Seminare
Mataio 15:1–9


Mataio 15:1–9

Pe e te “solia ea le poloaiga a le Atua i lau tu ma aga masani”?

Ata
Jesus talking to Pharisees in Jerusalem. Movie still from The Life of Jesus Christ Bible Videos.

Ina ua fesili le au tusiupu ma le au Faresaio pe aisea na le mulimuli ai soʻo o Iesu i a latou tu ma aga masani na fetalai le Faaola e ala i le aoaiga o i latou ua faʻaaoga tu ma aga masani e fai ma ʻalofaga e soli ai tulafono a le Atua. O lenei lesona e mafai ona fesoasoani ia te oe e fuafua ai poʻo fea o au tu ma aga masani o loʻo fesoasoani ia te oe ia avea atili ai e faapei o Iesu Keriso ma poʻo fea e ono vavaeʻeseina ai oe mai ia te Ia.

Malamalamaaga i le anomea o tusitusiga paia. O le anomea e aofia ai tulaga o loo siomia ai pe o aumaia ai le talaaga o se fuaitau patino po o se tala i tusitusiga paia. E mafai ona fesoasoani le anomea i tamaiti aoga ina ia malamalama atili ai i tala, aoaoga, aoaoga faavae, ma mataupu faavae i tusitusiga paia.

Sauniuniga a tamaiti aoga:Fesili i tamaiti aoga e mafaufau e uiga ia latou tu ma aga masani, po o o latou “talitonuga ma amioga e tuufaasolo mai le tasi augatupulaga i le isi” (O Le Taiala i Tusitusiga Paia, “ Tu ma Aga Masani,” ChurchofJesusChrist.org) ma aisea ua latou faia ai.Atonu e fesoasoani i tamaiti aoga le auai o o latou aiga i lenei gaoioiga sauniuni.

Galuega Faatino e Mafai Ona Aoao Mai Ai

Tu ma aga masani

Ia mataala ona e mafai ona avea tu ma aga masani ma se mataupu maaleale. O nisi tamaiti aoga e ono i ai ni lagona malolosi e uiga i le uumau i tu ma aga masani. Tatalo mo le fesoasoani e aoaoina ai lenei manatu. E ala i Lona Agaga, e mafai ai e le Tama Faalelagi ona saunia taiala e fesoasoani i tamaiti aoga ia lagona le saogalemu a o latou iloiloina a latou tu ma aga masani i totonu o le anomea moomia o le talalelei.

Faitau tala faatusa nei.

Afai e tatau ai, mafaufau e fetuunai ia tu ma aga masani nei ina ia sili atu ona talafeagai i tamaiti aoga. I se tulaga fetuutuunai, e mafai e tamaiti aoga ona amata i le faʻasoa atu o nisi o tu ma aga masani a o latou lava aiga poʻo tu masani i le eria o lo o latou ola ai.

  • E iai se tu ma aga masani a le aiga o se tamaitai talavou o le faatauaina sili o aoaoga. Ua ia faamoemoe e atoatoa le faatinoina o ana meaaoga ma suega.

  • I le tele o augatupulaga, sa fai ma faamuamua i le aiga o se alii talavou le tatalo i taeao ma po taitasi uma.

  • I se faatasiga tele o lumanai nei, o le a toatele tamaitai e laei ni ofu e le talafeagai ai. E tatau i se tamaitai talavou ona filifili pe faapefea ona ia laei mo le faamoemoe.

  • Mo le tele o tausaga, o le toatele o le autalavou i se uarota faapitoa sa lei auai lava ma le faamaoni ia latou vasega o le Aoga Sa. E aofia ai i mea nei le tuai, o le le faalogo, ma le tesi o feau tusitusia feaveai pe taaalo i taaloga i a latou telefoni i taimi o vasega.

  • O se tu ma se aga masani i se tasi aoga mo tamaiti aoga matutua o le faifai i tamaiti aoga laiti.

Tali fesili nei, e fesootai i tala faatusa na muamua atu.

  • Aisea e te manatu ai e taua a tatou tu ma aga masani?

  • E faapefea e a tatou tu ma aga masani ona aafia ai lo tatou agavaa e avea faapei o Iesu Keriso?

  • Aisea e ono faigata ai i se tasi ona iloilo a latou tu ma aga masani pe suia foi a latou tu ma aga le talafeagai?

A o e suesueina lenei lesona, o le a e aoaoina ai nisi o aoaoga a Iesu Keriso e uiga i tu ma aga masani. O tu ma aga masani o “talitonuga ma aga masani e tuufaasolo mai le tasi auga tupulaga i le isi” (O Le Taiala i Tusitusiga Paia, “ Tu ma Aga Masani,” ChurchofJesusChrist.org). I lau api faamaumau suesuega, lisi ai ni tu ma aga masani o ni vaega o lou olaga.

O aoaoga a le Faaola i tu ma aga masani

Ina ia aoaoina le taua o anomea o tusitusiga paia ma pe a iai se taimi, mafaufau e valaaulia tamaiti aoga e faitau muamua le Mataio 15:1–9 e aunoa ma le mulimuli i anomea fesoasoani o lo o mulimuli mai. Ona tuu atu lea i tamaiti aoga le faamatalaga o le anomea ma valaaulia i latou e toe faitau le poloka lava lea, ma maitau ai le eseesega o le malamalama e maua mai le anomea.

Ina ia malamalama i aoaoga a le Faaola, e mafai ona fesoasoani le iloa o le anomea, po o le talaaga, o le Mataio 15 .

Mafaufau e faamatala pe faaali atu le anomea fesoasoani lenei.

Anomea fesoasoani mo le Mataio 15:I aso o le Faaola, na aoao e taitai Iutaia tulafono tusitusia a Mose faapea foi ma le tulafono tuugutu e lei tuuina mai e le Atua ae o se tu ma aga masani i tagata. Na aofia ai mea e pei o le faitauina o laa e savali ai i le Sapati ma le matuai fufuluina o lima o se tasi ao lei aai, lea e faailoa ai le mama faaleagaga o se tagata. O ni vaega o le tulafono o tu ma aga masani sa faaaogaina mo ni mafuaaga e faapito. Mo se faataitaiga, o le ava i lou tama ma lou tina o se poloaiga i le tulafono a Mose (tagai Esoto 20:12), ao isi tagata taitoatasi sa faaaogaina le tulafono tuugutu e fai ma alofaga o le solia o lenei poloaiga e ala i le faapea atu o a latou tupe ma punaoa sa tuuto o se “meaalofa” mo le Atua ( Mataio 15:5) ma o lea ua le avanoa ai e faaaoga e fesoasoani e tausi ai o latou matua matutua. O nei suiga e leo se vaega o le uluai faamoemoega o le tulafono ma poloaiga ma sa le fiafia i ai le Atua.

Faitau i le Mataio 15:1–9, ma vaavaai mo mea na aoao atu e le Faaola e uiga i tu ma aga masani.

  • O le a sou manatu i le mea o loo aoao atu e le Faaola i nei fuaiupu? Faailoa se tasi poo se lua o upumoni na e mauaina.

O isi upumoni e te ono iloa o tu ma aga masani le talafeagai e ono taitaiina atu ai tagata e tetee pe faagalo le finagalo o Le Atuama o lea a tatou mananao e faalatalata atu i le Atua, e tatau ona tatou faamuamua Ana poloaiga i luga o se tu ma aga masani o loo i ai tatou.

  • Na faapefea ona fesoasoani le malamalama i anomea ia te oe e malamalama atili ai i aoaoga a le Faaola?

  • Aisea e te manatu na malosi tele ai le lagona o le Faaola e uiga i le faasa’oina po o le aveesea o nei tu ma aga masani?

Na faasoa mai e Elder William K. Jackson o le Fitugafulu se faataitaiga o se tagata na faamanuiaina e ala i le iloiloina o a latou tu ma aga masani ma suia ina ia ogatasi ma aoaoga a le Faaola. Mafaufau e valaaulia tamaiti aoga e faitau vaega o le lauga a Elder Jackson “O Le Aganuu a Keriso” (Ensign po o le Liahona, Nov. 2020, 48–50), e maua i luga o le ChurchofJesusChrist.org, pe matamata i le vitio “O Le Aganuu a Keriso,” e maua i luga o le ChurchofJesusChrist.org, mai le taimi 0:30 i le 2:16 ma le 8:39 i le 9:55.

O le luitau o le filifili e mulimuli i tu ma aga masani faalelalolagi ma le mulimulitaia o tulaga faatonuina a le Atua ua leva ona i ai mo Ona tagata (tagai i le Levitiko 18:30 ; Galuega 16:19–24 ; Mosaea 1:5 ; Mataupu Faavae ma Feagaiga 93:39). Tomanatu i se tasi o tu ma aga masani na talanoaina i le amataga o lenei lesona, pe mafaufau i se isi tu ma aga masani. A o e tali atu i le fesili lenei, mafaufau pe faapefea e lenei tu ma aga masani ona aafia ai lou agavaa e te latalata atili atu ai i le Faaola.

  • E faapefea ona tatou iloa o loo taitai ese e le tu ma aga masani o tatou loto mai le Atua (tagai i le Mataio 15:8) po o le aumaia o o tatou loto ia te Ia?

Toe manatua tu ma aga masani na e tusia i lau api faamaumau suesuega. Mafaufau e faaopopo nisi tu ma aga masani na e mafaufauina ao e suesue i le aso. E mafai foi ona e faaaofia ai tu ma aga masani o le eria po o le atunuu o loo e nofo ai. Sauni e iloilo nei tu ma aga masani i le faitau o le faamatalaga lenei a Peresitene Cheryl C. Lant, o le sa avea ma Peresitene o le Pulega Aoao o le Peraimeri. O loo avanoa foi lana lauga e te matamata ai i le ChurchofJesusChrist.org. Ona tomanatu lea i fesili o mulimuli mai.

Ata
Last official portrait of Cheryl C. Lant, Primary general president, September 2005. Released at the April 2010 general conference.

O a ni a tatou ituaiga tu ma aga masani? O nisi o i latou atonu na tuufaasolo mai o tatou tama, ma o lea ua tatou tuuina faasolo atu i a tatou lava fanau. Po ua avea i latou ma ituaiga o tagata ua tatou mananao ia avea ai i latou? Pe o faalagolago i latou i aga o le amiotonu ma le faatuatua? O le tele ea o nei o meatotino faalenatura, pe faavavau i latou? Pe o tatou malamalama lelei i le fausia o tu ma aga amiotonu, po ua na ona tutupu ea o mea o le olaga ia i tatou? Po o fausia ea a tatou tu ma aga masani e tali atu ai i leo pisapisao o le lalolagi, poo faatosina e le leo filemu ma le itiiti o le Agaga? Pe o tu ma aga masani o loo tatou fausia i totonu o o tatou aiga o le a faafaigofie ai e a tatou fanau ona mulimuli i perofeta soifua, poo latou faafaigata mo i latou?

(Cheryl C. Lant, “Tu ma Aga Masani Amiotonu,” Ensign po o le Liahona, Me 2008, 13)

  • O a tu ma aga masani o loo fesoasoani ia te oe ia avea atili ai e faapei o le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ma taulai ai i mea e sili ona taua?

  • O a ni tu ma aga masani atonu o le a taitai ese ai oe mai ia Iesu Keriso ma taofia oe mai le ausia o na mea e sili ona taua? O a laasaga e te ono manaomia e aveese ai nei tu ma aga masani mai lou olaga?

  • E faapefea ona fesoasoani faataitaiga a le Faaola ia te oe ia iloa ma taulai ai i tu ma aga masani e sili ona taua?

Manatu ma Faamatalaga o Talaaga

O a ni tu ma aga masani faalelalolagi e ono manaomia ona ou aveesea mai lou olaga?

I lana lauga “Salamo ma Sui” (Ensign po o le Liahona, Nov. 2003, 39), na tuuina mai ai e Peresitene Dallin H. O Oaks o le Au Peresitene Sili, le tele o faataitaiga o “elemene o … amioga [atonu] e feteenai ma poloaiga o le talalelei, feagaiga, ma le aganuu.” O a tatou amioga e ono ese mai tu ma aga masani a le lalolagi pe a oo mai i mea e pei o le ola mama ma ponokalafi, auai i le lotu, faamaoni, ma tulaga poo tulaga faaagafesootai. Mafaufau e matamata pe faitau uma poo ni vaega o le saunoaga a Peresitene Oaks, o lo o maua i le ChurchofJesusChrist.org.

I lana lauga “O Le Aganuu a Keriso” (Ensign po o le Liahona, Nov. 2020, 48–50), na faatusa ai e Elder William K. Jackson o le Fitugafulu le aganuu faalelalolagi i le aganuu a Keriso. Mafaufau e matamata pe faitau uma poo ni vaega o lana lauga, lea e maua i le ChurchofJesusChrist.org.

Mata e mafai ona tausia au tu ma agaifanua ma mulimuli pea i le Faaola?

O le vitio lenei o loo aumaia ai se tasi faataitaiga o le faatumauina o tu ma agaifanua ma mulimuli pea i le Faaola.

Galuega Faatino Faaopoopo e Aoao Mai Ai

O se isi auala lea e mafai ona amata ai le lesona

Fesoasoani i tamaiti aoga e malamalama i tu ma aga masani o “talitonuga ma faatinoga e tuufaasolo mai le tasi augatupulaga i le isi” (O Le Taiala i Tusitusiga Paia, “ Tu ma Aga Masani,” ChurchofJesusChrist.org). Valaaulia tamaiti aoga e faitau le mau mai ia Peresitene Lant, o lo o maua i le faaiuga o le lesona. Valaaulia i latou e talanoaina pe aisea e taua ai tu ma aga masani ma lisi mai a latou tu ma aga e masani ai.

Ata faataitai faʻaopoopo e faʻaaoga e amata ai le lesona.

  • E faapei o le toatele o isi i totonu o a latou aoga, o lo o fai se faamasaniga a le alii talavou ma le tamaitai talavou e 16 tausaga ua malosi lava la laua faamasaniga faaleuo.

  • O se ulugalii talavou o loo sauniuni e faaipoipo, ma o loo nonofo i se nofoaga e faapea ua talia faalauaitele ai feusuaiga faaleulugalii ae le i faaipoipo.