2021
Vakalougatataki Ira na Noqu Qase E Liu
Julai 2021


Domodra na Yalododonu Edaidai

Vakalougatataki Ira na Noqu Qase E Liu

Ena gauna au a ciqoma kina na noqu veivakalougatataki vakapeteriaki, e a vakasinaiti na yaloqu ena noqu lomani ira na noqu qase e liu.

iVakatakilakila
Abigahel Kinic holdidng up chart with family history information

iTaba mai vei Richard M. Romney

Au a sucu mai Cameroon, na nodra vanua na noqu qase e liu. Au sa qai biuvanua ka gole ki Varanise, me‘u vakaitikotiko kina, vuli, ka cakacaka vaka-nasi ena veivalenibula eso mai Parisi. Ena gauna oqo au sa vakaitikotiko mai Montreal, ka‘u se cakacaka tikoga vaka-nasi.

Au a vakasaqara voli mai na Lotu dina i Jisu Karisito ena vica na yabaki. Ni‘u sotavi rau na daukaulotu mai Parisi, a vakadinadinataka vei au na Yalo Tabu ni‘u sa kunea na ka au a vakasaqara tiko mai—Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Au a vakasinaiti ena marau levu ka‘u nanuma ni‘u sa tiko sara ga mai lomalagi! Au a vakadeitaka me‘u bulataka vakataucoko na kosipeli.

Au a vakavulici me‘u vakasaqarai ira na noqu qase e liu ka vakayacora na cakacaka vakalotu ena vukudra e valetabu. Ni‘u sa ciqoma na noqu veivakalougatataki vakapeteriaki, a tukuni vei au ni na yaco me‘u na dua na ivakabula ena Ulunivanua ko Saioni ka kauta mai na veivakabulai ki na noqu matavuvale. E vakasinaiti na yaloqu ena noqu lomani ira; ka‘u sega ni rawa ni na laivi ira. Me tekivu mai na gauna o ya, au sa cakacaka sara vakaukauwa ena tuva kawa.

Au sa dau kila tale tu ga ni‘u a sucu mai na dua na matavuvale vakatui e Cameroon, na matavuvale na Bamoun. Na italanoa kei na itukuni e kaya ni o ira na tamata oqo era a lako mai Asiria ka waki vata kei ira tale eso na tamata ena nodra tawa vanua voli. Era sa maroroya tiko na nodra ivola ni kawa ka vola na kedra itukutuku makawa ka vakatekivu mai na yabaki 1300. Na ivolatukutuku oqo era tiko ena valenivola ni itikotiko vakatui. Ena maliwa ni vuqa na neimami itukutuku makawa, era tukuna na italanoa kei tukaqu vakarua mai na yasai tinaqu o Fon-gouhouo, ka veiliutaki vakatui mai na 1818 ki na 1863.

Au a lesu rawa tale ki na noqu vanua, n‘iu sa dua vei ira na lewe ni matavuvale na Bamoun, ka a vakatarai vei au me‘u raica na veivola oqo. Au a sikova talega na tui, sotavi ira na vakailesilesi ni matanitu, ka vosa vei ira na vakaitutu levu me baleta na Lotu kei na nona gagadre me baleta na tuva kawa. Au vakavinavinaka kina, ka‘u vakavinavinakataka na kosipeli vakalesui mai, ni‘u sa rawa ni vakayacora na noqu itavi me‘u vakalougatataka na noqu vanua kei ira na noqu qase e liu.