Onze korte lontjes uitdoven
Mogen wij moed vatten en mensen Gods zijn, die hun boosheid leren beheersen, zodat vrede en liefde thuis de boventoon voeren.
Uit de cursussen huwelijk en gezin die ik heb gegeven en uit de opstellen van studenten over hun band met hun ouders is het mij door de jaren heen duidelijk geworden dat toorn, indien het niet in toom wordt gehouden, huwelijken en gezinnen te gronde kan richten. De zonde van toorn (zie de Bijbelvertaling van Joseph Smith, Efeziërs 4:26) schaadt niet alleen relaties, maar tast ook het karakter aan.
Ik kan geen positieve context bedenken voor boosheid, hoewel rechtvaardige toorn en herstel van onrecht te rechtvaardigen zijn. De Schrift geeft aan dat ongebreidelde toorn altijd verterend en verwoestend is. Toorn is een van Satans belangrijkste wapens, waarmee hij huwelijk en gezin vernietigt.
De Heer heeft Satan ‘de vader van twisten [genoemd], en hij hitst het hart der mensen op om in toorn te twisten, de een met de ander’ (3 Nephi 11:29). De Heiland verklaarde aan de Nephieten: ‘Ziet, het is niet mijn leer om het hart der mensen tot toorn tegen elkander op te hitsen; maar dit is mijn leer, dat zulke dingen zullen worden weggedaan’ (3 Nephi 11:30; cursivering toegevoegd).
Boosheid vervangen door bemoediging
Een van de opdrachten die ik mijn studenten geef, is een opstel schrijven over de situatie thuis. Ik vraag ze specifiek het huwelijk van hun ouders en hun sterke en zwakke eigenschappen te beschrijven. Van alle negatieve aspecten van het gezinsleven die de studenten in hun opstellen naar voren brengen, worden de woede-uitbarstingen van de vader wel het vaakst genoemd, hoewel een kort lontje niet alleen voorbehouden is aan vaders. Zelfs als de vader actief is in de kerk, met zijn gezin in de Schriften leest, en klaar staat voor anderen, kan hij toch last hebben van woede-uitbarstingen.
Uiteraard zien kinderen hun vader (en moeder) vaak als de boosdoener, omdat ouders nu eenmaal een disciplinerende taak hebben en er maar weinig kinderen zijn die hun ouders dat, op het moment zelf, in dank afnemen. Maar studenten kijken vaak met meer objectiviteit terug op hun jeugd en hebben daarbij oog voor zowel het goede als het slechte. Veel studenten geven aan dat hun ouders van hen wel wat strenger hadden mogen zijn! Toch hebben velen van hen littekens overgehouden aan hun opvoeding.
Een jonge vrouw herinnert zich dat haar vader vaak tegen zijn kinderen schreeuwde, ze bedreigde en vaak heel hard sloeg. Als een van de kinderen overdag iets uithaalde, verborgen ze zich tegen de tijd dat hun vader van zijn werk thuiskwam.
Vergelijk dat eens met hoe de vader van president Gordon B. Hinckley het aanpakte: ‘Ik zal mijn vader altijd dankbaar zijn dat hij zijn kinderen nooit heeft geslagen. Hij had het onmiskenbare talent om ze op de een of andere manier te laten weten wat hij van ze verwachtte en ze daar vervolgens in aanmoedigde.’1
Over de grote invloed die vaders op hun kinderen hebben, heeft president Hinckley gezegd: ‘Ik ben ervan overtuigd dat een gewelddadige vader gewelddadige zoons voortbrengt. Voor mij staat het vast dat een dergelijke straf in de meeste gevallen meer kwaad dan goed doet. Kinderen hoeven niet geslagen te worden. Ze hebben liefde en bemoediging nodig. Ze hebben een vader nodig die ze kunnen respecteren, niet vrezen. Ze hebben bovenal een goed voorbeeld nodig.’2
President Hinckley uitte deze waarschuwing tot vaders die zich niet in de hand hebben, snel hun geduld verliezen en dan hun kinderen mishandelen: ‘Geen enkele man die dergelijk kwaad en ongepast gedrag vertoont, is het priesterschap van God waardig. Geen enkele man die zich zo gedraagt is de voorrechten van het huis des Heren waardig. Ik betreur het dat sommige mannen de liefde van hun vrouw en kinderen niet verdienen. Er zijn kinderen die bang zijn voor hun vader, en vrouwen die bang zijn voor hun man.’3
President Hinckley heeft dergelijke vaders tot bekering geroepen. ‘Disciplineer u. Beheers u’, zei hij. ‘De meeste zaken die u boos maken, zijn onbeduidend. En wat betaalt u niet een verschrikkelijk prijs voor uw woede. Vraag de Heer om u te vergeven. Vraag uw vrouw om u te vergeven. Bied uw excuses aan uw kinderen aan.’4
De invloed van een rechtschapen voorbeeld
Kijk nu eens naar het soort voorbeeldige gedrag dat een jonge man ertoe bracht het volgende over zijn vader te schrijven:
‘Ik heb mijn vader nooit horen vloeken. Daar put ik enorm veel kracht uit, omdat mijn vader mijn grootste voorbeeld is van hoe een heilige der laatste dagen zou moeten leven. Zijn goede voorbeeld maakte de kleine, dagelijkse beslissingen zoveel makkelijker voor mij. Als ik mijzelf erop betrap dat ik dingen doe die ik mijn vader heb zien doen, ben ik nog dankbaarder voor een rechtschapen vader die echt elke dag het evangelie van Jezus Christus naleeft. Ik zal altijd in de schuld bij mijn vader staan, dat hij mij heeft laten zien hoe Christus wil dat we leven.’
Vaders hebben ongelooflijke invloed op hun kinderen. Gezegend de zoons en dochters die een vader hebben die om ze geeft, ze iets leert, ze in liefde corrigeert, en hen met zijn invloed ertoe brengt om betere mensen te worden, betere echtgenoten en echtgenotes, betere vaders en moeders. Toorn wakkert geen gevoelens van liefde en vertrouwen aan in het hart van het kind op wie de boosheid gericht is. In plaats daarvan ontstaan er hartzeer en herinneringen aan een akelige jeugd die vaak worden doorgegeven aan de volgende generatie.
Agressiebeheersing
Hoe leert iemand die agressief is zich te beheersen? De wereld komt met allerhande gedragsveranderende therapieën die jaren in beslag nemen en vaak niet veel resultaat hebben. Maar de Heer en de profeten zeggen ons dat we al weten hoe we onze agressie kunnen beheersen. Het agressieprobleem ontstaat, doordat de leerstellingen van het evangelie niet worden begrepen en toegepast. Boyd K. Packer, waarnemend president van het Quorum der Twaalf Apostelen, heeft gezegd: ‘Ware leer die begrepen wordt, voert tot veranderingen in houding en gedrag. De bestudering van de leerstellingen van het evangelie zal veel sneller tot gedragsverbetering voeren dan bestudering van het gedrag.’5
De leer van bekering is specifiek van toepassing op de zonde van agressie; zij kan de genezende invloed van de verzoening in ons leven brengen. Ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: ‘U kunt alles veranderen wat u maar wilt en nog eens heel snel ook. Daar heb je weer zo’n satanisch onzinverhaal — dat bekering jaren en eeuwigheden in beslag neemt. Het duurt precies zo lang als u nodig hebt om ‘Ik zal mij veranderen’ te zeggen — en het te menen. Allicht zijn er problemen te overwinnen en bepaalde zaken recht te zetten. Misschien moet u wel de rest van uw leven bewijzen — en dat zou ik maar doen ook — dat uw bekering permanent is. Maar verandering, groei, vernieuwing, bekering kunnen voor u net zo plotseling komen als dat voor Alma en de zoons van Mosiah het geval is geweest.’6
President Hinckley heeft over agressiebeheersing gezegd: ‘Wie kan de omvang, diepte en pijn van de geslagen wonden peilen, die boze, gemene woorden tot gevolg hebben? Wat een beklagenswaardig gezicht is een man die in veel opzichten sterk is, maar zijn zelfbeheersing verliest wanneer een kleinigheid, vaak iets heel onbelangrijks, hem stoort. In elk huwelijk verschilt men uiteraard wel eens van mening. Maar ik zie geen rechtvaardiging voor een woede-uitbarsting bij het minste of geringste. (…)
‘Agressie maakt zoveel stuk. En de tragiek is dat het niet constructief is; het leidt slechts tot wrok, opstandigheid en verdriet. Aan elke man, of jongen, die mij kan horen die moeite heeft om zijn tong in bedwang te houden, wil ik voorstellen om de Heer te smeken om de kracht te schenken om die zwakheid te overwinnen, degenen die beledigd zijn excuses aan te bieden en de kracht op te brengen om uw tong in bedwang te houden.’7
Jonge mensen zijn niet blind en worden enorm beïnvloed door het voorbeeld van hun ouders. Mogen wij moed vatten en mensen Gods zijn, die hun boosheid beheersen, zodat vrede en liefde thuis de boventoon voeren. Het belangrijkste aspect van opvoeden is voor een echtpaar een goed huwelijk hebben en een goed voorbeeld van liefde en geduld aan hun kinderen geven. De beheersing van agressie zal niet alleen direct haar vruchten afwerpen, maar ook in de jaren die gaan komen, wanneer kinderen het huis uitgaan en zelf een gezin stichten.