“Jane Elizabeth Manning James,” Unin Kōnono ko kōn Bwebwenato in Kabun̄ in
“Jane Elizabeth Manning James”
Jane Elizabeth Manning James
Jane Elizabeth Manning (circa 1822–1908) ekar juon iaan ajri ro ļalem āliktata rekar ļotak jān ruo ripālele in African American ilo Connecticut ilo iien eo ke eiten aolep rikilmeej ilo United States rej rikōm̧akoko.1 Āinwōt juon jodikdik, liin ekar kobaļo̧k ippān Kabun̄ eo an New Canaan ilo 1841, ak 18 allōn̄ tokālik, ilo wintōr in 1842–43 eo, liin im elōn̄ uwaan baam̧le eo an rekar peptaij ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekwojarjar ilo Raan Ko Āliktata. Jane im ro jet ilo baam̧le eo an rekar tokālik ikdeelel n̄an kobaļo̧k ippān Rikwojarjar ro ilo Nauvoo, kōn menin rekar itoitak jān Connecticut n̄an New York, kar kōttōpar n̄an etal ilo jim̧ōr tim̧a ko im canal boat ko. Ijoke, rekar jab kōtļo̧k aer uwe ilo wa ko kōn kūlier, kōn menin rekar aikuj in bar etetal 800 m̧aiļ rettoļo̧k. Ilo Peoria, Illinois, rijerbal in kien ro rekar ba bwe Manning ro rekar ro remaron̄ kuli im rekar kajjitōk bwe ren leļo̧k pepa in jerbal ko n̄an kwaļo̧k ke rejjab pād ilo kōm̧akoko. Kakkure kōn oktak in kūl ekar juon men epen Jane en kar ioone n̄an jem̧ļo̧kin mour eo an.
Juon iien ilo Nauvoo, Jane ekar m̧okaj an jino juon jemjerā ippān Josep im Emma Smith. Liin ekar jokwe ippāer im jerbal ilo m̧weo m̧weer. Ilo juon iien, Emma ekar kūrtok Jane bwe en kōkajiririik e āinwōt juon ajri n̄an baam̧le eo an Smith kōn juon liāpe an priesthood.2 Jane ekar jab errā, ejjab meļeļe kōn wāween jerbal in ekāāl, ak ekar tōmak ilo kūr in jerbal in rikanaan eo an Josep. “Ikar jeļā kajeen Rikanaan eo Josep,” liin ekar kam̧ool tokālik. “Ekar juōn em̧m̧aan eo eļap an em̧m̧an Ij loe ilo laļin. … Ikar lukkuun jōke ippa bwe e ekar juon rikanaan kōnke ikar jeļā.”3
Kōn bwebwenato ko ippān Josep im ippān jinen, Lucy Mack Smith, Jane ekar ekkatak eļaplo̧k kōn Bok in Mormon im ukook eo an im ekar bōk juon jeļā kake im kar kautiej kain̄i ko an tampeļ.
Jane ekar m̧areik Isaac James, juon rieoktak rikilmeej jān New Jersey. Er, ippānļo̧k ļaddik eo nejin Jane, Sylvester, rekar em̧m̧akūt jān Nauvoo ilo 1846 n̄an jibadōkļo̧k itūrilik ippān Rikwojarjar ro. Ilo Juun in iiō eo, ļaddik eo nejin Jane im Isaac, Silas ekar ļotak. Iiō eo tokālik baam̧le eo rekar eļļā ioon jikin ko, tōprakļo̧k ilo Salt Lake Valley ilo tūrinļo̧k jem̧ļo̧kin 1847 eo. Isaac im Jane ekar wōr bar jiljino nejier ajri ro, ruo wōt iaer rekar to aer mour jān Jane. Āinwōt ippān rijibadōk ro m̧oktata n̄an Salt Lake Valley, Jane im Isaac rekar lukkuun ļap aer jerbal n̄an kōmour baam̧le eo aer. Isaac ekar jerbal in ekkal im jet iien rikattōr n̄an Brigham Young, im Jane ekar m̧ukm̧uk m̧ōttan nuknuk, kōm̧m̧an nuknuk in ekkōņak, im kar rikwaļkoļ, āinwōt an kar kōm̧m̧ane ilo Nauvoo.
Idajon̄jon̄ ko ilo mour in m̧are ekar tōlļo̧k Isaac im Jane n̄an jepel ilo 1870 eo. Tokāļik Jane ekar m̧areik juon kar rikam̧akoko im pād ippān ium̧win ruo iiō in m̧are, Frank Perkins, ak ejjab to ekar bar ijjinoe mour āinwōt juon m̧am̧a emake iaan im juon bubu. Aikuj ilo jāān im mej an ro 3 nejin ajri ekar kōm̧m̧an bwe Jane en bar ro̧o̧lļo̧k im jerbal. Ekar kōm̧m̧an im wiakake joop, ak ļaddik ro ruo nejin rekar jerbal in ekkal. Ilo 1890 eo, ālkin 20 iiō in an kar ettoļo̧k, Isaac ekar jepļaakļo̧k n̄an Salt Lake City, kōkāāl membership eo an ilo Kabun̄ in, im bar jinoe juon jemjerā ippā Jane. Ke ekar mej juon iiō tokālik, ilomej eo ekar kōm̧m̧an ilo m̧weo im̧ōn Jane.
Kōn aolepen men ko reppen ilo mour eo an, Jane ekar pād wōt ilo an pen im dim ilo tōmak eo an ilo katak ko an gospel im kautiej membership eo an ilo Kabun̄ in. Ekar leļo̧k menin jipan̄ n̄an jerbal eo an tampeļ im bōk koņaan ilo Doulul eo an Kōrā ro im Doulul in Jipan̄ Ikijāān Jāān an Jiron̄ ro.4 Jane ekar lukkuun bōk en̄jake kōn menin letok ko an Jetōb, ekoba visōn ko, ettōņak ko, kemour jān tōmak, im ekōnono kōn lo ko. “Tōmak eo aō ilo Gospel eo an Jisōs Kraist,” ekar je tokālik kōn mour eo an, “ej kajoor āinwōt rainin, jaab, ej āinwōt emaron̄ kajoorļo̧k jān kar raan eo ikar peptaij.”5
Ikōtaan 1884 im 1904 eo, Jane ekar wōr iien an kōttōparļo̧k ritōl ro an Kabun̄ in—John Taylor, Wilford Woodruff, Zina D. H. Young, im Joseph F. Smith—im kajjitōk mālim eo n̄an an bōk kwojarjar eo an tampeļ im liāp.6 Ilo iien eo, Rikwojarjar ro ilo Raan ko Āliktata rekilmeej em̧m̧aan im kōrā jim̧or rekar jab wōr aer mālim n̄an bōk koņaer ilo eiten aolepen kain̄i ko ilo tampeļ. Ilo 1888 eo, stake būreejtōn Angus M. Cannon ekar kōmālim an Jane peptaij n̄an ro nukin remej. Ritōl ro an Kabun̄ in rekar tokālik kōtļo̧k an liāp an ro remej n̄an baam̧le eo an Josep Smith āinwōt juon rikam̧akoko ilo 1894 eo, juon iien eo ejenolo̧ktata. Men̄e ekar jab bōk menin letok kwojarjar ilo tampeļ ak liāp an baam̧le ilo tōre in mour ko an, kain̄i kein rekar kōm̧m̧an ilo etan ilo 1979.8
Ekar mej ilo Eprōļ 16, 1908, ilo rūttoon 95 iiō, ekar juon Rikwojarjar ilo Raan ko Āliktata etiljek. Jikin Deseret News eo ekar kwaļo̧k, “Jet armej rekar ļap aer jeļā kajjier kōn aer tōmak im tiljek jān kar Jane Manning James, im men̄e kōn mour in ettā ekar bwini ro m̧ōttan im ro ejeļā kajjier jān bukwi ko.”9