“Yezu Kilisto: Ditekemena ne Mulayi wa Pasaka,” Liahona, Ngondu Muinayi. 2025.
Mukenji wa ku Ngondu wa Liahona, Ngondu Muinayi 2025
Yezu Kilisto: Ditekemena ne Mulayi wa Pasaka
Kupitshila ku ditekemena ne mulayi wa Pasaka, Yezu Kilisto udi ukumbaja majinga a mioyo yetu ne mandamuna ku konku ya anyima yetu.
Bimfuanyi bia kudi Michael Dunford
Suaku ukeba muaba ne tshikondu bia ditalala mudi nyuma usanganyibua pawudi ubala mukenji ewu.
Misangu yonsu, buloba buetu budi ne mitoyi, bunyunguluka ne didisua ne diambu. Kadi patudi bikala bakanguka, bajalama, ne tudiumvuila lusa tuetu nkayetu ne Nzambi, ditekema ne milayi bia Pasaka mu Yezu Kilisto bidi bilelela. Mu bikondu bu ebi tudi tulomba:
“Mushindu kayi undi mua kumona bidimba bia dîku dianyi, balunda banyi tshiakabidi?”
“Mu buloba bua malunda a matuku makesa ‘ndi musungula’ bulunda, kueyi kungapeta ne kumvua ditalala, ditekemena, ne kuikala mu bobumua ne Nzambi (tangila Dilongesha ne Bipungidi 107:19), ne aba badi bannyunguluka, ne mema nkayanyi?”
“Kudiku muntu udi mua kunnanga —ne ewu wannanga bushuwa anyi? Malanda a bipungidi adi mua kuya kumpala ne kunenga, kabiyi bu nsabanga wa mâyi kadi ne malanda makola mapita nshinga wa lufu, disanka dilelela dia kashidi anyi?
“Muaba udi ntatu ya bungi, makenga, kansungansunga, mushindu kayi uwudi mua kudifila bua ditalala, dipetangana ne diumvua mu Yezu Kilisto ne lumu luimpa luenda lupingajilula?”
Mu tshikondu etshi tshia Pasaka, ndi ntangalaja bujadiki buanyi bua Yezu Kilisto ne milayi yenda ne ditekemena.
Mulayi wa Kuikala mu Tshipungidi ne Kipatshila
Tatu wetu wa mu Diûlu, Yezu Kilisto, muanenda munangibua ne Nyuma wa Tshijila badi pabuipi netu. Bukenka buabu bua kashidi, lusa, ne dinanga dia disungila bidi bisuikibua pamua mu kipatshila ka bufuki ne buikadianganyi buetu (tangila Alama 30:44; Mose 6:62–63).
Mu Tshipangu tshia kumpala kua diledibua tshia mu Diûlu, “mitoto ya nkesha yakimba pamua, ne bana ba balume bonsu [ne ba bakanji ] ba Nzambi bakela mbila ya disanka” (Yobu 38:7). Tudi tusungula disungula. Mpindiewu tudi tuenda mu ditabuja. Kupitshila ku dimanya dietu nkayetu, tudi tujandula buimpa bulaya bua Nzambi, butoka, disanka, ne kipatshila kalaya kudi Nzambi munkatshi mua tshikondu etshi tshia dipampakana, ditekesha moyo, ne malu makola a mubidi wa tshifuaka.
Katuena mua kuikala nkayetu mu didiabakena ditudi nadi nansha. Tudi mua kuyukila ne diûlu, kutantshisha ditabuja ne kuikala ba mu dîku ne tshisamba ne nsangilu wa Basantu, ne kulua batamba bulelela, mu didikadila, balelela, basangala mu budisuila bua disanka dia kutumikila mikenji ya Nzambi. Bupikudi—Bu-pi-kudi—mu ne kupitshila ku Yezu Kilisto budi butuala buikadianganyi ebu bua mu tshipungidi.
Ditekemena dia Moyo ne Bukenji bia Yezu Kilisto
Dituku dionsu, ditekemena dia Pasaka ne mulayi kabidi ne mabenesha ne malongesha avua Yezu Kilisto muabanya mu matuku enda a disadila mu mubidi wa tshifuaka. Mulongolodibua ku tshibangilu, Yezu Kilisto wakaledibua bu Muana Umuepela Mulela wa Nzambi (tangila Yakobu 4:5; Alama 12:33–34; Mose 5:7, 9). Wakakola mu lungenyi ne mu kulepa ne mu diakalengela kumpala kua Nzambi ne kua bantu (tangila Luka 2:52). Ukeba anu bua kuenza disua dia Tatuenda, Yezu Kilisto wakabuikidila mibi, wakondopa bilemenda, wakabisha bafua, ne kukankamika babedi ne badi balekelela.
Musangu umua, panyima pa kujila biakudia mu matuku 40, wakajadika, “Nyuma wa Nzambi udi pambidi panyi, bualu mmungele manyi bua kuambila bapele lumu luimpa; mmuntume bua kumanyisha dilekedibua kudi badibu bakuate, ne dipetulula dia lumonu kudi bafofo ne bua kupingaja budishikaminyi kudi badi batata”(Luka 4:18; tangila kabidi Yeshayi 61:1).
Tshidi bualu bua umua yonsu wa ku tuetu.
Panyima pa Didia dia Ndekelu, Yezu Kilisto wakowesha bayidi benda mâyi ku makasa (tangila Yone 13:4–8). Mu Dihungila Dikulukulu ne Dipiadipia, “Mâyi a moyo” ne “diampa dia moyo” yeya nkayenda wakateka biakudia bia tshijila. Mu mushînga wa tshijila wa biakudia bia tshijila tudi tubikila Tatu ne tuenza tshipungidi tshia kuangata pa tuetu dîna dia Yezu Kilisto, bua kumuvuluka misangu yonsu ne kulama mikenji yenda, bua ne tuikala misangu yonsu ne nyuma wenda (tangila Luka 22:19–20; 3 Nefi 18:7, 10–11).
Mu budimi bua Gesetemane, Yezu wakakenga bipita dikenga didi muntu mua kumona bua kutusungila ne kudifila buetu. Mashi akalopoka mu tusosu tonsu tua mubidi. Wakakenga ntatu eyi bua bonsu, bua ne katukengi patuakudimuna mutshima (tangila Dilongesha ne Bipungidi 18:11; 19:16).
Bamupangila ne bamufunda mu dishima, Yezu Kilisto uvua musekibua ne mututshibua, ne muvuadikibua tshifulu tshia meba ku mutu wenda wa kanemu (tangila Matayo 27:26, 29; Mâko 15:15, 17, 20, 31; Luka 22:63; Yone 19:1–2). “Mukengeshibua bua mibi yetu ku mibundambunda yenda tudi bondopibua”(Yeshaya 53:5). Uvua “mubandishibua pa mutshi mutshiamakana” bua kutukokaye kudiyi, (Tangila 3 Nefi 27: 14– 15). Nansha bua nanku, ne pa mutshi mutshiamakana, Yezu Kilisto wakabuikidila (tangila Luka 23:34). Wakalomba Yone bua kulamayi mamuenda (tangila Yone 19:26–27). Wakadiumvua mulekedibua (tangila Matayo 27:46; Mako 15:34). Mufundu awu uvua ne bua kuikala mukumbajibua, wakamba ne wakumvua nyota (tangila Yone 19:28). Pakakumbana bionsu, yeya nkayenda “wakakula moyo” (Luka 23:46; tangila kabidi Yona 10:17–18).
Yezu Kilisto mmumanya mushindu wa kutuambuluisha mu masama etu, bilemenda bietu, dilekeledibua, patudi tudisangana nkayetu, ne mu malu makola etu (tangila Alama 7:12). Ntatu ya buena eyi itu ilua ku tshipeta tshia masungula a bakuabu. Mmumanya kabidi mushindu wa kusanka netu patudi tusanka ne tusakidila, mushindu wa kudila netu padi disanka dietu dipita. Ne dinanga, udi utubikila mu dîna dienda, ku dîyi dienda, mu tshisumbu tshienda tshia mikoku. Udi ubikila bantu bonsu ba miaba yonsu. Udi utubikila bua kumona ne kumvua moyo wa tshifuaka mu lumonu lua tshiendelela. Patudi tuenda mu bululama ne tulama bipungidi bietu, mmulaya ne bintu bionsu bidi mua kuenda pamua bua disanka dietu (tangila Dilongesha ne Bipungi 90:24; Lomo 8:28).
Mu diba dienda ne mu mushindu wenda, dipinguluja kadiena dilua—anu bua muvua bintu kadi didi dilua bua mualua bintu. Mu bulelela Yezu Kilisto udi mua kutupesha budikadidi ku bupika ne bubi, ku lufu ne ku ngena, ne udi mua kutuambuluisha bua kukumbaja buikadianganyi buetu bua mu dîulu bua kulua batamba tshitudi tuelela meji, kupitshila ku ditabuja ne dikudimuna dia mutshima.
Mulayi wa Dipikula
Kupitshila ku Yezu Kilisto, lufu kalutshiena ndekelu to. Mu Pasaka tudi tumanyisha:
Ku mikenji ne bukola biumbukila kudi Tatuenda, Yezu udi ufila moyo wenda ne ûpetulula kabidi (tangila Yone 10:17). Pavua mubidi wenda mulala mu lukita, Yezu Kilisto wakasadila ne kulongolola buambi mu muaba wabafua, mu dimanyisha “dipandishibua diabu” ku mionji ya lufu (Doilongesha ne Bipungidi 138:16).
Mu dinda dia dituku disatu, wakabika ku lufu. Wakakula ne Maliya Wakamuenekela bayidi babidi mu njila wa Emmause, Bapostolo benda, ne bakuabu (tangila Matayo 28; Mako 16; Luka 24; Yone 20.)
Mu bujadiki bua dikema, wakambila bayidi benda bua bela kapamba ku dia balume dia buatu; musangu ewu kakuwula ne mishipa, tupamba katuakakoseka nansha (tangila Yone 21:6–11; Luka 5:3–7). Wakadisha bayidi ne wakasengelela Simona misangu isatu bua kudisha bana ba mikoku ne mikoku yenda. (tangila Yone 21:12–17). Wakabanda mu dîulu, mu dimanyisha ne tuetu bayidi benda ne tuetu bonsu mpindiewu tudi ne bua kutangalaja mukenji mulenga wa Pasaka ne lumu luimpa luenda ne ditunga dionsu ne tshisamba ne bantu bonsu (tangila Matayo 28:19–20; Matayo 16:15).
Yezu Kilisto udi mulami muimpa wetu wa mikoku muana wa mukoku wa Nzambi. Wakafila moyo wenda bua, ne udi ufila moyo wenda bua, mikoku yenda. Mu budimi ne ku mutshi mutshiamakana, wakangata majitu ne kuenza bupikudi buetu. Mu diba ne tshiendelela, mmutuleja mu tshilejilu mushindu “udi lufu lufila njila bua kuya ku tshiendelela.”
Ku bukola bua Bupikudi ne Dibika ku Lufu bia Kilisto, mibidi yetu ne nyuma yetu neisangishibua pamua mu mubidi wa mupimbu mu dibika. Netuikala mu butumbi, mpala ne mubidi wa mupimbu, tshidimba ku tshidimba. Nansha nsuki ya ku mutu wetu neipingajibua. Netuikala badishikamina ku malu a tshikondu etshi, masama njiwu, ne dipangila dia lungenyi. Bupikudi bua Kilisto budi mua kutubenesha bua tuetu kutamba dishilangana dia nyuma ne nyuma wa lufu. Tshia kuenza bua kukudimuna mutshima, tudi bikala balekedibua ku mibi ne kanyinganyinga ne bakumbana bua kubuela mu dinanga diuwula ne disanka dia tshiendelela. Bakezuka, batokeshibua, badikadila, tudi mua kupingana ku malanda etu a dîku a mushinga mukola ku dikala dia butumbi, dia dîulu dia Nzambi Tatu wetu ne Yezu Kilisto.
Netumona dinanga dietu tshiakabidi. Patuikala basangishibua pamua ne aba batudi bananga, netuditangila umua ne mukuabu mu luidi lua tshiendelela—ne dinanga dinena, diumvua, ne kalolu. Bupikudi bua Yezu Kilisto budi mua kutuambuluisha bua kuvuluka tshidi tshikala tshia mushinga ne kupua moyo tshidi katshiyi tshia mushinga. Kumona Mupandishi wetu ne malanda ne ditabuja dinena ne disakidila didi difila ditalala, dipepeja bujitu, dituangaja mioyo, ne diteka mêku pamua mu tshikondu ne bua tshiendelela.
Ditekemena bua bunena bua disanka
Pasaka mu Yezu Kilisto udi kabidi diunzulula madidishi a mu diûlu, ne divulangana dia bimuma bia mu budimi ne bulaba busunguluka. Pasaka mu Yezu Kilisto udi kabidi dikankamika ne didisha bakaji bakamba ne bana ba nshiya, badi ne nzala aba badi kabayi makanda, aba badi ne bowa, aba badi bikala balekidibua, anyi bakuatshibua kabayi bamanya bualu. ku disu dikola dia yonsu, Yezu Kilisto udi utubikila bua kutangila bua kuenza disadila ne dinanga ne lusa, bu mudiyi wenza.
Mu bintu bionsu bimpa, Yezu Kilisto udi upingajilula bia bungi (tangila Yone 10:10; Alama 40:20–24). Mulaya ne “buloba bûla tenta, ne kudi bia bungi ne mu tshibutshilu” (Dilongesha ne Bipungidi 104:17). Dipinguluja dienda dia bintu bionsu didi diangata kabidi ne kabujima ka lumu luimpa luenda, bukokeshi ne bukola bua buakuidi buenda, ne milulu ya tshijila ne bipungidi bisanganyibua mu Ekelezia wenda, ubikidibua mu dîna dienda, nanku Ekelezia wa Yezu Kilisto wa Bansantu ba Matuku a Ndekelu
Pasaka mu Yezu Kilisto udi wangata kabidi nzubu wa tshijila wa Mukalenga ku disemena pabuipi ne bana ba Nzambi mu miaba ya bungi, kulua ne dituala mu mioyo yetu dilongesha dia “Bapandishi pa Mukuna wa Siyona” (tangila Obadaya 1:21). Mukalenga udi ufila mushindu mukezuka, kawuyi wa buiminyi bua tuetu kufila pa buloba ebi bidi balela betu ba mushinga bakadi bafua bikala nabi dijinga ne tshidibu natshi dijinga bua tshiendelela, kadi kabayi mua kupeta bobu nkayabu.
Etsthi tshidi ditekemena, mulayi, ne bujadiki bianyi. Ndi njadika bua Nzambi Tatu wetu; Mupandishi wetu ne Musungidi, Yezu Kilisto; ne Nyuma wa Tshijila Mu dituku dionsu dia Pasaka, tupetayi ditekemena dia kashidi ne mulayi mu bulongolodi bua disanka bua bunzambi bua Nzambi, ne njila wenda wa tshipungidi wa bunzambi bua dikudimuna dia mubidi wa tshifuaka mu mubidi wa moyo wa tshiendelela. Dituishibua dia dituku dionsu bua Bupikudi bua Yezu Kilisto dipepeja majitu etu, dituambuluisha bua kukankamika bakuabu mu tunyinganyinga tuabu, ne kulekela anyima yetu bua kupeta kabujima ka disanka dienda.
Kupitshila kuditekemena ne mulayi wa Pasaka, Yezu Kilisto udi ukumbaja majinga a mioyo yetu ne mandamuna kukonku ya anyima yetu.
© 2025 kudi Intellectual Reserve, Inc. All rights reserved. Bipatula mu USA. Dianyisha mu Angele: 6/19. Dianyisha dia dikudimuna: 6/19. Dikudimuna dia Monthly Liahona Message, April 2025. Tshiluba. 19612 760