Ibayaw ang Imo Ulo kag Magkasadya
Samtang ginaatubang naton ang mga kabudlayan sa paagi sang Ginuo, kabay pa nga ibayaw naton ang aton mga ulo kag magkasadya kita.
Sang 1981, ang akon amay, duha ka suod nga mga abyan, kag ako naglakat sa Alaska. Mahugpa pa kami kontani sa isa ka mamingaw nga lawa kag mataklad sa matahum nga bukid. Agud buhinan ang kabug-aton nga kinahanglan nga bitbiton sang kada isa, ginpasulod namon ang amon mga gamit sa mga karton, gintabunan sang mga almohada, gintapikan sang dako nga mga streamer nga dekolor, kag ginhaboy pa-gwa sa bintana sang amon gamay nga eroplano sa amon gintuyo nga destinasyon.
Sa pag-abot namon, amon ginpangita nga ginpangita, pero sa amon pagkadismaya, wala kami sang nakita nga bisan isa ka karton. Sa ulihi, nakita namon ang isa. Ang unod niya amo ang isa ka gamay nga kalan, isa ka trapal, mga dulse, kag pila lang ka putos sang mga panakot para sa noodles kag karne—pero wala sing karne. Wala gid kami sang paagi nga makakontak kay bisan sin-o, kag may isa pa ka semana antes kami pagsugaton.
Natun-an ko ang duha ka importante nga mga leksyon halin sa sini nga eksperiyensya: Una, indi pag-ihaboy ang inyo pagkaon pa-gwa sa bintana. Ika-duha, kon kaisa, kinahanglan naton nga atubangon ang mga kabudlayan.
Sa masami, ang una nga reaksyon naton sa mga kabudlayan amo ang “Ngaa ako?” Pero, ang pagpamangkot kon ngaa, indi gid makapadula sang kabudlayan. Ginapangayo sang Ginuo nga aton lampuwasan ang mga panghangkat, kag nagpakita man siya nga ang tanan sini makahatag sa aton sang eksperiyensya, kag mangin para sa aton kaayuhan.1
Kon kaisa ang Ginuo nagapangabay sa aton nga himuon ang isa ka mabudlay nga butang, kag kon kaisa nagahalin ang aton mga pagtilaw sa aton kahilwayan sa pagpili ukon sa iya sang mga iban. Naagyan ni Nefi ining duha ka sitwasyon. Sang ginhagad ni Lehi ang iya mga anak nga lalaki nga magbalik agud kuhaon ang mga lamina halin kay Laban, nagsiling sia, “Tan-awa ang mga utod mo nagakulomuron, nga nagasiling nga isa ka mabudlay nga butang ang akon ginapangayo sa ila; apang yari karon wala ako magpangayo sini sa ila, kundi isa ini ka kasuguan sang Ginuo.”2 Sa isa pa ka higayon, ang mga utod ni Nefi naggamit sang ila kahilwayan sa pagpili para buhinan ang iya: “Ila ako ginpadapatan sang ila mga kamot, kay yari karon, tuman ang ila kaakig, kag ila ako gingapos sang mga lubid, kay nagtinguha sila sa pag-utas sang akon kabuhi.”3
Si Joseph Smith nag-atubang sang isa ka kabudlayan sa Liberty Jail. Sang wala gid sang kaumpawan nga paabuton, kag sa iya pagkawala’y paglaum, nagsinggit siya, “O Dios, diin ikaw?”4 Segurado ako nga may pila sa aton nga nakabatyag sang pareho kay Joseph.
Kita tanan nagaatubang sang mga kabudlayan: ang kamatayon sang isa sa mga pinalangga naton, pagbulagay sang mag-asawa, isa ka bata nga nagtalang, mga balatian, mga pagtilaw sa aton pagtuo, pagkadula sang obra, ukon bisan ano pa man nga kabudlayan.
Nagbag-o ako sing wala’y katapusan sang akon mabatian ining mga tinaga halin kay Elder Neal A. Maxwell sang Korum sang Dose, nga ginhambal samtang nagapangabudlay siya sa lukemia. Ginhambal niya: “Nagbinag-binag ako sing madalom kag ini nga nagapasanag kag nagapaumpaw nga mga tinaga ang nag-abot sa akon pamemsaron: ‘Ginhatagan ko ikaw sang lukemia agud makatudlo ka sa akon mga tawo sing may pagpamatuod.’” Nagpadayon sia sa pag-eksplikar kon paano sia ginbugayan sini nga eksperiyensya sang “panan-awon parte sa dalagko nga mga kamatuoran sang wala’y katapusan. . . . Ining pag-intyendi sang wala’y katapusan makabulig sa aton nga magpadayon, bisan grabe gid ang kabudlay sini.”5
Agud mabuligan kita nga mag-uswag kag maglampuwas sa aton mga panahon sang pagpangabudlay nga may amo sina nga pag-intyendi sang wala’y katapusan, ginapanugyan ko ang duha ka butang. Kinahanglan naton nga atubangon ang mga kabudlayan, una, paagi sa pagpatawad sa mga iban kag, ika-duha, paagi sa paghalad sang aton mga kaugalingon sa aton Amay nga Langitnon.
Ang pagpatawad sa mga tawo nga ahyan nagpabudlay sa aton kag ang pagpaubos “sang [aton] mga kaugalingon sa kabubut-on sang Dios”6 mahimo nga mangin mabudlay kaayo. Masakitan gid kita sing tuman kon ginpabudlayan kita sang isa sa mga pamilya naton, maayo nga abyan, ukon bisan sang aton mga kaugalingon.
Bilang isa ka bag-o nga bishop, nakatuon ako parte sa pagpatawad sang ginpaambit ini nga istorya sang akon pangulo sang stake, si Bruce M. Cook. Gin-paathag niya:
“Sa mga hingapusan sang tuig 1970, ako kag pila sa mga kaupod ko nagsugod sang isa ka negosyo. Bisan wala kami sang ginhimo nga ilegal, tungod sa indi maayo nga mga desisyon kag tungod pa gid sa mabudlay nga panahon sa ekonomiya, nagresulta ini sa amon kapaslawan.
“Ang iban sa mga investor namon nagpasaka sang kaso sa korte agud mabawi ang nadula sa ila. Ang abogado nila, nataboan nga isa sa mga counselor sa bishopric sang pamilya ko. Kabudlay gid magsuporta sa tawo nga, sa banta ko, nagatinguha nga gub-on ako. Nagkaara ako sang dako nga aligutgut sa iya kag ginkabig ko siya bilang akon kaaway. Pagkatapos sang lima ka tuig sang pag-inaway sa korte, nadula ang tanan sa amon, pati ang amon balay.
“Sang 2002, nabal-an namon sang akon asawa nga islan naman ang stake presidency nga sa diin isa ako ka counselor. Samtang nagabiyahe kami para sa isa ka malip-ot lang nga bakasyon antes gid sa pag-release, namangkot siya sa akon kon sin-o ang pilion ko bilang akon duha ka counselor kon ako ang tawagon bilang bag-o nga stake president. Indi ko tani gusto mag-istorya parte sina, pero nagpadayon sia. Sa ulihi, may nagsulod nga isa ka ngalan sa akon pamensaron. Tapos ginhambal niya ang ngalan sang abogado nga ginakabig namon nga amo ang nangin kabangdanan sang amon mga kabudlayan sang nagligad nga 20 ka tuig. Samtang nagahambal sia, nagpamatuod ang Espiritu nga dapat sia ang mangin isa ka counselor. Mapatawad ko ayhan ang tawo?
“Sang gintawag ako ni Elder David E. Sorensen nga magserbisyo bilang stake president, ginhatagan niya ako sing isa ka oras nga magpili sang mga counselor. Samtang nagatulo ang akon mga luha, naghambal ako nga ginhatag na sang Dios ina nga pagpahayag. Sa paghambal ko sang ngalan sang tawo nga abi ko amo ang kaaway ko, nadula ang kaakig, aligutgut, kag dumot nga ginahuptan ko. Sa sina nga tion, natukiban ko ang paghidaet nga nagaupod sa pagpatawad paagi sa Pagpasag-uli ni Cristo.”
Sa iban nga mga pulong, ginpatawad sia sang akon stake president nga “wala’y hawid-hawid,” pareho kay Nefi sang una.7 Nakilal-an ko si President Cook kag ang iya counselor bilang duha ka maayo nga mga priesthood leader nga nagpalanggaanay. Nagpamat-od ako nga mangin pareho ako nila.
Pila ka tuig antes sining amon inagihan sa Alaska, madasig ko nga natun-an nga ang pagbasul sa iban—ang piloto nga naghaboy sang pagkaon nga sirum na—indi ang solusyon. Pero, sang maagyan namon ang pisikal nga kalapyo, kakulang sa pagkaon, balatian, kag pagtulog sa basa nga duta samtang may bagyo nga may ara lang sang isa ka trapal bilang pasilongan namon, natun-an ko nga “sa Dios, wala sang imposible.”8
Mga lamharon, ang Dios nagapangayo sang inyo mga pagpangabudly. May isa ka 14 anyos nga bataon nga babayi nga nag-entra sa liga sang basketbol. Handum niya nga maghampang sang basketbol sa high school pareho sa iya nga manang. Tapos nabal-an niya nga gintawag ang iya mga ginikanan nga magpangulo sa mission sa Guatemala.
Sa pag-abot nila, nabal-an niya nga Spanish ang ginahambal sa pila sa mga klase niya, isa ka lenggwahe nga wala pa niya nabal-an. Wala sang bisan isa ka sports team para sa mga babayi sa bilog niya nga eskwelahan. Nag-istar sia sa ika-14 nga panalgan sang isa ka building nga sa diin estrikto kaayo ang mga guardya. Kag dugang pa gid sina, indi siya pwede maggwa kon sia lang isa para sa iya seguridad.
Ginpamatian sia sang iya mga ginikanan nga nagahibi sia hasta makatulog kada gab-i sa pila ka bulan. Nasakitan gid sila sa sini. Sang ulihi, nagdesisyon sila nga papulion sia sa balay sang lola niya para mag-eskwela sa high school.
Sang nagsulod ang akon asawa sa kwarto sang anak namon para hambalan siya sang desisyon namon, nakita niya ang amon anak nga nagaluhod nga nagapangamuyo nga bukas ang Libro ni Mormon sa iya hiligdaan. Naghutik ang Espiritu sa akon asawa, “Mangin ok lang na sia,” kag naggwa ang akon asawa sa kwarto sing mahipos.
Wala na namon nabatian ang paghibi niya sa iya pagtulog. Sa iya pagkapursigido kag sa bulig sang Gino, maisug niya nga gin-atubang yadtong tatlo ka tuig.
Sa katapusan sang amon misyon, ginpamangkot ko ang akon anak kon mamisyon man sia. Nagsabat sia nga “Indi, Tay, nakaserbisyo na ako.”
Ayos lang ina sa akon ah! Pero pagkatapos sang anum ka bulan, ginpukaw ako sang Espiritu sa kagab-ihon sa sini nga hunahuna: “Gintawag ko ang imo anak nga magmisyon.”
Ini ang akon reaksyon, “Amay nga Langitnon, nakahatag na siya sang madamo.” Gulpi lang ako ginsaway sang Espiritu kag nakadangat ako sa pag-intyendi nga kinahanglan gid sang Ginuo ang iya nga pagserbisyo bilang misyonera.
Dugay-dugay nanyaga kami duha sang akon anak. Samtang nagaatubanganay kami sa lamisa, naghambal ako, “Ganzie, kabalo ka kon ngaa ari kita diri?”
Hambal niya, “Huo, Tay. Kabalo ka nga kinahanglan ko nga magmisyon. Indi ko gusto, pero malakat ako.”
Tungod ginhatag niya ang iya kabubut-on sa Amay nga Langitnon, nakaserbisyo sia sa Iya sa bug-os niya nga tagipusuon, ikasarang, panghunahuna, kag kusog. Gintudluan niya ang iya amay kon paano maghimo sang isa ka mabudlay nga butang.
Sa debosyunal sa bilog nga kalibutan ni Pangulong Russell M. Nelson para sa mga lamharon, nagpangayo sia sang mga pagpangabudlay sang mga lamharon. Si Pangulong Nelson nagsiling: “Ang ika-lima ko nga pangagda sa inyo amo nga magpangibabaw kamo; mangin pinasahi kamo sa kalibutan. … Ginakinahanglan sang Ginuo nga ang inyo hitsura, panghambal, buhat, kag pamiste kapareho sang isa ka matuodtuod nga disipulo ni Jesucristo.”9 Ayhan mabudlay ina nga butang, pero kabalo Ako nga kaya ninyo himoun ini—sing may kalipay.
Dumduma nga “ang mga tawo nagakabuhi agud sila makaangkon sing kalipay.”10 Sa tanan nga gin-atubang ni Lehi, nakakita siya sa gihapon sang kalipay. Nadumduman ninyo sang “ginapabug-atan sang kasubo”11 si Alma tungod sa mga tawo ni Ammonihah? Ginsilingan siya sang anghel, “Bulahan ikaw, Alma; gani, ibayaw ang imo ulo kag magkasadya, … kay nangin matutom ka sa pagtuman sang mga kasuguan sang Dios.”12 Natun-an ni Alma ang isa ka dako nga kamatuoran: mahimo kita nga magkasadya pirme kon ginatuman naton ang mga kasuguan. Dumduma nga sa tinion sang mga gyera kag mga pagtilaw sa panahon ni Kapitan Moroni, “wala pa gid nga mas-a sing isa ka mas malipayon nga tion sa tunga sang katawhan ni Nefi.”13 Mahimo kita kag dapat kita makakita sang kalipay samtang ginaatubang naton ang mga kabudlayan.
Nag-atubang ang Manluluwas sa mga kabudlayan: “Kag ang kalibutan … magahukom sa iya nga isa ka butang nga bale-wala; gani bunalon nila sia, kag batason niya ini; kag hampakon nila sia, kag batason niya ini. Huo, duplaan nila sia, kag batason niya ini, tungod sang iya mahigugmaon nga kaluoy kag sang iya pagkamainantuson tuhoy sa mga anak sang tawo.”14
Tungod sinang mahigugmaon nga kaluoy, gin-antus ni Jesucristo ang Pagpasag-uli. Bilang resulta, ginahambal niya ang tagsa sa aton, “Ang kalibutan magapaantos sa inyo, pero magpakaisog kamo. Gindaog ko ang kalibutan.”15 Tungod kay Cristo, madaug man naton ang kalibutan.
Samtang nagaatubang kita sa mga kabudlayan, sa paagi sang Ginuo, mahimo naton ibayaw ang aton mga ulo kag magkasadya. Sa sini nga sagrado nga oportunidad nga magpamatuod sa kalibutan, ginapahibalo ko nga buhi ang aton Manluluwas kag nagagiya Sia sa Iya nga Simbahan. Sa ngalan ni Jesucristo, amen.