’Āmuira’a rahi
’A tomo mai i roto i te ’āua a te Atua
’Āmuira’a rahi nō ’Ēperēra 2022


’A tomo mai i roto i te ’āua o te Atua.

I roto i te ’āua a te Atua, e ’ite tātou i te mau ’atu’atura’a māite ’e te ha’apa’o maita’i a te Tīa’i Mamoe maita’i ’e e ha’amaita’ihia tātou ’ia fāri’i i tōna here fa’aora.

’Ei nā metua ’āpī, ’ua ha’api’i mai te taea’e ’e te tuahine Samad i te ’evanelia a Iesu Mesia i roto i tō rāua fare iti ha’iha’i e piti piha i Semarang, te fenua Inidonesia.1 Ma te parahi ha’ati i te hō’ē ’aira’a mā’a iti ’e te hō’ē mōrī titi’ahia e au ra ’ua rahi a’e i te naonao i te māramarama o te mōrī, tē ha’api’i ra nā misiōnare ’āpī e piti ia rāua i te parau mau mure ’ore. Nā roto i te pure tāmau ’e te arata’ira’a a te Vārua Maita’i, ’ua tae mai te ti’aturira’a i te mea i ha’api’ihia ia rāua ’e ’ua mā’iti ’ia bāpetizohia ’e ’ia riro mai ’ei melo nō Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei. Mai te reira taime, ’ua riro teie fa’aotira’a ’e tō rāua huru orara’a ’ei ha’amaita’ira’a nō te taea’e ’e te tuahine Samad ’e tō rāua ’utuāfare i roto i te raura’a o te huru o tō rāua orara’a.2

Tei rotopū rāua i te mau pionie feiā mo’a mātāmua i Inidonesia. I muri mai ’ua fāri’i rāua i te mau ’ōro’a nō te hiero, ’e ’ua tāvini te taea’e Samad ’ei peresideni ’āma’a i muri iho ’ei peresideni mata’eina’a, ma te fa’ahorora’a i te pere’o’o nā roto i te pū ’oire nō Java nō te rave fa’aoti i tāna mau hōpoi’a. I roto i nā ’ahuru matahiti hope’a, ’ua tāvini ’oia ’ei patereareha mātāmua nō te tītī Surakarta i Inidonesia.

Hōho’a
Elder Funk ’e te tuahine ’e te taea’e Samad

’Ei hō’ē o te mau misiōnare i roto i teie ’utuāfare ha’eha’a tei ’ī i te fa’aro’o ’a 49 matahiti i teienei, ’ua riro vau ’ei ’ite i roto ia rāua i te mea tā te ari’i Beniamina i ha’api’i i roto i te Buka a Moromona : « ’Ua hina’aro ho’i au ’ia ha’amana’o ato’a ’outou i te maita’i ’e te ’oa’oa o te ta’ata e ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua. Inaha ho’i, e ha’amaita’ihia rātou i te mau mea ato’a, ’o te tino nei ’e ’o te vārua ato’a ho’i ».3 E nīni’i mai te mau ha’amaita’ira’a i roto i te orara’a o te feiā e pe’e i te hi’ora’a ’e te mau ha’api’ira’a a Iesu Mesia, te feiā tei mā’iti ’ia tai’ohia rātou i roto i tāna mau pipi, ’ua rahi atu ā ïa rātou, te ’oa’oa, ’e te mure ’ore.4

Te ’āua a te Atua

Te tītaura’a a Alama i te fafaura’a nō te bapetizora’a i te feiā tei ha’aputuputu mai i te hiti pape ra nō Moromona, e ha’amata ïa i teie parau : « Nō te mea ’ua hina’aro ’outou ’ia ō i (roto) te ’āua o te Atua ».5

Hōho’a
Flock of sheep in the country side standing next to a rock fence.

Te ’āua ’aore rā te ’āua māmoe e vāhi ’ā’ano maita’i, pinepiene i te patuhia i te mau ’ōfa’i, i reira te mau māmoe e paruruhia ai i te ru’i. Hō’ē ana’e ’ōpani tomora’a tō te ’āua. I te hope’a o te mahana, e pi’i te tīa’i i te mau māmoe. ’Ua ’ite te mau māmoe i tōna reo, ’e nā te ’ōpani rātou e tomo mai ai i roto i te pārurura’a o te ’āua.

E tītauhia i te mau ta’ata o Alama ’ia ’ite ē, e ti’a te mau tīa’i māmoe i te ’ūputa oaoa o te ’āua, ’ia tai’ohia6 te mau māmoe ’a tomo mai ai rātou i roto ’e ’ia rapa’auhia te mau pēpē, ’ia hi’ohia te mau māuiui ’e ’ia aupuru-hō’ē-hō’ē-hia. Tei te huru te parurura’a ’e te ora maita’i o te māmoe i tō rātou hina’aro mau ’ia tomo mai i roto i te ’āua ’e ’ia fa’aea mai i roto i te ’āua.

I rotopū ia tātou tē vai nei paha te tahi ’o tē mana’o nei tei te hiti roa rātou i te nana, tē mana’o nei paha rātou ē ’aita rātou e hina’arohia ’aore rē mea faufa’a ’ore rātou ’aore rā e ’ere roa rātou nō te ’āua. ’E, i roto i te ’āua māmoe, i roto i te ’āua a te Atua, e riro tātou i te tahi taime i te tāta’ahi atu i ni’a i te tahi ’e te tahi ’e e tītauhia ia tātou ’ia tātarahapa ’aore rā ’ia fa’a’ore atu i te hara.

Terā rā, te tīa’i māmoe maita’i7—tō tātou tīa’i māmoe mau—e maita’i noa ho’i ’oia. I roto i te ’āua o te Atua, e ’ite tātou i tōna huru ha’apa’o maita’i, te ha’apa’o tāmau ’e ’ua ha’amaita’ihia tātou ’ia ’ite tātou i tōna here fa’aora. ’Ua parau ’oia ē, « E inaha, ’ua ha’amau vau ia ’oe i ni’a i tā’u ’apu rima ; ’e tē vai noa mai ra tō mau patu i mua iā’u nei ».8 ’Ua ha’amau tō tātou Fa’aora ia tātou i roto i tōna ’apu rima i tā tātou mau hara, te mau māuiui, te mau fa’aoto’otora’a,9 ’e te mau mea ato’a tei ’ore e tāno i roto i te orara’a.10 E poupou hia i te feiā ato’a tē fari’i i te mau ha’amaita’ira’a, mai te mea ē « e hina’aro mau tō rātou ’e ’ia haere mai »11 ’e ’ia ma’iti nō te tomo mai i roto i te ’āua. Tē hōro’a nō te mā’itira’a, e ’ere noa te ti’amāra’a nō te mā’iti ; ’o te ma’itira’a ïa i te mea ’āfaro. E te mau patu o te ’āua e ’ere ïa nō te fa’ahepo, terā rā e piha’ara’a te reira nō te fa’aora ra’a pae vārua.

’Ua ha’api’i mai ’o Iesu ē, tē vai nei « ’ia hō’ē nana, e hō’ē ho’i tīa’i ».12 ’Ua parau ’oia :

« ’O tei tomo mai nā roto i te ’ūputa, ’o ’oia ïa te tīa’i i te mau māmoe […]

« ’E e fa’aro’o mai te māmoe i tōna reo […]

« E pe’e mai rātou iāna : ’ua ’ite ho’i rātou i tōna reo ».13

’Ua ha’apāpū ’o Iesu ē, « ’O vau te ’ūputa ; ’o tē nā ’ō nei mai iā’u nei i te tomo ra, e ora ïa »,14 e ha’api’ira’a pāpū ē, hō’ē ana’e ’ē’a i roto i te ’āua o te Atua, ’e hō’ē ato’a ’ē’a nō te ora. E nā roto ana’e te reira ia Iesu Mesia.15

E fari’i te feiā ato’a i roto i te ’āua o te Atua ra i te mau ha’amaita’ira’a

’Ua ha’api’i tātou e nāhea ’ia haere mai i roto i te ’āua nā roto i te parau a te Atua, ’o te ha’api’ira’a tumu ho’i te reira tei ha’api’ihia mai e Iesu Mesia ’e tāna ato’a ra mau peropheta.16 ’Ia pe’e ana’e tātou i te ha’api’ira’a a te Mesia ma te tomo ato’a atu i roto i te ’āua nā roto i te fa’aro’o ia Iesu Mesia, te tātarahapara’a, te bāpetizora’a ’e te ha’apāpūra’a, ’e te tāmau-māite-ra’a,17 ’ua ’euhe mai ’o Alama e maha a’e ha’amaita’ira’a. E riro ’outou i te (1) « fa’aorahia e te Atua », (2) « i te ’āmuihia i roto i te ti’a-fa’ahou-ra’a mātamua », (3) « i te fāri’ira’a i te ora mure ’ore », ’e(4) nā te Fatu « e nīni’i rahi atu ā i tōna Vārua i ni’a ia ’outou ».18

I muri mai i te ha’api’ira’a a Alama i ni’a i te mau ha’amaita’ira’a, ’ua poupou te nūna’a ma te ’oa’oa. Teie i muri nei nō te aha :

’A tahi : Te fa’aorara’a, ’o te ’aufaura’a ïa i te tārahu ’aore rā i te tahi fa’ahepora’a ’aore rā te fa’aorara’a mai roto mai i te fifi ’e te māuiui.19 ’Aita e fāito nō tō tātou ha’ara’a e nehenehe e tāmā ia tātou i tā tātou mau hara tei ravehia e tātou ’aore rā te tā’āto’ara’a o te mau pēpē tei māuiuihia e tātou mai te mea ’aita te tāra’ehara o Iesu Mesia. ’O ’oia tō tātou Fa’aora.20

’A piti : Maoti te ti’afa’ahoura’a o te Mesia, e ti’afa’ahou mai te mau ta’ata ato’a.21 ’Ia vaiiho mai tō tātou vārua i tō tātou tino tāhuti nei, e hi’o ātea ho’i tātou ’e ahea e nehenehe ai ia tātou e tāuahi ’e e hōho’i tei herehia e tātou nā roto i te tahi tino tei ti’a-fa’ahou. ’E e hi’o ātea tātou ma te hina’aro mau ’e ’ia ō ato’a tātou i roto i te feiā o te ti’afa’ahoura’a mātamua.

’A toru : Te ora mure ’ore, ’o te orara’a ïa i pīha’i iho i te Atua mai iāna e ora nei. ’O teie « te hōro’a teitei roa a’e i te mau hōro’a ato’a a te Atua »22 ’e he hōpoi mai te reira i te ’oa’oa rahi.23 ’O te mea ïa tei hōro’a mai i te tīa’ira’a ’e te fā i tō tātou nei orara’a.

’A maha : Te tau’a o te hō’ē melo nō te Atuara’a, ’oia ho’i te Vārua Maita’i, e hōro’a mai ’oia e rave rau mau arata’ira’a ’e te hau i roto i teie nei orara’a tahuti nei.24

’A hi’o ana’e i te tahi mau tumu nō te ’oa’oa-’ore-ra’a : nā te hara e fa’atupu i te ahoaho,25 te rumaruma te mana’o ’e te mo’emo’era’a mai roto mai i te pohera’a i tei herehia e tātou, ’e te mata’ura’a i te mea ’ite-’ore-hia e aha tē tupu mai ’ia pohe ana’e tātou. Terā rā, ’ia tomo noa atu tātou i roto i te ’āua o te Atua ra ma te ha’apa’o i tā tātou mau fafaura’a iāna ra, e noa’a mai ia tātou i te hau i te ’itera’a ’e te ti’aturira’a e nā te Mesia e fa’aora mai ia tātou i tā tātou mau hara, ’e te ta’a-’ē-ra’a tō tātou tino ’e te vārua e hope vitiviti ïa , ’e e ora tātou ē a muri noa atu i te Atua ra i roto i te tahi huru hanahana.

Ti’aturi i te Mesia e ’a ha’a nā roto i te fa’aro’o

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, ’ua ī te mau pāpa’ira’a mo’a i te mau hi’ora’a o te mana ari’i o te Fa’aora ’e tōna here fāito-’ore, tōna aroha e tōna tura. I tōna aupurura’a i ni’a i te fenua nei, ’ua tupu tāna mau ha’amaita’ira’a fa’aora i te feiā tei ti’aturi iāna ’e tei fa’a’ohipa nā roto i te fa’aro’o. ’Ei hi’ora’a, te ta’ata ma’i i te apo’o pape hopu nō Beteseda tei haere, nā roto i te fa’aro’o, e ’ua ha’apa’o ’oia i te fa’auera’a a te Fa’aora ’e ’ia « ti’a, ia rave ’oia i tōna ro’i ’e ’ia haere. »26 Te feiā tei ma’ihia ’aore rā tei ’oto e rave rau huru i te fenua nō Bounetifula ’ua fa’aorahia i tō rātou « tāhō’ēra’a » ’e tō rātou « haerera’a i mua. »27

Hō’ē ā huru, nō te fāri’i i te mau ha’amaita’ira’a fa’ahiahia tei fafauhia i te feiā ’o tei tomo mai i roto i te ’āua o te Atua e tītauhia ia tātou i te—mā’iti ’ia haere noa mai. ’Ua ha’api’i Alama tamaiti, « ’E tē parau atu nei au ia ’outou na, te pi’i noa mai nei te tīa’i māmoe maita’i ra ia ’outou na ; ’e ’ia fa’aro’o ’outou i tōna reo, nāna e fa’aō mai ia ’outou i roto i tāna nana. »28

Tau matahiti i teienei ’ua pohe te tahi hoa rahi tō’u i te ma’i māriri ’aita’ata. Te pāpa’ira’a mai tāna vahine, Sharon, ’ua fa’a’ite mai ’oia i te mau hi’opo’ara’a ’e ’ua parau ’oia ē, « ’Ua ma’iti māua i te fa’aro’o. Fa’aro’o i roto i tō tātou Fa’aora, ’o Iesu Mesia. Fa’aro’o i roto i te fa’anahora’a a tō tātou Metua i te ra’i, ’e fa’aro’o ē ’ua ’ite ’Oia i tō tātou hina’aro ’e ’ia fa’a’ohipa i Tāna fafaura’a ».29

’Ua fārerei au e rave rahi melo feiā mo’a mai ia Sharon ra te huru, ’o tei fāri’i i te hau i te maura’a i roto i te ’āua o te Atua, ’ia ’ore ’ia fa’ahemahia, ’ia tupu te ta’a-’ē-ra’a, ’aore rā te ’enemi ’ia haere mai.30 ’Ua mā’iti rātou ’ia fa’aro’o ia Iesu Mesia ’e te pe’era’a i tāna peropheta. ’Ua ha’api’i mai tō tātou peropheta here ē, peresideni Russell M. Nelson, « Te mau mea maita’i ato’a i roto i te orara’a—te mau ha’amaita’ira’a ato’a e faufa’a mure ’ore ïa —e ha’amata te reira nā roto i te fa’aro’o. »31

’A tomo roa mai i roto i te ’āua o te Atua

’Ua haere mai tō’u metua tāne hinatini, ’o james sawyer Holman, i Utaha i te matahiti 1847, e ’ere rā i te taime i tae mai ai ’o Brigham Young i te ’ava’e Tiurai. Nō muri ri’i mai ’oia i te taera’a mai, ’e, ’ia au i te mau ’otaro parau a te ’utuāfare, ’o ’oia te ti’a tei hōpoi mai i te mau māmoe. ’Aita ’oia i tae mai i Roto Miti hou te ’ava’e ’Ātopa, terā rā, ’ua tae ihoa ’oia ’e te mau māmoe.32

’Ei hiora’a, tē vai nei i roto ia tātou e vai noa nei ā i ni’a i te fenua pāpū. ’Aita te tā’āto’ara’a i tāpa’e i roto i te pupu mātamua. E tō’u mau hoa here ē, ’a tāmau ā i tō tātou tere—’e ’a tauturu atu ia vetahi ’ē—’ia tae mai rātou ma te pāpū i roto i te ’āua o te Atua. Te ha’amaita’ira’a o te ’evanelia a Iesu Mesia, ’aore tōna e fāito nō te mea e mea mure ’ore te reira.

Tē pōpou nei au i te rirora’a mai ’ei melo nō te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a nei. Tē fa’a’ite pāpū nei au nō te aroha ’e te here tāmau o tō tātou Metua i te ao ra ’e tō tātou Tāra’ehara, ia Iesu Mesia, ’e te hau tei hōro’ahia mai e rāua—te hau i roto ’e te mau ha’amaita’ira’a ’itehia i roto i te ’āua o te Atua. I te i’oa o Iesu Mesia ra, āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Mai te mau Inidonisia te au i tōna u’i, hō’ē noa i’oa tō te taea’e ra ’o Samad tane. Tāna vahine, ’o Sri Katoningsih, e tā rāua nā tamari’i, ’ua fa’a’ohipa i te i’oa Samad ’ei pa’era’a nō rātou.

  2. ’Ua fa’aite mai te taea’e ’e te tuahine Samad i teie taime ’ua ra’ehia e 44 tino nō tō rāua ’ōpu feti’i tei riro mai ’ei melo i roto i te ’Ēkālesia. E rave rahi ’o rātou tei fāri’i popou mai i te mau ha’amaita’ira’a o te ’evanelia nō tō rātou fa’a’itera’a i te hi’ora’a maita’i ’e te tāvinira’a pāpū.

  3. Mosia 2:41.

  4. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 59:23.

  5. Mosia 18:8.

  6. Hi’o Moroni 6:4.

  7. Hi’o Ioane 10:14 ; hi’o ato’a Gerrit W. Gong, « Te tīa’i māmoe maita’i, te Ārenio a te Atua », Liahona, Mē 2019, 97–101.

  8. Isaia 49:16.

  9. Hi’o Alama 7:11–13.

  10. Hi’o Dale G. Renlund, « ’Ohipa tano ’ore e fa’atupu i te riri », Liahona, Mē 2021, 41–44.

  11. Mosia 18:8.

  12. Ioane 10:16.

  13. Ioane 10:2–4.

  14. Ioane 10:9.

  15. Hi’o 2 Nephi 31:21 ; Helamana 5:9.

  16. Hi’o Henry B. Eyring, « Le pouvoir d’enseigner la doctrine », Liahona, Tiurai 1999. ’Ia ’imi ana’e tātou nō te tomo i roto i te Mesia ra, e haere mai tātou ’ia au i te mau parau a te Mesia, « tē vai ra ho’i hō’ē Atua, e hō’ē Tīa’i i ni’a i te ao ato’a nei » (hi’o 1 Nephi 13:40-41).

  17. Te ha’api’ira’a tumu a te Mesia, parau ’ohiehia, e mea ti’a i te nūna’a ato’a i te mau vāhi ato’a ’e ’ia fa’atupu i te fa’aro’o i roto ia Iesu Mesia ra ’e tōna tāra’ehara, ’e ’ia tātarahapa, ’ia bāpetizohia, ’e ’ia fāri’i i te hōro’a nō te Vārua Maita’i ’e ’ia fa’aitoito ē tae noa atu i te hope’a, ’aore rā, mai tā te Fa’aora i ha’api’i mai i roto 3 Nephi 11:38, « e ’ore ’outou e ō i te bāsileia o te Atua ra ».

  18. Mosia 18:9, 10.

  19. Hi’o Merriam Webster.com Dictionary, « fa’aora » ; hi’o ato’a D. Todd Christofferson, « Fa’aorara’a », Liahona, Mē 2013, 109.

  20. Hi’o Alama 11:40.

  21. Hi’o 2 Nephi 2:8 ; 9:12.

  22. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 14:7.

  23. Hi’o 2 Nephi 9:18.

  24. Hi’o 1 Nephi 4:6 ; Moroni 8:26.

  25. Hi’o Mosia 3:24–25 ; Alama 41:10.

  26. Ioane 5:8.

  27. 3 Nephi 17:9.

  28. Alama 5:60. I roto ’ia Mose 7:53, ’Ua parau ato’a te Mesia ē, « ’O tē haere mai i roto nā te ’ūputa ’e ’o te pai’uma mai i ni’a i piha’i iho iā’u e ’ore roa ïa e ma’iri ».

  29. Sharon Jones, « Diagnosis, » wechoosefaith.blogspot.com, 18 nō Māti 2012.

  30. I roto i ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia tē ’iritihia nei « ’Ia fa’aoroma’i e tae roa atu i te hope’a » mai teie te huru : « ’Ia mau pāpū i te mau fa’auera’a ato’a a te Atua ’e ’ia pāpū i te mau oro’a ’e te ta’atira’a mure ’ore o te hiero noa atu te fa’ahemara’a, te ta’a ē ra’a ’e te ’enemi i roto i te roa ra’a o te orara’a » ([2019], 73). Nā te reira e fa’a’ite ia tātou ē, e fa’aū ’ite tātou i te fa’ahemara’a, te ta’a-ē-ra’a ’e te ’enemi i te roara’a o te orara’a.

  31. Russell M. Nelson, « ’Ua ti’afa’ahou te Mesia ; e fa’anu’u te fa’aro’o iāna ra i te mau mou’a ; Liahona, Mē 2021, 102.

  32. Hi’o te mau ’ā’amu poto nō James Sawyer Holman ’e Naomi Roxina LeBaron Holman pāpa’ihia e tā rāua mo’otua tamahine Grace H. Sainsbury in the possession of the speaker (Charles C. Rich diary, Sept. 28, 1847, Church History Library, Salt Lake City; Journal History of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, June 21, 1847, 49, Church History Library). E tāpena ’o Holman i roto i te pupu Charles C. Rich i te matahiti 1847.