Aeniboki ao Wewete
12. Moanrinan


“12. Te Moanrinan,” Aeniboki ni Kabuta: Te beku n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira (2024).

“12. Moanrinan,” Aeniboki ni Kabuta.

Tamnei
te utu a taui koroboki aika a tabu

12.

Moanrinan

12.1

Te Kantaninga ao Bootaki ni Moanrinan

Te bootaki n te Moanrinan e buokiia natin te Atua ni katauraoi n oki Nakoina. Ngkai a mwanea ana euangkerio Iesu Kristo, a na “teimatoa ao n aki kamwaeieaki, n tei n taainako ni mwakuri aika a raoiroi” (Motiaea 5:15).

12.1.1

Kantaninga

Te Moanrinan e buokiia ataei:

  • N namakina ana tangira Tamaia are i Karawa ao n reiakina taekan Ana babaire ni kakukurei.

  • Reiakina taekan Iesu Kristo ao tabena n ana babaire Tamara are i Karawa.

  • Reiakin ao maiuakin ana euangkerio Iesu Kristo.

  • Namakina, kinaa, ao karaoa nanon ana wirikiriki te Tamnei are Raoiroi.

  • Katauraoi ibukin, karaoakin, ao kawakinan berita aika tabu.

  • Irakin Ana Mwakuri te Atua Ibukin te Kamaiu ao te Karietataaki.

12.1.2

Botoniango n te Moanrinan

Te botoniango n te Moanrinan bon te kauring n taian kakabwaia n te beku n te Moanrinan:

“Ao a na bane n reiakinaki ami ataei taekan te Uea; ao e na korakora rauiia ami ataei” (Itaia 54:13; 3 Nibwaai 22:13).

12.1.3

Netiurii

Te netieri e buokiia ataei aika 18 namwakaina nakon 3 te ririki n namakina ana tangira Tamaia are i Karawa ao n reiakina Ana babaire ni kakukurei.

Taan kairiiri n te netieri a tangiriia, reireiniia, ao ni buokiia ataei. A na taraia naba ni kakoaua bwa a na mano ao ni mweeraoi aroia.

Ma irarikina a bon riai uoman aomata ni weteaki ibukin kiraati n tatabeua nako n te netiuri. Ngkana taan kairiiri n te netiuri tiaki te buu te mwaane ao te buu te aine, a riai n ae te aine ao te aine ke te mwaane ao te mwaane.

Te netiuri e kabanea te tai ae bwanin are e baireaki ibukin te Moanrinan. Ibukin riki rongorongona, taraa 12.1.4 ao 12.3.5.

12.1.4

Tamnei
aikaon, kairi ibukin karaoakina
Taian Kiraati

Kiraati ni Moanrinan e buokiia ataei n namakina ana tangira Tamaia are i Karawa ao n reiakina taekan Ana babaire ni kakukurei. Taian reirei a iriira ana karikiram Nakomai, Iriirai. Iaon te kanimaua n Tabati, taan reirei a kaungaaki ni kabongana “Katauraoaia Ataei nakon Maiuakinan ana Kawai ni Berita te Atua.”

A baireaki kaain te kiraati n te moanrinan n aia ririki ao mwaitiia taan reirei aika tauraoi. A kona iunite aika a uarereke mwaitiia aia ataei ke aia taan reirei ni ikoti uoua ke e raka riki kurubu ni kaineti ma aia roro nakon teuana te kiraati. N iunite aika bubura riki, a kona taan kairiiri n te Moanrinan ni katea teuana te kiraati ibukin te roro n te kurubu ao n raka iaon teuana te netiuri.

Ngkana a tau mwaitiia ataei, a na tibwauaaki inanon kiraati ni kaineti ma aia ririki n Ritembwa 31 n te ririki ae nako, n aron ae kaotaki n te tiata aei:

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

2

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

Netiuri (a rin ataei n te netiuri ngkana a roko n 18 te namwakaina)

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

3

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

Tianbiim

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

4

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

CTR 4

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

5

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

CTR 5

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

6

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

CTR 6

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

7

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

CTR 7

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

8

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

Ninikoria 8

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

9

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

Ninikoria 9

Ririki n Ritembwa 31 n te Ririki ae Nako

10

Kiraati n te Moanrinan n Tianuare 1

Ninikoria 10

A riai ataei n rikirake man te Moanrinan nakon te Ataeinnaine ke te kooram n rikan inanon Tianuare te ririki are a koro iai aia ririki ae 12. A kona ni karekea te beeba ni kakoaua ibukin rikirakeia. Beeba ni kakoaua aikai a kona ni karaoakin te Tia Kairiiri ao te Kiraaka iaon Bwaai n Ibuobuoki.

N tabeua kangaanga, te ataei ae 11-ana ririki e kona n aki tauraoi ni kitana te Moanrinan. Te Bitiobi, kaaro, ao te ataei a na botaki ni marooro iaon taekan taia ni mwaing.

Ataei a kona n aki bane aia moanrinan imwain Tianuare n te ririki are a koro iai 12 aia ririki. Ke a na kona ataeinimwaane ni katabuaki bwa riikan imwain te tai anne.

12.1.5

Tain te Anene

Tain te anene e buokiia ataei n namakina ana tangira Tamaia are i Karawa ao n reiakina taekan Ana babaire ni Kakukurei. Ngkai ataei a anenea taekan reirein te euangkerio, te Tamnei ae Raoiroi e na kakoauaia ni koauaia. Taekana ma te katangitang a na tiku n aia iango ataei inanon nako maiuia.

E okoro tain te anene ma tain te kiraati. Inanon tain te anene, ataei a na reiakinna ngkana a katabeaki n ira te anene. Taan kaira te anene a anga reirein te euangkerio, ma a karaoa aei rinanon te anene.

Te beretitentii n te Moanrinan ao te tia kaira te anene a na a rinei kuuna ibukin namwakaina koraki ni kamatoai reirein te euangkerio ake a reiakin ataei inanon aia kiraati ao ni mweengaia. Kuuna ake a kamatoai moan reirei aikai a baireaki ni koreaki naba inanon Nakomai, Iriirai.

Tamnei
ataei ngke a anene

Ibukin riki rongorongona, taraa “Kaetieti ibukin Tain te Anene ao aia Taetae Ataei ni Bootakin te Toa.” Taraa naba 12.1.6 ao 12.3.4 n te aeniboki aei.

12.1.6

Aia Tai n Taetae Ataei ni Bootakin te Toa

Te taetae n aia bootaki n toa ataei ni katoa ririki e karaoaki tabeua te namwakaina imwain banen te ririki. Ataei a kaota te bwai are a tia n reiakinna ni mwengaia ao n te taromauri n te ririki anne. A na buokiia kaain te taromauri ni kabanea aia iango iroun Tamara are i Karawa, te Tia Kamaiu ao Aia reirei.

Te beretitentii n te Moanrinan ao te tia kairiiri n te katangitang a tataro mwaaka ni bairea aron te taetae. E na anga ana kaetieti te bitiobiriki. A kona ataei n anene, n taetae, ao n tibwauai karaki, aia kibu, ke aia koaua.

E kona te taetae n anaa ni kabane ke mwakoron tain te bootaki imwiin te toa. Iunite aika a karako ataei inanona a kona ni kaoiia kaain aia utu bwa a na iri.

Ibukin tabun te bootaki n toa, e na aki riai te taetae ni karinaki inanona tamnei, kaotituum, ke bwaai ni kareke rongorongo.

Ibukin riki rongorongona, taraa “Kaetieti ibukin Tain te Anene ao aia Tai n Taetae Ataei ni Bootakin te Toa” inanon Nakomai, Iriirai.

12.1.7

Bootaki ibukin te Katauraoi nakon Te Tembora ao te Nakoanibonga

Iai tabeia kaaro n te moanrinan bwa ana reireiniia aia ataei taekan te tembora ao te nakoanibonga. Ni boutokaia, te beretitentii n te Moanrinan e bairea te bootaki ibukin te Katauraoi nakon Te Tembora ao te Nakoanibonga ni katoa ririki. E anga kaetieti te bitiobiriki. Te bootaki bon ibukiia ataei n te kiraati ae Ninikoria 10. A kaoaki kaaro. Aikai kantaninga bukin te bootaki aei:

  • Buokiia ataei bwa a na a ataa te kantaninga ibukin te nakoanibonga, tabeia, ao kakabwaia.

  • Buokiia ataei bwa ana ira te mwakuri n te tembora ao rongorongon te utu ao katauraoi ni karaoa ao ni karinei berita aika tabu.

  • Buokiia ataeinimwaane ni karekea te Nakoanibonga ae te Aaron.

  • Buokiia ataei ni katauraoia ni karekea te beeba ni kariaia nakon te tembora.

E kona te bootaki ni karaoaki n tain te Moanrinan n te Tabati, n te tai teuana n te Tabati, ke n te tai ae kaokoro. Te membwa n te bitiobiriki e na kaira te bowi. E kona temanna kaain te beretitentii n te Moanrinan n iri.

Ngkana ti tabeman ataein te iunte, e na kona te bootaki ni karaoaki iaan ana kairiiri te beretitentii n te titeiki. Tabeman ke ni kabane kaain te uoote n te titeiki ana bane ni bootaki.

Ibukin rongorongo riki tabeua, taraa Temple ao Priesthood Preparation i aon ChurchofJesusChrist.org.

12.2

Irakin Ana Mwakuri te Atua Ibukin te Kamaiu ao te Karietataaki

E na kaoiia aomata ni kabane te Atua bwa a na nakon Kristo ao ni buoka Ana mwakuri man:

  • Maiuakinan ana euangkerio Iesu Kristo.

  • Tararuakiia naake iai kainnanoia.

  • Kaoakiia ni kabane bwa a na karekea te euangkerio.

  • Bootakiia utu n te tai ae akea tokiia.

E buokia ataei, utu, taan kairiiri, ao taan reirei te Moanrinan ni ibuobuoki n te mwakuri aei. Ibukin rongorongon riki Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki, kamatebwaia mwakoro 1.

12.2.1

Maiuakinan Ana Euangkerio Iesu Kristo

12.2.1.1

Tabeia Kaaro ao Taan Kairiiri

Tabeia kaaro bwa a na reireiniia aia ataei taekan te euangkerio ao ni buokiia bwa a na maiuakinna (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 68:25–28). Taan kairiiri n te Moanrinan ao taan reirei a na boutokaia kaaro n te mwakuri aei n aron aei:

  • Kakoauaa bwa reirei n te Moanrinan, te tai n anene, ao te mwakuri n ibuobuoki ao waaki ni kakukurei a buokiia ataei n ira ana katooto te Tia Kamaiu.

  • Buokiia ataei ni katauraoia ibukin te bwabetito ao kamatoakiia.

  • Buokiia ataeinimwaane ni katauraoia ibukin katabuaia nakon te nakoanibonga.

  • Buokiia ataei ni katauraoia ni karekea te beeba ni kariaia nakon te tembora ao otenanti n te tembora.

  • Reireiniia ataei ibukin kakabwaia n tibwaua te euangkerio, n raonaki ma mwakuri ni mitinare ae bwanin taina.

A riai taan kairiiri ni waekoa n ataia bwa antai utu aika a karako aia boutoka ibukin maiuakinan te euangkerio.

A riai kaaro ao taan kairiiri ni kekeiaki n riki bwa banna ni katooto nakoia natiia. A kaungaiia ataei n aia mwakuri ni katootonga aron Iesu Kristo. Te burokuraem ibukiia ataei ao kairake bon te bwai n ibuobuoki ibukiia ataei aika 8–11 aia ririki (taraa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org).

Tamnei
te ataeinimwaane ma te mwaane a taoa te kai

12.2.1.2

Reiakinan te Euangkerio

Taan kairiiri n te Moanrinan ao taan reirei a kaungaia ataei ao aia utu bwa a na reirei te euangkerio n te mweenga. Taan kiairiiri ao taan reirei aikai a kamatebwaia te euangkerio ao n tibwauaia ma ataei te bwai ae a reiakinna. A kaoiia ataei bwa a na tibwauaia n te taromauri te bwai are a tia n reiakinna ni mweengaia.

Bootakin te Moanrinan n te Tabati e buokiia ataei ni kakoroi nanon kaantaninga n te Moanrinan (taraa 12.1.1). Te membwa n te beretitentii n te Moanrinan e na kaira te kaukuki. Te tia kairiiri n te katangitang e na orea tain te anene. Taan reirei n te Moanrinan ana reireiniia ataei n tain te kiraati.

Bootakin te Moanrinan ibukiia ataei aika 3–11 aia ririki a karaoaki ni katoa Tabati ibukin 50 te miniti ngkai ikawai ao kairake a kaei aia kiraati. Aron wakinana e kangai:

Mwakoron te Bootaki

Manna

Mwakoron te Bootaki

Kaukuki n te (tataro, koroboki aika tabu ke Taekan te Onimaki, ao te taetae—a karaoki ni kabane irouia ataei)

Manna

5 te miniti

Mwakoron te Bootaki

Tain te Anene

Manna

20 te miniti

Mwakoron te Bootaki

Kaibibiti n Taian Kiraati

Manna

5 te miniti

Mwakoron te Bootaki

Kiraati ao te tataro ni kainiin

Manna

20 te miniti

Inanon uoote ma ataei aika mwaiti, taan kairiiri n te Moanrinan a kona n tibwauaia ataei nakon uoua te kurubu. Teuana te kurubu e na kiraati ao te kurubu are teuana e na anene. Ngkanne kurubu aika uoua a na kaibibita aia tabo. Taan kairiiri ana bita te tai ngkana e kainnanoaki.

Netiuri ibukiia ataei aika 18 aia namwakaina nakon 3 te ririki ana kabanea 50 te miniti. Behold Your Little Ones e katauraoa aron wakinana are e a tia ni baireaki. Ataei a na kona ni moana kaeakin te netiuri ngkana a koro 18 aia namwakaina.

12.2.1.3

Mwakuri n Ibuobuoki ao Waaki ni Kakukurei

Ni moa man Tianuare n te ririki are e koro iai aia ririki 8, a kona ataei ni moana irirakin ana waaki ni kakukurei te Moanrinan. Ibukin taian kaetieti ni waaki ni kakukurei aika tabangaki, taraa mwakoro 20.

Taan kairiiri n te Moanrinan a bairei mwakuri n ibuobuoki ao waaki ni kakukurei aika a na buokiia ataei n ibuobuoki n ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki. Mwakuri n ibuobuoki ao waaki ni kakukurei a riai ni kaunga ao ni kakukurei. A na karekei koaua, kakorakoraia utu, ao a kaungaa te rikirake ibon iroum.

Waaki ni kakukurei n te Moanrinan a karaoaki n taai aika tiaki bongin te Tabati ke n tairikin te Moanibong. Taan kairiiri aika a ikawai a taraia bwa a mano waaki ni kakukurei (taraa safety.ChurchofJesusChrist.org, taraa naba 20.7 n te aeniboki aei). E na riai n iai n tainako uoman taan kairiiri aika ikawai aika a na mena ikekei n tain te waaki ni kakukurei ni kabane (taraa 12.5.1).

A kona kaetieti ni kairi aikai ni kangaraoaki kabonganakiia nakon kangaanga n te tabo:

  • Waaki ni kakukurei n te moanrinan a karaoaki uoua te tai n te namwakaina ngkana e kona. A kona ni karaoaki n ae raka ke ae kerikaaki n tainako. Taan kairiiri a na iangoi kangaanga n te utu, te raroa n te mwamwananga ao te kabane mwane, ao te kamanoaki.

  • Ni bon arona, a na baireaki ataei nakon kurubu n aia ririki. Ataeinimwaane ao ataeinnaine a tataneiai ni maenako ngkana a botaki. E ngae n anne, a kona n ikotaki ibukin aekakin waaki ni kakukurei tabeua ke n taabo ake a karako iai ataei.

  • A kona taan kairiiri n rineia ni bairei ao ni karaoi aia bong ni kaembwa ni katoa ririki ibukiia ataein te Moanrinan aika 8–11 aia ririki. Waaki ni kakukurei n te Moanrinan, n raonaki ma te kaembwa inanon ngaina, ma a na akea te tiku ni matu ni kabwakanakotai ni uae e ngaina.

Bwain ao waaki ni kakukurei ni kabane, n raonaki ma boong ni kaembwa, a kaboaki man ana kataumwane te uoote. Kabanemwane n te mwamwananga a na aki rangin n riao.

E na kakoaua te bitiobi bwa te kataumwane ao waaki ni kakukurei ibukiia ataeinimwaane ao ataeinnaine n te Moanrinan a tau ao e bootau. E katauaki te kataumwane nakon mwaitiia ataei.

Ibukin rongorongona riki tabeua, taraa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org. Taraa naba JustServe.org, ngkana e tauraoi. Bwaai n ibuobuoki aikai a katauraoi iango ibukin te mwakuri n ibuobuoki ao waaki ni kakukurei.

12.2.1.4

Rikirakem I bon Iroum

N aia kekeiaki n riki n aron te Tia Kamaiu, ataei—ni moa ma ngke e nang koro 8 aia ririki—a kaoaki ni katei aia kouru are ana rikirake iai ni maiuia n tamnei, n aroia n reitaki, n rabwataia, ao ni wanawanaia (taraa Ruka 2:52). Te ibuobuoki mai irouia kaaro, a ukoukori kairi mai ieta ataei ni karekea te bwai ae a na mwakuri iaona. A na karaoi babaire, mwakurii aia baire, ao n iango iaon te bwai ae a reiakinna. Anga te boutoka nakoia taan kairiiri ngkana e kainnanoaki. E ngae n anne, aki riai n rimwiin aia kouru ke aia kekeiaki ataei.

Ni moa ma ngke a nang koro 8 aia ririki, a kaungaaki ataei bwa ana katia teuana te kouru inanon taabo aika aua ni katoa ririki. A kona ni kabongana Personal Development: Children’s Guidebook ni katei ao n taui mwiin kouru.

Ibukin rongorongona riki tabeua, taraa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org.

12.2.2

Tararuakiia Naake Iai Kainnanoia

A riai ataei ni karekeaki aia tai ni buokiia tabeman n tainako inanon ao n raonaki ma aia utu ao n tain aia waaki ni kakukurei kaain te Moanrinan. Iango ibukin te ibuobuoki e kona n reke n ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org. Ngkana e tauraoi, JustServe.org e anga iango ibukin te ibuobuoki n te kaomiuniti.

12.2.3

Kaoakiia ni Kabane Bwa Ana Karekea te Euangkerio

A kona ataei ni kaoiia ni kabane bwa a na karekea te euangkerio ni kawai aika a mwaiti. Aikai tabeua kawai aika a karinanaki inano:

  • Katea te banna ae tamaroa n aroia a na reirei Iesu Kristo.

  • Tibwauai aia koaua ma raoraoia ao kaain aia utu.

  • Ibuobuoki nakoia kaain te kiraati aika aki rangin ni kakaonimaki.

  • Kaoiia raoraoia bwa a na ira te taromauri, waaki ni kakukurei, ke bwabetito ke n reireinaki irouia mitinare.

  • Kaoiia raoraoia bwa a na ira te burokuraem ibukiia Ataei ao Kairake. A na ikarekebai taan kairiiri ma aia karo ataei aikai ni buokiia ni kaotaia n te burokuraem ao ni baireia bwa a na kanga ngaia ma aia ataei n tangiria n ira buakon te waaki.

  • Kaoiia raoraoia ao kaain aia utu bwa ana ira aia tai n taetae ataei ni bootakin te Toa ni katoa ririki.

12.2.4

Katiteuanakiia Utu n Akea Tokina

A kona ataei ni buokia ni katiteuanaia utu n akea tokina ni kawai aika mwaiti. Aikai tabeua kawai aika a karinanaki inano:

  • Ana karineia aia karo ao ni katea te katooto ni maiuakina maiun Kristo inanon mweengaia.

  • Katauraoi ni karekea oin aia utu ae akea tokina.

  • Kekeiaiki bwa ko na tau ni karekea te beeba ni kariaia nakon te tembora n te ririki are e katauaki.

  • Katauraoi ni karekei otenanti, n raonaki ma te mare ae akea tokina.

  • Reiakina rongorongoia aia koraki ao aia bakatibu (taraa Au Utu: Karaki are A Bootiira).

  • Karekei araia aia bakatibu ake a kainnanoi otenanti n te tembora (taraa FamilySearch.org).

  • Katauraoi n iri taian bwabetito ao kamatoa ibukiia maate.

  • Ibuobuoki n te intekiti ma kaain te utu (taraa FamilySearch.org/indexing).

Tamnei
te aine ao te ataei a tarataraa te kombiuta

12.3

Te Kairiiri n te Moanrinan n te Uoote

12.3.1

Bitiobiriki

Taben te bitiobi ae moan te kakawaki bon tabeakinaia te roro ae tabe n rikirake inanon ana uoote. Te Bitiobi ke ana kauntira are mwiokoia e riai ni kakaraoa aia bowi ma te beretitenti n te Moanrinan.

Te Bitiobi ao ana kauntira ana kaeka ni waekoa nakon iango man te beretitentii n te Moanrinan ibukiia naake a na weteaki bwa ana beku n te Moanrinan. E na mwakuri te bitiobiriki ma te beretitentii ni kateimatoa bwa a na iai taan reirei ao taan kairiiri n te katangitang. Ngkana e kona, a riai membwa n taian nakoa aikai ni beku n ae tau maanna ni karekea te tangira, te onimakinaki n te reitaki ma ataei. Aekaki n reitaki aikanne e ibuobuoki ni karikirakei koaua inanoia ataei.

Te Bitiobi ao ana kauntira a riai n iriira te Moanrinan n tainako. A reiakin naba araia ao n atai aia kaangaanga ataei ni mwengaia n tatabemaniia inanon te uoote.

12.3.2

Tamnei
aikaon, kairi ibukin karaoakina
Beretitentii n te Moanrinan

Te bitiobi e weteia ao e kaokoroa te aine ae ikawai ni beku bwa te beretitenti n te Moanrinan. Ngkana e a tau buburan te iunite, e na anga aran temanna ke uoman aine aika a ikawai bwa ana weteaki bwa ana kauntira (taraa mwakoro 30). Te Bitiobiriki e na iangoi aara ake e anganaki ao ni kanakoa te wewete.

Te Beretitentii n te Moanrinan e karekei reirei iaon te mwakuri ao te boutoka ae teimatoa man te beretitentii n te Moanrinan.

Inanon te iunite ae e uarereke, te beretitenti n te Moanrinan e kona n tii ngaia te tia kairiiri ae weteaki n te Moanrinan. N te keiti aei, e mwakuri ma kaaro ni bairei reirei, tain te anene, ao waaki ni kakukurei. E na kakoaua naba bwa uoman ikawai aika ana roko n taian bootaki ni kabane ao waaki ni kakukurei. Ngkana e a tau buburan te iunite, aikai nakoa aika riai ni kaainaki: kauntira, te tia kairiiri n te katangitang, taan kairiiri ma taan reirei n te netieri, te tia koroboki, ao taan kaira te waaki ni kakukurei.

Ngkana akea ana beretitenti te mwaanga n te Moanrinan, te beretitenti n te Bootaki n Aine e kona ni buokiia kaaro ni barongai kaetieti ibukiia ataei ni karokoa ae e weteaki te beretitenti n te Moanrinan.

Te beretitentii n te Moanrinan e buokiia kaaro ni katauraoia ataei n roko ao ni waaki iaon kawain te berita. Aio bon teuana ibuakon tibwangaia ae kakawaki.

Ni katiaan aei, te beretitenti n te Moanrinan e kona ni katabeia kaain ana beretitentii ni buokiia kaaro ni katauraoiia natiia ni bwabetitoaki ao ni kamatoaaki. Te beretitenti n te Moanrinan e kona ni katabea temanna kaain ana beretitentii ni buokiia kaaro n aia katauraoi nakon te tembora ao nakoanibonga ibukiia natiia.

Kaain te beretitentii aikai a na taraia bwa kaaro a na atai bwaai n ibuobuoki inanon te Gospel Library are a kona n ibuobuoki. Taraa, ibukin te katooto, “Katauraoaia Natim nakon Maiuia iaon Kawain Ana Berita ae Tabu te Atua” inanon Nakomai, Iriirai. Kaain te Beretitentii a kona ni mwakuri ma taari ao titita n ibuobuoki, taan reirei, ao tabeman ni boutokaia kaaro.

Te beretitenti n te Moanrinan iai rakan tabena n aron aikai. A na buokia ana kauntira.

  • Ngaia kaain te kauntira n te uoote. E beku bwa (1) kaain te kometen te uoote are tobwai kainnano n te uoote ao e kakaei tobwaan kangaanga ao (2) te tia tei ibukin te Moanrinan. E na buoka te kauntira n te uoote n atai araia ma aroaro ni mweengaia ataei ibukin kanakoraoan te mwakuri n ibuobuoki nakoia ataei ma aia utu. Taraa 29.2.5.

  • N tainako e na booa te bowi te beretitentii n te Moanrinan ao ni bootaki ma te bitiobi ke ana kauntira are e a tia ni mwiokoaki.

  • Kanakoi aara ake a na uotakirake nakon te bitiobiriki ibukiia mwaane ao aine aika a ikawai bwa ana beku n te Moanrinan.

  • Buoka te kauntira n te uoote n kinaia ataei ake a roro nakon te bwabetito n te ririki ae na roko (taraa 18.7.1.1).

  • Buoka bairean aia bwabetito ataei ake iai aia rekooti ngkana e kaoaki (taraa 18.7.2).

  • Bairei ao kaira te kaukuki n tain bootaki n te Moanrinan n te Tabati.

  • Ibuobuoki nakoia ataei n tatabemaniia, taan reirei, ao taan kairiiri n te Moanrinan.

  • Reireiniia taan kairiiri ao taan reirei n te Moanrinan n tabeia ao boutokaia n tabeia aikanne man reireinakiia nakon nakoaia (taraa Teaching in the Savior’s Way [2016], 38).

  • Buokiia taan kairiiri ao taan reirei n te Moanrinan n tain te kiraati, n tain te anene, ao te kaibibiti.

  • Kawari kiraati n te Moanrinan ao babaire ibukiia taan reirei bwa ana irii aia bootaki kauntira n tia reirei.

  • Ibuobuoki ni kabwarabwara aia burokuraem Ataei ao Kairake nakoia ataei ake a koro 8 ao nakoia aia karo. E kona n riki aei inanon mweengaia ke n aia kiraati n te Moanrinan (taraa 12.5.7).

  • E na tararuai rekooti, taian ribooti, kataumwane, ao mwaane n te Moanrinan.

12.3.3

Tamnei
aikaon, kairi ibukin karaoakina
Te Tia koroboki

Ngkana e a tau buburan te iunite, te beretitentii n te Moanrinan e na uotarake aran temanna nakon te bitiobiriki te aine ae ikawai bwa e na beku bwa te tia koroboki. Iai mwiokoana n aron aikai:

  • E na buoka te beretitentii n te Moanrinan ni katauraoi akenta ibukin bootakin te beretitentii. E iri bootaki aikai, n taui mwiin rongorongo, ao n ririmwiin taian mwakuri.

  • Mwakuri riki ma taan reirei ao taan kairiiri n taui mwiin te roroko ae eti.

  • Kabongana LCR, mwakuri ma taan koroboki n te kooram n unimwaane ao te Bootaki n Aine ni kawakin rekooti ibukin te roroko ibukiia ikawai ake a beku n te Moanrinan.

  • Kakoaua bwa te beretitentii n te Moanrinan e ataia:

    • Ataei aika boou ao iruwa.

    • Ataei ake a roko n te netiuri ao ataei ake a mwaing man te netiuri nakon te kiraati n te Tianbiim.

    • Ataei ake a tau ibukin te bwabetito.

    • Ataei ake a kerake man te Moanrinan.

  • Anganiia ataei bwa ana anga taian tataro, koroboki aika tabu, ao taetae n tain kaukan bootaki ni Moanrinan n te Tabati (iaan ana kaetieti te beretitentii). E na kaongoia naba kaaro.

  • E buoka te beretitentii n te Moanrinan ni katauraoa te kataumwane, rongorongo ibukin kabanemwane, ao n tararuaa mwiin aia bwai n reirei Ataei ao Kairake.

12.3.4

Te Tia Kairiiri n te Katangitang ao te Tia Katanga te Biano

Te tia kairiiri n te katangitang ao te tia katanga te biano a reireiniia ataei ana euangkerio Iesu Kristo rinanon te katangitan n tain te anene. Katangitang a kaungai kamatebwai iaon koroboki aika tabu ni katoa wiiki ae kabwarabwaraki n Nakomai, Iriirai. A kona bwaai n ibuobuoki aikai ni kabonganaaki:

E riai te bitiobiriki n anga ana kariaia ni kabonganakin katangitang riki tabeua n te Moanrinan.

Tamnei
ataei ngke a anene ma te tia orotai

Ngkana te tia biano ke te biano e aki tauraoi, taan kairiiri a kona ni kabonganai rawerawe man bwaai aikai:

A kona naba ataei n anene n akea raonakiia n te katangitang.

E kona te tia kairiiri n te katangitang n ibuobuoki ma te katangitang ibukin te netiuri ngkana e kaoaki. E kona ni weteaki riki temanna te tia kairiiri n te katangitang ngkana e kainnanoaki.

Te tia kairiiri n te katangitang e mwakuri ma te beretitentii n te Moanrinan ni buokiia ataei ni katauraoia ibukin aia tai n taetae ataei n te bootaki n toa ni katoa ririki (taraa 12.1.6).

Taraa Singing Time n ChurchofJesusChrist.org ibukin iango ao bwaai n reirei riki tabeua.

12.3.5

Taani kairiiri irouia Taan Reirei ao n te Netiuri

Bon te mwioko ae tabu n reireiniia ataei. E reirei Iesu Kristo, “Nooria ami ataei” ao “kakamwarakeia au tiibu aika ataei” (3 Nibwaai 17:23; Ioane 21:15). Man irakin kakao aikai, taan kairiiri n te Moanrinan a tangiriia ao a reireiniia ataei n ana kawai te Tia Kamaiu.

Te Beretitentii n te Moanrinan e na aanga araia tabeman nakon te bitiobiriki aika mwaane ao aine aika a na beku bwa taan reirei ao taan kairiiri n te netiuri. A na iangoi aara ake a uotakirake aikai te bitiobiriki ao ni kanakoa te wewete n taian nakoa aikai. Membwa aikai a rineaki bwa a na reirei man ibuobuoki nakoia ataei ake a kurubunaki nakon aia ririki.

Taan reirei n te Moanrinan angareirei man Nakomai, Iriirai (ririki aika 3–11). N te kanimaua n Tabati, a kaungaaki n anga te reirei man “Katauraoaia Natimi nakon Maiuakinan ana Kawai ni Berita te Atua.”

Taan kairiiri n te Neetieri angareirei man Taraia Natimi aika a Uarereke.

Taan reirei ao taan kairiiri a irii moan reirei i nanon Reirei n ana Kawai te Tia Kamaiu ao mwakoro 17 n te aeniboki aei.

Ngkana ikawai a reireiniia ataei n ana tabo te Ekaretia, a riai n roko uoman ikawai ake a mwiokoaki. Uoman ikawai akanne a kona n uoman aine, uoman mwaane, ke taanga. Ngkana e aki konaki ni karaoaki aei, a riai taan kairiiri n ikotii taian kiraati. A riai taan kairiiri ao taan reirei ni kabwanina te kataneiai iaon protectingchildren.ChurchofJesusChrist.org. (Taraa 12.5.1.)

Aki riai kairake n anga reirei n te Moanrinan, n raonaki ma taan onomwi.

Taan reirei n te moanrinan ao taan kairiiri n te netiuri ana tiku ma ataei ni karokoa e bane te Moanrinan, n raonaki ma te tai n anene ao te tai ni bitaki. N tain te anene, a riai taan reirei n iria ma kaain aia kiraati. A riai taan reirei n tiku ma kairake n ataei imwiin te Moanrinan ni karokoa a roko kaain aia utu ni butimwaeia.

Taan reirei ao taan kairiiri n te netiuri a na iriira aia bootaki kauntira n tia reirei ni katoa kuata (taraa 13.4).

12.3.6

Tamnei
aikaon, kairi ibukin karaoakina
Taan Kairiiri n te Waaki ni Kakukurei

Taan kaira te waaki ni kakukurei n te Moanrinan a buokiia ataei ngkai a bairei mwakuri n ibuobuoki ao waaki ni kakukurei ni moa man Tianuare n te ririki are e koro iai 8 aia ririki ataei (taraa 12.2.1.3). Mwakuri n ibuobuoki ao waaki ni kakukurei a na boboto i aon ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki. A na kaunga ao iai uaana. A na karekei koaua, kakorakoraia utu, ao a kaungaa te rikirake ibon iroum.

Taan kairiiri n te waaki ni kakukurei e kona n ae bon taan reirei n te Moanrinan. A kona naba n ae bon membwa ake tabeman ake e anga araia te beretitentii n te Moanrinan ao te bitiobiriki e na weteiia. E riai n uoman taan kairiiri aika a kaei waaki ni kakukurei nako. A kona n ae uoman taan kairiiri aine, uomana mwaane, ke te taamga ae a tia ni mareaki. A riai taan kairiiri ni kabwanina te kataneiai iaon protectingchildren.ChurchofJesusChrist.org. (Taraa 12.5.1.)

12.4

Tamnei
aikaon, kairi ibukin karaoakina
Taan Kairiiri n te Moanrinan n te Titeiki

Te beretitentii n te titeiki e na wetea te aine ae ikawai bwa e na beku bwa te beretitenti n te Moanrinan n te titeiki. Ngkana e tau buburan te titeiki, e na aanga aran temanna ke uoman aine aika ikawai bwa ana beku bwa kauntira ao are temanna e na beku bwa te tia koroboki. A weteaki aine aikai ao ni kaokoroaki iroun te membwa n te beretitentii n te titeiki ke te kauntira ae rietaata are e a tia ni mwiokoaki. Ibukin rongorongo iaon tabeia beretitentii n te Moanrinan ao te tia koroboki, taraa 6.7.1, 6.7.1.3, ao 6.7.3.

Te kauntira n te beretitentii n te titeiki iai tabena ibukin te Moanrinan n te titeiki. Iai naba tabena ibukin ana mwakuri te titeiki beretitentii n te Moanrinan. E na reireiniia naba bitiobi n tabeia ibukin te Moanrinan.

Te beretitentii n te titeiki e na katabea te kauntira ae rietata bwa e na mwakuri ma te beretitentii n te Moanrinan (taraa 6.5).

Tamnei
ataei ngke a anene n tain te bootaki n toa

12.5

Kainibaire ao Kaetieti Aika Karinaki

12.5.1

Kamanoaia Ataei

Ngkana ikawai a reireiniia ataei ke kairake n ana tabo te Ekaretia, e na aki kee iaan uoman ikawai aika ana mena irarikiia. E na bae n riai ikoatakiia kaain te kiraati bwa e aonga ni kona ni karaoaki aei.

Ni kabane ikawai ake a mwakuri ma ataei a riai n tia ni kabwanina karaoan te kataneiai i aon kawakinaia ataei ao kairake inanon teuana namwakaina man te tai are a kamatoaaki iai (ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org). A kaokioka te kataneiai ni katoa teniua te ririki ao ake imwiina.

12.5.2

Ataei Ake Iai Kainnanoia Ae Onoti

Ngkana te ataei iai aorakina, mwaukuna, ke kainnanona ae onoti, ae a maan, taan kairiiri n te Moanrinan ana taetae ma kaaro ao te bitiobiriki. A na kai ni botaki ni karaoa aia baire ni boutokaa te utu ao ni buoka te ataei bwa e na iri n te Moanrinan.

Ataei ake a mwauku a riai n iriira aia kiraati n te Moanrinan. N riaina, a kona ni weteaki riki taan reirei bwa a na ibuobuoki.

Ataei ake a mwauku ke iai riki kainanoia tabeua aika onoti a riai ni kabanea aia Moanrinan ni moan Tianuare inanon te ririki are e koro iai 12 aia ririki. Tabeman ataei ana aki bane aia Moanrinan n te tai aei. Te Bitiobi ao kaaro a na uaia ni mwakuri n iangoi bwaai aika tamaroa ibukiia ataei n tatabemaniia nako.

Ibukin rongorongona riki tabeua, taraa disability.ChurchofJesusChrist.org; taraa naba 38.8.27 n te aeniboki aei.

12.5.3

Mwaane Aika Beku n te Moanrinan

E riai te Bitiobiriki ao te beretitentii n te Moanrinan n uringa aroia n anainano ae tamaroa mwaane aika mwakuri n te Moanrinan. A kona mwaane ni beku bwa taan reirei, taan kairiiri n te netiuri, taan kairiiri n te katangitang ao te tia biano, ao taan kairiiri n aia bootaki ni kakukurei te Moanrinan.

12.5.4

Kamanoaia Ataei man te Kainnakotinaniku

A riai taan kairiiri ao taan reirei ni kaungaia kaaro bwa ana uotiia aia ataei nakon te kainnakotinaniku imwain ae waaki te Moanrinan. N tain te Moanrinan, e riai te ataei ae uarereke ni uotaki nakon te kainnakotinaniku iroun te karo ke te tia tararuaia. A riai taan kairiiri ao taan reirei n aki uotia ataei nakon te kainnakotinaniku.

12.5.5

Katean Kain Bwaai aika Riki

A riai taan kairiiri ao taan reirei n rangin ni karaurau ngkana a katei kain bwaai aika tabu n te Moanrinan. Tamara are i Karawa ao te Tamnei ae Raoiroi aki kona ni kateaki kaia. A kona ataei ni katea kain te Tia Kamaiu ti man Aron Bungiakina. Ibukin kaetieti riki tabeua, taraa 20.5.6.

12.5.6

Tamnei
aikaon, bwaai n reirei aika katauaki
Mwaamwa aika CTR

Ngkana ataei a waaki n te kiraati ae CTR 4, te beretitentii n te Moanrinan ao te tia reirei n te Moanrinan e na kakauringiia bwa a na “rinea te eeti.” Taan kairiiri aikai a na anganiia ataei n tatabemaniia te mwamwa ae te RTEae kiriin.

12.5.7

Kabwarabwarakin te Burokuraem ibukiia Ataei ao Kairake

Ni moan te ririki, te bitiobi, temanna ana kauntira, ke kaain te beretitentii n te Moanrinan a kona ni kawari mwengaia ke aia kiraati ataei n tatabemaniia nako ake a na koro 8 aia ririki n te ririki anne. A na kabwarabwaraa te burokuraem ibukiia Ataei ao Kairake nakoia ataei ao aia karo. Ataei n tatabemaniia a na karekea te kanikinaa ibukin ae a kaaina ao kaobiin te Personal Development: Children’s Guidebook. A kona n reke bwaai n ibuobuoki aikai i aon store.ChurchofJesusChrist.org.

Ibukin rongorongona riki tabeua, taraa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org.