Toeni Luhlahp
Tempuhl ac Pwelucng luhn Nguhnum
Toeni Luhlahp ke Ohktohpa 2021


Tempuhl ac Pwelucng luhn Nguhnum

Ke pacl ma oasr kuhtwena ma upac sikyack ke moul lom, acn se ma sef emeet nuh ke ma luhn nguhn uh pa in muhta na ke wuhlweacng lom ke tempuhl!

Tamuhlwel ac tahmtahel sacohk wiyuck, nga srui in wi kowos ke olutu se inge in akacsruhi ke puhla luhn insiyuck.

Oacna ke kowos etuh, kuht inge oruh ohnohn na yohk nuh ke Salt Lake Tempuhl suc pa sie tempuhl mahtuh sesr. Orekma utuftuf se inge weacng ohnohn yohk ma ac orek in sang ahkfokokoye pwelucng na pwacye la uh, suc ma tu ne ke pacl se ahluhkwelah tari yac siofok. Tuhsruhk tempuhl se inge enenuh in tu paht liki na. Ke kapihn Mei ah, nga liye kapwack luhn orekma na yohk se inge. Nga motko muh kom ac luhngse liye ma suc nga ac Wendy, suc pa muhtwacn kiyuck uh, tuh liye ah. Nga nuhnkuh muh kom ac fah liye lah efuh on in alu “Fuhkah Kuh Luhn sie Pwelucng”1 muhtwacwacack in oasr kalmeyac nuh sihk.

Video from the site of the Salt Lake Temple renovation: fahk muh kuht liye pwelucng na pwacye se ke Salt Lake Tempuhl. Nga inge tu ye acn se ma pahngpahng Garden Room. Ke nga intein taflweyacn muhsah na fohn se inge, nga fwefwelac ke ma payonir an muhsahelah in pacl lalos. Nga arulacna fwefwelac ke nga ngwetlah petsacelah lah elos muhsaheack tempuhl yohk se inge ke kuhfa ac elang ma oasr yohrohlos ke yac siofok kuhtuh somlah ah.

Tuhsruhk, ke yac pucspucs tohkoh, fin kuht lihksrweni lohacng nuh ke pwelucng se inge, kuht kuh in liye iken kuhlamlah, oaloal srihsrihk ke yot uh, ac kuhtuh simacn kac an tiacna fokoko.

Inge ke nga liye orekma luhn engineer, architect, ac mwet pihsrlac ke muhsah in pacl inge suc elang la nuh ke muhsah luhlahp ma kuh in ahkfokokoyelah pwelucng mahtuh se inge oruh nga lihksrweni na fwefwelac. Orekma lalos arulacna utuftuf!

Pwelucng luhn oacna sie kain in muhsah kuh lohm luhlahp, yohk na tempuhl luhlahp se inge, enenuh na in fokoko ac kuh in muhtwacnglah kusrusr, kuhlamlah, eng upac, ac kuhtuh pac ma ahkmahye muhsah nuhkwewa uh. Orekma utuftuf in ahkfokokoye inge ahkfahsryeyuck nuh ke tempuhl muhtahl wekuhnwacng pwelucng la uh in muh kuh ac fah tu na kuh ne tok.

Kuht sang kuhiyacsr nohfohn nuh ke lohm muhtahl se inge, suc upwaclah muhnahslahiyac, sie pwelucng suc ma ac polonglah lainyacn kain in ohiyacn pahkah nuhkwewa ma ac fah sikme ke lusen yac Tausin se. Ke ohiyac sacn pacna, pa inge pacl se ma kais sie sesr in ahkfahsrye kuhiyacsr nuhkwewa—sahp finne ohiyac ma kuht soenna oruh meet—in ahkfokokoye pwelucng luhn nguhnasr sifacna. Usrnguckiyacn pacl uh ahkfahsrye ohiyac usrnguck.

Tamuhlwel ac tahmtahel sacohk wiyuck, pa inge lwen sahflah. Fin nga ac kom ac fungul mwe ahkweok ac ma upac suc ma ac tuhfah sikme, enenuh na in oasr yohrohsr kais sie ke pwelucng fokoko luhn nguhn ma muhsahiyuckyak fin yot luhn Mwet in Molwelah lasr, suc pa Jisus Kraist.2

Na nga siyuck suwos kais sie, fuhkah kuhiyacn pwelucng lom an? Ac mwe ahkkweye fuhkah enenweyuck nuh ke luhlahlfongi ac kahlwem lom ke wosasuc uh?

Tempuhl pa sru kuh se ma ahkkweye luhlahlfongi ac kuhlaswack nguhnasr mweyen Mwet Lahngo ac mwe luti Lal pa yohk srihpac emet ke tempuhl uh. Ma nuhkwewa ma lutiyuck lun tempuhl, ke kahs in kol ac ke Nguhn, ahkyohkye kahlwem lasr kacl Jisus Kraist. Akwuk yohk srihpac Lal kapsrekuhtyang nuh Sel ke wuhlweacng muhtahl ke pristut. Na, ke kuht liyacacng wuhlweacng lasr, El acse nuh sesr kuh Lal in unwelah, ac ahkkweye.3 O na, fuhkah enenweyacn kuh Lal nuh sesr ke lwen suc ac fah tuhkuh.

Uliyuck nuh sesr muh kuht fin ahkolah, kuht ac fah tiacna sahngeng.4 Kahs in ahkkweye se inge ahkkahlwemyeyuck yohk mihsenge. Leum El fahkwack lah finne upac sikyak in lwen inge, elos suc muhsaheack pwelucng lalos kacl Jisus Kraist, ac lotwelah lah elos ac orekmakihn fuhkah kuh Lal, enenuh in tiac puhtatyang nuh ke elyah upac luhn we se inge.

Akwuck ac wuhlweacng ke tempuhl uh ma na e ke pacl mahtuh omeet ah. Leum El sapkihn nuh sel Adam ac Eve in pruhe, orwaclah wuhlweacng, ac kihsackihn mwe kihsac.5 Pwacyena lah, pacl nuhkewa ma oasr mwet luhn Leum fin facluh ma ac fah ahkos kahs Lal, sapkihnyuck elos in muhsahi tempuhl.6 Ma suhmuhslah nahtuhsr sesseslah ke mwe luti luhn tempuhl, nuknuk, kahs, ac puhs pac ma sahyac.7Ma nuhkwewa kuht luhlahlfongi ac ma nuhkwewama God El olwelah nuh sin mwet wuhlweacg Lal e fasreni lun tempuhl. Ke matwac nuhkwewa, tempuhl uh ahkkohnye ma sacohk pwacye lah elos suc oraclah wuhlweacng nuh sin God ac liyacacng na ma inge, elos pahngpahng tuhlihk ke wuhlweacng.

Ohinge, ke lohm sin Leum, kuht kuh in oraclah wuhlweacng nuh sin God ma oacpacna Abraham, Isaac, ac Jacob tuh oraclah ah. Ac kuht kuh in eis mwe insewowo oacpacna ingacn!

Petsac
Tempuhl Kirtland ac Nauvoo

Tempuhl el ip se ke fihl se inge e ke na muhtacwackiyen pacl uh.8 Elijah el sang ki ke kuh luhn sil nuh sel Joseph Smith lun Tempuhl Kirtland. Fohnlah luhn pristut tuh fohlohkihnyuckyak lun Tempuhl Nauvoo.9

Ne ke na acnwucki lal, Joseph Smith el tahfwelah in eis fwackyuck ma tahfwelah fohlohkyak luhn mwe sang muhtahl ac sil luhn akwuck muhtahl.10 Tuhsruhk, el akihlen lah enenuh in oasr nahweyac. Tukun ahkfahsryeyacn mwe sang muhtahl nuh sel Brigham Young ke Mei,1842, Joseph el fahk nuh sel Brigham muh tiacna tahkihnyucklac pwacye, tuhsruhk kuht oraclah ke kuhiyacsr ke ma kuht oasr kac uh, ac nga finsrak kom in eis ma inge ac oakiyac ac sramtweack alu nuhkwewa nuh kac an.11

Tukun misac lal Mwet Pahluh, Prestuhn Young el kol ahksahf luhn Tempuhl Nauvoo12 ac tohkoh muhsahelah kuhtuh pac tempuhl fin acn Utah. Ke kihsackihnyuck twek ten ke Tempuhl St. George, Brigham Young el lihksrweni fahkwack ke enenweyacn orekma lun tempuhl ke el fahk lah ke el nuhnkuh ke ma se inge, el kena tuh lohoh luhn puhlahl itkohsr in okoaswack mwet uh.13

Muhtwacwacack pacl sacn me, akwuck ke tempuhl uh kais kuhtuhsrihk na nahweyuck. Prestuhn Harold B. Lee el ahkuhtweyac lah efuh akwuck, masap, ac finne karihngihnyacn akwuck luhn tempuhl uh nuh ihkuclyak na ke Alu fohlohkyak luhn Mwet Lahngo. Prestuhn Lee ell fahk lah ip yohk ke wosasuc luhn Jisus Kraist uh muhtahl. Wacngihn mwet ekuhllah ip yohk ac [mwe luti] luhn Alu uh sahyacn Leum ke fwackyuck. Tuhsruhk ohiyac uh eklac oacna ke kolyuck mokleyuck ma tuhkuh nuh yohrohlos suc karihngihn alu uh eis ke kais sie pacl.14

Nuhnkuh ke karihngihnyacn kuhfa luhn Leum uh ekyek ke yac ekahsr fahfahsruh nuh mihsenge. Ke pacl omeet ah, kof ke kuhfa luhn Leum tuh ituckyang nuh sin mwet som wi alu ke mwe nweinyuck yohk se fanna. Mwet nuhkwewa nihm kac. Na ingena kuht orekmakihn kuhp ma kuh in tolyucklac. Akwuck nuh kac an eklac, tuhsruhk wuhlweacng an tiacna eklac.

Motko ma pwacye tolu inge:

  1. Fohlohkyak uh pa sie ohiyac ma ac kahkahsrihk na kihluck nuh met ne ke na Leum El sifilpac tuhkuh.

  2. Fisrak yohk se ke orekeni nuh sie luhn sruf Israel15 pa in acse mwe insewowo luhn tempuhl nuh sin tuhihk oaru nuhtin God.

  3. Ke kuht suk lah kuht ac kuhtanglah fuhkah finsrak yohk se ingacn in wo, Leum El e fah ahkkahlwemye. Fahfahlac na luhn Fohlohkyak se inge enenuh pac in srihlucngyuck ke fahfahlac na luhn fwackyuck.

Prestuhnsi Se Met ac U luhn Mwet Sap Singucul Luo elos sikalweni in siyuck sin Leum lah oacna oasr inkacnek ma ac woyak kuhtuh in sang mwe insewowo tempuhl nuh sin tuhlihk oaru Nahtuhl. Kuht sikalweni in suk kolyuck pacl e nuhkwewa in taran na in suwohs ac fas luhn kolyuck ke tempuhl, wuhlweacng, ac akwuck muhtahl finne siena kahs ac facsin lasr.

Ye kohkoh luhn Luem ac in topuk pruhe lasr, nahweyacn akwuck sasuc nuh ke tempuhl uh oreklac. El pa Suc ma kena tuh kom in kahlwem yohk kac lah meac kom oruh wuhlweacng an in oruh. El pa Suc ma kena tuh kom in puhla nohfohn akwuck muhtahl Lal. El kena kom in nuhnkuh ohiyac wowo, olweacng, ac kunohkohn lom an. El kena tuh in oasr kohkoh luhn nguhn ac ikacklah luhn nguhn nuh suwos suc ma kowos tiacna puhlakihn emeet me. El kena tuh nohfohn mwet orekma ke tempuhl, in eis ma inge, tiac elyah lah elos muhta oyac.

Ekyek sasuc nuh ke akwuck luhn tempuhl, ac kuhtuh pac ma sahyac ma ac fah sikyak, pa mwe ahkpwacyeye lah Leum El inge kol Alu Lal. El ikacslah pacl wowo nuh sesr kais sie in ahkweye pwelucng luhn nguhnasr ke kuht sang Elan an emeet in moul lasr ac ke akwuck ac wuhlweacng ke tempuhl Sel. Ke kom us pwepuh in lwelah nuh tempuhl lom, ac inse auliyak, ac nuhnak in suk etwacack ke lohm sin Leum, El fah luti kom.

Fin lusac, elyah luhn mas, kuh kuhtuh mwe elyah sahyac tilokihn kom in wi ilyak nuh in tempuhl ke pacl, nga suli kom in srwelah pacl in muhta nuhnkuh ke sifom ke wuhlweacng suc ma kom tuh oraclah.

Fin kom soenna luhngse som nuh in tempuhl, sikalweni in fahsri—nimet suhkwac fahsri. Lwelah Leum, ke Nguhn Lal, in luti ac kol kom we. Nga olwelah nuh sum lah in pacl, tempuhl uh e fah eklac sie acn in suk wihklac, mislac, ac fwackyuck.

Fuhnnuh ma ac kuh nga in sramsram nuh suwos kais sie mwet fuhsr nuhkwewa, nga e kwacfe nuh suwos in suk sie tahfweyom suc kom kuh in siliyucki nuh se ke tempuhl. Sahp kom ac nuhnkuh lah meac se ac tuh oruh eklac in moul lom uh. Nga olwelah lah e oruh ma nuhkwewa eklac! Ke kom ac pahyuckyak lun tempuhl ac sikalweni in fohlohk nuh we, kom e fah ahkkweyeyuck ac kolyuck ke sulaclah lom an.

Fin ma nga kuhn in sramsram nuh sin mukul ac muhtwacn pahyuck ma srackna soenna siliyucki in tempuhl, nga kwacfe nuh suwos in oruh kwewa inkacnek ma enenweyuck nuh ke eisyacn twefuroh sacn, nuh ke akwuck ma e ekuhlah moul lom.16 Kuh oasr ma ac eklac? Fin kom ke kapkapwack ma pahtpaht ac tuhkweni ma pahtpaht. Finsrak in tuhkweni ma pahtpaht tiac kuh in oraclah in sikyak. Wacngihn inkacnek in alu sahyac kuh ohsun kuh in oraclah mwe finsrak se inge.17

Fuhnuh ma nga kuh in sramsram nuh suwos kais sie mukul ac muhtwacn suc ma kena in pahyuckyak tuhsruhk soenna konwacack tahfweyac in weluhl ma pahtpaht, nga kwacfe kom in tiac muhta tuhpan ne ke na in pahyuck pa in oruh kom eis mwe sang muhtahl in lohm sin Leum uh. Muhtwacwacack ingena in lutlut ac puhlakihn kalmaciyacn nokomwacng mwe loang kuh luhn pristut.

Ac nuh suwos kais sie ma oraclah tari wuhlweacng lowos in tempuhl, nga kwacfe suwos in suk—pruhe ac sikwaleni—in kahwem ke wuhlweacng ac akwuck ke tempuhl.18 Sruhnguhl nuh ke ma luhn Nguhn e fah ikacklah. Kom ac lotwelah lah kom e oruh fuhkah in wi ke lihsrlihsr inmahsrlon kuhsrao ac facluh, lah kom ac siyuck fuhkah sin lipufacn luhn God in wi kom, ac lah kom ac eis fuhkah kolyuck luhn kuhsrao. Insacnweacng in orekma lom in oruh ma inge ac ahkkweye ac ahkfokokoye pwelucng luhn nguhnum.

Tamuhlwel ac tahmtahel sacohk wiyuck, ke ohnohn nuh ke Salt Lake Tempuhl uh ac ahksahfyeyuck, ac tuh fah wacngihn acn sef liki ke Infahlfahl luhn Salt Lake ke pacl kusrusr uh oacna lin tempuhl se inge.

In oacpacna, oacna sie pacl ma ma upac uh sikyack ke moul lom, acn se ma sef emeet nuh ke ma luhn nguhn pa in muhta na ke wuhlweacng lom tempuhl!

Nuhnakmuhnahs luhlahlfongiyuc ke nga fahk lah pwelucng luhn nguhnum muhsahiyuckyak kuh kacl Jisus Kraist, kom tiac enenuh in sahngweng. Fin kom moul pwacye nuh ke wuhlweacng ma kom oraclah lun tempuhl, kom e fah ahkkweyeyuck ke kuh Lal. Na, fin kusrusr luhn moul in nguhn sikyak, kom fah kuh in tu na kuh mweyen pwelucng luhn nguhnum an fokoko ac tiac kuh in mukwi.

Nga luhngse kowos, tamuhlwel ac tahmtahel sacohk wiyuck. Ke ma pwacye inge nga etuh: God, Pahpah tuhmasr Inkuhsrao, kena tuh kom in sulaclah in tuhkuh nuh Yohrohl. Plwacn Lal in kapkapwack ma pahtpaht uh tiac ma upac se, ac ma inge ahkfuhlwactye sukohsohk in sulaclah lom. Kom sukohsohk in sulaclah lah suc ac muh kom uh—ac suc kom e muh wi uh—in moul se tok uh!

God El moul! Jisus pa Kraist! Pa inge Alu Lal, ma fohlohkihnyuckyak in kahsre kom in ahkfahsryelah kunohkohn muhtahl lom. Nga fahkwack ke ine muhtahl luhn Jisus Kraist, amen.

Mwe Kahsruh

  1. Liye “Fuhkah Kuh Luhn sie Pwelucng,” Puk in On,sra puk 6.

  2. Na “tuh ke devil el ac [suhpwaclah] [eng] upac lal, … ac fah wacngihn kuh la [facsr] … ke srihpen yot se ma [kuht] muhsahyak fac, suc pa sie pwelucng pwacye, sie pwelucng ma fin mwet uh muhsah fac elos tiacna kuh in puhtatlac” (Helaman 5:12; mwe ahkuhtweyac wo ituckyang).

  3. Liye Doctrine and Covenants 109:15, 22.

  4. Liye Doctrine and Covenants 38:30; liye pac Doctrine and Covenants 10:55.

  5. Liye Moses 5:5–6.

  6. Bible Dictionary, “Temple.”

  7. Nuh ke mwe srihkasrak, liye Exodus 28; 29; Leviticus 8. Lohm nuknuk muhtahl sel Moses etweyuck muh “Lohm Nuknuk Mutal” (Oekyuk 9:15) ac sie “Lohm Nuknuk Mutal” (Exodus 38:21). Kuhnanuclac tempuhl lal Soloman ke 578 BC, yac ekahsr tukun sucu lal Lehi ah som liki acn Jerusalem. Fohlohkyak luhn tempuhl se inge sel Zerubbabel sikyak ke yac 70 kuhtuh tohkoh. Na tuh kuhnanuclac ke e ke yac 37 BC. Herod el ahkyohkyelah tempuhl sacn sahp ke yac 16 BC. Na tempuhl se inge, etweyuck sel Jisus, tuh kuhnanuclac ke yac 70 AD. Nephi el puhakihn ohiyac muhtahl luhn tempuhl ke el som “pacl puhkantwen nuh finohl ah” in pruhe (1 Nephi 18:3) ac tohkoh, fin acn America, tuh muhsaheack sie tempuhl “in oacna atacn tempuhl lal Solomon,” tuh tiac arulacna lwemlwemlac ke mwe nahweyuck (liye 2 Nephi 5:16).

  8. Liye Doctrine and Covenants 88:119; 124:31.

  9. Liye Doctrine and Covenants 110:13–16; 124:28. Yot insroasrihk ke Tempuhl Nauvoo tuh akwucki ke Eprel 6, 1841, mahlwem ekahsr na tukun Joseph Smith el eis fwackyuck in muhsahelah. Tempuhl Nauvoo uh ahkyohkyelah ahkfahsryeyacn mukwikwi uh. In mwe srihkasrak, Leum El ahkuhtweyac lah sie nien pacptais ac enenweyuck nuh sin Mwet Luhlahlfongi in pacptaislac nuh selos mwet misac (liye Doctrine and Covenants 124:29–30).

  10. Liye Doctrine and Covenants 131; 132. Doctrine and Covenants 128 ma nein lwacta lal Joseph Smith ma el suhmuhslah nuh sin Mwet Luhlahlfongi ke pacptais luhn mwet misac. Insacn el fahkwack lah molwelah luhn mwet misac uh enenweyuck ac yohk srihpac nuh ke molwelah lasr, … [tuh] elos tiac kuh in ahksuwohsyeyucklac fin tiac ke kuht—oacpacna kuht tiac kuh in ahksuwohsyeyucklac fin tiac ke mwet misac lasr (fuhs 15).

  11. Joseph Smith, ke Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, vol. 1, The Standard of Truth, 1815–1846 (2018), 454.

  12. Mwet oruh Sramsram Mahtuh luhn Alu uh, George A. Smith, el ahksahfye in fahk lah tamuhlwel ac tahmtahel 5,634 tuh eis mwe sang muhtahl lalos ke apkuhran in sahflah muhsahiyacn Tempuhl Nauvoo ke Tisacmpuh 1845 ac Jacnweri 1846. Sili luhn siyacnyacn an fahfahlacna ne ke Fepweri 7, [1846,] ac in pacl sacn puhs liki na siyacnyacn 2,000 tuh fahsreni ke pristut nuh ke pacl ac ne tok ma pahtpaht (Bruce A. Van Orden, “Temple Finished before Exodus,” Deseret News, Tisacmpuh 9, 1995, deseret.com; liye pac Richard O. Cowan, “Endowments Bless the Living and Dead,” Church News, Ohkohs 27, 1988, thechurchnews.com).

  13. Meac kom nuhnkuh muh pahpah mahtuh lasr somlah ah e fahk fin elos kuh in sramsram me liki misac uh? Yac elos ac tiac fahk lah kuht oan inge ke lusen yac tausin kuhtuh, inge ke lohm in kaclpous, tuhpan we se inge in tuhkuh? … Efuh, fin oasr kuh selos puhlahl luhn kuhsrao ac fah tume nuh insrwacsr, fin kuht akihlen yohk srihpaciyacn orekma se suc kuht oasr kac uh. Lipufacn nuhkwewa inkuhsrao ngweti ac liye un mwet srihsrihk se inge, ac moklwelos nuh ke molwelah luhn sucu luhn mwet fin facl se inge. … Ke nga nuhnkuh ke ma se inge, nga kena lohoh luhn puhlahl itkohsr in okaswack mwet uh (Discourses of Brigham Young, sel. John A. Widtsoe [1954], 403–4).

  14. Harold B. Lee, “God’s Kingdom—a Kingdom of Order,” Ensign, Jacnweri 1971, 10. Liye pa sie pohloh kahs sel Prestuhn Wilford Woodruff ke yac 1896; el fahk lah ke el ekihn prestuhn ke Alu luhn Jisus Kraist luhn Mwet Luhlahlfongi ke Lwen-sahflah, lah kuht enenuh in fahsr nuh meet ac kapkapwack. Kuht soenna [tari] ke fwackyuck. … Prestuhn [Brigham] Young, suc tuhkuh tohkohl Prestuhn Joseph Smith, el kol kuht me nuh inge. El luhmahlah tempuhl inge ac ahkfahsryelah srihpac luhn pahng ke kunohkohn ac ofuhs lal. … El tiac eis fwackyuck nuhkwewa ma oasr ke orekma se inge; finne Prestuhn Tahylor el tiac, oacpacna Wilford Woodruff. Wacngihn sahflahiyacn orekma se inge ne ke na suwohswohslah (The Discourses of Wilford Woodruff, sel. G. Homer Durham [1946], 153–54).

  15. Liye 3 Nephi 29:8–9.

  16. Liye Doctrine and Covenants 131:2, 4.

  17. Liye Doctrine and Covenants 132:7.

  18. Elder John A. Widtsoe el suhmuhslah muh nuh sin mukul ac muhtwacn ma ilyak nuh in tempuhl, ke liyactwen, ke lihpsrwe akucl ac olwelah, ac oraclah orekma akwuck, ac fasrweacng in kahlwem ke kalmac nuhkwewa, ma God El fahkwack ke kahs lal, ac fwackyuck ikacklah tuhkuh. Mwe sang muhtahl el sie mwe akucl kahsruhp ma mwet lahlfon muhkwena srihke in ahkuhtweyac, sesseslah ke fwackyuck nuh selos suc ahkyohkye kuh lalos in suk ac liye, lah wacngihn kahs luhn mwet kuh in ahkuhtweyac kuh ahkkahlwemye ma kuh in muhtwacnglah ke kuhlwacnsap ke tempuhl. Mwe sang muhtahl ma ituckyang ke fwackyuck kuh in kahlwem wo emet ke fwackyuck (in Archibald F. Bennett, Saviors on Mount Zion [Sunday School manual, 1950], 168).