Tāhō’ē i roto i te fa’aotira’a i te ’ohipa a te Atua.

Nā Jean B. Bingham

Peresideni rahi nō te Sōtaiete Tauturu

Te rāve’a maita’i a’e nō te fa’aoti i tō tātou fāito pūai hanahana,’o te ’ohipa-’āmui-ra’a, e ha’amaita’ihia nā te mana ’e te ha’amanara’a o te autahu’ara’a.

Te mau taea’e ’e te mau tuahine fa’ahiahia, e au iti rahi ’ia vai mai ’e ’outou na. I te vāhi ’outou e fa’aro’o mai, tē fa’atae atu nei au i te tauahi i tō’u mau tuahine ’e te rima aroha mau i tō’u mau taea’e. ’Ua tāhō’ē mai tātou i roto i te ’ohipa a te Fatu.

’Ia feruri tātou ia Adamu ’e ia Eva, pinepine e mana’o tātou nā mua roa i tō rāua orara’a au i roto i te ’ō i Edene. Tē mana’o nei au i te au maita’i o te reva—’aita e ve’ave’a roa ’e ’aita e to’eto’e roa—te auhune ’e te monamona o te mau hotu ’e te mau pota e tupu haere noa nō te pōfa’i mai, ’ia nehenehe raua ’ia ’amu mai tā rāua e hina’aro. Nō te mea e ao ’āpī nō rāua, e rave rahi mau mea e māta’ita’i, nō reira, e mea ’ana’anatae i te mau mahana ato’a, ’a pae haere ai rāua e te mau ānimara ’e ’ia hi’o haere i te nehenehe o tō rātou arutaimāreva. ’Ua hōro’a-ato’a-hia ia rāua te mau fa’auera’a ’ia ha’apa’o ’e ’ua fāri’i i te mau rave’a rau nō te ha’afātata i taua mau arata’ira’a ra, tei fa’atupu i te ha’amatara’a te fē’a’a ’e te ’ārepurepu. ¹ Tera rā, ’a rave ai rāua i te mau fa’aotira’a tei taui i tō rāua orara’a a muri noa atu, ’ua ha’api’i mai rāua ’ia ’ohipa ’āmui ’e ’ua hō’ē i roto i te fa’aotira’a i te mau ’ōpuara’a a te Atua nō rāua—’e nō tāna mau tamari’i ato’a.

I teienei, ’a feruri na i teie ā nā ’āpiti i te tāhuti nei. E ti’a ia rāua e ’ohipa raua nō tā rāua mā’a, ’ua fa’ariro te tahi mau ’ānimara ia rāua ’ei mā’a, ’e tē vai ra te mau tāfifira’a ’o tē ti’a ia rāua ’ia upo’oti’a nā roto i te a’ora’a ’e te pure tāhō’ē. Tē feruri nei au ē, tē vai ra iho ā i te tahi taime te mau mana’o rau nō ni’a i te huru nō te tāu’aparau i te reira mau tāfifira’a. Tera rā, nā roto i te hi’ara’a, ’ua ha’api’i mai rāua ē, e mea faufa’a ’ia ’ohipa ma te tāhō’ē e te here. I roto i te ha’api’ira’a ’o tā rāua i fāri’i nō te ra’i mai, ’ua ha’api’i mai rāua i te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a ’e i te mau parau tumu o te ’evanelia a Iesu Mesia ’o tē fa’atupu i te fa’anahora’a. Nō tō rāua māramarama ē, ’ua ’aifāito tā rāua ’ōpuara’a i te fenua nei ’e tā rāua ’ōpuara’a mure ’ore, ’ua ’oa’oa rāua ’e ’ua manuia i te ha’api’ira’a mai i te ’ohipa-tāhō’ē-ra’a i roto i te here ’e te parauti’a.

Hōho’a

Adamu ’e ’o Eva e ha’api’i ra i tā rāua mau tamari’i

’A fānau ai rāua i te mau tamari’i, ’ua ha’api’i Adamu ’e ’o Eva i tō rāua ’utuāfare i te mea tā rāua i ha’api’i mai nā roto mai i te mau ve’a nō te ra’i mai. ’Ua fa’atumuhia te reira i ni’a i te tauturura’a i tā rāua mau tamari’i ’ia ha’api’i mai ’e ’ia rave ato’a i te mau parau tumu ’o tē fa’atupu ia rātou i te ’oa’oa i roto i teie orara’a, ’e i te fa’aineinera’a ’ia ho’i atu i tō rātou nau metua i te ao ra, i muri a’e i te ha’amaita’ira’a i tō rātou ’aravihi ’e i te fa’a’itera’a i tō rātou ha’apa’o i te Atua. I roto i te rāve’a, ’ua ha’api’i mai Adamu ’e o Eva i te au i tō rāua mau pūai ta’a ’ē ’e ’ua pāturu i te tahi e te tahi i roto i tā rāua ’ohipa faufa’a roa mure ’ore. ²

’A tere noa ai te mau tenetere ’e i muri iho te tauatinira’a, ’ua ha’apōuri te māramarama o te tauturura’a fa’auruhia ’e te tūru’ira’a pae piti o te mau tāne ’e te mau vahine nā roto i te mau parau hape ’e te ta’a ’ore. I roto i te ’ōmuara’a fa’ahiahia i roto i te ’ō i Edene ’e i teienei, ’ua manuia te ’enemi i roto i tāna fā e fa’a’āmahamaha i te mau tāne ’e te mau vahine i roto i tāna mau fa’ahemara’a ’ia vī tō tātou vārua iāna. ’Ua ’ite o Lucifero ē, mai te mea e tōtōā ’oia i te hō’ēra’a e fāri’ihia nei e te mau tāne ’e te mau vahine, mai te mea e mā’oa’oa ’oia ia tātou nō ni’a i tō tātou faufa’a hanahana ’e tā tātou hōpoi’a o te fafaura’a, e manuia ’oia i roto i te ha’amoura’a i te mau ’utuāfare tei riro ho’i ’ei mau pū faufa’a roa nō te tau mure ’ore.

Tē fa’aitoito nei Sātane i te fa’aaura’a ’ei mauha’a nō te fa’atupu i te mau mana’o teitei ’aore rā i te mau mana’o hemo, mā te hunara’a i te parau mau mure ’ore ē, te mau ta’a-’ē-ra’a tumu o te mau tāne ’e o te mau vahine nō ’ō mai ïa i te Atua ra ’o tei ha’a-faufa’a-’aifāito-hia. ’Ua tāmata ’oia i te ha’avahavaha i te mau hōro’ara’a a te mau vahine i te ’utuāfare ’e i te tōtaiete tīvira, oi i iti hope roa ai tō rātou mana nō te fa’aurura’a. Tāna fā ’o te fa’ananeara’a ïa i te ’arora’a nō te mana, ’eiaha rā i te fa’ahanahanara’a i te mau hōro’ara’a tāhō’ē a te mau tāne ’e te mau vahine ’ei ’āpiti nō te tahi e te tahi ’e ’o te tauturu i hō’ēra’a.

Nō reira, i te roara’a o te mau matahiti ’e na te ao ato’a nei, ’ua mōrohi rahi roa te hāro’aro’ara’a rahi o te mau hōro’ara’a ’e mau hōpoi’a hanahana o nā paepiti, e mea ta’a ’ē rā i tō te mau vahine ’e tō te mau tāne. ’Ua riro mai te mau vahine i roto i te mau tōtaiete e rave rahi ’ei mau vahine vī i te mau tane, ’eiaha ra ’ei mau ’āpiti piri te tahi i te tahi, ’ua tā’oti’ahia tā rātou mau ’ohipara’a ’ei mea iti roa. ’Ua taere te nu’ura’a pae vārua mai te hō’ē taura rairai i te roara’a o te mau tau pōiri ; ’oia mau, mea iti te māramarama pae vārua e tomo mai i roto i te mau ferurira’a ’e i te mau ’ā’au tei mātau i te mau peu ha’avī.

’Ei reira, ’ua ’ana’ana te māramarama o te ’evanelia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai « i ni’a a’e i te ’ana’ana o te mahana » ³ i te taime ’a fā mai ai te Atua te Metua ’e tāna Tamaiti, o Iesu Mesia, i te tamaiti ra ia Iosepha Semita i te ’ōmuara’a o te tau tupura’a rā’au nō 1820 i roto i te reira uru rā’au mo’a nō te tuha’a fenua nō New York. ’Ua ha’amata taua ’ohipa ra i te hō’ē niniira’a tau ’āpī o te heheura’a nō te ra’i mai. Te hō’ē o te mau tuha’a mātāmua o te ’Ēkālesia tumu a te Mesia ’o tei fa’aho’i-fa’ahou-hia mai ’o te mana ïa o te autahu’ara’a a te Atua. ’A tāmau noa ai te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai i te hōhorahia, ’ua ha’amata te mau tāne ’e te mau vahine i te ’ite fa’ahou i te faufa’a ’e te tumu nō te ’ohipa ’ei nā ’āpiti tei fa’ati’ahia ’e tei arata’ihia i roto i teie ’ohipa mo’a e āna.

Hōho’a

Te fa’anahora’ahia te Sōtaiete Tauturu

I te matahiti 1842, i tō te mau vahine o te ’Ēkālesia ’āpī hina’arora’a e ha’amau i te hō’ē pupu mana nō te tauturu i roto i te ’ohipa, ’ua fa’auruhia te peresideni Iosepha Semita ia fa’anaho ia rātou « i raro a’e i te autahu’ara’a ’ia au i te hōho’a o te autahu’ara’a ». ⁴ ’Ua parau ’oia : « Tē hōro‘a atu nei au i te tāviri ia ’outou i te i‘oa o te Atua […] teie te ha’amatara’a o te mau mahana maita’i a’e ». ⁵ ’E mai te taime ’a tāvirihia ai te tāviri, ’ua ha’amata te mau fāna’ora’a nō te mau vahine i te pae nō te ha’api’ira’a, nō te poritita ’e nō te fa’arava’ira’a i te nanea haere nā te ao nei. ⁶

’Ua riro teie fa’anahora’a ’āpī a te ’Ēkālesia nō te mau vahine, tei pi’ihia te Sotaiete Tauturu, ’ei mea ta’a ’ē i te tahi atu mau sōtaiete a te mau vahine nō taua tau ra, nō te mea ’ua ha’amauhia te reira e te hō’ē peropheta tei fa’a’ohipa i te mana o te autahu’ara’a no te hōro’a i te mau vahine i te ha’amanara’a, te mau hōpoi’a mo’a ’e te mau ti’ara’a mana i roto i te fa’anahoara’a o te ’Ēkālesia, ’eiaha rā i rāpae i te reira. ⁷

Mai te tau ’o te peropheta Iosepha Semita e tae mai i tō tātou nei, tē tāmau noa nei te mau mea ato’a i te ha’amāramaramahia nō ni’a i te faufa’a o te ha’amanara’a ’e te mana o te autahu’ara’a, nō te tauturu i te mau tāne ’e te mau vahine ’ia fa’aoti i tā rātou mau hōpoi’a hanahana i fa’ata’ahia. ’Aita i maoro a’enei, ’ua ha’api’i mai tātou ē, te mau vahine tei fa’ata’ahia i raro a’e i te arata’ira’a a a te hō’ē tei mau i te mau tāviri o te autahu’ara’a e ’ohipa rātou ’e te ha’amanara’a o te autahu’ara’a i roto i tō rātou mau pi’ira’a. ⁸

I te ’āva’e Ātopa 2019, ’ua ha’api’i te peresideni Russell M. Nelson ē, te mau vahine tei fāri’i i te ’ōro’a hiero e mana autahu’ara’a tō rātou i roto i tō rātou orara’a ’e i roto i tō rātou ’utuāfare ’a ha’apa’o ai rātou i te mau fafaura’a mo’a ’o tā rātou i rave i mua i te Atua. ⁹ ’Ua tātara mai ’oia ē, « ’ua vētea ato’a te ra’i nō te mau vahine tei fāri’i i te mana o te Atua tei nini’ihia mai nā roto mai i tā rātou mau fafaura’a o te autahu’ara’a mai te mau tāne tei mau i te autahu’ara’a ». ’E ’ua fa’aitoito ’oia i te mau tuahine ato’a « ’ia tūru’i hitahita ’ore i ni’a i te mana o te Fa’aora nō te tauturu i tō ’outou ’utuāfare ’e i te feiā tā ’outou i here ». ¹⁰

Nō reira, e aha tō te reira aura’a nō ’outou ’e nō’u ? Nāhea te hāro’aro’ara’a nō te mana ’e te ha’amanara’a o te autahu’ara’a e taui ai i tō tātou orara’a ? Te hō’ē o te mau tāviri ’o te ’itera’a ïa ē, ’ia ’ohipa tāhō’ē ana’e te mau vahine ’e te mau tāne e fa’aoti rahi atu ā tātou i te ’ohipa, i te rave-’ōtahi-noa-ra’a. ¹¹ E mau ti’ara’a fa’aravarava’i tō tātou ’eiaha rā i te fa’atiti’aihemora’a. Noa atu ’aita te mau vahine i fa’atōro’ahia i te hō’ē tōro’a o te autahu’ara’a, mai tei fa’a’itehia i mua ra, ’ua ha’amaita’ihia te mau vahine e te mana autahu’ara’a ’a ha’apa’o ai rātou i tā rātou mau fafaura’a, ’e e ’ohipa rātou ma te mana o te autahu’ara’a ’ia fa’ata’ahia rātou nō te hō’ē pi’ira’a.

I te hō’ē mahana nehenehe nō ’Ātete, ’ua fāna’o vau i te pārahira’a i piha’i iho i te peresideni Russell M. Nelson i roto i te fare e patuhia ra ’o Iosepha ’e ’o Emma Semita i Harmony, Pennsylvanie, fātata i te vāhi i fa’aho’ihia mai ai te autahu’ara’a a Aarona i teie mau mahana hope’a nei. I roto i tā māua tau’ara’a parau, ’ua parau te peresideni Nelson nō ni’a i te ti’ara’a faufa’a rahi tei ravehia e te mau vahine i roto i te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai.

Peresideni Nelson : « Te hō’ē o te mau tuha’a faufa’a roa a’e ’o tā’u i ha’amana’o ’ia haere mai au i teie vāhi nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te autahu’ara’a, ’o te ti’ara’a faufa’a roa o te mau vahine i roto i te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai.

« I tō Iosepha ha’amatara’a i te ’īriti i te Buka a Moromona, nā vai i pāpa’i ? ’Ā, ’ua nā reira ri’i ’oia, ’aita rā i maoro. Nā Emma atura i rave.

« ’E i muri iho, tē mana’o nei i te huru ’a haere ai Iosepha i roto i te uru rā’au nō te pure, i pīha’i noa mai i tō rātou fare i Palmyra, New York. I hea ’oia i te haerera’a ? ’Ua haere ’oia i roto i te uru rā’au mo’a. Nō te aha ’oia i haere ai i reira ? Nō te mea i te reira vāhi te metua vahine i te haerera’a ’ia hina’aro ’oia e pure.

« Teie nā e piti vahine tei rave mau i te hō’ē ti’ara’a faufa’a mau i roto i te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te autahu’ara’a ’e te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’Ēkālesia. Mā te fē’a’a ’ore, e parau tātou ē, e mea faufa’a mau tā tātou mau vahine fa’aipoipo i teie mahana mai ia rātou ato’a i tera rā tau. E parau mau te reira ».

Mai ia Emma ’e ia Lucy ’e ia Iosepha, e mea maita’i a’e tātou ’ia hina’aro ana’e tātou e ha’api’i mai i te tahi ’e i tā te tahi ’e ’ia tāhō’ēhia i roto i tā tātou ’ōpuara’a ’ia riro mai ’ei pipi na Iesu Mesia ’e ’ia tauturu ia vetahi ’ē i ni’a i taua ’ē’a ra.

’Ua ha’api’ihia tātou ē, « tē ha’amaita’i nei te autahu’ara’a i te orara’a o te mau tamari’i a te Atua nā roto i te mau rāve’a rau … I roto i te mau pi’ira’a o te [’Ēkālesia], te mau ’ōro’a hiero, te mau aura’a ’utuāfare, ’e te aupurura’a marū ta’ihō’ē, e nu’u te mau vahine ’e te mau tāne feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei ma te mana ’e te ha’amanara’a o te autahu’ara’a. Teie turu’ira’a pae piti o te mau tāne ’e te mau vahine i roto i te fa’aotira’a i te ’ohipa a te Atua nā roto i tōna pūai rahi, tei te māfatu ïa o te ’evanelia a Iesu Mesia tei fa’aho’i-fa’ahou-hia mai e te peropheta Iosepha Semita ». ¹²

E mea faufa’a te tāhō’ēra’a i roto i te ’ohipa a te Atua, ’o tā tātou e fāna’o nei ’e i pi’ihia nō te fa’aoti, e’ita rā te reira e tupu ’ōhie noa mai. E tītauhia te tauto’ora’a ’e te taime nō te a’ora’a tāhō’ē—nō te fa’aro’o i te tahi e te tahi, te hāro’aro’ara’a i te hi’ora’a a vētahi ’ē ’e te fa’a’itera’a i te mau ’itera’a i tupu—e oti rā te rāve’a nā roto i te mau fa’aotira’a tei hau i te fa’auruhia. I te ’utuāfare ānei ’aore rā i roto i tā tātou mau hōpoi’a nō te ’Ēkālesia, te rāve’a maita’i a’e nō te rave i tō tātou fāito pūai hanahana ’o te ’ohipa-tāhō’ē-ra’a ïa, mā te ha’amaita’ihia e te mana ’e te ha’amanara’a o te autahu’ara’a i roto i tō tātou mau ti’ara’a ta’a ’ē ’e te hono’āpiti rā.

Mai teihea te auhō’ēra’a i roto i te orara’a o te mau vahine o te fafaura’a i teie mahana ? E fa’a’ite atu vau i te hō’ē hiʻora’a.

Hōho’a

Nā ta’ata i ni’a i te pere’o’o ta’ata’atahi e piti ta’ata

E au’āpitira’a hō’ē roa ’o Alison ’e ’o John. ’Ua ta’ahi nā rāua i te pere’o’o ta’ata’ahi e piti ta’ata i roto i te fa’atiti’aihemora’a poto ’e te ātea. Nō te tāta’u ma te manuia i ni’a i tera pere’o’o ta’ata’ahi, tītauhia na ta’ata ta’ata’ahi ’ia tāhō’ē. ’Ia tīpu’u rāua, hō’ē ā pae ’e hō’ē ā taime. ’Eiaha te hō’ē ’ia teitei atu i te tahi, e ti’a rā ’ia rāua ’ia ’āparau māramarama maita’i, ’e ’ia rave i tā raua tuha’a tāta’itahi. Te tāpena i mua, nānā e fa’atere i te taime nō te tāpe’a ’e ’ia ti’a i ni’a. Te ta’ata fa’ahoro i muri, nāna e ara i te mau mea e tupu ra, ’e ’ia ineine ’oia nō te hōro’a i te pūai mai te mea tō muri rāua ’aore rā tō mua ’ua fātata roa i te tahi atu feiā tāta’u. E ti’a ia rāua ’ia turu te tahi ’e te tahi nō te haere i mua ’e ’ia tāpae i te fā i fa’aotihia.

’Ua parau ’o Alison : « O te taime mātāmua roa, te ta’ata ’o ’ōna te tāpena e parau ē ‘’a ti’a’ ’ia hina’aro ana’e māua e ti’a ’e ‘e tāpe’a’ ’ia hina’aro ana’e māua e tāpe’a i te ta’ata’ahira’a. ’Ia maoro ri’i a’e, te ta’ata ’o ’ōna te ta’ata fa’ahoro ’ua ha’api’i mai i te parau, i te taime e fātata te tāpena i te ti’a ’aore rā i te tāpe’a, e ’aita roa atu e faufa’a fa’ahou ’ia parau. ’Ua ha’api’i mai māua ’ia ’riro ’ei hō’ē nō te ’ite e aha te huru o te tahi e te tahi, ’e e nehenehe māua e ’ite ē, ’ia ’aro ana’e te hō’ē, ’e [i muri iho] nā te tahi ïa e tāmata i te fa’ahoro. ’Ua riro mau ’ei parau nō te ti’aturi ’e e ’ohipa-tāhō’ē-ra’a ». ¹³

’Ua hō’ē ’o John ’e ’o Alison, ’eiaha noa i roto i te ta’ahira’a i tō rāua pere’o’o ta’ata’ahi, ’ua hō’ē ato’a rā rāua i roto i tō rāua fa’aipoipora’a. ’Ua hia’ai rāua tāta’itahi i te ’oa’oa o te tahi hau atu i tōna iho ; ’ua ’imi rāua tāta’itahi i te maita’i nō te tahi e te tahi ’e ’ua tūtava i te fa’aoroma’i i te huru e’ita i te mea maita’i roa e vai ra i roto i te tahi e te tahi. ’Ua tāuiui rāua nō te arata’i ’e ’ua hōro’a hau atu ’ia tae i te taime e aro ai te ’āpiti. ’Ua au te tahi i te mau hōro’ara’a a te tahi ’e e ’ite mai i te mau pāhonora’a maita’i a’e nō tō rāua mau tāmatara’a ma te tāhō’ē i tō rāua mau taleni ’e mau rāve’a. Ua rūru’u-māite-hia rāua i te tahi e te tahi nā roto i te here o te Mesia.

Te hāro’aro’a-maita’i-ra’a i te hōho’a hanahana nō te ’ohipa-tāhō’ē-ra’a i roto i te hō’ēra’a e mea faufa’a ïa i teie mahana nō te parau « ’o vau na mua » e hā’ati nei ia tātou Te mau nei te mau vahine i te mau ō hanahana ta’a ē ¹⁴ ’e ’ua hōro’ahia ia rātou te mau hōpoi’a hō’ē roa, tera rā ’aita i hau atu—’aore rā i iti—i te faufa’a i te mau ō ’e te mau hōpoi’a i tō te mau tāne. ’Ua hāmanihia te mau mea ato’a ’e e mea faufa’a nō te fa’atupu i te fa’anahora’a hanahana a tō tātou Metua i te Ao ra nō te hōro’a i tāna mau tamari’i ato’a te mau fana’ora’a maita’i a’e nō te fa’atupu i tō rātou mau fāito pūai hanahana.

I teie mahana, « tē hina’aro nei mātou i te mau vahine e itoito tō rātou ’e ’ōrama o tō tātou metua vahine ’o Eva » ¹⁵ nō te ’ati atu i tō rātou mau taea’e nō te arata’i mai i te mau vārua i te Mesia ra. ¹⁶ E ti’a i te mau tāne ’ia riro ’ei mau ’āpiti mau, ’eiaha rā i te mana’o noa ē ’o rātou ana’e tē amo nei i te hōpoi’a ’aore rā, ’o te « fa’ahua » nei ’ei mau ’āpiti ē na te mau vahine e fa’aoti i te rahira’a o te ’ohipa. ’Ia ineine te mau vahine nō te « haere i mua [’e] ’ia amo i [tō rātou] ti’ara’a mana ’e te faufa’a » ¹⁷ ’ei mau ’āpiti, ’eiaha rā e mana’o ē, nā rātou ana’e e rave i te mau mea ato’a ’aore rā, e tīa’i ’ia fa’auehia mai rātou i te mea e rave. ¹⁸

Te fa’arirora’a i te mau vahine ’ei mau ’āpiti faufa’a mau, e’ita noa i te hāmanira’a i te ’aifāitora’a i te hāro’aro’ara’a rā i te parau mau o te ha’api’ira’a tumu. ’Āhiri i te ha’amaura’a i te hō’ē fa’anahora’a nō te tāpae atu, e nehenehe tātou e ’ohipa itoito nō te ha’afaufa’a i te mau vahine mai tā te Atua e nā reira nei : ’ei mau ’āpiti faufa’a rahi i roto i te ’ohipa nō te fa’aorara’a ’e nō te fa’ateiteira’a.

’Ua ineine ānei tātou ? E tāmata ānei tātou i te tūtava i te fa’aoroma’i i te mau mana’o hape o te tā’ere, ’e e fāri’i i te reira vāhi i te mau hōho’a ’e te mau ravera’a hanahana niuhia i ni’a i te ha’api’ira’a tumu mau ? Tē ani mai nei te peresideni Russell M. Nelson ia tātou ’ia « haere ma te tāpe’a i te rima i roto i teie ’ohipa mo’a… [nō] te tauturu i te fa’aineinera’a i te ao nei nō te tae-piti-ra’a mai o te Fatu ». ¹⁹ ’A nā reira ai tātou, e ha’api’i mai tātou ’ia au i te mau hōro’ara’a a te ta’ata tāta’itahi ’e ’ia fa’arahi atu ā i te ’aravihi e nā roto i te reira tātou e rave fa’aoti ai i tō tātou ti’ara’a hanahana. E fāri’i tātou i te ’oa’oa rahi ’o tā tātou i ’ore na i ’ite.

’Ia mā’iti tātou tāta’itahi ’ia tāhō’ē atu nā roto i te rāve’a fa’auru a te Fatu nō te tauturu i tāna ’ohipa ’ia haere i mua. Nā roto i te i’oa o tō tātou Fa’aora here, ’o Iesu Mesia, ’āmene.