«Φυτεύοντας εκ νέου τον σπόρο της πίστεως», Λιαχόνα, Μάρ 2024.
Φυτεύοντας εκ νέου τον σπόρο της πίστεως
Μαθήματα από εκείνους που επέστρεψαν στην πίστη.
Σε έναν κόσμο που συχνά μεγαλύνει ιστορίες απώλειας πίστης, πιο ήσυχα ταξίδια επιστροφής στην πίστη μερικές φορές περνούν απαρατήρητα. Όμως οι ιστορίες εκ νέου μεταστροφής δείχνουν πώς οι αδελφοί και οι αδελφές στο Ευαγγέλιο υπερνικούν τις αμφιβολίες τους ακόμη και αφού φύγουν από την Εκκλησία. Οι ιστορίες τους επεξηγούν τι διδάσκει ο Άλμα σχετικά με τη φύτευση του σπόρου. Ο Άλμα περιγράφει μία διαδικασία πίστεως που όχι μόνον βοηθά στην ενδυνάμωση εκείνων που προσπαθούν να αυξήσουν την πίστη τους, αλλά βοηθά επίσης όσους αγωνίζονται με ερωτήματα και ανησυχίες.
-
Πρώτον, πρέπει να καταλάβουμε ότι «πίστη δεν είναι το να έχουμε τέλεια γνώση» (Άλμα 32:21).
-
Κατόπιν «ασκ[ούμε] ελάχιστη πίστη» ή ακόμη απλώς «επιθυμ[ούμε] να πιστέψ[ουμε]» (εδάφιο 27).
-
Φυτεύουμε τον σπόρο –τον λόγο του Θεού– στην καρδιά μας (βλ. εδάφιο 28).
-
Κατά μήκος της οδού, καλλιεργούμε πνευματικές ρίζες με υπομονή και δεχόμαστε βοήθεια από φίλους στο Ευαγγέλιο για να μεγαλώσουμε το δένδρο που έχει φυτευθεί εν Χριστώ, «που θα φυτρώσει προς ζωή αιώνια» (εδάφιο 41).
«Πίστη δεν είναι το να έχουμε τέλεια γνώση των πραγμάτων. Γι’ αυτό, αν έχετε πίστη, ελπίζετε για εκείνα που δεν είναι ορατά, τα οποία όμως είναι αληθινά» (Άλμα 32:21).
Η Άλμπα Λουσία Φονσέκα, μέλος της Εκκλησίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, είδε υλικό στο Διαδίκτυο που της προκάλεσε ανησυχίες για τα θρησκευτικά της πιστεύω και πέρασε μία ραγδαία απώλεια πίστεως. Στην αρχή, έριξε τον σπόρο της πίστεως με τις αμφιβολίες της, αλλά μετά άρχισε να μιλά με ένα στοργικό και γνώστη μέλος και συνειδητοποίησε ότι η απιστία της ήγειρε επίσης ερωτήματα.
«Η κατανόησή μου για τις έννοιες του Ευαγγελίου και την ιστορία της Εκκλησίας δεν ήταν τόσο ολοκληρωμένη όσο είχα υποθέσει» εξηγεί. «Αυτό με ταπείνωσε και με βοήθησε να συνειδητοποιήσω ότι είχα ακόμη τόσα πολλά να μάθω και ότι η πίστη δεν φθάνει στο σημείο να έχεις απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις». Η Άλμπα συνειδητοποίησε ότι άλλα «αξιόλογα πράγματα στη ζωή –όπως η οικογένεια, η μόρφωση, η σταδιοδρομία– εμπεριέχουν κίνδυνο, θυσία, αβεβαιότητα και διά βίου προσπάθεια. Επέστρεψα στην Εκκλησία και μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η διατήρηση της πίστεως αξίζει επίσης πολύ αυτήν την προσπάθεια».
Ο Πρόεδρος Ράσσελ Μ. Νέλσον δίδαξε: «Ο Κύριος δεν απαιτεί τέλεια πίστη για να έχουμε πρόσβαση στην τέλεια δύναμή Του. Ωστόσο η πίστη μας, τονίζει επίσης, απαιτεί συνεχή προσπάθεια για να συνεχίσει να αναπτύσσεται1. Ενώ τα αρχικά θεμέλια του Ναού της Σωλτ Λέηκ εξυπηρετούσαν καλά για περισσότερο από έναν αιώνα, τώρα χρειάζονται μείζονες ανακαινίσεις, εξήγησε ο Πρόεδρος Νέλσον. Κι εμείς, ενίοτε, πρέπει να ενισχύσουμε τα δικά μας πνευματικά θεμέλια «για να αντισταθούμε στους επικείμενους κινδύνους και τις πιέσεις»2. Καθώς ενίοτε συναντούμε δύσκολο υλικό όπως η Άλμπα, η επιθυμία μας για βεβαιότητα μπορεί να μας οδηγήσει από απλή πεποίθηση σε απλή απιστία, παρακάμπτοντας την απαραίτητη προσπάθεια για την ενίσχυση και την ενδυνάμωση των πνευματικών θεμελίων μας.
Όσοι μελετούν ιστορίες επιστροφής στην πίστη έχουν διαπιστώσει χρήσιμο να θεωρούν την πίστη ως ένα διά βίου ταξίδι πολλαπλών βημάτων3. Θα μπορούσαμε να αρχίσουμε με ένα απλό πιστεύω ως παιδί, αλλά σε κάποιο σημείο αυτή η παιδική πίστη αντιμετωπίζει ερωτήματα και ανησυχίες. Ενώ η μη δοκιμασμένη πίστη μας μπορεί να έχει χρησιμεύσει καλά ως πνευματικό θεμέλιο, πρέπει τώρα να μετακινηθούμε από την απλή πίστη μέσω της πολυπλοκότητος στην ώριμη πίστη που είναι σε θέση να αντισταθεί σε μελλοντικές δυσκολίες4. Η εγκατάλειψη της πίστης μπορεί να φαίνεται ευκολότερη, σχεδόν σαν ανακούφιση, αλλά πλούσιες ανταμοιβές συνοδεύουν τα ταξίδια εκείνων που στρέφονται προς τον Θεό και εξακολουθούν να καλλιεργούν τους σπόρους της πίστεώς τους.
Οι δοκιμασίες της πίστεως άρχισαν για τον Σάμιουελ Χόγκλαντ από τη Σουηδία, όταν μέλη της οικογένειας έθεσαν ερωτήματα. Πέρασε από μία φάση όπου «έπαιρνε απάντηση σε μια ερώτηση για να συναντήσει μία άλλη» εξηγεί. «Η πίστη μου αμφιταλαντευόταν από τη μια μισή ώρα στην άλλη, μέχρι που συνειδητοποίησα ότι αυτή η διαδικασία και η ανάγκη μου για βεβαιότητα δεν ήταν βιώσιμες». Αντί να προσπαθεί να επιλύσει κάθε σχετικά ασήμαντη ερώτηση, ο Σαμουήλ αποφάσισε να μελετήσει τα σημαντικά ερωτήματα – εκείνα που είναι κρίσιμα για στέρεα θεμέλια στον Ιησού Χριστό. Συνοδευόμενη από προσευχή και μελέτη των γραφών, η έρευνα του Σαμουήλ, όπως της Άλμπα, τον δίδαξε πόσα είχε ακόμη να μάθει και τον οδήγησε σε πιο ώριμες πεποιθήσεις. »Η εμπειρία ενίσχυσε πάρα πολύ την πίστη μου» λέει «και επίσης με δίδαξε ότι αυτό που πραγματικά αναζητείς θα το βρεις».
«Αν θέλετε να ξυπνήσετε και να διεγείρετε τις δυνάμεις σας, έστω σαν ένα πείραμα προς τα λόγια μου, και να ασκήσετε ελάχιστη πίστη, μάλιστα, έστω κι αν δεν μπορείτε τίποτα περισσότερο από το να επιθυμείτε να πιστέψετε, αφήστε αυτήν την επιθυμία να δουλέψει μέσα σας» (Άλμα 32:27).
«Η άσκηση πίστης μπορεί να φαίνεται σαρωτική» παραδέχθηκε ο Πρόεδρος Νέλσον. «Ενίοτε μπορεί να αναρωτηθούμε αν μπορούμε πιθανώς να βρούμε αρκετή πίστη για να λάβουμε τις ευλογίες που τόσο απεγνωσμένα χρειαζόμαστε»5. Όμως ακόμη και τα μικρά βήματα πίστεως, ξεκινώντας με «ελάχιστη πίστη», μπορούν να «δουλέψ[ουν] μέσα σας» και να αρχίσουν μία πνευματική αναγέννηση.
Αφού περιπλανήθηκε πνευματικώς στα κολλεγιακά χρόνια της, η Αμάντα Φρήμπερν από τις Ηνωμένες Πολιτείες έκανε το μικρό βήμα προσευχής, το οποίο την οδήγησε να ακολουθήσει μία προτροπή να επισκεφθεί τους χώρους του τοπικού ναού της. «Η αίσθηση του Πνεύματος εκεί αναζωπύρωσε την πίστη μου» λέει. Η επιστροφή στην εκκλησία και η αποδοχή μίας κλήσεως να διδάσκει την Προκαταρκτική εμβάθυνε την πίστη της και συνέχισε να κάνει βήματα που την οδήγησαν στο να ασπασθεί πλήρως το Ευαγγέλιο. Κατά μήκος της διαδρομής, η Αμάντα παρατηρεί: «Βρήκα απαντήσεις στα ερωτήματα που τόσο απεγνωσμένα χρειαζόμουν».
Σε κάποιο σημείο, ο Νταν Έλσγουορθ, επίσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν ήταν βέβαιος ότι του είχε μείνει λίγη πίστη να ασκήσει. Η αρχική του έκθεση σε ακαδημαϊκές και ιστορικές προσεγγίσεις της Παλαιάς Διαθήκης αποδυνάμωσε την πίστη του στην Αγία Γραφή και επηρέασε την πεποίθησή του σε όλες τις γραφές. Όμως ο Νταν συνέχιζε να πηγαίνει στην εκκλησία και απεφάσισε να πειραματισθεί για έξι μήνες με ένα σχέδιο προσευχής, νηστείας και υπηρετήσεως στην Εκκλησία. Μερικές φορές, ζητούσε από τις μικρές του κόρες να προσευχηθούν επίσης για την πίστη του μπαμπά τους.
Ύστερα από λίγο, ο Νταν άρχισε να έχει πνευματικές εμπειρίες και να βρίσκει απαντήσεις σε μερικά από τα ερωτήματα που τον απασχολούσαν περισσότερο. Μια μέρα, ενώ βρισκόταν σε μια βιβλιοθήκη, ένιωσε την προτροπή να προχωρήσει σε μια σειρά από βιβλία και να διαλέξει ένα. Σε αυτό, βρήκε εύστοχα αντεπιχειρήματα για το βιβλίο που αρχικά κλόνισε την πίστη του στην Αγία Γραφή. Παρ’ όλο που αυτή η εμπειρία δεν έλυσε όλα τα ερωτήματα, έδωσε στον Νταν μερικά σημαντικά μαθήματα: «Πρώτον, έπρεπε να είμαι ταπεινός σχετικά με το πόσα μπορούσα πραγματικά να ξέρω μόνος μου. Και δεύτερον, υπάρχουν και άλλοι τρόποι εύρεσης της αλήθειας, μαζί με τη λογική: πνευματικές εντυπώσεις, θετικά αποτελέσματα από τους καρπούς του Πνεύματος και ιδέες που προωθούν πνευματικές ανακαλύψεις, οι οποίες οδήγησαν σε πολύ ισχυρότερες πεποιθήσεις και πίστη από ό,τι είχα πριν».
Για τον Ζακ Μάρσαλ από την Αγγλία, το απλό βήμα της παρακολούθησης ενός εκπαιδευτικού βίντεο για το Βιβλίο του Μόρμον τον έκανε να σκεφθεί την πιθανότητα ότι το βιβλίο θα μπορούσε να είναι αληθοφανές. «Το είχα διαβάσει και στο παρελθόν στην οικογενειακή μελέτη των γραφών και μόνος μου χωρίς πραγματική πρόθεση» εξηγεί. «Όμως σταμάτησα να είμαι ενεργός στην Εκκλησία ως έφηβος, οπότε τα στοιχεία που είδα στο βίντεο με έκαναν να διαβάσω το Βιβλίο του Μόρμον για πρώτη φορά εκ προθέσεως». Αφού πειραματίσθηκε με τον λόγο του Θεού, ο Ζακ άρχισε να αντικαθιστά την αμφιβολία με το πιστεύω. Τώρα λέει: «Την Εκκλησία που κάποτε έβλεπα ως περιοριστική τώρα την θεωρώ απελευθερωτική με τον ίδιο τρόπο που λέει ο Ιησούς: “Η αλήθεια θα σας ελευθερώσει” [Κατά Ιωάννην 8:32]».
«Αν παραμελήσετε το δέντρο, και δεν ενδιαφερθείτε για την καλλιέργειά του, ιδού, δεν θα ριζώσει» (Άλμα 32:38).
Ενώ κάνουμε μικρά βήματα για να καλλιεργήσουμε την πίστη, πρέπει επίσης να έχουμε επίγνωση των τρόπων σκέψεώς μας που εμποδίζουν και δυσχεραίνουν την πίστη. Μελετώντας ιστορίες μελών της Εκκλησίας που επέστρεψαν στην πίστη, σε διάφορες χώρες, ο Έρικ και η Σάρα ντ’ Εβενιέ, καθηγητές στο Πανεπιστήμιο Μπρίγκαμ Γιανγκ του Άινταχο, σημειώνουν ότι «το πώς σκεπτόμαστε μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό με το τι σκεπτόμαστε». Για παράδειγμα, η προσδοκία ότι η θρησκευτική αφοσίωση θα μας απαλλάξει από την ταλαιπωρία και τις σπαρακτικές δυσκολίες της ζωής δεν είναι αληθινή και δημιουργεί μη ρεαλιστικές υποθέσεις. Ο Ιησούς Χριστός υποσχέθηκε να μην μας εγκαταλείψει ποτέ, αλλά προειδοποίησε ότι «μέσα στον κόσμο θα έχετε θλίψη» (Κατά Ιωάννην 16:33). Ωστόσο, οι δυσκολίες της ζωής μπορούν, σύμφωνα με τη Σάρα, «να μας οδηγήσουν στο να δούμε το Ευαγγέλιο αρνητικά. Μερικές φορές απορρίπτουμε το ιδανικό, όταν αντιμετωπίζουμε οτιδήποτε λιγότερο από ιδανικό».
Ο συγγραφέας και ανεξάρτητος ιστορικός Ντον Μπράντλυ από τις Ηνωμένες Πολιτείες ήλθε αντιμέτωπος με ερωτήσεις σχετικά με την ιστορία της Εκκλησίας κατά τη διάρκεια μίας περιόδου κατά την οποία, όπως εξηγεί: «Απλώς δεν ήμουν ευτυχισμένος και είχα επιφυλακτική άποψη. Ο κυνισμός για οιονδήποτε θα είχε αρνητικό αντίκτυπο σε μια σχέση και έχασα την πίστη μου και τη σχέση μου με τον Θεό». Χρόνια αργότερα, ο Ντον άρχισε να εργάζεται για την αισιοδοξία και την ευγνωμοσύνη στην προσωπική του ζωή.
Άρχισε επίσης να εξετάζει μελέτες σχετικά με τα ψυχικά και σωματικά οφέλη της οργανωμένης θρησκείας για την υγεία. «Δεν μπορούσα να αρνηθώ αυτές τις μελέτες» θυμάται ο Ντον. «Σταδιακά, συνειδητοποίησα ότι είχα αντικαταστήσει την κριτική σκέψη με σκεπτικισμό, και με μια πιο αισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή, ανέκτησα την πίστη μου στον Θεό και τον Ιησού Χριστό» Ο Ντον επέστρεψε στις ιστορικές πληροφορίες με τις οποίες κάποτε πάλευε, αλλά τώρα αυτό το ίδιο υλικό οδηγούσε στην πεποίθηση ότι ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν προφήτης του Θεού.
«Όμως αν καλλιεργήσετε τον λόγο, μάλιστα, αν καλλιεργήσετε το δέντρο καθώς αρχίζει να μεγαλώνει… θα δρέψετε την αμοιβή της πίστης σας, και της επιμέλειάς σας, και της υπομονής σας, και της μακροθυμίας σας» (Άλμα 32:41, 43).
Ακόμη και με την προθυμία να πειραματισθούμε με τον λόγο του Θεού και να έχουμε ελπιδοφόρο νοοτροπία, η επιστροφή στην πίστη και στην προσέλευση στην εκκλησία μπορεί να είναι τρομακτική, σχεδόν συγκλονιστική διαδικασία. Η προσπάθεια απαιτεί όχι μόνο υπομονή, θάρρος και ταπεινοφροσύνη, αλλά επίσης και την αγάπη φίλων και μελών της οικογένειας. Η αποδοχή της βοήθειας ειλικρινών φίλων θρέφει τον σπόρο και του επιτρέπει να ριζώσει αντί να μαραθεί.
Όταν ο Λίο Ουίνεγκαρ από τις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετώπισε για πρώτη φορά ερωτήσεις σχετικά με την ιστορία της Εκκλησίας, έμαθε τη σημασία των συμπονετικών φίλων. «Η μαρτυρία μου μαράθηκε» εξηγεί, καθώς περνούσε μία περίοδο «μοναξιάς και σκοτεινής απελπισίας, όταν αγωνιζόμουν να προσευχηθώ». Μια μέρα ο Λίο ένιωσε την προτροπή να επικοινωνήσει με έναν καθηγητή ιστορίας της Εκκλησίας. Όχι μόνο παρότρυνε τον Λίο να επανεξετάσει τις αμφιβολίες του, αλλά έγινε επίσης στενός φίλος. Η μαρτυρία του Λίο επέστρεφε σταδιακά με τη βοήθεια του μέντορα του Λίο και χρόνια ελπιδοφόρου μελέτης. Με τον καιρό, βρήκε απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα. «Αισθάνομαι αιωνίως ευγνώμων στον Σωτήρα μου Ιησού Χριστό που με καθοδήγησε πίσω» εξηγεί «και για τους φίλους που Τον εκπροσώπησαν».
«Αν φίλοι και οικογένεια… απομακρυνθούν από την Εκκλησία, εξακολουθήστε να τους αγαπάτε» συμβούλευσε ο Πρόεδρος Νέλσον. »Δεν είναι για εσάς να κρίνετε την επιλογή ενός άλλου περισσότερο από ό,τι αξίζετε να επικριθείτε, επειδή παραμένετε πιστοί»6.
Ο φόβος μιας τέτοιας κριτικής κράτησε τη Λετίσια Ρουλ, ένα μέλος στην Αγγλία, μακριά από το Ευαγγέλιο για 20 χρόνια. Συχνά ήθελε να επιστρέψει, αλλά «φοβόμουν απλώς να περάσω την πόρτα και να νιώσω ότι θα με κρίνουν και ότι δεν ζούσα σωστά». Μόνο μια απειλητική για τη ζωή της διάγνωση της έδωσε το θάρρος να κάνει αυτό το δύσκολο βήμα. Τα μέλη την συνάντησαν με ζεστασιά και αγάπη, βοηθώντας την να θέλει να συμμετάσχει ξανά στο Ευαγγέλιο.
«Φυτέψτε αυτόν τον λόγο στην καρδιά σας, και καθώς αρχίζει να διογκώνεται, έτσι να τον καλλιεργείτε με την πίστη σας. Και ιδού, θα γίνει δένδρο που θα φυτρώσει από μέσα σας προς ζωή αιώνια» (Άλμα 33:23).
Καθώς ο Άλμα τελειώνει την ομιλία του, διευκρινίζει ότι ενώ οι προσπάθειες για την καλλιέργεια του σπόρου είναι ζωτικής σημασίας, δεν είναι ο ίδιος ο σπόρος. Αντ’ αυτού, φυτεύουμε τον αληθινό σπόρο, όταν «αρχί[ζουμε] να πιστεύ[ουμε] στον Υιό του Θεού, ότι θα έλθει για να λυτρώσει τον λαό Του, και ότι θα υποφέρει και θα πεθάνει για να εξιλεωθεί για τις αμαρτίες τους» (Άλμα 33:22).
Ο Μίχαελ Άουρας από τη Γερμανία έμαθε σημαντικά μαθήματα σχετικά με τις προτεραιότητες του Ευαγγελίου, αφού παραστράτησε ως νέος. «Τόσα πολλά καλά πράγματα και σχέσεις υπάρχουν στο Ευαγγέλιο, αλλά μόνον η πίστη στον Ιησού Χριστό θα υποστηρίξει τη μαρτυρία μας» εξηγεί. «Ο πατέρας μου κι εγώ κλονιστήκαμε στην πίστη μας για μια περίοδο με διάφορες ερωτήσεις, αλλά επιστρέψαμε, όταν βασίσαμε την πίστη μας στον Ιησού Χριστό πάνω από οτιδήποτε άλλο».
Ο Πρόεδρος Νέλσον μας διαβεβαιώνει: «Ο Σωτήρας δεν είναι ποτέ πιο κοντά σε εσάς παρά όταν αντιμετωπίζετε ή ανεβαίνετε σε ένα βουνό με πίστη»7. Ο Ίδιος ο Ιησούς υπόσχεται: «Και να, εγώ είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες, μέχρι τη συντέλεια του αιώνα» (Κατά Ματθαίον 28:20). Θα βαδίσει μαζί μας, θα μας αγαπήσει «με αιώνια αγάπη» (Ιερεμίας 31:3) και θα μας δώσει ζωή πιο άφθονα (βλ. Κατά Ιωάννην 10:10). Εκείνοι που είναι πρόθυμοι να φυτεύσουν αυτόν τον σπόρο θα ανακαλύψουν ότι ακόμη και η μικρή πίστη τους μπορεί, μέσω του Σωτήρος, να γίνει «δένδρο που θα φυτρώσει από μέσα σας προς ζωή αιώνια» (Άλμα 33:23).
Ο συγγραφέας ζει στη Γιούτα των Η.Π.Α.