“Ngenyi ya Divuluka: Nzubu wa Isalele,” Luaku, Undonde—Bua mu Dîku ne mu Ekelezia: Dipungila Dikulukulu 2026 (2026)
“Nzubu wa Isalele,” Luaku, Undonde: 2026
Ngenyi ya Divuluka
Nzubu wa Isalele
Muaba mukuabu mu tshipela ku Esta wa Kanâna, Yakoba uvua muindila ne disalu bua kututakena ne dipasa dienda diluma, Esau. Musangu wa ndekelu uvua Yakoba mumona Esau, kukavu bidimu 20 bipita, Esau uvua ukeba kumushipa. Yakoba wakapitshisha butuku mu diluangana, ukeba dibenesha dia kudi Nzambi. Bu tshipeta tshia ditabuja, tshisumi, ne dipangadika bia Yakoba, Nzambi wakandamuna ku masambila enda. Butuku abu dina dia Yakoba diakakudimukibua mu Isalele, dina didi diumvuija ne munkatshi mua bintu bikuabu, “udi usuminyina ne Nzambi” (Genesis 32:28, footnote b)..
Pabuipi ne Musulu wa Jabbok, Yakoba wakapeta dina dia Isalele.
Edi ke diba dia kumpala dia dina dia Isalele kumueneka mu Bibiliya, ne didi dina didi dishala mu mukanda ne mu malu a kala. Dina pankabi kuluadi bua kuleja bantu ba bungi ku muntu umua. Isalele uvua ne bana 12 ba baluma, ne ndelanganyi yabu ivua mimanya pamua bu “nzubu wa Isalele,” “bisamba bia Isalele,” “bana ba Isalele,” anyi “Bena Isalele.”
Mu bikondu bionsu, bana ba Isalele bakafila mushinga wa bungi ku ndelanganyi yabu kufuma ku tshimua tshia ku bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele. Lulelu luabu luvua tshitupa tshia mushinga mu dijadika dia tshipungidi. Mupostolo Paulo wakamba ne uvua “wa tshisamba tshia Benyamina” (Lomo 11:1). Kabingila kamua kavua Lehi mutumina bana benda ba baluma ku Yelushalema bua kunyenga bitata bia kalabi bivua bikala bitata bivua ne “bulondanganyi bua batatuenda” (1 Nefi 5:14). Lehi wakajandula ne uvua kankanunuina ka Yosefe, ne ngumvuilu uvua nenda ndelanganyi bua dilamakana diabu ku nzubu wa Isalele uvua ne mushinga kudibu mu bidimu bialondi.
Mu Ekelezia lelu, nudi bua kumvua bakula bua Isalele mu mamanya bumudi “disangisha dia Isalele.” Tudi tuimba pa “Sauveur d’Israel,” “Espoir d’Israel,” ne “Anciens d’Israel.” Mu malu aa, katuena tuakula anyi tuimba pa bukalenga bua kala bua Isalele anyi bua ditunga dia lelu didi dibikidibua ne Isalele. Nanku, tudi tufunkuna kudi bantu bavua basangisha ku bisamba bia pa buloba mu Ekelezia wa Yezu Kilisto. Tudi tufunkuna kudi bantu bavua basuminyina ne Nzambi, badi bakeba bushuwa mabenesha abu, ne aba, badi ku ditambula, balua tshisamba tshia tshipungidi Tshienda. Mu miaku ya Mulombodi Mukulu Russell M. Nelson, bua kuikala wa Isalele tshidi tshiumvuija “Kulekela Nzambi atamba mu mioyo yetu, … Lekela Nzambi ikala bukola bua bungi mu bukoki bua mioyo yetu.”
Dibenesha dieba dia nkambua mukulu didi diamba dilamakana dieba ku tshimua tshia bisamba bia nzubu wa Isalele. Ntshipita tshitupa tshia mushinga tshia muyuki wa dîku. Tshidi kabidi ne tshia kuenza nenu mpindiewu ne matuku alua bienu. Kuikala tshitupa tshia nzubu wa Isalele tshidi tshiumvuija kuikala ne malanda a tshipungidi ne Tatu wa mu Diûlu ne Yezu Kilisto. Tshidi tshiumvuija ne wewa, bu Abalahama, nudi bakumbana bua “kuikala dibenesha” kudi bana ba Nzambi (Genese 12:2; Abalahama 2:9–11). Mu miaku ya Petelo, tshidi tshiumvuija ne “nuenu nudi tshisamba tshisungudibua ne buakuidi ba bukalenga, ne tshisamba tshia tshijila, bantu badi bikala ba Nzambi muina, bua nuenu nuamba bua buimpa bua Nzambi wakanubikila bua kunupatula mu mîdima bua kunubueja mu munya wenda wa dikema” (1 Petelo 2:9). Tshidi tshiumvuija ne wewa “Lekela Nzambi atamba”—ne udi umua udi “usuminyina ne Nzambi” pawudi unemeka bipungidi bieba Nenda.
Mutshi wa Diku dia Yakoba (Isalele), kudi Brent Evans