Aoaoga a Peresitene
Mataupu 7: O Le Ola Pea o le Agaga


Mataupu 7

O Le Ola Pea o le Agaga

E faavavau lo tatou ola, ma ua fesoasoani lenei iloa tatou te faia ai filifiliga tonu ma faamafanafanaina ai i tatou i taimi o faanoanoaga.

Mai le Soifuaga o Siaosi Alapati Samita

Sa faamanuiaina Siaosi Alapati Samita i se malamalama mausali i le faamoemoega o le olaga, ma o lea na mafai ai e ia ona faamalosiauina isi a o latou feagai ma puapuaga. Sa ia faamanatuina soo i le Au Paia e faapea “o loo tatou ola i ni olaga e faavavau” —ma o lena faavavau e le amata pe a uma le olaga nei, ae o lena ola faitino o se vaega taua tele o le faavavau. “O nisi taimi ou te fai atu ai i a’u uo pe a foliga mai ua tutu i magaala felavasa’i, ua le iloa po o le fea itu e mananao e o ai, ‘O le asō o le amataga lea o le fiafia e faavavau po o le lē fiafia e faavavau mo outou.’”1

Sa molimau atu Peresitene i nei upumoni i le sauniga o le falelauasiga o Ailama G. Samita, le Peteriaka o le Ekalesia, lea sa maliu a o talavou lava o ia, ae tuua ai lona faletua ma le fanau e toavalu:

“Sa ou lagonaina, talu ona talosagaina au ou te lauga i lenei falelauasiga, atonu o le a le mafai ona ou faia. Sa matua nutimomoia o’u lagona, ma sa le mafai ona ou taofiofia, ae talu ona ou oo mai i lenei maota, sa oo mai se uunaiga matagofie, suamalie o le filemu i lo’u agaga. …

“Nai lo lo’u faavauvau, ua ou lagona e faafetai atu i lo tatou Tama i le lagi mo le Talalelei a Lona Alo Pele lea sa toe faailoa tasi mai i o tatou taimi. … O le iloa ai e faavavau le aiga o se faamanuiaga ofoofogia,—o le iloa ai o faamanuiaga na soifua ai lenei tamalii lelei o le a ia mauaina lava i le faavavau atoa. Ua faamuta nei lona soifua faaletino, ae ua na o se vaega lenei o le ola e faavavau. Sa ia faataatiaina le faavae loloto ma le mautu lea na ia atiina ae ai, ma o le a faaauau pea ona galueaiina i le faavavau atoa. O le olioli lea sa ia oo i ai i lenei lalolagi, o le a toe faaopoopo atu i ai. …

“A ou mafaufau i aafiaga o tagata i le lalolagi i ituaiga taimi faapenei, ou te maofa i auala ua faamanuiaina ai i tatou. E leai lava so’u masalosalo e uiga i le ola e faavavau ma le ola pea o le agaga e pei ona leai so’u masalosalo e susulu pea le la i le vaeluaga o le aso. … O se mea e faanoanoa ai le valavala ai ma ē pele, tusa lava pe na o se taimi e le tumau. Tatou te auina atu i latou i misiona, pe latou te o foi i isi vaega o le lalolagi e nonofo ai ma e tatou te misia i latou. A tulai mai se tulaga faapenei, e foliga mai ua latou mamao tele atu, ae o le tulaga moni lava ia e leai, pe afai tatou te malamalama. … Nai lo le tuuina atu o faamafanafanaga lea e oo atu i nisi taimi i ē o faanoanoa, e sili atu lo’u lagona o le olioli i le asō ina ua ou iloa e le o le iuga lenei. …

“… O le mea la lea, o le aso, a’o ou tu atu i o outou luma, atonu ua tatau ai ona maligi loimata, ae ua tumu lo’u agaga i le mafanafana ma le faamalieina. Ou te tatalo ina ia i ai lena mafanafana i soifuaga o i latou uma o loo faanoanoa.”2 [Tagai fautuaga 1 i le itulau e 80.]

Aoaoga a Siaosi Alapati Samita

Sa tatou ola o ni agaga a o le’i o mai i le lalolagi, ma o le a ola pea o tatou agaga pe a tatou oti.

O lo tatou malamalama i lenei olaga, o le ola e faavavau—ua tatou ola i le faavavau i le taimi nei e pei lava ina o le a tatou ola ai e faavavau. O lo tatou talitonuga, sa tatou ola muamua ae tatou te lei o mai iinei; o lena atamai, o lena agaga, e lei amataina i lenei olaga. Tatou te talitonu sa tatou mauaina se tino agaga ae tatou te lei o mai i lenei lalolagi. O lena tino agaga sa auina mai i lenei lalolagi, ma o iinei na ia mauaina ai se tino faaletino, le tino lea ua tatou vaai nei i ai. O le vaega faaletino ua tatou vaaia e ō le lalolagi ia [tagai 1 Korinito 15:47], ae o le vaega e tuua le tino pe a o ese o tatou ola, e faaleagaga lena, ma e le oti lava. E taoto le tino faaletino i le tuugamau—o se vaega o le lalolagi ma toe foi atu ai i le eleele, ma faatalitali ai iina le faamamaina o le tino faaletino, seia oo i le taimi e toe tuufaatasia ai ma lena tino, lea o le a faamamaluina, e pei lava o le tino o lo tatou Alii toetu na faamamaluina, pe afai sa tatou ola agavaa mo lena tino.3

I le gagana a se tusisolo, “E moni le ola, E faamaoni le ola,” ma “o lana sini e le o le tuugamau.” [Henry Wadsworth Longfellow, “A Psalm of Life.”] O le agaga e nofo i le tino, e ola pea. E ola i tala atu o le tuugamau. E pala le tino ma toe foi i le palapala, ae e ola pea lava le agaga.4

Ou te faafetai ona ua faailoa mai ia i tatou ma ua faamanino mai i nei aso e gata ai, o lenei olaga e le o le mutaaga lea, ae o se vaega o le faavavau, ma afai tatou te faaaogaina o tatou avanoa iinei, o se ala tatou te alualu ai i luma i tulaga e sili atu ma le manaomia.5 [Tagai fautuaga 2 i le itulau e 80.]

O lo tatou faamoemoega i lenei lalolagi o le saunia lea o i tatou e ola faatasi ai ma lo tatou Tama Faalelagi.

Ua talitonu nisi a tatou pasi atu mai lenei lalolagi, o le mutaaga lea. Pei e faigata ona ou talitonuina, pe a tatou vaavaai i galuega o le natura, pe a tatou auiliiliina le tagata soifua, le atoatoaga o lona tino, le tata o lona fatu, le fausiaina ma le faamalosiina mai le tamaitiiti seia oo ina faatamatane, ona faasolosolo malie ai lea seia iu lenei olaga—ae o loo mafai e soo se tasi o fanau a le Tama ona talitonu na fananau mai tagata soifua i le lalolagi tau lava ina ola ai seia oo ina faatamatane ma faatamaitai, oo atu ina toeaiina ma olomatutua, ma oti, e aunoa ma se faamoemoega na latou ola ai iinei.6

E le i tuuina mai lenei olaga ia i tatou e faapasi ai le taimi. Sa i ai se faamoemoega paia o lo tatou foafoaga, i le olaga na tuuina mai e le Atua ia i tatou. Ia tatou suesueina po o le a lena faamoemoega, ina ia tatou alualu ai i luma ma maua le ola e faavavau.7

E le taumateina i le mafaufau o se tasi o le Au Paia o Aso e Gata Ai le faamoemoega o lo tatou ola i le lalolagi. Ua tatou i ai iinei e saunia ai i tatou lava ma atiina ae i tatou lava ia agavaa e nonofo ai i le afioaga o lo tatou Tama Faalelagi.8

Ua tatou talitonu ua tatou i ai iinei aua sa tatou tausia lo tatou esetete muamua ma maua ai le avanoa e o mai ai i lenei lalolagi. Ua tatou talitonu o lo tatou i ai iinei, o se taui lea o lo tatou faamaoni ae tatou te lei o mai iinei, ma o lea ua tatou sapi ai i lenei lalolagi i fua o a tatou taumafaiga i le lalolagi o agaga. Ua tatou talitonu foi, o loo tatou totoina le fatu i le aso, o ni fua o le a tatou seleseleina pe a tatou tuua lenei olaga. Mo i tatou, o le ola e faavavau o le aofaiga lea o le muai olaga, olaga i le taimi nei, ma le faaauauga o le olaga i le tino ola pea, lea tatou te maua ai le mana o le alualu pea i luma ma le faateleina e faavavau. Faatasi ai ma lena lagona ma lena faamautinoaga, ua tatou talitonu ai “E pei ona i ai nei le tagata, sa faapena foi ona i ai le Atua, ma e pei ona i ai nei le Atua, e mafai foi ona oo i ai le tagata.” [Tagai Lorenzo Snow, “The Grand Destiny of Man,” Deseret Evening News, Iulai 20, 1901, 22.] I le foafoaina ai o i tatou ia foliga i le Atua, ua tatou talitonu ai e lē o se mea e le tatau ai, e lē o se amioletonu, lo tatou faamoemoe ai o le a faatagaina i tatou ia maua uiga faaleatua o le Atua ma avea e faapei o le Atua, pe afai tatou te faamaoni; aua a tatou mauaina ma usiusitai i tulafono faalenatura a lo tatou Tama e pulea ai lenei olaga, ona tatou avea atili ai lea e faapei o Ia; ma a tatou faaaogaina avanoa e tuuina mai ia i tatou, ua tatou saunia ai mo le mauaina o avanoa e sili atu i lenei olaga ma le olaga a sau. …

Ua tatau ona matua fiafia o tatou tagata i le iloa, ua tatou maua lenei olaga faataitai e le ina ia sauniuni ai i tatou e oti, ae ia ola; o le finagalo o le Tama mo i tatou ia tatou aloese mai mea sese uma ma ia maua upumoni uma, ma o le faaaogaina o upumoni i o tatou olaga e saga avea atili ai i tatou e faapei o Ia, ma agavaa ai e nonofo faatasi ma Ia.9

Uso e ma tuafafine, o se mataupu taua tele lenei. E tatau ona tatou matua mafaufau lelei i ai. E tatau ona tatou tilotilo i o tatou lava olaga e iloa ai pe ua tatou saunia mo lena olaga tele i le lumanai, pe afai e valaauina i tatou a taeao pe ua tatou saunia e tuuina atu se faamatalaga o a tatou galuega i le olaga nei; pe e mafai ona tatou lagonaina o le a tatou maua mai i lo tatou Tama Faalelagi le faamalo talileleia o le “Ua lelei ia, le auauna lelei e ma le faamaoni.”10 [Tagai fautuaga 3 i le itulau e 80.]

O le olaga lenei, e tatau ona tatou saili atu ai i mea e faavavau lo latou aoga.

Atonu ua tuuina mai ia i tatou, i lenei olaga, ni nai mea o le a faamalieina ai i tatou, mo sina taimi le tumau; ae o mea e faavavau, o mea e “aoga pea,” o mea na e faavavau lea tatou te aapa atu i ai, ma saunia i tatou lava mo le mauaina, ma taofimau i ai e ala i taumafaiga e faia e i tatou taitoatasi.11

Pe le o se mea ofoofogia ea, o mea sa tauivi ai le lalolagi ia maua mai lava i le amataga, o oa, pule, ma na mea uma ia e faanofogofie ai tagata, ua matua anoanoai i le taimi nei—o lavalava ua sili atu ma ua tele atu foi nai lo le taimi muamua, ua tele atu taumafa e le uma ona faaaoga, tele atu le oa o ituaiga eseese nai lo le mea sa i ai muamua i le lalolagi. Ua sili atu ona mananaia o maota ma laoa. Ua matua ofoofogia le faateleina o mea ua faafaigofie ai le olaga talu ona oo mai le Talalelei i le lalolagi, ma o le taimi nei, o mea uma lava sa tatou tauivi ia maua, ua i ai. Ua matua maualuga le tulaga o aoaoga. Ua tele atu le silafia i mea o lenei lalolagi ua maua e tagata nai lo se isi lava taimi muamua. O mea uma lava sa tauivi le tagata mai le amataga ia maua, o mea e aupito manaomia, ua i ai i le lalolagi i le taimi nei; ae ui o lea, o loo i ai le masalosalo ma le mata’u po o a mea e tutupu i le lumanai.

O le a lo tatou faafitauli? Ua tatou saili i mea e faamalie ai le tino ma le mafaufau, ua tatou saili le mamalu o tagata, ua tatou sailia na mea ua tuu e le manatu faapito i o tatou agaga. Ua tatou saili e faataua i tatou lava ma faamuamua i tatou lava nai lo isi fanau a le Tama.12

Aua nei faafilemuina i tatou ia momoe, aua nei faaseseina i tatou i le tele o mea lelei o lenei lalolagi; aua se a le aoga i le tagata, pe afai na te maua le lalolagi uma, a e maumau ai lona ola? [Tagai Mareko 8:36.] Aua nei galo le faamoemoega na faia ai i tatou; ae ia tatou galulue mo le faaolataga o agaga.13

O se tasi o mea e faanoanoa ai i le olaga, o le vaaia lea o se alii po o se tamaitai ua tuuina ifo i le palapala ma le iloaina, o le mea moni, ua latou teena ni faamanuiaga e sili ona ofoina atu e lo tatou Tama ia te i latou, ae faaauau pea ona tuinanau e apaapa atu i le puta feula a o mou atu lava. A ou mafaufau i le fiamiliona o fanau a le Atua i le lalolagi, ma iloa ai le laitiiti tele o la latou taumafai mo mea e matua taua moni, ou te lagona le faanoanoa.14

Manatua, o le atamai tou te maua o le mea lena e faavavau, o upumoni tou te aoaoina iinei ma faaaoga i o outou olaga, o le malamalama ma le poto masani tou te mauaina ma manuia ai—o mea na tou te o ma ave pe a outou ulufale atu i le isi olaga.15

O oa o le a tatou mauaina pe a tatou o i le isi itu, o oa na sa tatou faaputuina iina e ala i lo tatou auauna atu i isi atalii ma afafine o lo tatou Tama, ia sa tatou mafuta iinei. Ua Ia faia lenei mea mo i tatou, ma i le taimi tatou te nonofo ai iinei o le a sili atu lo tatou fiafia i le auauna atu i o tatou uso a tagata nai lo le tatou fiafia i se isi lava auala.16

E le taua tele pe fia ni au mea taua o i ai, pe fia ni au meatotino o i ai, pe fia ni mamalu faaletagata e te maua, ma na mea uma e matua manaomia e le lalolagi. O le mea na tuuina atu e le Atua ia te outou e sili atu ona taua nai lo isi mea uma, o le avanoa tou te maua ai le ola e faavavau i le malo selesitila ma avea ma a outou soa, i aso uma o le faavavau, atalii ma afafine, tane ma ava sa outou mafuta i le lalolagi lenei.17 [Tagai fautuaga 4 i le itula e 80.]

Ona o Iesu Keriso, o le a tatou toetutu ai.

O le soifua amiotonu o le Faaola o se faataitaiga atoatoa lelei lea mo tagata uma, o Lona toetu foi o le uluai faamautinoaga lea i tagata o i tatou foi o le a toetutu mai i le tuugamau.18

Ina ua toetu mai Iesu mai le oti, na avea o Ia ma uluai fua o le toetu. O le atalii agaga o le Tama (o le vaega atamai o Lona agaga) na toe ulufale i Lona tino faaletino lea sa faamamāina, ma sa avea ai o Ia ma se tamalii mamalu faaselesitila, ma nofoia Lona nofoaga, i le itu taumatau o le Tama, o se tasi o le Aiga Atua. Sa ia te Ia le mana e faatoilalo ai le oti aua sa Ia usita’ia tulafono uma a Lona Tama sa pulea ai; ma ina ua Ia faatoilaloina le oti, na Ia tatalaina ai le ala mo tagata uma e mafai ai ona toetutu mai, ma e mafai foi e tagata uma ona faamamaluina e ala i le usiusitai i Ana aoaoga, ia e matua faigofie lava e mafai ai e tagata uma ona usita’ia pe afai latou te faia.19

O Iesu Keriso o se tamalii e aunoa ma se agasala. Ona o Lona mama a’ia’i, Lona amiotonu ma Lona amioatua, sa mafai ai e Ia ona tatala le faitotoa o le falepuipui, e faatoilalo ai le oti ma le tuugamau, ma fausia ma taimua ai i le ala … i le lagi lena ua tatou faamoemoe e o i ai.20

E mafai ona tatou susu’e i le vaega e 88 o le Mataupu Faavae ma Feagaiga ma vaai ai po o le a le fetalaiga a le Faaola e uiga i lo tatou toetutu, e le gata i le toetu o le Faaola, ae ua ia ta’u mai ai foi le mea e mafai ona tupu ia i tatou. … O loo ta’u mai ia i tatou i le vaega lea, o le a toe faatuina mai o tatou tino mai le tuugamau, e le o nisi tino, ma o agaga e ona ia tino o le a toe nonofo ai i tino lava ia, ina ua uma ona faamamāina ma faaatoatoa ma avea ma tino ola pea. [Tagai MFF 88:14–17, 28–33.]21

E toatele naua tagata i le lalolagi latou te le iloa po o le a le toetu. Pe o e aoaoina ea lau fanau ma au uo i lona uiga? … O le toetu [o le Faaola] e faigofie lava i le Au Paia o Aso e Gata Ai o ē ua malamalama i le talalelei, ae e anoanoa’i i latou e le malamalama i lona uiga. … O le faamoemoega o le Talalelei a Iesu Keriso, o le saunia lea o alii, tamaitai ma tamaiti uma mo le taimi o le a toetutu mai ai i latou uma e oti, mai o latou tuugamau, ma le taimi e faatu ai e lo tatou Tama Faalelagi Lona malo i le lalolagi ona nonofo ai lea o e amiotonu iina ma avea ai Iesu Keriso ma o tatou Tupu ma Fai Tulafono.22 [Tagai fautuaga 5 i le itulau e 80.]

O lo tatou iloa e uiga i le ola pea o le agaga e musuia, faamalosiau, ma faamafanafana ai i tatou.

Ua tatou faitau i le Iopu, “A e peitai o i ai lava le agaga i totonu o le tagata; o le mānava foi a Le e ona le malosi uma lava e faapopotoina ai i latou.” [Iopu 32:8.] O i latou e lei mauaina lena musumusuga, o le a le malamalama i le uiga o le toetu mai le oti, ma a aunoa ma lena malamalama, e foliga mai ia te a’u o le a itiiti lava se fiafia mo i latou ua pulapula lagoto le soifua, ua faatalitali mo le taimi e tuua ai e le agaga le tino ae toe foi atu i se mea latou te le o silafia23

Oka so tatou faanoanoa, pe a tatou mafaufau e faamuta e le oti lo tatou ola. Pe afai, e uma lo tatou ola galue i le lalolagi, ua leai so tatou avanoa e faaauau ai ona atiina a’e, o le a itiiti lava se mea e uunaia ai i tatou e ola e pei ona tatau ai iinei. O le iloa e faapea, o mea lelei uma lava tatou te faataunuuina iinei, ma atina’ega uma tatou te faia, o le a faalauteleina ai lo tatou fiafia e faavavau, ma faamalosiauina ai i tatou e faia le mea sili tatou te mafaia.24

O i tatou uma lava e vave ona tatou oo atu i lena taimi e valaauina ai i tatou mai lenei olaga. Pe a na fai tatou te lei malamalama e i ai se olaga i le lumanai, pe a na fai tatou te lei iloaina e i ai se isi mea e sili atu i le na o se uunaiga ua tatou mauaina, pe a na fai e leai lava se isi mea mo i tatou ae ua na o le faamaualuga ma le le fiafia i le olaga lea tatou te ola ia maua, e foliga mai ia te au, e tele naua i latou o le a faasolo ina le lavava i le tauiviga lea e tatau ona faia i le olaga lenei. Ae i le alofa mutimutivale o lo tatou Tama Faalelagi, ua ia faaee mai ai ia te i tatou o meaalofa aupito matagofie e oo mai i le tagata.25

Ua faamanuiaina i tatou e le Alii i se iloa, o loo soifua o ia, ma e i ai lona tino, ma ua faia i tatou i lona faatusa. Tatou te le talitonu faapea o ia o se ituaiga o agaga pe faapea foi o ia e le mafai ona malamalama i ai. Afai na e mauaina le molimau sa oo mai ia te au, ma iloa e pei foi ona ou iloa sa faaali mai e lo tatou Tama Faalelagi ia lava i le fanau a tagata, o ia o se Atua faaletagata lava ia, ua faia i tatou i lona faatusa, o o tatou agaga na fanaua e ia, ua ia tuuina mai ia i tatou le avanoa e ola ai i lenei lalolagi ina ia maua ai se tino faitino, ina ia mafai ai ona tatou saunia e toe foi atu i lona afioaga ma ola ai e faavavau ma ia, ou te fai atu, afai ua e mauaina lena faamautinoaga, o lona uiga ua i ai lou faavae e mafai ona e fausia ai lou faatuatua. Afai e aveesea mai ia te outou le iloa o loo soifua moni le Atua, le faamautinoaga o Iesu Keriso o le faaalia lea o le Atua i la le tino, afai foi e aveesea mai ia te outou le faamautinoaga o le a i ai moni lava le toetutu mai le oti, o le a outou oo atu ai i tulaga o loo i ai fanau a lo tatou Tama i le lalolagi atoa, ona ou fesili atu la lea ia te outou, o le a la se faamafanafanaga o totoe mo outou? O upumoni faavae nei e taua tele.26

E toatele atu a’u pele o loo i le lalolagi o agaga nai lo iinei, ma e le o toe umi foi le aluga faanatura o le taualumaga o mea ona ou maua foi lea o le valaau ou te alu ai. Ou te le o tulimatai atu i lena taimi i le atuatuvale ma le faanoanoa, ae i le faamoemoe ma le mautinoa a oo mai le suiga, o le a avea ma taimi e faateleina ai le fiafia ma faamanuiaga ia e le mafai ona tatou iloa i le olaga faitino.27

A oo ina tatou iloaina o le oti ua na o se tasi o laasaga e ui ai fanau a le Atua mo le faavavau, ma e tusa ai ma lana fuafuaga, o le a aveesea ai le tiga o le oti ma tatou vaavaai atu ai i le moni o le ola e faavavau. E toatele aiga ua faatofa atu mo se taimi lē tumau ia i latou e alolofa i ai. A tulai mai le maliu, e faapopole ai i tatou pe afai tatou te faatagaina, ona oo mai ai lea o le faanoanoa tele i o tatou olaga. Ae afai e mafai ona matala o tatou mata faaleagaga ma mafai ona tatou vaai, ou te talitonu o le a faamafanafanaina i tatou i le mea o le a tatou vaai i ai. E lei tuua i tatou e le Alii e aunoa ma se faamoemoe. Nai lo lena, ua ia tuuina mai ia i tatou faamautinoaga uma o le fiafia e faavavau, pe afai tatou te taliaina lana fautuaga ma le apoapoaiga a o i ai i lenei olaga faitino.

E le o se miti faivavale lenei. O mea moni nei. Ia te outou o tagata o le Ekalesia a Iesu Keriso, o se tala faigofie lenei, ae e moni. O loo i ai voluma paia o tusitusiga paia ua tuuina mai e lo tatou Tama Faalelagi ia i tatou, ua aoao ai i tatou, e tatou te ola e faavavau. … Ua tuuina mai e le Alii ia i tatou lenei faamatalaga i le manino tele, ma mai le ta’ele o lo’u loto ou te faafetai atu ai ia te ia mo le malamalama ua ia tuuina mai ia te i tatou e faapea, o i latou o ē faanoanoa e mafai ona faamafanafanaina ma e mafai e i tatou lava ona malamalama i le mafuaaga ua tatou i ai iinei. A na mafai e i latou ua maliliu ona tautatala mai ia i tatou, o le a latou fai mai, “Agai pea i luma, agai i luma, mo le sini o le a tatou maua faatasi ai le fiafia e faavavau.” Fai mea ua poloaiina ai outou e le Alii, ona outou le misia lava lea o se mea e taua; nai lo lena, o le a faaauau pea ona outou tolo’a’i ‘oa i le lagi e le mafai e mogamoga po o le ‘ele ona faaumatia ai po o tagata gaoi e ‘elia ma gaoia. [Tagai Mataio 6:19–20.]

Ou te tuuina atu la’u molimau ia te outou, ou te iloa o loo tatou ola i le olaga e faavavau, ma o le tuu eseese ai mo se taimi lē tumau ona o le oti … ua na o se tasi o laasaga i le ala o le alualu i luma e faavavau ma o le a oo lava ina taunuu i le fiafia pe afai tatou te faamaoni.28 [Tagai fautuaga 6 i le itulau e 80.]

Fautuaga mo Suesuega ma le Aoaoina Atu

Mafaufau i manatu nei a o e suesueina le mataupu po o lou sauniuni foi e aoao atu. Mo fesoasoaniga faaopoopo, tagai i itulau v–vii.

  1. A o e faitauina le “Mai le Soifuaga o Siaosi Alapati Samita” (itulau e 67–69), mafaufau e uiga i se taimi sa e taumafai ai e faamafanafana se tasi ina ua mavae le maliu o se tasi e pele. O le a le mea na maua ai e Peresitene Samita le mafanafana?

  2. Sa aoao mai e Peresitene Samita e faapea “o lenei [olaga] o se vaega o le faavavau” (itulau e 70). O le a le uiga o lena mea ia te oe? E faapefea e lo tatou malamalama i lenei mataupu faavae ona uunaia filifiliga tatou te faia?

  3. Suesue le vaega o loo amata i le itulau e 70. E faapefea ona eseese ia aoaoga o le vaega lenei ma mea o loo aoao atu e le lalolagi e uiga i le faamoemoega o le olaga? O a o tatou aafiaga i le olaga faitino e mafai ona fesoasoani ia i tatou e “maua ai uiga faaleatua”?

  4. Toe iloilo le vaega o loo amata i le itulau e 71, aemaise o parakalafa mulimuli e fa o le vaega lea. Aisea e pei ai le tauivi mo mea faalelalolagi o le “faaauau pea ona tuinanau e ‘a’apa atu i [se] puta feula a o mou atu lava”?

  5. I le itulau e 74, o loo ta’ua e Peresitene Samita faamatalaga e uiga i le toetu o i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 88. O a ni mea o aoao mai ai oe e fuaiupu e 14–17 ma le 28–33 o lenei vaega e uiga i le toetu? O a ni auala aoga e aoao ai le fanau e uiga i le toetu?

  6. Faitau le vaega o loo amata i le itulau e 77. O a ni tofotofoga o le olaga ua mafai ona gafataulimaina ona ua i ai sau molimau i mataupu faavae o i lenei vaega?

Mau E Faatatau I Ai: 1 Korinito 15:12–26, 35–42, 53–58; 2 Nifae 9:6–13; Alema 12:24; 28:12; Mataupu Faavae ma Feagaiga 93:19–20, 29–34; 130:18–19; Aperaamo 3:24–26

Fesoasoani faafaiaoga: “Faatonu le vasega e filifili se vaega e fiafia i ai, ona faitau lemu lea. Valaaulia i latou e faapotopoto i ni vaega taitoalua pe taitoatolu, o ē e tutusa vaega ua latou filifilia ona talanoaina lea o mea ua latou aoaoina” (mai le itulau e vii o le tusi lenei).

Faamatalaga

  1. I le Conference Report, Oke. 1944, 94.

  2. I le Deseret News, Fep. 13, 1932, Church section, 5, 7.

  3. “Mormon View of Life’s Mission,” Deseret Evening News, Iuni 27, 1908, Church section, 2.

  4. I le Conference Report, Ape. 1905, 62.

  5. I le Conference Report, Oke. 1923, 70–71.

  6. I le Conference Report, Ape. 1905, 59.

  7. I le Conference Report, Oke. 1906, 48.

  8. I le Conference Report, Oke. 1926, 102.

  9. “Mormon View of Life’s Mission,” 2.

  10. I le Conference Report, Ape. 1905, 63.

  11. I le Conference Report, Oke. 1909, 78.

  12. I le Conference Report, Ape. 1932, 44.

  13. I le Conference Report, Oke. 1906, 50.

  14. I le Conference Report, Oke. 1923, 70.

  15. “Mormon View of Life’s Mission,” 2.

  16. I le Deseret News, Me 26, 1945, Church section, 6.

  17. I le Conference Report, Ape. 1948, 163.

  18. “President Smith Sends Greetings,” Deseret News, Tes. 27, 1950, Church section, 3.

  19. “Mormon View of Life’s Mission,” 2.

  20. I le Conference Report, Ape. 1905, 60.

  21. I le Conference Report, Ape. 1939, 122–23.

  22. I le Conference Report, Ape. 1950, 187–88.

  23. I le Conference Report, Ape. 1939, 121.

  24. I le Conference Report, Oke. 1921, 41.

  25. I le Conference Report, Oke. 1923, 71.

  26. I le Conference Report, Oke. 1921, 39.

  27. I le Deseret News, Me 26, 1945, Church section, 4.

  28. “Some Thoughts on War, and Sorrow, and Peace,” Improvement Era, Set. 1945, 501.

“Ou te faafetai ona ua faailoa mai ia i tatou ma ua faamanino mai i nei aso e gata ai, o lenei olaga e le o le mutaaga lea, ae o se vaega o le faavavau.”

“O le mea … e sili atu ona taua nai lo isi mea uma, o le avanoa tou te maua ai le ola e faavavau [faatasi ma o outou] atalii ma afafine, tane ma ava.”

“O le toetu o le Faaola … o le uluai faamautinoaga lea i tagata, o i tatou foi o le a toetutu mai le tuugamau.”