Rag-o ken Naespirituan a Panagtultuloy ti Panagbiag
No ti pokus ti biagtayo ket ni Jesucristo ken ti ebangheliona, mariknatayo ti rag-o ania man ti mapaspasamak—wenno saan a mapaspasamak—iti biagtayo.
Patpatgek a kakabsatko, ita kayatko nga ilawlawag ti maysa a prinsipio a kangrunaan iti panagtultuloytayo iti naespirituan a panagbiag. Maysa daytoy a prinsipio nga agbalinto laeng a napatpateg no umadu dagiti trahedia ken makauppapay a banag.
Dagitoy dagiti ud-udina nga aldaw, isu nga awan kadatayo ti nasken a masdaaw no makitatayo a naipatungpalen ti pammadto. Adu dagiti propeta, agraman da Isaias, Pablo, Nephi, ken Mormon, nasirmatada nga umayto dagiti napeggad a panawen,1 nga iti aldawtayo addanto riribuk iti lubong,2 a dagiti tao “agayatdanto iti bukodda a bagi, … nga awan gagangay a panagayatda, … agayat iti pagraragsakan nga ad-adda ngem iti panagayat iti Dios,”3 ken adunto ti agbalin nga adipen ni Satanas a mangitandudo iti aramid ti kabusor.4 Kinapudnona, sika ken siak “makigabbo … a maibusor kadagiti agturay ditoy a lubong, [ken] maibusor iti naespirituan a kinadangkes kadagiti nangato a lugar.”5
No kumarkaro dagiti panagraranget dagiti nasion, no dangran dagiti takrot a terorista ti awan basolna, ken no agbalin a gagangay a lugar ti kinadakes iti amin a banag manipud iti negosio agingga iti gobierno, ania ti makatulong kadatayo? Ania ti makatulong iti tunggal maysa kadatayo kadagiti bukod a panagkagumaantayo ken narigat a karit ti panangbiag kadagitoy ud-udina nga aldaw?
Insuro ni propeta Lehi ti prinsipio ti naespirituan a panagtultuloy iti panagbiag. Umuna, ibilang dagiti kasasaadna: Isu ket naidadanes gapu iti panangikasabana iti kinapudno iti Jerusalem ken binilin ti Apo a mangpanaw kadagiti sanikuana ket aglibas a kadua ti pamiliana nga agturong iti langalang. Nagindeg iti maysa a tolda ket nagbiag iti taraon a makita iti dalan a mapan iti maysa a saan nga ammo a pagtungpalan, ken nakitana ti dua nga annakna, da Laman ken Lemuel, a nagalsa a maibusor kadagiti pannursuro ti Apo ken nagdarup kadagiti kakabsatda a da Nephi ken Sam.
Nalawag, nga ammo ni Lehi ti pagsusupadian, panagdanag, sakit ti ulo, saem, pannakaupay, ken panagladingit. Ngem situtured nga impakdaarna ken awanan panagkedked ti maysa a prinsipio kas impaltiing ti Apo: “Adda dagiti tao, tapno maaddaanda iti rag-o.”6 Panunotenyo! Iti amin a balikas a mabalinna nga usaren a pangiladawan iti nakaparsuaan ken panggep ti biagtayo ditoy a mortalidad, pinilina ti balikas a rag-o!
Namin-adu iti biag a saantayo kinabaelan ti mangrugi iti wagas a plinanotayo, wenno ditayo kinabaelan nga ipatungpal ti tinarigagayantayo, ken agduduma dagiti pannubok ken karit a nakaipasanguantayo. Kasla addaan ti tunggal maysa kadatayo kadagiti panawen a dumani parmekendatayo ti tuok, saem, ken upay. Ngem addatayo ditoy tapno maaddaan iti rag-o?
Wen! Umaw-aweng a wen ti sungbat! Ngem kasano a posible dayta? Ken ania ti nasken nga aramidentayo a mangawat iti dayta a rag-o nga insagana ti Nailangitan nga Ama para kadatayo?
Ni Eliza R. Snow, maikadua a sapasap a Presidente ti Relief Society, ket nangiruknoy iti maysa a makaay-ayo unay a sungbat. Gapu iti saan a nalatak a bilin iti eksterminasion iti Missouri, a naipaulog iti rugi ti narigat a panawen ti lamiis idi 1838,7 napilit isuna ken dagiti dadduma pay a Santo a pumanaw iti estado iti dayta mismo a panawen ti lamiis. Maysa a rabii, binubos ti pamilia ni Eliza dayta nga agpatnag iti bassit a kayo a kalapaw nga inusar dagiti Santo a makidagdagus. Adu dagiti naisullat kadagiti butbot ti kayo ti inikkat ken pinuoran dagiti immun-una a pagsungrod, isu nga adda dagiti abut iti kayo kas kadakkel ti pagserkan ti maysa a pusa. Nakaro unay ti lamiis, ket timmangken a nagyelo dagiti taraonda.
Dayta a rabii agarup 80 a tattao ti simrek iti dayta bassit a kalapaw, 20 kadapan a kuadrado (6.1 metro kuadrado). Kaaduanna ti nakatugaw wenno nakatakder iti agpatnag tapno agtalinaed a mapudotan. Iti ruar,binubos ti maysa a grupo ti lallaki ti agpatnag a nagummong iti lawlaw ti agung-ungor nga apuy, nga adda dagiti agkankanta kadagiti himno ken agtuntuno met dagiti dadduma kadagiti timmangkenen iti yelo a patatas. Insurat ni Eliza: “Awan ti nangngeg a reklamo—naragsak ti amin, ket no pananghusga kadagiti kalalanga, nalabit nga ipagarup dagiti ganggannaet a dakami dagiti agbambaniaga nga agsapsapul iti pagraragsakan imbes a dakami ti ragup ti tattao a pinadisi ti gobernador ti Missouri.”
Makapasiddaaw a sinanama ti padamag ni Eliza maipapan iti dayta a makabannog, makapigerger a nalamiis a rabii. Imbagana: “Naragsak unay dayta a rabii. Awan ti makapagbalin a naragsak iti laksid ti tunggal kasasaad no di laeng dagiti santo.”8
Isu dayta! Makapagbalin a naragsak dagiti santo iti baet ti tunggal kasasaad. Mariknatayo ti rag-o kabayatan ti narigat nga aldaw, narigat a lawas, wenno uray pay narigat a tawen!
Patpatgek a kakabsatko, ti rag-o a mariknatayo ket bassit ti pakainaiganna kadagiti kasasaad ti biagtayo ken ti amin a banag nga aramiden iti panangipokus iti biagtyo.
No nakapokus ti biagtayo iti plano ti Dios iti pannakaisalakan nga insuro kadatayo ni Presidente Thomas S. Monson, ken ni Jesucristo ken iti ebangheliona, ania man ti mapaspasamak—wenno saan a mapaspasamak—mariknatayo ti rag-o iti biagtayo. Umay ti rag-o manipud ken gapu Kenkuana. Isu ti pagtaudan ti amin a rag-o. Mariknatayo daytoy iti panawen ti Paskua no kantaentayo ti, “Agragsakkan itan lubong, ti arimon adtoy.”9 Ken mariknatayo daytoy iti unos ti makatawen. Para kadagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw, ni Jesucristo ti rag-o!
Isu a pumanaw dagiti misionariotayo iti pagtaenganda tapno ikasaba ti ebangheliona. Ti panggepda a tun-oyen ket saan a mangpaadu iti bilang dagiti miembro ti Simbaan. Ketdi, mangisuro ken mamuniag dagiti misionariotayo10 tapno mangisangbay iti rag-o kadagiti tao ti lubong!11
Kas met laeng iti panangidiaya ti Mangisalakan iti talna a “mangrimbaw iti amin a pannakaawat,”12 indiaya pay ti intensidad, kauneg, ken kadagupan ti rag-o a mangkarit iti nalinteg a panagrason ken pannakaawat ti tao. Kas pagarigan, kasla saan a posible a marikna ti rag-o no agsagaba ti anakmo iti saan a maagasan a sakit wenno no napukawmo ti trabahom wenno no niliputannaka ti asawam. Ngem dayta ti pudno a rag-o nga idiaya ti Mangisalakan. Manayon ti rag-ona, a mangipatpatalged kadatayo a dagiti “panagtutuokna ket apagkanito laeng”13 ken mapasanto para iti pagimbagantayo.14
Kasano, ngarud, a maalatayo dayta a rag-o? Mairugitayo babaen ti “panangkitatayo ken ni Jesus nga isu ti mangaramid ken mangileppas iti pammatitayo”15 “iti amin a panunot.”16 Makapagyamantayo para Kenkuana kadagiti kararagtayo ken babaen ti panagtungpal kadagiti katulagan nga inaramidtayo Kenkuana ken iti Nailangitan nga Amatayo. Bayat ti panagbalin ti Mangisalakantayo a napaypayso kadatayo ken no agpakaasitayo nga itedna ti rag-ona kadatayo, rumayrayto ti rag-otayo.
Nabileg ti rag-o, ken ti panangipokus iti rag-o ket mangisangbay iti bileg ti Dios iti biagtayo. Kas iti amin a banag, ni Jesucristo ti kaindaklanan a pagwadantayo, “a gapu iti rag-o a naipakita iti imatangna ket nagibtur iti krus.”17 Panunotenyo dayta! Tapno maibturanna ti kasaeman a padas a naibturan iti daga, nagpokus ti Mangisalakantayo iti rag-o!
Ken ania ti rag-o a naikabil iti sanguananna? Awan duadua a maibilang ditoy ti rag-o ti pannakadalus, pannakaagas, ken pannakapapigsatayo; ti rag-o ti panagbayad iti basbasol ti amin nga agbabawi; ti rag-o ti panangaramid a posible kadatayo a makasubli iti pagtaengan—nadalus ken maikari—a makipagnaed kadagiti Nailangitan a Nagannak ken pamiliatayo.
No ipokustayo ti rag-o nga umayto kadatayo, ken kadagiti ay-ayatentayo, ania ti maibturantayo a kasla napalalo, nasaem, nakabutbuteng, saan a nasayaat, wenno gagangay nga imposible?
Ti amatayo iti nespirituan iti saan a masinunuo a situasion ket nagpokus iti rag-o ti panangbalin a nadalus iti kamaudianan ken inanamongan ti Apo—ti rag-o ti panangbalin a nawaya manipud iti basol ken pakaibabainan—ti rag-o ti kaadda iti talna ti panunot. Ti rag-o ti nangted kenkuana iti tured a mangipudno iti asawa ken bishopna maipapan iti problema iti pornograpia ken ti masansan a panagbabaina. Ar-aramidenna itan ti amin a banag nga imbalakad ti bishopna nga aramidenna, nga agkagkagumaan iti amin a pusona tapno mapasublina ti panagtalek ti ay-ayatenna nga asawa.
Nagpokus ti maysa nga agtutubo a babai iti rag-o ti panagtalinaed a nadalus iti seks tapno mangtulong kenkuana a mangandur iti pananglais dagiti gagayyem bayat ti panangpanawna iti maysa a nalatak, makaparugso iti rikna iti seks, ngem naespirituan a napeggad, a situasion.
Maysa a lalaki a masansan a mangipababa iti reputasion ti asawana ken napungtot a mangbugkaw kadagiti annakna ket nagpokus iti rag-o ti panangbalin a maikari a maaddaan iti Espiritu Santo kas kanayon a kadkaduana. Dayta a pokus ti nangparegta kenkuana a mangikkat iti nailubongan a tao,18 a masansan unay a sinurotna, ket agaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw.
Itay nabiit imbaga kaniak ti maysa nga ipatpateg a gayyem maipapan iti nadagsen a pannubok a napasaranna iti napalabas a sangapulo a tawen. Kinunana, “Nasursurok ti agsagaba nga addaan iti rag-o. Ti panagsagabak ket pinarmek ti rag-o a naggapu ken ni Cristo.”19
Anianto ti kabaelantayo nga ibturan no agpokustayo iti rag-o a “naipakita iti sangotayo ” ?20 Ania a panagbabawi ti mabalinto a posible? Ania a pagkapsutan ti agbalinto a pagpigsaan?21 Ania a panangdusa ti agbalinto a bendision?22 Ania dagiti pannakaupay, uray pay trahedia, ti agbalinto a pagimbagantayo?23 Ken ania ti mapannubok a serbisio iti Apo ti kabaelantayo nga ited?24
No sipapasnektayo nga agpokus iti Mangisalakan ket kalpasanna surotentayo ti pagtuladanna iti panagpokus iti rag-o, nasken a liklikantayo dagita a banag a mabalin a mangsinga iti rag-otayo. Laglagipenyo ni Korihor, ti anti-Cristo? Nagsaosao iti adu nga inuulbod maipapan ti Mangisalakan, napan ni Korihor iti tunggal lugar agingga a naidatag isuna iti maysa a nangato a saserdote a nagsaludsod kenkuana iti: “Apay a balusingsingem dagiti wagas ti Apo? Apay nga isurom kadagitoy a tao nga awan ti Cristo, a mangsinga iti panagragragsakda?”25
Ania man a banag a mangsuppiat ken ni Cristo ken iti doktrinana ket mangsinga iti rag-otayo. Iraman dayta dagiti pilosopio ti tattao, nga adu unay iti online ken naisurat kadagiti blog, a maipada nga eksakto iti inaramid ni Korihor.26
No kumitatayo iti lubong ket pumilitayo kadagiti pormulana para iti ragsak,27 ditayto kaano man maammuan ti rag-o. Mabalin a mapasaran dagiti saan a nalinteg iti ania man a bilang dagiti emosion ken sensasion, ngem didanto iti kaano man mapadasan ti rag-o!28 Ti rag-o ket maysa a sagut para kadagiti napudno.29 Daytoy ti sagut a naggapu iti naigagara a panangpadas nga agbiag iti nalinteg, kas insuro ni Jesucristo.30
Sinuruannatayo no kasano ti maaddaan iti rag-o. No pilientayo ti Nailangitan nga Ama nga agbalin a Diostayo31 ken no mariknatayo ti Pannubbot ti Mangisalakan nga adda iti biagtayo, mapnotayonto iti rag-o.32 Tunggal kanito nga aywanantayo ti asawatayo ken iwanwantayo dagiti annaktayo, tunggal kanito a pakawanentayo ti maysa a tao wenno dumawat iti pammakawan, makariknatayo iti rag-o.
Inaldaw a pilientayo ti agtungpal kadagiti celestial a linteg, inaldaw nga agtungpaltayo kadagiti katulagantayo ken tulongantayo dagiti dadduma a mangaramid met iti kastoy, kukuatayonto ti rag-o.
Denggenyo dagitoy a balikas ti Salmista: “Nakitak a kanayon ti Apo iti sanguanak: gapu ta adda iti makanawanko, diakto matignay Iti imatang[na] ket pakabuklan ti rag-o.”33 No naikabil daytoy a prinsipio iti puspusotayo, tunggal maysa ken inaldaw ket makapagbalin a maysa nga aldaw ti rag-o ken ragsaktayo.34 Paneknekak iti sagrado a nagan ni Jesucristo, amen.