Seminare
Ioane 21:1–17


Ioane 21:1–17

“Fafaga i A’u Mamoe”

Ata
The resurrected Jesus Christ with His arms around the shoulder of the apostle Peter. Christ points to a large number of fish lying on the beach as He speaks to Peter. Two other men and a ship sit on the beach in thebackground.

Sa faaali atu le Alii toetu i Ona soo a o latou fagogota i le Sami o Tiperia (Kalilaia). I le matafaga, sa taumafa ai Iesu faatasi ma i latou ma valaaulia Peteru e faatino lona alofa ia te Ia e ala i le fafagaina o Ana mamoe. O lenei lesona e mafai ona fesoasoani ia te oe e faaali atu ai lou alofa mo le Faaola a o e taumafai e auauna atu i isi e pei ona sa Ia faia.

Sauniuniga a le tagata aoga: Valaaulia tagata aoga e faitau i le Ioane 21:15–17 i le fale ma tagata o le aiga po o uo ma talanoa i le uiga o le fafaga o mamoe a le Alii.

Gaoioiga E Mafai Ona Aoao Mai Ai

“Pe sili mai lou alofa ia te au i o latou nei?” ( Ioane 21:15)

I luga o se fasipepa po o totonu o lau api talaaga mo suesuega, fai se lisi o ni mea na e faia ananafi mai le taimi na e ala ai i luga seia oo ina e moe.

O le isi, kolosi ese soo se mea i lau lisi lea sa na ona taulai atu ia te oe ma ou manaoga. Li’o soo se gaoioiga sa taulai atu i le fesoasoani atu i isi. Faaalu se minute e toe manatunatu ai pe na faapefea ona e faaaluina lou taimi ma po o a suiga e mafai ona e faia ina ia lava ai se taimi e fesoasoani ai i isi. A o e suesueina le Ioane 21, mafaufau pe mafai faapefea ona e auauna atu i isi e pei ona faia e le Faaola.

Ioane 21 o loo tusia ai se tala ia Peteru ma isi soo e toaono o e na o e fagogota i le Sami o Tiperia (Kalilaia) ina ua mavae le Toetu o Iesu Keriso. Faitau i le Ioane 21:1–13, ma vaavaai pe na faapefea ona auauna atu le Faaola i Ona soo.

  • O le a le mea na faia e Iesu e faaalia ai Lona alofa ma le popole mo le au soo?

Faitau i le Ioane 21:15–17, ma vaavaai mo mea na fesili atu ai le Alii ia Peteru.

  • Ina ua fesili atu Iesu ia Peteru, “Pe sili mai lou alofa ia te au i o latou nei?” o le a sou manatu o le a le mea o loo faasino i ai upu latou nei?

Na fautuaina mai e Elder Jeffrey R. Holland o le Korama a Aposetolo e Toasefululua e faapea sa faasino atu Iesu i le vaa, upega fagota, ma le faaputuga i’a e 153—o lona uiga, o lo latou ala tuai lea o le olaga a o lei valaauina i latou i le auaunaga (tagai i le “O Le Poloaiga Muamua ma le Sili,” Ensign po o le Liahona, Nov. 2012, 84).

  • O a upumoni e mafai ona tatou aoao mai i talosaga a le Faaola i le Ioane 21:15–17?

Atonu e faailoa mai e tagata aoga ni upumoni eseese, e aofia ai le upumoni lenei: E mafai ona tatou faaali atu lo tatou alofa mo le Faaola e ala i le fafagaina o Ana mamoe.

  • O le a sou manatu i le uiga o le fetalaiga a le Alii ina ua Ia fetalai atu ia Peteru e fafaga Ana tamai mamoe ma mamoe?

Atonu e fesoasoani le faamanatu i tagata aoga o le suitulaga o o latou igoa i tusitusiga paia e mafai ona fesoasoani ia i latou e faapatino ai a latou suesuega o tusitusiga paia ma faatatau tusitusiga paia i o latou lava olaga.

Toe faitau i le Ioane 21:15–17 ma sui lou igoa mo le igoa o Simona Peteru.

Mafaufau e faaali atu fesili nei e lua ma tuu atu i tagata aoga e mafaufau loloto le leoa i ai. Pe valaaulia tagata aoga e tali fesili nei i a latou api talaaga mo suesuega. Tuu atu se avanoa mo tagata aoga e faailoa atu ai lo latou alofa mo le Faaola e ala i le valaaulia o ni nai tagata e faasoa mai a latou tali i le fesili lona lua.

  • Afai e fai atu ia te oe Iesu i fesili lava nei na fesiligia ai Peteru, o le a sou manatu i le mea o le a Ia faatatau i ai upu “latou nei” i lou olaga?

  • O a ni mafuaaga e te alofa atili ai ia Iesu Keriso nai lo se isi lava mea?

Fafagaina o mamoe a le Alii

Valaaulia tagata aoga e faasoa mai mea sa latou talanoaina e fai ma vaega o a latou sauniuniga. Mafaufau e fai se lisi i luga o le laupapa a o mafaufau le vasega i ni auala eseese e fafaga ai mamoe a le Faaola.

  • O a nisi o auala eseese e fafaga ai mamoe a le Alii ma auauna atu ai i isi?

A o faaauau lau suesuega, mafaufau po o ai e finagalo le Faaola e te auauna i ai. Matamata i le vitio “Fafaga i A’u Mamoe” ua saunia e Elder Ulisses Soares o le Korama a Aposetolo e Toasefululua mai le taimi 1:55 i le 2:26 (o loo maua i le ChurchofJesusChrist.org), pe faitau lana saunoaga o loo i lalo.

Ata
Christ gives water to a thirsty lamb.
Ata
Elder Ulisses Soares, Quorum of the Twelve Apostles official portrait.

Sa faaalia e Iesu le onosai ma le alofa ia i latou uma o e na o mai ia te Ia e saili le toomaga mo o latou gasegase faaletino, faalelagona, po o le faaleagaga ma o e na lagonaina le lotovaivai ma le mafatia.

Ina ia mulimuli i le faataitaiga a le Faaola, e tatau ia i tatou taitoatasi ona vaavaai solo ma aapa atu i mamoe o loo feagai ma tulaga tutusa ma siitia i latou i luga ma uunaia i latou e faaauau le malaga agai i le ola faavavau.

O lenei manaoga i aso nei e sili tutusa pe atonu foi e sili atu nai lo le taimi na savalia ai e le Faaola lenei lalolagi.

(Ulisses Soares, “Fafaga A’u Mamoe,” Ensign po o le Liahona, Nov. 2005, 98)

Mafaufau i se taimi na aapa atu ai se tasi ma auauna atu ia te oe e pei o le Faaola po o se taimi na e taumafai ai e auauna atu i se isi tagata e pei ona sa Ia faia.

  • Na faapefea ona e aafia i lenei aafiaga?

O le gaoioiga ua faaulutalaina “Faasoaina atu o le talalelei” i le vaega o “Gaoioiga Faaopoopo e Aoao Ai” e mafai ona faaaoga i le taimi lea o le lesona.

Na tuuina mai e le Alii toetu ni faatonuga faaopoopo i Ona Aposetolo. Faitau i le Mataio 28:19–20 ma le Mareko 16:15, ma vaavaai mo se isi auala na fetalai atu ai le Faaola ia i latou e auauna atu i isi.

  • Aisea e te manatu ai o le faasoa atu o le talalelei o se auala taua e fafaga ai mamoe a le Faaola?

  • O a ni ou lagona e uiga i le faasoa atu o le talalelei i isi?

O nisi tagata aoga atonu e fefefe i le faasoaina atu o le talalelei i isi. Fesoasoani i tagata aoga ia malamalama o se mea masani le lagona faapea. Faaali atu le alofa e ala i le malamalama i o latou lagona. E mafai foi ona fesoasoani le saunoaga lenei mai ia Elder Uchtdorf.

Faitau i le saunoaga lenei a Elder Dieter F. Uchtdorf o le Korama a Aposetolo e Toasefululua.

Ata
Official portrait of Elder Dieter F. Uchtdorf of the Quorum of the Twelve Apostles, 2006. Called as Second Counselor in the First Presidency, 3 February 2008. Made official portrait in 2008 replacing portrait taken in 2004.

Ou te le o fai atu e te alu e te tu i luga o le auala tele ma se sipika faaleotele leo ma faitau leotele ai fuaiupu o le Tusi a Mamona. O le mea o loo ou fai atu ai o lou saili lea i taimi uma mo ni avanoa e talanoaina ai lou faatuatua i ni fesootaiga tupu fua ma masani ai ma tagata—i le faafesagai ai ma tagata faapea ai ma i luga o upega tafailagi. …

E tele lava auala masani ma tupu fua e faia ai lenei mea, mai faatinoga i aso taitasi o le agalelei po o molimau a le tagata lava ia i luga o le YouTube, Facebook, Instagram, po o le Twitter i talanoaga faigofie ma tagata tou te fetaui i ai. …

Po o a lava auala e foliga mai e faigofie ma masani ia te oe, faasoa atu i tagata pe aisea e taua ai Iesu Keriso ma Lana Ekalesia ia te oe.

(Dieter F. Uchtdorf, “Galuega Faafaifeautalai: Faasoaina Atu o Mea o Loo i totonu o Lou Loto,” Ensign po o le Liahona, Me 2019, 17)

  • O a nisi o auala tupu fua e mafai ona e faasoa atu ai le talalelei?

Mafaufau e valaaulia tagata aoga e asiasi i le ChurchofJesusChrist.org/share mo ni manatu i auala e faasoa atu ai le talalelei. E mafai foi e tagata aoga ona faasoa mai ni aafiaga na latou maua i le faasoaina atu o le talalelei i isi.

Saili le taitaiga a le Agaga Paia a o e mafaufau loloto po o le fea o mamoe a le Faaola e mafai ona e auauna atu i ai. Atonu e te mafaufau i tuaoi, uo, tagata ua tofia oe e auauna atu i ai, tagata o le vasega, tagata o le tou fale faigaluega, po o tagata o le aiga. Ia mafaufau foi i tagata atonu e te fetaui i ai o loo nofo toatasi pe manaomia se fesoasoani.

  • O le fea o fanau a le Tama Faalelagi o manaomia oe i le taimi nei?

  • E mafai faapefea ona faaaoga oe e le Faaola e fesoasoani ai e taulima o latou manaoga?

  • E faapefea ona faaalia lou alofa i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso pe a e filifili e auauna atu i isi?

  • E faapefea e le fafagaina o a La’ua mamoe ona fesoasoani ia te oe e avea atili ai e faapei o i La’ua?

Tuu atu i tagata aoga se taimi e mafaufau ai ma le agaga tatalo i fesili o i luga, ma valaaulia tagata aoga naunautai e faasoa mai nisi o o latou manatu.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

E faapefea ona tatou faaali tonu atu i le Alii e tatou te alolofa ia te Ia?

Na aoao mai le perofeta o le Tusi a Mamona o le Tupu o Peniamina a tatou auauna atu i le tasi ma le isi, ua tatou auauna moni lava i le Atua (tagai i le Mosaea 2:17). Na saunoa mai Peresitene Thomas S. Monson (1927–2018):

Ata
Official portrait of President Thomas S. Monson, 2008.

O le mea moni, e le mafai lava ona e alofa i le Alii seia e auauna atu ia te Ia e ala i le tautuaina o Ona tagata.

(Thomas S. Monson, “Great Expectations” [Brigham Young University devotional, Ian. 11, 2009], 6, speeches.byu.edu)

Ioane 21:15–17 . O le a le taua o le faatonuga faifai pea a le Faaola e fafaga Ana tamai mamoe ma mamoe?

Na faasoa mai e Peresitene Russell M. Nelson malamalamaga nei mai le anotusi Eleni anamua o le Ioane 21 :

Ata
Official portrait of President Russell M. Nelson taken January 2018

I le [ Ioane 21:15 ], o le upu fafaga e sau mai le faaupuga Eleni o le bosko, o lona uiga “ia faafailele pe fafaga.” O le upu tamai mamoe e sau mai le upu nono o le arnion, o lona uiga o le “tamai mamoe.” …

I le [ Ioane 21:16 ], o le upu leoleo e sau mai se isi upu, o le poimaino, o lona uiga “ia leoleo, ia vaai, po o le ia tausi.” O le upu mamoe e sau mai le upu probaton, o lona uiga “mamoe matutua.” …

I le [ Ioane 21:17 ], o le upu fafaga e sau foi mai le upu Eleni o le bosko, e faasino i le fafagaina. O le upu mamoe sa faaliliuina foi mai le upu Eleni o le probaton, e faasino i mamoe matutua.

O fuaiupu nei e tolu, ia e matua foliga tutusa lava i le gagana Peretania, o loo i ai moni lava ni feau eseese e tolu i le gagana Eleni:

  • O tamai mamoe e manaomia ona faafailele ina ia tuputupu ae;

  • O mamoe e manaomia ona vaavaaia;

  • O mamoe e manaomia ona fafagaina.

(Russell M. Nelson, “Shepherds, Lambs, and Home Teachers,” Ensign, Aok. 1994, 16)

E mafai faapefea ona ou fafagaina Ana mamoe?

E anoanoai auala e aapa atu ai ma auauna atu ai i isi i le alofa ma le agalelei. Mo se faataitaiga, sa tatalo Sister Michelle D. Craig, Fesoasoani Muamua i le Au Peresitene Aoao o Tamaitai Talavou, ia iloa po o a nisi mea e mafai ona ia faia e fesoasoani ai i fanau a le Atua. Sa ia maua muamua se uunaiga e aua nei tilotilo i lana telefoni a o faatalitali i laina. Matamata i le “Pray for Eyes to See as He Sees,” o loo maua i le ChurchofJesusChrist.org, pe faitau le tala o loo i lalo.

Ata
Sister Michelle D. Craig, first counselor, Young Women general presidency. Official Portrait as of October 2018.

O le taeao na sosoo ai, sa ou faatalitali ai i se laina umī i le faleoloa. Sa ou toso mai la’u telefoni ona ou manatuaina lea o le uunaiga sa ou mauaina. Sa ou tu’u ese la’u telefoni ma tilotilo solo. Sa ou vaaia se toeaina i le laina i o’u luma atu. Sa gaogao lana taavale faatau sei vagana ai ni nai apa o meaai a pusi. Sa ou lagona sina lē mautonu, ae sa ou fai atu se tala atamai moni e pei o le, “Ou te iloa e i ai lau pusi.” Sa fai mai o ia o le a sau se afā, ma sa le manao ai e leai se meaai a le pusi. Sa ma talatalanoa puupuu, ona ia faliu mai lea ia te a’u ma fai mai, “E te iloa, ou te le’i ta’ua lava i se tasi le mea lenei, ae o le asō o lo’u aso fanau.” Sa ootia lo’u loto. Sa ou faamanuia i ai lona aso fanau ma ofoina a’e se tatalo le leoa o le faafetai ou te le’i faaaogaina la’u telefoni ma misia ai se avanoa e vaai moni ai ma fesootai ma se isi tagata na manaomiaina.

(Michelle D. Craig, “Mata e Vaai,” Ensign po o le Liahona, Nov. 2020, 16)

Gaoioiga Faaopoopo e Aoao Ai

Lauga o konafesi aoao

Mafaufau e faaaoga vaega o le saunoaga a Elder Jeffrey R. Holland “O Le Poloaiga Muamua ma le Sili” (Ensign po o le Liahona, Nov. 2012, 83–85). Mo se faataitaiga, o le valaaulia o le vasega e matamata mai le taimi 6:51 i le 12:24 pe a uma ona faitau le Ioane 21:15–17 e mafai ona fesoasoani i le vasega e lagona ai le moni ma le taua o le faaali atu o le alofa i le Faaola e ala i le fafagaina o Ana mamoe.

Faasoa atu o le talalelei

Fuafua e faitau faatasi ma le vasega le Mataio 28:19–20 ona fai atu lea o fesili nei:

  • E tusa ai ma le fuaiupu 20, o le a le folafolaga na tuu atu e le Faaola i Ana Aposetolo?

  • Na faapefea ona faatasi le Alii “ma oe,” pe fesoasoani foi ia te oe i au taumafaiga e faasoa atu le talalelei?

  • E mafai faapefea e le manatuaina o lenei folafolaga ona faaosofia oe e faaauau pea ona saili mo avanoa e faasoa atu ai le talalelei i isi?