EnglishConnect choq’ reheb’ li misioneer
Tzolok 16: Sa’ li tenamit


“Tzolok 16: Sa’ li tenamit,” EnglishConnect 2 choq’ reheb’ laj tzolonel (2022)

“Tzolok 16,” EnglishConnect 2 choq’ reheb’ laj tzolonel

yuwa’b’ej ut eb’ li ralal

Lesson 16

In the Community

Li ajom: Laa’in tintzol chan ru aatinak chirixeb’ li na’ajej sa’ jun tenamit.

Personal Study

Kawresi aawib’ re aatinak sa’ laa ch’uut rik’in xb’aanunkileb’ xb’een wa li kok’ k’anjel A toj E.

eetalil a
Study the Principle of Learning: Take Responsibility

Xk’ulb’al li teneb’aak

I have the power to choose, and I am responsible for my own learning.

Wan xtaql inch’ool, ut teneb’anb’il sa’ inb’een laa’in li k’a’ru tintzol.

Li Jesukristo kixwotz jun seraq’ chirix jun winq b’ihom li kixk’e tumin reheb’ lix moos oxib’. Wiib’ reheb’ li moos ke’roksi chi us li tumin ut ke’xk’e chi k’ihank. Li rox kixuwak. A’an kixmuq li tumin re naq ink’a’ taasachq chiru. Li winq b’ihom kiraho’ xch’ool rik’in rox li moos a’b’an kisaho’ xch’ool rik’ineb’ li wiib’. A’an kixye reheb’ li moos wiib’:

“Us, chaab’il aj k’anjelat ut tiik aach’ool! Tiik aach’ool naq xatwank rik’in li b’ab’ay, tink’e aawankil sa’ xb’een naab’al chik. Tattz’aqonq sa’ xsahilal xch’ool laj eechal aawe” (Mateo 25:21).

K’oxlaheb’ li maatan kixk’e laa Choxahil Yuwa’ aawe. Maare wan laa maatan re tzolok chi chaab’il malaj re kuyuk rik’ineb’ laa was aawiitz’in. Maare nim laa paab’aal malaj lix kawil aach’ool re aatinak. Teneb’ aawib’ rik’ineb’ li maatan a’in ut sik’ xnimob’resinkileb’. K’oxla chan ru naru nakawoksiheb’ re xtenq’ankileb’ laa was aawiitz’in. Jo’kan ajwi’, naru nakasik’ xk’ulb’aleb’ li ak’ maatan. Naru nakasik’eb’ musiq’ejil maatan rik’in xk’anjelankil laa paab’aal chirix li Dios, xyalb’aleb’, ut roksinkileb’ re xtenq’ankileb’ laa was aawiitz’in. Li Dios tixk’am aab’e naq nakasik’ xnimob’resinkileb’ laa maatan.

li Kristo nase’ek

Ponder

  • K’a’ruheb’ laa maatan laa’at?

  • Chan ru naru nakawoksiheb’ laa maatan re xtzolb’al li Ingles?

  • Chan ru naq li maatan a’in naru te’xtenq’aheb’ laa wamiiw sa’ EnglishConnect?

eetalil b
Memorize Vocabulary

Tzol li naraj naxye ut chan ru nayaab’asiman li junjunq chi aatin rub’elaj li ch’uut re aatinak.

Do you know where … ?

Ma nakanaw b’ar … ?

Is there … ?

Ma wan … ?

Nouns

airport

aeropuerto

bank

k’uuleb’aal tumin

bookstore

k’ayib’aal hu

bus stop

parada re li kamioneet

grocery store

k’ayib’aal tzakemq

hospital

b’anleb’aal

house

kab’l

post office

oficina de correos

restaurant

wa’leb’aal

school

tzoleb’aal

city

tenamit

neighborhood

xsutameb’ li ochoch

town

tenamit

Prepositions

across from

chi junpak’al

behind

chirix

between

sa’ xyi

down the street from

chalen chaq li b’e taq’a

far away from

najt rik’in

in

chi sa’

in front of

chiru

near

nach’

next to

chixk’atq

eetalil c
Practice Pattern 1

Yal roksinkileb’ li eetalil toj reetal naq naru nakatpatz’ok ut nakatsumenk chi kaw aach’ool. Naru nakak’eheb’ li aatin li wankeb’ sa’ li raqal “Memorize Vocabulary” sa’ xna’ajeb’ li aatin wankeb’ xjuch’ chirub’eleb’.

Q: Do you know where the (noun) is?A: It is (preposition) the (noun).

Questions

eetalil 1 patz’om ma nakanaw b’ar wan li sustantivo

Answers

eetalil 1 xsumenkil a’an preposicion li sustantivo

Examples

reetalil jun k’ayib’aal hu li wan chiru li b’anleb’aal

Q: Do you know where the hospital is?A: Yes. It is across from the bookstore.

reetalil jun k’ayib’aal wa chixk’atq jun k’uuleb’aal tumin

Q: Where is the restaurant?A: It’s next to the bank.

Q: Where’s the school?A: It’s between the restaurant and the post office.

eetalil d
Practice Pattern 2

Yal roksinkileb’ li eetalil toj reetal naq naru nakatpatz’ok ut nakatsumenk chi kaw aach’ool. Yal xyeeb’aleb’ li eetalil naq yooqat chi aatinak rik’in jun laa wamiiw. Naru tex’aatinaq sa’ kristiaanil malaj yal teetaqla li esil.

Q: Is there a (noun) (preposition) your (noun)?A: There is a (noun) (preposition) my (noun).

Questions

eetalil 2 patz’om ma wan jun sustantivo preposicion laa sustantivo

Answers

eetalil 2 xsumenkil wan jun sustantivo preposicion lin sustantivo

Examples

Q: Is there a bus stop in your neighborhood?A: There is a bus stop down the street from my house.

reetalil li k’ayib’aal tzakemq nach’ rik’in jun k’uuleb’aal tumin

Q: Is there a grocery store in the town?A: There is a grocery store near the bank.

Q: Is there an airport in your city?A: No, there isn’t an airport in my city.

eetalil e
Use the Patterns

Tz’iib’a kaahib’eb’ li patz’om naru nakawoksi. Tz’iib’a xsumenkil li junjunq chi patz’om. Yaab’asiheb’.

Additional Activities

B’aanu li junjunq chi k’anjel ut tz’ilok-ix sa’ internet sa’ englishconnect.org/learner/resources malaj sa’ li Hu re tzolok re EnglishConnect 2.

Act in Faith to Practice English Daily

Maakanab’ roksinkil li Ingles wulaj wulaj. Oksi laa “Tusleb’aal re xtz’ilb’al rix laa tzolb’al.” Tz’il rix laa meta re tzolok ut lix yalb’al aaq’e chixb’aanunkil.

Conversation Group

Discuss the Principle of Learning: Take Responsibility

(20–30 minutes)

li Kristo nase’ek

eetalil 1
Activity 1: Practice the Patterns

(10–15 minutes)

Tz’il rix xtusulaleb’ li aatin rik’in jun laa wochb’een.

Yal roksinkil li eetalil 1 rik’in jun laa wochb’een.

  • Yal patz’ok.

  • Yal xsumenkileb’ li patz’om.

  • Yal aatinak, ut taawoksiheb’ li eetalil.

B’aanu wi’chik rik’in li eetalil 2.

eetalil 2
Activity 2: Create Your Own Sentences

(10–15 minutes)

Sik’ ru jun na’ajej wan chiru li reetalil li ch’och’. Maaye re laa wochb’een li na’ajej xasik’ ru. Patz’on ut sumeheb’ li patz’om re xq’ehinkil li na’ajej a’an. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an.

New Vocabulary

bakery

k’ayib’aal kaxlan wa

church

iglees

farm

granja

park

parque

train station

xna’ajeb’ li tren

xjalam-uucheb’ li kab’l sa’ jun tenamit

Example

  • A: Is it near the school?

  • B: Yes, it’s near the school.

  • A: Is it far away from the train station?

  • B: Yes, it’s far away from the train station.

  • A: Is it next to the restaurant?

  • B: No, it’s not next to the restaurant.

  • A: Is it the grocery store?

  • B: Yes! It’s the grocery store.

eetalil 3
Activity 3: Create Your Own Conversations

(15–20 minutes)

Patz’on ut sumeheb’ li patz’om chirix jun tenamit nakanaw. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an.

New Vocabulary

movie theater

cine

police station

estacion de policia

Example

  • A: Is there a movie theater in Curitiba?

  • B: Yes, there is a movie theater.

  • A: Where is the movie theater?

  • B: It’s next to the police station.

Evaluate

(5–10 minutes)

Tz’il rix li ak xab’aanu re xtz’aqob’resinkileb’ ru li ajom ut lix yalb’al aaq’e chiroksinkil li Ingles wulaj wulaj.

Evaluate Your Progress

I can:

  • Ask about different locations.

    Patz’ok chirixeb’ li na’ajej.

    xnaq’ uhej, xnaq’ uhej sa b’ayaq xch’ool, xnaq’ uhej sa sa xch’ool
  • Talk about where places are.

    Aatinak chirix b’ar wankeb’ li na’ajej.

    xnaq’ uhej, xnaq’ uhej sa b’ayaq xch’ool, xnaq’ uhej sa sa xch’ool

Evaluate Your Efforts

Tz’il rix lix yalb’al aaq’e sa’:

  1. Xtzolb’al li na’leb’ re tzolok.

  2. Xtzolb’al sa’ aach’ool eb’ li aatin.

  3. Xyalb’al roksinkileb’ li eetalil.

  4. Roksinkil li Ingles wulaj wulaj.

K’e jun li meta. K’oxla roksinkileb’ li na’leb’ sa’ Li naru nab’aanuman re tzolok li wankeb’ sa’ li “Tusleb’aal re xtz’ilb’al rix laa tzolb’al.”

Wotz laa meta rik’in jun laa wochb’een.

Act in Faith to Practice English Daily

“Li Dios xk’ehom chaq qachaab’il maatan chiqajunjunqal. … Tento sa’ qab’een chiqajunqal xsik’b’aleb’ ut xnimob’resinkileb’ li maatan naxk’e li Dios qe. Chijultiko’q qe naq chiqajunilo yiib’anb’ilo jo’ xjalam-uuch li Dios, chixjunileb’ li kristiaan ninqeb’ xwankil. Chixjunileb’ aajeleb’ ru chiru li Dios ut chiruheb’ li ras riitz’in” (Marvin J. Ashton, “Hay muchos dones,” Liahona, enero 1987, 19).