Luaku, Undonde
Ngondu Muitanu 18–24. “Ikala ne Bukola ne Mutshima wa Dikima”: Yoshua 1–8; 23–24


“Ngondu Muitanu 18–24. ‘Ikala ne Bukola ne Mutshima wa Dikima: Yoshua 1–8; 23–24,” Luaku, Undonde—Bua mu Dîku ne mu Ekelezia: Dipungila Dikulukulu 2026 (2026)

“Ngondu Muitanu 18–24. ‘Ikala ne Bukola ne Mutshima wa Dikima,’” Luaku, Undonde: Dipungila Dikulukulu 2026

Mose ubenesha Yoshua

Mose Ujidila Yoshua, kudi Darrell Thomas (disulakaja)

Ngondu Muitanu 18–24: “Ikala ne Bukola ne Mutshima wa Dikima”

Yoshua 1–8; 23–24

Biakangata nkongu mivula ya bantu, kadi mulayi wa Nzambi uvua pabuipi ne kukumbana: bana ba Isalele bavua ne bua kupiana bulaba bulaya. Kadi mu njila wabu muvua Musulu wa Yadene, bimanu bia Yeleko, ne bantu ba bukola bavua babenga Mukalenga (tangila 1 Nefi 17:35). Ne bavua bua kukungamangana ne bionsu ebi kakuyi Mose mulombodi wabu munanga. Bualu ebu buakashiya bamua Bena Isalele bateketa ne bena bowa, kadi Mukalenga wakamba ne, “Ikala ne Bukola ne Mutshima wa Dikima.” Kabingila kayi ka kuikala bena dikima? Katshiuvua ku bukola buabu nkayabu—anyi nansha bua Mose anyi Yoshua—kadi bua “Mukalenga Nzambi weba udi neba konsu kuwaya” (Yoshua 1:9). Patuapeta misulu yetu nkayetu ya disabuka ne bimanu bia diupula, bintu bilenga bidi mua kufika munkatshi muetu “Yehowa neenza bia dikema munkatshi [muetu]” (Yoshua 3:5).

Bua muenenu wa mukanda wa Yoshua, tangila “Joshua, book of” mu Nkonga Miaku wa Bibiliya.

ikone wa bia kulonga

Ngenyi bua Dilonga mu Dîku ne mu Ekelezia

Yoshua 1:1–9

Nzambi neyikala nanyi pandi dienzeja bua kuikala ne lulamatu kudiyi.

Fuanyikija tshivua mua kuikala bua Yoshua pavuaye mubikidibua bua kupingena Mose. Tangila tshidi Mukalenga wamba mu Yoshua 1:1–9 bua kumukimisha. Ela meji ku bintu bikola biwudi mukungamangana nabi; ntshinyi tshidi tshikupesha dikima mu tunungu etu?

Dina dia Yoshua (Yehoshua anyi Yeshua mu Ebelu) tshidi tshiumvuija “Yehowa udi upandisha.” Ne dina dia Yezu didi difuma ku Yeshua. Nanku pawudi ubala Yoshua, ela meji ku mudimu wenda mu dilombola dia bana ba Isalele bua kusabuka Musulu wa Yadene ne kubuela mu bulaba bulaya. Mushindu kayi udi mudimu wenda mufuanangana ne udi Kilisto wenza buetu?

Yoshua 1:8

ikone wa seminaire
dîyi dia Nzambi didi mua kuenza bua njila wanyi atanta.

Pavuaye ukolesha Yoshua, Mukalenga wakamupesha mubelu mu Yoshua 1:8 pa mifundu, anyi dîyi dia mikenji. Ela meji ku bujitu bunena bua mudimu wa Yoshua, mushindu kayi udi mubelu ewu muakuambuluisha nangananga?

Padi Mukalenga utubikila bua kubala mifundu, udi wenzela misangu yonsu miaku idi pambelu pa dibala. Udi ulaya kabidi mabenesha manena. Tabulo udi kuinshi eku udi mua kuambuluisha bua kujandula mabikila aa ne mabenesha malaya:

Dibikila

Mabenesha malaya

Yoshua 1:8

Dibikila

Kuela meji butuku ne munya

Mabenesha malaya

1 Nefi 15:23–24

Dibikila

Mabenesha malaya

2 Nefi 32:3

Dibikila

Mabenesha malaya

Mosiya 1:7

Dibikila

Mabenesha malaya

Ditanta mu bulaba

Helamana 3:29–30

Dibikila

Mabenesha malaya

Dilongesha ne Bipungidi 84:85

Dibikila

Mabenesha malaya

Russell M. Nelson, “Hear Him,” Liahona, Ngondu Muitanu 2020, tshitupa tshia ndekelu mu dibeji dia 89

Dibikila

Mabenesha malaya

Mushindu kayi udi Mukalenga ukumbaja milayi eyi mu moyo weba? Mpindiewu tshikondu tshiakumbanyi tshia kupima bibidilu bieba bia dilonga dia mifundu dieba. Tshidi tshimpa ntshinyi? Tshinyi tshiwudi umvua bua kuenza bua kuikala ne mamanya mimpa ne dîyi dia Nzambi?

Tangila kabidi “Pour sonder tes Ecritures,” Cantiques, no. 163.

Yoshua 2

Ditabuja ne bienzedi bidi ne mushinga bua lupandu.

Bena Kilisto ba Dipungila Dipiadipia bavua bamona Lahaba bu tshilejilu tshia bukola bua bionsu bibidi ditabuja ne bienzedi (tangila Ebelu 11:31; Yakobo 2:25). Paudi ubala Yoshua 2, ela meji ku mudimu wa ditabuja ne bienzedi bia Lahaba mu didipandisha ne dipandisha dia dîku dienda, ne batentekedi ba Bena Isalele. Ntshinyi tshiditshi tshikulongesha pa ditabuja dieba mu Kilisto ne bienzedi bieba mudibi mua kukushintulula wewa ne bakuabu?

Lahaba utangidila ku dididishi

Lahaba ku dididishi. Dindila Mulayi, kudi Elspeth Young (disulakaja)

Yoshua 3–4

Ne ditabuja mu Yezu Kilisto, ndi mua kumanya “malu a dikema” a Nzambi.

Mukalenga mmuenza malu a dikema munkatshi mua bantu benda mu dibalombola mu bulaba bulaya, udi mua kuenza momumua bueba. Eyi idi imua nkonku bua kuludika dilonga dieba dia Yoshua 3–4:

  • Buatshinyi udi wela meji ne Bena Isalele buvua ne bua kudijidila kumpala kua kusabuka kua Musulu wa Yadene? (tangila Yoshua 3:5).

  • Manya ne musulu ewu uvua mukosoloka amu panyima pa “makasa a bakuidi … malenga ku muelelu wa mayi” (Yoshua 3:13, 15). Buatshinyi etshi tshidi ne mushinga?

  • Bikuma bikuabu bia mushinga bivua bienzeka ku muelelu wa Musulu wa Yadene—tangila 2 Bakalenga 2:6–15; 5:1–14; ne Mâko 1:9–11. Dilamakana kayi diudi umona pankatshi pa bikuma ebi?

  • Mushindu kayi udi Mukalenga muenza “malu a dikema” mu moyo weba? (Yoshua 3:5). Mushindu kayi uwudi mua kujandula—anyi kumanya—malu a dikema aa misangu yonsu? (tshilejilu, tangila Yoshua 3:17).

Yoshua 6–8

Ditumikila didi dibikila bukola bua Nzambi mu moyo wanyi.

Yoshua 6–8 udi wakula bua mvita mu bulaba bua Yeleko ne bua Ai. Pawudi ubala shapita eyi, ela meji muwudi uluangana ne ditetshibua (tshilejilu, tangila Yoshua 7:10–13). Tshinyi tshiwudi ulonga pa mushindu udi Nzambi mua kukuambuluisha ne tshiwudi ujinga bua kuenza bua kuvudija bukola buenda? Tshilejilu, tshinyi tshidi tshikuata ntema yeba pa maludiki a Mukalenga bua dikuata Yeleko? (tangila Yoshua 6:1–5). Pamuapa mulubu mu Yoshua 7 neakusaka bua kupangadika padiku tshintu tshidi tshibutula mu moyi weba bua kumbusha (Yoshua 7:13).

Yoshua 23–24

“Lelu nusungula unudi basua kukuatshila mudimu.”

Malongesha a ndekelu a Yoshua kudi Bena Isalele mu Yoshua 23–24 adi angata madimuishi a mushinga, mibelu, ne mabenesha malaya. Pamuapa udi mua kuenza mulongu wa biwudi mupeta. Bilondeshila bintu bionsu bidi Bena Isalele bapitshila, buatshinyi udi wela meji ne Joshua wakasungula bua kubambila bintu ebi ku ndekelu kua moyo wenda? Tshiudi upeta ntshinyi tshidi tshikusaka bua kulamata kudi Mukalenga? (Yoshua 23:8).

Tangila kabidi Dale G. Renlund, “Choose You This Day,” Liahona, Ngondu wa Dikumi ne Umua 2018, 104–6.

ikone wa tshitupa tshia bana

Ngenyi bua Kulongesha Bana

Yoshua 1–46

“Ikala ne bukola ne mutshima wa dikima.”

  • Ewu udi mushindu wa kuambuluisha bana benu ne “bikala ne bukola ne mutshima wa dikima” (Yoshua 1:6) kupitshila ku Yezu Kilisto. Babikila bua kupeta tshiambilu tshidi tshiambulula mu Yoshua 1:6, 9, ne 18, ne kutshifunda anyi kutshikuata ku moyo. Ambuluisha bana beba bua kuela meji pa malu mudibu mua kuikala ne dijinga ne mukenji ewu, bu muvua Yoshua muenza. Nudi mua kumonanuna pamua imua ya ku miyuki mu Yoshua 1–46 (tangila kabidi “Joshua the Prophet” ne “Rahab and the Spies” mu Old Testament Stories, 85–91). Mushindu kayi udi bantu ba mu miyuki eyi baleja dikima ne bukola mu Mukalenga?

    2:59

    Joshua the Prophet

    1:39

    Rahab and the Spies

Yoshua 1:8

Dilonga dia mifundu didi ditutuadila mabenesha.

  • Dibala dia Yoshua 1:8 didi mua kusaka bana beba bua kudibadila mifundu nkayabu. Bambuluisha bua kupeta miaku mu kanungu aka idi ibalongesha mushindu ne buatshinyi tudi tubala mifundu. Badi mua kukeba tshintu tshia momumua mu 1 Nefi 15:23–24; 2 Nefi 31:20; 32:3; Yakoba 4:6; Helamana 3:29–30. Udi mua kubambuluisha kabidi bua kuenza ne kupatula bulongolodi bua kubala mifundu.

Yoshua 3–4

Ndi ne bua kutambushibua bua kubuela mu bukalenga bua mu diûlu.

  • Udi mua kuenzela muyuki wa Bena Isalele mu disabuka dia Musulu wa Yadene bu tshimanyishilu tshia ditambula—dilekela dia moyo wetu mukulukulu mu tshipela ne dibanga dia moyo mupiamupia mu tshipungidi tshia malanda ne Nzambi. Nanku panudi nubala pamua Yoshua 3–4 (anyi “Joshua the Prophet” mu Old Testament Stories, 85–89), nudi mua kutangila kabidi ku tshimfuanyi tshia Yezu utambushibua ne kumvuija ne Yezu uvua mutambushibua mu musulu wa momumua ne uvua Bena Isalele basabuka. Pashisha nudi mua kuimba musambu bu mudi “Baptism” (Children’s Songbook, 100–101). Abanyanganayi pa mushindu wa kutambula tshidi bu dibanga dia moyo mupiamupia mu bukalenga bua Yezu Kilisto.

    2:59

    Joshua the Prophet

Bimfuanyi bitshiompakaja bileja Yezu utambushibua ne nsongaluma utambushibua

Yoshua 24:15

Ndi mua kusungula bua kusadila Yezu Kilisto.

  • Ntshinyi tshiwudi mua kuenza bua kuambuluisha bana beba bua kulonga bua kusungula bua kulonda Yezu Kilisto bu muvua Yoshua mubikila Bena Isalele bua kuenza? Udi mua kubabikila bua:

    • Kukuata ku moyo tshiambilu tshia tshitupa tshia Yoshua 24:15. Kuteta bua kuenza bua tshisankisha bana beba. Nomba wa miaku idibu bakuata ku moyo udi mua kulondangana ne mulongu wabu.

    • Peta miyuki pa bantu bavua basungula bua kusadila Yezu Kilisto. Badi mua kukeba mu makazina a Mulunda , mu Gospel Art Book, anyi Old Testament Stories ne mikanda mikuabu ya miyuki idi miangata mu mifundu.

    • Malu a manaya a kuditeka bu mudibu mua kusungula bua kulonda ne kusadila Mupandishi.

Enzela mishindu mishilangana ya bibilu. “Bana bonsu mbashilangana, ne padibu bakola, majinga abu neakudimuka. Dishintulula ngenzelu ya dilongesha dieba nebikuambuluisha bua kuamdamuna ku majinga mashilangana abu” (Teaching in the Savior’s Way31).

Bua bia bungi, tangila malu a ngondu ewu a Makazina a Mulunda.

placeholder

Tshidia tshia Kumpala tshia Ditabuja mu Yadene, kudi Trent Gudmundsen

Dibeji dia tshibilu tshia mbedi: Ndi ne bua kutambushibua bua kubuela mu bukalenga bua mu diûlu