dua na ka. Na ivakaro vakayadua kece sara e solia na Kalou kivei ira na nona dauveiqaravi sai koya me na yaga kivei ira era ciqoma ka talairawarawa kina. Sai koya na tamata ka na kalougata ena kena qarauni vakavinaka ka vakamuri vakadodonu sara; sai koya na tamata ena vakararawataki mai na voroki ni veilawa ni Kalou.…

Au raici ira na tamata yalodina ena noqu dau veilakoyaki voli ni ra sega ni kauwaitaka na ilavo e rawa me ra rawata ena Siga ni Vakacecegu kei na kena qarauni vakavinaka na veika era vakatabui. Au dau raici ira na taukeni bulumakau ni ra vakasoqoni ira vata na nodra bulumakau ena Siga ni Vakacecegu; na volivolitaki vuanikau ena veibati ni gaunisala, e dola raraba tu ena siga kei na bogi ena kena gauna ena veiyabaki, ni ra sogo ena Siga ni Vakacecegu; na sitoa ni volitaki wainimate, veivalenikana, kei na vanua ni volitaki kakana e bati ni gaunisala ni ra sogo ena siga ni Turaga— e kena rairai ni ra sa tu vinaka tu vakailavo na kena itaukei, ena gauna vata talega oqori era sa taura tu na vakacegu dina ena kena vakamuri na lawa. Au dau marautaka kau vakila e lomaqu meu vakalougatataki ira ena nodra vakabauta kei na nodra tudei tu, ena veigauna kece au raici ira na tamata vinaka ena nodra levea na veimataqali rawa ilavo vakaoqo.¹⁹

Au kila ni na sega ni rawa me vakararawataki na tamata ena kena itinitini, me baleta eso na solibula vakailavo, e a vakayacori kivua na [Kalou] ka ni sa vakaroti keda me da bulataka na nona lawa ka sa qai bolei keda:

“… vakatovolei au mada kina, sa kaya ko Jiova ni lewe vuqa, seu na dolava se segai, na katuba ni lomalagi, ka sovaraka vei kemudou na ka ni veivakalougatataki, me na sautu dina sara.” (Malakai 3:10.)²⁰

Ena dokai ni ivakaro oqo, veimaliwai kei ira tale eso, me da muri Josua na parofita: “Ia mo ni rerevaki Jiova ka qaravi koya ena yalododonu ka vakaidina: … mo ni digitaki koya edaidai kemuni na qarava; … ia koi au kei ira na noqu lewenivale, keitou na qaravi Jiova.” (Josua 24:14–15.)

Ena qai rawa ni da vakanuinui ga me baleta na veivakalougatataki yalataki kivei ira na luvei Isireli: “Dou vakabauta na noqu veisiga ni vakacecegu, ka vakarokorokotaka na noqu vale tabu: Koi au ko Jiova.

“Kevaka dou sa muria na ka kau sa lesia, ka vakabauta na noqu vunau, ka cakava;

“Au na qai vakatauca vei kemudou na uca ena kena vula; ka na vuataka na kena vuata na vanua, ka vuataka na vuana na kau ni veiwere.

“Ia na nomudou samu sila ena yacova na vula e veti kina na vua ni vaini, ia dou na vetia tiko na vua ni vaini ka yacova na kaburaki sila, ia dou na kania na kemudou me mamau kina, ka tiko vakasautu ena nomudou vanua.

“Ia kau na solia na sautu ena vanua, dou na koto sobu kina ka sega e dua me vakarerei kemudou.” (Vunau ni Soro 26:2–6.)²¹

Eda na vakarokorokotaka na Siga ni Vakacecegu ka vakatabuya, kevaka eda lomana na Turaga.

E rairai ni vuni kena sa rui dredre vei ira e lewe vuqa na tamata me ra bulataka na Sigatabu sa ikoya ni se volai koto ga ena veitiki ni vatu ka sega ena yalodra.…

… Ena noda dui veisiga yadua e kena irairai ni [Turaga] e a sa kidava na vuku e na tu vei ira na nona tamata, ka vakabauta ni rawa me ra ciqoma na taucoko ni yalo ni sokalou kei na vakarokorokotaki ni Siga ni Vakacecegu ena nona a kaya vei ira:

“Mo vakacabora vua na Turaga na nomu Kalou na isoro e dodonu; io na yalo sa bibivoro ka raramusumusu.” (V&V 59:8.)

… E a solia vei keda na imatai ni ivakaro ka cecere:

“Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kecega.” (Mac. 22:37.)

E sega ni vakasamataki rawa ni dua e lomana na Turaga ena lomana taucoko kei na yalona taucoko kei na kavoro ni uto kei na yalo e bibivoro me vakila na isolisoli tawa yalani ka a solia vua na Turaga me sega ni rawa vua me vakayagataka e dua na siga mai na vitu ena vakamuduo kei na vakavinavinaka, ka tosoya tikoga ki liu na cakacaka vinaka ni Turaga. Na vakarokorokotaki ni Siga ni Vakacecegu sai koya e dua na ivakaraitaki ni ivakarau ni noda lomana na Tamada Vakalomalagi. ²²

Era dau lomatarotaro vakawasoma na tamata se evei na kena iyalayala: na cava e kilikili kei na cava e tawa kilikili me vakayacori ena Siga ni Vakacecegu. Ia kevaka e dua e sa lomana na Turaga ena lomana taucoko, kei na yalona taucoko, kei na nona kaukauwa taucoko; kevaka e dua e sa biuta laivi na kocokoco ka lewa vinaka na nona gagadre; kevaka e dua e sa rawa ni vakarautaka na veitavi qaravi ni Siga ni Vakacecegu mai na kena ivakarau ni sokalou ena kena e taucoko sara, kevaka e dua e sa yalodina vua na nona Turaga vata kei koya vakaikoya kevaka me dua me vakacabo isoro ena “yalo sa raramusumusu kei na yalo sa bibivoro,” e sa na sega ni rawa me voroki na Siga ni Vakacecegu ena bula ni tamata o ya.²³

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Vakayagataka na vakasama oqo ena nomuni vulica na iwase oqo se ena nomuni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica na tabana e v–ix, me baleta na ikuri ni veivuke.

Raica lesu na tabana e 197–210). Vakasamataka na bibi ni veika e solia na Turaga ki na Siga ni Vakacecegu kei na vuna e duidui kina na Siga ni Vakacecegu mai na veisiga tale eso ena loma ni macawa. Na cava e caka kina na Siga ni Vakacecegu “me ka e rekitaki”?
Raica lesu na tabana e 197–200, vakasaqarai ni veika e sega ni dodonu me vakayacori ena Sigatabu. Na cava na vuna e sega ni veiganiti kina na veitavi qaravi oqo ena Siga ni Vakacecegu? Ena tabana e 200–07, e solia o Peresitedi Kimball e dua na ivakaraitaki ni “veika e yaga vakalevu kei na veitavi qaravi vakayalo” me baleta na Siga ni Vakacecegu. Na cava o ni sa bau cakava o kemuni kei na nomuni matavuvale me vakabulabulataka na nomuni vakarokorokotaka na Siga ni Vakacecegu?
E kaya o Peresitedi Kimball ni “dua na ka bibi duadua na vakasamataki ni kena vakayacori” me baleti ira era gadrevi me ra cakacaka ena Siga ni Vakacecegu (tabana e 198). Na cava e rawa me ra cakava na tamata me ra maroroya tiko kina na yalo ni sokalou ena Siga ni Vakacecegu ena gauna e gadrevi kina me ra cakacaka?
Na cava na kena ibalebale ena noda kaya ni Siga ni Vakacecegu sai koya na siga ni vakacegu? (Eso na ivakaraitaki, raica na tabana e 200–02.) Na cava na vuna e cala kina ni da vakacegu tu ga, sega na ka e caka ena Siga ni Vakacecegu?
Raica lesu na veinaki ni tiko ena veisoqoni ni Lotu ena tabana e 202–05). Ena gauna cava o ni sa bau vakila kina ena dua na soqoni ni Lotu walega oqo ni ko a sokalou ena kena e taucoko sara kei na cava na vuna? E rawa vakacava mo ni cakava me vakaibalebale cake sara vakalevu na nomuni lako ki Lotu?
E vakadinadinataka o Peresitedi Kimball na veivakalougatataki eda na ciqoma ena noda vakatabuya na Siga ni Vakacecegu (tabana e 205–07; raica talega na italanoa ena tabana e 194–96). Na veivakalougatataki cava soti o ni sa bau ciqoma ena nomuni vakamuria na ivakaro oqo?
Ena dua na lotu vakamatavuvale se bose vakamatavuvale, vakasamataka na cava e rawa ni ra cakava yadudua na nomuni matavuvale me ra veivuketaka kina na kena vakarokorokotaki na Siga ni Vakacecegu?

Ivolanikalou Veiwekani: iVakatekivu 2:1–3; Marika 2:23–28; 3:1–5; Mosaia 13:16–19; V&V 68:29