EnglishConnect choq’ reheb’ li misioneer
Tzolok 9: Sa’ li ochoch


“Tzolok 9: Sa’ li ochoch,” EnglishConnect 2 choq’ reheb’ laj tzolonel (2022)

“Tzolok 9,” EnglishConnect 2 choq’ reheb’ laj tzolonel

jun junkab’al neke’se’ek chirix kab’l

Lesson 9

At Home

Li ajom: Laa’in tintzol chan ru aatinak chirix li k’a’ru ak xnumsi jun kristiaan sa’ xyu’am.

Personal Study

Kawresi aawib’ re aatinak sa’ laa ch’uut rik’in xb’aanunkileb’ xb’een wa li kok’ k’anjel A toj E.

eetalil a
Study the Principle of Learning: Counsel with the Lord

Aatinak rik’in li Qaawa’

I improve my learning by counseling with God daily about my efforts.

Ninchaab’ilob’resi lin tzolb’al naq nin’aatinak rik’in li Dios wulaj wulaj chirix li ninb’aanu.

Li tzolok timil timil na’ux. Li Dios naraj aatenq’ankil chi tzolok ut chi k’iik. Naraj aatenq’ankil chixtzolb’al chan ru xtiikisinkil aawib’ chi timil timil re xk’eeb’al chi uxmank xninqal ru na’leb’. Lix Hu laj Mormon na’aatinak chirix jun nimla winq re paab’aal, aj Alma xk’ab’a’. A’an jun lix profeet li Dios ut aj jolominel sa’ xb’een xtenamit. Laj Alma kixye:

“Rik’in li k’a’ru ka’ch’in ut moko nimob’resinb’il ta, nak’ehe’ chi uxmank li xninqal ru na’leb’. Sikʼ aanaʼlebʼ rikʼin li Qaawaʼ saʼ chixjunil li nakabʼaanu, ut aʼan tatxbʼeresi choqʼ re chaabʼilal” (Alma 37:6, 37).

Li Dios nak’anjelak rik’in li k’a’ru ka’ch’in ut moko nimob’resinb’il ta. Li kok’ k’anjel naru te’xk’e chi uxmank li xninqal ru na’leb’. Nokotijok chiru li qaChoxahil Yuwa’ sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, li Ralal. Rik’in li tijok ut xtzolb’aleb’ li loq’laj hu, naru nakak’ul aana’leb’ rik’in li Qaawa’. A’an naru tatxtenq’a chixsik’b’al ru kok’ k’anjel naru nakab’aanu re chaab’ilo’k. Ma aajel ru naq taachaab’ilob’resi laa seeb’al chi ab’ink? Naq nakat-aatinak rik’in li Dios sa’ tij, maare taaye naq taanumsi 10 k’asal rajlal kutan re aatinak sa’ Ingles rik’in junaq laa wamiiw. Ma ch’a’aj chawu xjultikankileb’ li ak’ aatin? Naq nakat-aatinak rik’in li Dios, maare taaye naq taatz’ileb’ rix li aatin naq yookat chi xik sa’ li kamioneet. Lix yalb’al aaq’e rajlal tixk’e chi uxmank li “xninqal ru na’leb’” naq yookat chixtzolb’al li Ingles.

li kok’al neke’tijok sa’ xb’een li ch’aat

Ponder

  • Ma wan jun yehom sa’ laa waatinob’aal li chanchan li ch’ol aatin “li k’a’ru ka’ch’in ut moko nimob’resinb’il ta”?

  • Chan ru naru nakat-aatinak rik’in li Dios chirix lix yalb’al aaq’e?

  • K’a’ruheb’ li kok’ k’anjel naru nakab’aanu wulaj wulaj re xtzolb’al li Ingles?

eetalil b
Memorize Vocabulary

Tzol li naraj naxye ut chan ru nayaab’asiman li junjunq chi aatin rub’elaj li ch’uut re aatinak.

did/didn’t

have/had

was/were

Nouns 1

adult/adults

jun kristiaan nim/eb’ li kristiaan ninq

child/children

jun ch’ina al/kok’al

teenager/teenagers

jun ch’ajom/eb’ li ch’ajom

young adult/young adults

jun saaj/eb’ li saaj

Nouns 2

bike

b’aqlaq ch’iich’

chicken

kaxlan

house

kab’l

moped

moto

Adjectives

athletic

atletico

calm

tuqtu wan

creative

seeb’ xna’leb’

friendly

chaab’il xch’ool

funny

se’se’

kind

q’un xch’ool

mean

josq’

shy

naxutaanak

talkative

aj seraq’

wild

mas xul

eetalil c
Practice Pattern 1

Yal roksinkileb’ li eetalil toj reetal naq naru nakatpatz’ok ut nakatsumenk chi kaw aach’ool. Naru nakak’eheb’ li aatin li wankeb’ sa’ li raqal “Memorize Vocabulary” sa’ xna’ajeb’ li aatin wankeb’ xjuch’ chirub’eleb’.

Q: What were you like as a (noun 1)?A: I was (adjective).

Questions

eetalil 1 patz’om chan chaq aawu laa’at jo’ sustantivo 1

Answers

eetalil 1 xsumenkil laa’in chaq adjetivo

Examples

jun ch’ina al naxkawresi rib’ re aalinak

Q: What were you like as a child?A: I was athletic.

Q: What was she like as a teenager?A: She was talkative.

Q: What were they like as children?A: They were wild.

Q: What were you like as teenagers?A: We were friendly.

eetalil d
Practice Pattern 2

Yal roksinkileb’ li eetalil toj reetal naq naru nakatpatz’ok ut nakatsumenk chi kaw aach’ool. Yal xtzolb’al xkomon chik li na’leb’ chirixeb’ li eetalil sa’ li tzolok a’in. Naru nakawoksiheb’ li tusleb’aal aatin malaj sitio web.

Q: Did you have a (noun 2)?A: Yes, I had a (noun 2), but I wanted a (noun 2).

Questions

eetalil 2 patz’om ma xwan laa sustantivo 2

Answers

eetalil 2 xsumenkil hehe’ xwan lin sustantivo 2 a’b’an xwaj jun sustantivo 2

Examples

Q: Did you have a bike?A: Yes, I had a bike, but I wanted a moped.

jun junkab’al neke’xk’e xtzakemqeb’ li kaxlan

Q: Did she have chickens?A: Yes, she had three chickens.

Q: Did they have a house?A: No, they didn’t have a house, but they wanted a house.

jun winq sa’ xb’een li moto

Q: Did you have a moped?A: Yes, we had a moped.

eetalil e
Use the Patterns

Tz’iib’a kaahib’eb’ li patz’om naru nakawoksi. Tz’iib’a xsumenkil li junjunq chi patz’om. Yaab’asiheb’.

Additional Activities

B’aanu li junjunq chi k’anjel ut tz’ilok-ix sa’ internet sa’ englishconnect.org/learner/resources malaj sa’ li Hu re tzolok re EnglishConnect 2.

Act in Faith to Practice English Daily

Maakanab’ roksinkil li Ingles wulaj wulaj. Oksi laa “Tusleb’aal re xtz’ilb’al rix laa tzolb’al.” Tz’il rix laa meta re tzolok ut lix yalb’al aaq’e chixb’aanunkil.

Conversation Group

Discuss the Principle of Learning: Counsel with the Lord

(20–30 minutes)

li kok’al neke’tijok sa’ xb’een li ch’aat

eetalil 1
Activity 1: Practice the Patterns

(10–15 minutes)

Tz’il rix xtusulaleb’ li aatin rik’in jun laa wochb’een.

Yal roksinkil li eetalil 1 rik’in jun laa wochb’een.

  • Yal patz’ok.

  • Yal xsumenkileb’ li patz’om.

  • Yal aatinak, ut taawoksiheb’ li eetalil.

B’aanu wi’chik rik’in li eetalil 2.

eetalil 2
Activity 2: Create Your Own Sentences

(10–15 minutes)

Ileb’ li jalam-uuch. Patz’on ut sumeheb’ li patz’om chirix laj Itzak ut li xMarta. Aatinan chirix xwanjikeb’ chaq a’an jo’ kok’al, ch’ajom, ut saaj. Aatinan chirix li k’a’ru wan chaq reheb’. K’oxla chan ru naru taayiib’. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an.

New Vocabulary

boat

jun jukub’

Example: Itzak

  • A: What was Itzak like as a child?

  • B: He was shy.

  • A: Did he have a bike?

  • B: Yes, he had a bike, but he wanted a moped.

Itzak

jun winq li taa’isiiq xjalam-uuch

Image 1

jun ch’ina al naxutaanak ut naxmuq rib’ chirixeb’ li uq’ej

Image 2

jun winq naxik sa’ xtrab’aaj sa’ b’aqlaq ch’iich’

Image 3

jun jukub’ yamyo sa’ xb’een li ha’

Marta

jun ixq se’se’ ru ut kaq rismal

Image 1

eb’ li ch’ajom chirix kab’l

Image 2

jun junkab’al neke’xk’e xtzakemqeb’ li kaxlan

Image 3

jun kaqi kab’l chire li palaw

eetalil 3
Activity 3: Create Your Own Conversations

(15–20 minutes)

Part 1

Patz’on ut sumeheb’ li patz’om chirix laa wanjik chaq jo’ ch’ina al malaj ixqa’al, ch’ajom, ut saaj. Aatinan chirix li k’a’ru wan chaq aawe. Ye jo’ k’ihal naru chawu. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an.

Example
  • A: What were you like as a teenager?

  • B: I was wild!

  • A: Did you have a moped?

  • B: Yes, I had a moped, but I wanted a boat.

  • A: Did you have kind teachers or mean teachers?

  • B: I had kind teachers.

Part 2

Sik’eb’ ru oxib’ li komon sa’ li junkab’al. Patz’on ut sumeheb’ li patz’om chirix xwanjikeb’ chaq a’an jo’ kok’al, ch’ajom, ut saaj. Aatinan chirix li k’a’ru wan chaq reheb’. Ye jo’ k’ihal naru chawu. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an.

New Vocabulary

car

b’eleb’aal ch’iich’

disobedient

ink’a’ na’ab’in

outgoing

extrovertido

Example
  • A: What was your brother like as a teenager?

  • B: My brother was funny, outgoing, and disobedient.

  • A: Did he have long hair or short hair?

  • B: He had long hair.

  • A: Did he have a car?

  • B: No, he had a bike, but he wanted a car.

Evaluate

(5–10 minutes)

Tz’il rix li ak xab’aanu re xtz’aqob’resinkileb’ ru li ajom ut lix yalb’al aaq’e chiroksinkil li Ingles wulaj wulaj.

Evaluate Your Progress

I can:

  • Ask what others were like in the past.

    Xpatz’b’al chan chaq ru xwanjik jun kristiaan junxil.

    xnaq’ uhej, xnaq’ uhej sa b’ayaq xch’ool, xnaq’ uhej sa sa xch’ool
  • Talk about what I and others were like in the past.

    Aatinak chirix chan ru xinwan chaq ut chan ru xwan chaq jalan chik kristiaan junxil.

    xnaq’ uhej, xnaq’ uhej sa b’ayaq xch’ool, xnaq’ uhej sa sa xch’ool
  • Ask what others had in the past.

    Xpatz’b’al k’a’ru wan chaq re jun kristiaan junxil.

    xnaq’ uhej, xnaq’ uhej sa b’ayaq xch’ool, xnaq’ uhej sa sa xch’ool
  • Talk about what I and others had in the past.

    Aatinak chirix li k’a’ru wan chaq we malaj wan chaq re jalan chik kristiaan junxil.

    xnaq’ uhej, xnaq’ uhej sa b’ayaq xch’ool, xnaq’ uhej sa sa xch’ool

Evaluate Your Efforts

Tz’il rix lix yalb’al aaq’e sa’:

  1. Xtzolb’al li na’leb’ re tzolok.

  2. Xtzolb’al sa’ aach’ool eb’ li aatin.

  3. Xyalb’al roksinkileb’ li eetalil.

  4. Roksinkil li Ingles wulaj wulaj.

K’e jun li meta. K’oxla roksinkileb’ li na’leb’ sa’ Li naru nab’aanuman re tzolok li wankeb’ sa’ li “Tusleb’aal re xtz’ilb’al rix laa tzolb’al.”

Wotz laa meta rik’in jun laa wochb’een.

Act in Faith to Practice English Daily

“Naru tootijoq chiru qaChoxahil Yuwa’ ut taqak’ul li qab’eresinkil, … ut li qawankilal chixb’aanunkil li ink’a’ raj taaruuq taqab’aanu qajunes. …

Tijon … chirix a’an, tat-ab’inq! Tz’iib’a li na’leb’ li na’ok sa’ laa k’a’uxl. Tz’iib’a li nakaweek’a ut b’aanu li k’a’ru eetalinb’il naq tento taab’aanu” (Russell M. Nelson, “Li k’utb’esinb’il na’leb’ choq’ re li Iglees ut choq’ re qayu’am,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2018).