Διδασκαλίες των Προέδρων
Κεφαλαιο 43: «Ήταν Προφήτης του Θεού»: Σύγχρονοι του Τζόζεφ Σμιθ καταθέτουν μαρτυρία για την προφητική αποστολή του


Κεφαλαιο 43

«Ήταν Προφήτης του Θεού»: Σύγχρονοι του Τζόζεφ Σμιθ καταθέτουν μαρτυρία για την προφητική αποστολή του

«Νιώθω σαν να θέλω να φωνάζω αδιάκοπα αλληλούια, όταν συλλογίζομαι ότι γνώρισα τον Τζόζεφ Σμιθ τον Προφήτη». (Μπρίγκαμ Γιανγκ)

Από τη ζωή του Τζόζεφ Σμιθ

Στην Ναβού, οι Άγιοι συγκεντρώνονταν συχνά για να ακούσουν τον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ να τους μιλά. Επειδή στη Ναβού δεν υπήρχε κτήριο αρκετά μεγάλο ώστε να περιλάβει όλους τους Αγίους, ο Προφήτης συχνά μιλούσε σε εζωτερικούς χώρους. Πολύ συχνά μιλούσε σε ένα άλσος που βρισκόταν ακριβώς στα δυτικά του ναού, όπου μπορούσαν να συγκεντρωθούν χιλιάδες. Είχε κατασκευαστεί μια φορητή πλατφόρμα για τους ηγέτες της Εκκλησίας και τους ομιλητές και το εκκλησίασμα καθόταν στο γρασίδι ή επάνω σε κούτσουρα ή τούβλα. Ο Προφήτης μιλούσε και σε άλλα σημεία στη Ναβού, όπως ο ημιτελής ναός καθώς και σε οικίες ιδιωτών. Ένας επισκέπτης της Ναβού στις αρχές του 1843, ανέφερε ότι είδε να γίνονται συγκεντρώσεις «στο τραχύ πάτωμα του υπογείου του Ναού και στις περιπτώσεις εκείνες συχνά κήρυττε ο Προφήτης»1.

Όταν ο Προφήτης μιλούσε σε εξωτερικούς χώρους, άρχιζε συχνά τις ομιλίες του ζητώντας από τους Αγίους να προσευχηθούν, ώστε να ηρεμήσει ο αέρας ή να σταματήσει η βροχή έως ότου τελειώσει την ομιλία του. Σε μία συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στη Ναβού, στις 8 Απριλίου 1843, ο Προφήτης άρχισε μία ομιλία λέγοντας: «Έχω τρία αιτήματα προς το εκκλησίασμα: Το πρώτο είναι, όλοι όσοι έχουν πίστη να την ασκούν και να προσεύχονται στον Κύριο να ηρεμήσει τον άνεμο διότι όπως φυσά τώρα, δεν μπορώ να μιλήσω πολλή ώρα χωρίς να βλάψω σοβαρά την υγεία μου. Το άλλο είναι να έχω τις προσευχές σας για να ενδυναμώσει ο Κύριος τους πνεύμονές μου, ώστε να μπορείτε όλοι να ακούτε’ και το τρίτο είναι να προσεύχεστε ώστε να παραμείνει επάνω μου το Άγιο Πνεύμα, ώστε να μου δοθεί η δυνατότητα να διακηρύξω τα πράγματα εκείνα που είναι αληθή»2.

Οι καθορισμένες συναντήσεις του Προφήτη με τα μέλη της Εκκλησίας ήταν πολύ σημαντικές για αυτά και μερικές φορές μιλούσε σε εκκλησιάσματα που αριθμούσαν αρκετές χιλιάδες. «Ποτέ κανένας δεν κουραζόταν να ακούει τις ομιλίες του», θυμόταν ο Πάρλυ Πρατ. «Τον έχω δει να διατηρεί επί ώρες το ενδιαφέρον ενός εκκλησιάσματος που αποτελείτο από πρόθυμους και ανυπόμονους ακροατές, μέσα στο κρύο ή στον ήλιο, στη βροχή ή στον αέρα, ενώ εκείνοι γελούσαν τη μια στιγμή και θρηνούσαν την άλλη»3. Ο Άλβα Αλεξάντερ, ο οποίος ήταν νεαρό αγόρι κατά τη διάρκεια των χρόνων στη Ναβού, θυμόταν πως «καμιά διασκέδαση, κανένα παιχνίδι δεν ήταν τόσο ενδιαφέρον για μένα, όσο το να τον ακούω να μιλά»4.

Η Αμάσα Πότερ θυμόταν όταν ήταν παρούσα σε ένα όλο δύναμη κήρυγμα του Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ, ο οποίος κήρυττε σε μία μεγάλη ομάδα Αγίων της Ναβού:

«Όταν [ο Προφήτης] είχε κλείσει τριάντα περίπου λεπτά ομιλίας, σηκώθηκε δυνατός άνεμος και ξέσπασε καταιγίδα. Η σκόνη ήταν τόσο πολλή, ώστε δεν μπορούσαμε να δούμε ο ένας τον άλλο σε οποιαδήποτε απόσταση και μερικοί άρχισαν ο φεύγουν, όταν ο Τζόζεφ τους κάλεσε να σταματήσουν και να αφήσουν τις προσευχές τους να ανεβούν προς τον Παντοδύναμο Θεό, ώστε να σταματήσουν να φυσούν οι άνεμοι και η βροχή να σταματήσει να πέφτει και έτσι θα γινόταν. Σε λίγα λεπτά οι άνεμοι και η βροχή έπαψαν και τα στοιχεία της φύσης ηρέμησαν και ήταν σαν καλοκαιριάτικο πρωινό. Η καταιγίδα χωρίστηκε και κατευθύνθηκε βόρεια και νότια της πόλης, και μπορούσαμε να δούμε πέρα μακριά τα δέντρα και τους θάμνους να σείονται από τον άνεμο, ενώ στο σημείο που βρισκόμασταν εμείς ήταν ήσυχα επί μία ώρα και κατά τη διάρκεια αυτής, ακούστηκε ένα από τα σπουδαιότερα κηρύγματα που βγήκαν ποτέ από τα χείλη του Προφήτη σχετικά με το σημαντικό θέμα των νεκρών»5.

Οι Άγιοι που άκουσαν τον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ να μιλά, κατέθεσαν δυνατές και παραστατικές μαρτυρίες για την προφητική αποστολή του. Πολλοί από αυτούς κατέγραψαν τις αναμνήσεις των ομιλιών που είχαν ακούσει από αυτόν και τις εμπειρίες που είχαν με εκείνον, διότι ήθελαν να μάθουν οι γενεές που θα ακολουθούσαν, όπως και έμαθαν, ότι ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν αληθινά ένας προφήτης του Θεού.

Μαρτυρίες για τον Τζόζεφ Σμιθ

Όπως οι πρώτοι Άγιοι, μπορούμε να γνωρίζουμε ότι ο Τζόζεφ Σμιθ είναι ο προφήτης μέσω του οποίου ο Κύριος αποκατέστησε την πληρότητα του ευαγγελίου.

Μπρίγκαμ Γιανγκ, δεύτερος Πρόεδρος της Εκκλησίας: «Νιώθω σαν να θέλω να φωνάζω αδιάκοπα αλληλούια, όταν συλλογίζομαι ότι γνώρισα τον Τζόζεφ Σμιθ τον Προφήτη, τον οποίο πρόβαλε ο Κύριος και χειροτόνησε και στον οποίο έδωσε τα κλειδιά και τη δύναμη για να οικοδομήσει το βασίλειο του Θεού στη γη και να το στηρίζει. Τα κλειδιά αυτά τα έχουν εμπιστευθεί στο λαό αυτό και έχουμε τη δύναμη να εξακολουθήσουμε το έργο το οποίο ξεκίνησε ο Τζόζεφ»6.

ΙΛάιζα Σνόον, γενική πρόεδρος της Ανακουφιστικής Εταιρείας από το 1866 έως το 1887: «Στο σκοπό της αλήθειας και της δικαιοσύνης – σε όλα όσα θα ωφελούσαν τους συνανθρώπους του, η ακεραιότητά του ήταν ακλόνητη όπως οι στύλοι των Ουρανών. Ήξερε ότι ο Θεός τον είχε καλέσει στο έργο και όλες οι συνδυασμένες δυνάμεις της γης και της κόλασης απέτυχαν είτε να τον αποτρέψουν είτε να τον εκτρέψουν από το σκοπό του. Με τη βοήθεια του Θεού και των αδελφών του, έθεσε το θεμέλιο του μεγαλύτερου έργου που καθιερώθηκε από άνθρωπο – ένα έργο το οποίο επεκτείνετο όχι μόνο σε όλους τους ζώντες και σε όλες τις μελλοντικές γενεές αλλά και στους νεκρούς.

»Με θάρρος και γενναιότητα ήρθε αντιμέτωπος με τις ψευδείς παραδόσεις, τις προκαταλήψεις, τις θρησκείες, το φανατισμό και την άγνοια του κόσμου –απεδείχθη πιστός σε κάθε αρχή που αποκαλύφθηκε από τους ουρανούς– πιστός απέναντι στους αδελφούς του και πιστός στον Θεό και κατόπιν σφράγισε τη μαρτυρία του με το αίμα του»7.

Μπαθσίμπα Σμιθ, γενική πρόεδρος της Ανακουφιστικής Εταιρείας από το 1901 έως το 1910: «Ξέρω ότι ήταν αυτό το οποίο πρέσβευε ότι είναι – ένας αληθινός προφήτης του Θεού και ο Κύριος αποκατέστησε μέσω αυτού το αιώνιο ευαγγέλιο και κάθε διάταξη και προικοδότηση το οποίο θα μας οδηγήσει στο σελέστιο βασίλειο»8.

Ουίλφορντ Γούντροφ, τέταρτος Πρόεδρος της Εκκλησίας: «Αισθάνθηκα να αγαλλιάζω υπέρμετρα με όσα είδα στον αδελφό Τζόζεφ, διότι στη δημόσια και ιδιωτική ζωή του έφερε το Πνεύμα του Παντοδύναμου και εκδήλωσε ένα μεγαλείο ψυχής, το οποίο δεν είχα δει ποτέ σε κανέναν άλλο άνθρωπο»9.

Ντάνιελ ΜακΆρθουρ, ένα από τα πρώτα μέλη της Εκκλησίας, ο οποίος αργότερα οδήγησε μία από τις πρώτες ομάδες με χειράμαξες στη Σωλτ Λέηκ Σίτυ: «Η μαρτυρία μου είναι ότι υπήρξε ένας αληθινός Προφήτης του ζώντος Θεού. Και όσο περισσότερο ακούω τα λόγια του και βλέπω τα έργα του, τόσο πείθομαι ότι πράγματι είχε δει τον Θεό Πατέρα και τον Υιό Του, Ιησού Χριστό, καθώς και τους αγίους αγγέλους του Θεού. …Πάντοτε πίστευα πως αν ήξερα ποτέ κάτι σε τούτη τη γη, αυτό θα ήταν ότι υπήρξε ένας Προφήτης»10.

Αλεζάντερ ΜακΡέι, ένας από τους φυλακισμένους στη φυλακή Λίμπερτυ με τον Τζόζεφ Σμιθ: «Ήταν τόση η εμπιστοσύνη μας στον [Τζόζεφ Σμιθ] ως Προφήτη, ώστε όταν έλεγε ‘αυτό είπε ο Κύριος’, ήμασταν πεπεισμένοι ότι θα ήταν όπως το είπε. Και όσο περισσότερο εξετάζαμε όσα έλεγε, τόσο περισσότερη εμπιστοσύνη είχαμε, διότι δεν είδαμε σε καμία περίσταση να απορρίπτεται ο λόγος του»11.

Λάιμαν Λίτλφιλντ, μέλος του Στρατοπέδου της Σιών: «Όλη η ενέργεια της ψυχής του ήταν απορροφημένη από το ένδοξο έργο των τελευταίων ημερών, στο οποίο είχε κληθεί από τον Ουράνιο Διδάσκαλό του»12.

Μαίρη Άλις Κάνον Λάμπερτ, μία Αγγλίδα νεοφώτιστη η οποία μετανάστευσε στη Ναβού το 1843: «Είδα για πρώτη φορά τον Τζόζεφ Σμιθ την άνοιξη του 1843. Όταν το πλοίο με το οποίο διασχίζαμε τον ποταμό Μισισιπή πλησίασε την αποβάθρα στη Ναβού, αρκετοί αδελφοί από τα ηγετικά μέλη βρίσκονταν εκεί για να συναντήσουν την ομάδα των αγίων που είχαν φθάσει. Ανάμεσα στους αδελφούς εκείνους ήταν ο Προφήτης Τζόζεφ Σμιθ. Τον αναγνώρισα από την ώρα που το βλέμμα μου έπεσε επάνω του και εκείνη τη στιγμή έλαβα τη μαρτυρία μου ότι ήταν ένας Προφήτης του Θεού. …Δεν μου έδειξε κανείς ότι ήταν εκείνος. Τον αναγνώρισα από όλους τους άλλους άνδρες και μολονότι ήμουν παιδί (ήμουν μόνο δεκατεσσάρων), ήξερα ότι είδα έναν Προφήτη του Θεού»13.

Άνγκονς Κάνον, ένα μέλος της Εκκλησίας που έζησε στη Ναβού ως νέος και αργότερα έγινε πρόεδρος πασσάλου στη ΣωλτΛέηκ Σίτν: «Θυμάμαι ειδικά σε μία περίσταση τον αδελφό Τζόζεφ καθώς μιλούσε σε μία συγκέντρωση Αγίων, την άνοιξη του 1844. Ήταν κάτω από κάποιες μεγάλες βελανιδιές, σε μια επίπεδη κοιλάδα νότια του Ναού, κοντά στην οδό Πάρλυ. Συζητούσε επάνω στο θέμα ότι ο Θεός, ιδρύοντας την Εκκλησία Του, είχε ορίσει ότι μόνον ένας άνδρας ήταν εξουσιοδοτημένος από τον Θεό να λαμβάνει αποκαλύψεις, οι οποίες θα ήταν δεσμευτικές για την Εκκλησία. …Στην ίδια εκείνη περίσταση ήταν που άκουσα τον Προφήτη να διακηρύσσει ότι είχε λάβει τη Μελχισεδική Ιεροσύνη από τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη.

»Η εντύπωση που σχηματίστηκε στο νου μου από τα εμπνευσμένα λόγια του Τζόζεφ Σμιθ με συντρόφευε σε όλη την υπόλοιπη ζωή μου. Και όταν το σκοτάδι θα είχε διαφορετικά συσκοτίσει το νου μου, η μαρτυρία του ερχόταν ζωντανή εμπρός μου, δίνοντάς μου την απόδειξη ότι η Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών είχε ιδρυθεί και εκυβερνάτο από την εκδηλωμένη δύναμη και εξουσία του Θεού»14.

Χάνρονμ Σμιθ, αδελφός τον Προφητη και Πατριάρχης στην Εκκλησία: «Υπήρχαν προφήτες παλαιότερα, όμως ο Τζόζεφ έχει το πνεύμα και τη δύναμη όλων των προφητών»15.

Ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν ένα παράδειγμα που μπορούμε να ακολουθήσουμε για να αναπτύξουμε ένα χαρακτήρα σαν του Χριστού.

Πάρλν Πρατ, μέλος της Απαρτίας των Λώδεκα Αποστόλων από το 1835 έως το 1857: «Ο Πρόεδρος Τζόζεφ Σμιθ ήταν ψηλός και γεροδεμένος, δυνατός και ενεργητικός. Το δέρμα του ήταν ανοιχτόχρωμο, τα μαλλιά του ανοιχτόχρωμα, είχε γαλάζια μάτια, μικρή τριχοφυΐα στο πρόσωπο και μία έκφραση χαρακτηριστικά δική του. …Η όψη του ήταν πάντοτε ευγενική, ήταν γλυκομίλητος, έλαμπε από ευφυΐα και έδειχνε καθαρά μια φιλανθρωπία· ανάμεικτα με ένα βλέμμα γεμάτο ενδιαφέρον και ένα ελαφρύ χαμόγελο ή χαρούμενη διάθεση και απαλλαγμένος εντελώς από κάθε τυπικότητα ή επίπλαστη σοβαρότητα. Και υπήρχε κάτι συνδεδεμένο με το γαλήνιο και σταθερό, διεισδυτικό βλέμμα στα μάτια του, σαν να ήθελε να διεισδύσει στη βαθύτερη άβυσσο της ανθρώπινης καρδιάς, να ατενίσει την αιωνιότητα, να διεισδύσει στους ουρανούς και να κατανοήσει όλους τους κόσμους. Διέθετε ένα ευγενές θάρρος και ανεξαρτησία χαρακτήρα. Οι τρόποι του ήταν απλοί και οικείοι· η επίπληξή του φοβερή σαν το λιοντάρι· η φιλανθρωπία του ασύνορη όπως ο ωκεανός· η ευφυΐα του εκτεινόταν σε όλες τις πτυχές της ζωής»16.

Τζων Νίντχαμ, από τονς πράτονς Άγγλονς νεοφάτιστονς: «Ο Τζόζεφ Σμιθ είναι ένας σπουδαίος άνδρας, ένας άνδρας με αρχές, ένας ευθύς, ειλικρινής άνδρας. Όχι κανένας θρησκόληπτος, καταθλιπτικός άνθρωπος, αλλά όλως διόλου το αντίθετο. Πράγματι, προξενεί κάποια έκπληξη, γιατί είναι ένας τόσο ευθύς, ειλικρινής, εύχαρις άνδρας, όμως αυτό με κάνει να τον αγαπώ περισσότερο»17.

Εμελάιν Γονέλς, γενική πρόεδρος της Ανακονφιστικής Εταιρείας από το 1910 έως το 1921: «…Καταθέτω μαρτυρία ότι ήταν ο σπουδαιότερος άνδρας και ο μεγαλύτερος προφήτης και το σπουδαιότερο άτομο σε τούτη τη γενεά, ο σπουδαιότερος, το λέω με βεβαιότητα, από την εποχή του Σωτήρα. Η μεγαλοπρέπεια του παρουσιαστικού του ήταν κάτι το εξαίρετο. Νόμιζες ότι ήταν περισσότερο ψηλός και περισσότερο μεγαλόσωμος από όσο ήταν. Ίσως πολλοί από εσάς έχουν παρατηρήσει άνδρες που έχουν αυτό το παρουσιαστικό όταν σηκώνονται επάνω και περπατούν. Έτσι ήταν με τον Προφήτη Τζόζεφ. Από όσο γνωρίζω δεν υπάρχουν φωτογραφίες του, οι οποίες να παραβάλλονται με την ωραιότητα και τη μεγαλοπρέπεια της εμφάνισής του»18.

Μαίρη Άλις Κάνον Λάμπερτ: Η αγάπη που έτρεφαν οι άγιοι για αυτόν ήταν ανείπωτη. Πρόθυμα θα θυσίαζαν τη ζωή τους για αυτόν. Όταν επρόκειτο να μιλήσει, άφηναν κατά μέρος κάθε δουλειά που είχαν, ώστε να μπορέσουν να ακούσουν τα λόγια του. Δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Άγιοι και αμαρτωλοί ομοίως, αισθάνονταν και αναγνώριζαν μία δύναμη και μία επιρροή που είχε επάνω του. Ήταν αδύνατο να τον γνωρίσεις και να μην εντυπωσιαστείς από την έντονη προσωπικότητά του και την επιρροή που ασκούσε»19.

Τζων Μπέρνχαϊσελ, γιατρός, ο οποίος έμεινε ως οικότροφος στο σπίτι του Τζόζεφ και της Έμμα στη Ναβού επί αρκετούς μήνες κατά τα έτη 1843 και 1844: «Ο Τζόζεφ Σμιθ είναι εκ φύσεως ένας άνδρας με ισχυρές νοητικές δυνάμεις και τον χαρακτηρίζει μεγάλη ενεργητικότητα και αποφασιστικότητα, μεγάλη διεισδυτική ικανότητα και μια βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσης. Είναι άνδρας με ήρεμη κρίση, ευρεία διορατικότητα και τον διακρίνει καταφανώς η αγάπη του για τη δικαιοσύνη. Είναι καλοσυνάτος και υποχρεωτικός, γενναιόδωρος και φιλάνθρωπος, κοινωνικός και πρόσχαρος και τον χαρακτηρίζει ένας νους που αρέσκεται στη μελέτη και στο στοχασμό. Είναι έντιμος, ειλικρινής, άφοβος και ανεξάρτητος και τόσο απαλλαγμένος από προσποίηση [επιτηδευμένη στάση], όσο κανένας άλλος άνθρωπος. …Ως θρησκευτικός δάσκαλος, αλλά και ως άνθρωπος, αγαπάται ιδιαίτερα από αυτούς τους ανθρώπους»20.

Τζέσε Σμιθ, εζάδεϊφος του Τζόζεφ Σμιθ: «[Ο Προφήτης ήταν] αδιαφιλονίκητα ο μόνος άνδρας που γνώρισα ποτέ, ο οποίος πλησίαζε τα χαρακτηριστικά του Θεού. …Ξέρω ότι εκ φύσεως ήταν ανήμπορος να πει ψέματα ή να εξαπατήσει και διέθετε τη μεγαλύτερη καλοσύνη και ευγένεια χαρακτήρα. Όταν βρισκόμουν μπροστά του, αισθανόμουν ότι μπορούσε να καταλάβει απόλυτα τις σκέψεις μου. Ξέρω ότι ήταν όλα όσα ισχυριζόταν ότι αντιπροσώπευε»21.

ΟνίΛιαμ Κλέιτον, ένας Άγγλος νεοφώτιστος, ο οποίος νπηρέτησε ως γραφέας τον Τζόζεφ Σμιθ: «Όσο περισσότερο βρίσκομαι μαζί του, τόσο περισσότερο τον αγαπώ. Όσο περισσότερο τον γνωρίζω, τόσο περισσότερη εμπιστοσύνη έχω σε αυτόν»22.

Τζόζεφ Φ. Σμιθ, έκτος Πρόεδρος της Εκκλησίας: «Τον πλημμύριζε το ευγενικότερο και αγνότερο της ανθρώπινης φύσης, το οποίο συχνά έδινε διέξοδο σε αθώες διασκεδάσεις – να παίζει μπάλα, να παλεύει με τους αδελφούς του και να συμπλέκεται σαν αστείο μαζί τους και να διασκεδάζει. Δεν ήταν από αυτούς τους άκαμπτους, προσποιητούς ανθρώπους, με μια τόσο σοβαρή έκφραση ώστε δεν μπορούσε να χαμογελάσει, ώστε να μην έχει χαρά στην καρδιά του. Ω ήταν γεμάτος χαρά γεμάτος ευτυχία γεμάτος αγάπη και κάθε άλλο ευγενές χαρακτηριστικό που κάνει τους ανθρώπους σπουδαίους και καλούς και συγχρόνως απλούς και αθώους, ώστε να μπορούν να κατεβούν ώς την απλούστερη κατάσταση και είχε τη δύναμη, με τη χάρη του Θεού, να κατανοεί και τους σκοπούς του Μεγαλοδύναμου. Αυτός ήταν ο χαρακτήρας του Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ»23.

Ως ο προφήτης, μέσω του οποίου αποκαταστάθηκε το ευαγγέλιο, ο Τζόζεφ Σμιθ δίδαξε το σχέδιο σωτηρίας του Θεού με ευκρίνεια και δύναμη.

Μπρίγκαμ Γιανγκ: «Το έξοχο της δόξας του χαρακτήρα του αδελφού Τζόζεφ Σμιθ ήταν ότι μπορούσε να εξηγήσει τα επουράνια πράγματα με τρόπο κατάλληλο ώστε να κατανοηθούν από τους θνητούς. Όταν κήρυττε στους ανθρώπους –αποκάλυπτε τα πράγματα του Θεού, το θέλημα του Θεού, το σχέδιο σωτηρίας, τους σκοπούς του Ιεχωβά, τη σχέση στην οποία βρισκόμαστε με εκείνον και με όλα τα ουράνια άτομα– προσάρμοζε τις διδασκαλίες του στις δυνατότητες κάθε άνδρα, γυναίκας και παιδιού, κάνοντάς τις τόσο ξεκάθαρες, όσο ένα καλά χαραγμένο μονοπάτι. Αυτό έπειθε κάθε άτομο που τον είχε ποτέ ακούσει για την ουράνια εξουσία και δύναμή του, διότι κανένας άλλος άνθρωπος δεν μπορούσε να διδάξει όπως αυτός και κανένα άλλο άτομο δεν μπορεί να αποκαλύψει τα πράγματα του Θεού, παρά μόνο με τις αποκαλύψεις του Ιησού Χριστού»24.

Χάοναρντ Κόρεϊ, γραφέας τον Τζόζεφ Σμιθ: «Μελέτησα το Ευαγγέλιο όπως αποκαλύφθηκε από τον Τζόζεφ Σμιθ και αναρωτήθηκα αν ήταν δυνατόν σε κάποιον χωρίς τη βοήθεια από το Πνεύμα του Θεού να αποκαλύψει ένα τέτοιο σύστημα σωτηρίας και υπερύψωσης για τον άνθρωπο. Το συμπέρασμά μου είναι αρνητικό. Κάθισα και άκουσα πάρα πολλές φορές το κήρυγμά του στο βάθρο στη Ναβού και είχα απόλυτα συνεπαρθεί από την απερίγραπτη ευγλωττία του –δύναμη έκφρασης– όπου μιλούσε έτσι όπως δεν είχα ποτέ ακούσει άλλον άνθρωπο να μιλά»25.

Τζόζεφ Ρόμπινσον, σύμβονλος σε μία επισκοπική ηγεσία στη Ναβού: «Από καιρό πιστεύαμε και γνωρίζαμε πραγματικά ότι ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν ένας αληθινός και ταπεινός Προφήτης του Θεού, όμως τώρα τα μάτια μας τον βλέπουν και τα αφτιά μας ακούν τη φωνή του, η οποία είναι σαν τον ήχο ισχυρών κεραυνών των Ουρανών, κι ωστόσο τα λόγια του είναι μειλίχια και διδακτικά, εξυψώνουν πολύ πνευματικά. Όμως υπάρχει μία δύναμη και μία μεγαλοπρέπεια που συνοδεύουν τα λόγια και το κήρυγμά του, κάτι που δεν έχουμε ποτέ δει σε άνθρωπο έως τώρα, διότι είναι ένας ισχυρός Προφήτης, ένας άγιος άνθρωπος του Θεού. Πραγματικά, παιδαγωγήθηκε στα πράγματα που αφορούν στο βασίλειο του Θεού και γέμισε άφθονα με το Άγιο Πνεύμα, το οποίο ήταν ένας συνεχής σύντροφος»26.

Όρσον Σπένσερ, Βαπτιστής ιερέας, ο οποίος προσεχώρησε στην Εκκλησία το 1841: «Στη διδαχή, ο κύριος Σμιθ είναι εξαιρετικά πιστός στη Βίβλο. Ποτέ δεν τον άκουσα να αρνείται ή να υποτιμά έστω και μία αλήθεια από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Αντίθετα, τον άκουγα πάντοτε να τις εξηγεί και να τις υπερασπίζεται με αριστοτεχνικό τρόπο. Όντας κεχρισμένος από τον Θεό, προς το σκοπό να διδάσκει και να τελειοποιεί την εκκλησία, ήταν απαραίτητο να γνωρίζει πώς να θέσει σε τάξη τα πράγματα που λείπουν, ώστε να φέρει στο φως πράγματα νέα και παλαιά ως καλά καθοδηγημένος γραφέας. Δείχνει ότι μεγαλύνει αυτή τη θέση και την ιδιότητα του αποστόλου. Στο άγγιγμά του, οι αρχαίοι προφήτες αναβιώνουν και η ωραιότητα και η δύναμη των αποκαλύψεών τους παρουσιάζονται με συγκλονιστικό ενδιαφέρον σε όλους όσοι τις ακούν»27.

Τζόνα Μπολ, μέλος της Εκκλησίας, ο οποίος έζησε στη Ναβού: «Πήγα στη συγκέντρωση. Άκουσα τον Προφήτη να κηρύττει στο δάπεδο του ναού. Είχαν συγκεντρωθεί αρκετές χιλιάδες για να τον ακούσουν. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Ο τρόπος που εκθέτει τις γραφές είναι πέρα από κάθε υπολογισμό ή αμφισβήτηση. Το κείμενο ήταν το 1ο κεφάλαιο από την επιστολή Πέτρου Β’. Το εξήγησε με τόση διαύγεια, όσο ο [μεσημεριάτικος] ήλιος»28.

Ουίλιαμ Κλέιτον: «Είχαμε το προνόμιο να συνομιλήσουμε με τον Τζόζεφ Σμιθ το νεότερο και απολαύσαμε τη συντροφιά του. …Είναι… ένας άνδρας με ορθή κρίση και τον χαρακτηρίζει αφθονία ευφυΐας, και ενόσω ακούς τα λεγόμενά του, γίνεσαι αποδέκτης ευφυΐας η οποία διευρύνει το νου σου και κάνει την καρδιά σου να αγαλλιάζει. Είναι πολύ οικείος και τέρπεται να διδάσκει το φτωχό άγιο. Μπορώ να συνδιαλέγομαι μαζί του το ίδιο εύκολα, όσο και με εσάς και σε ό,τι αφορά στην προθυμία του να επικοινωνήσει διδασκαλία, λέει: ‘Τη λαμβάνω απλόχερα και θα τη δώσω απλόχερα’. Είναι πρόθυμος να απαντήσει κάθε ερώτηση που του έθεσα και ευχαριστείται όταν του κάνουμε ερωτήσεις. Δείχνει εξαιρετικός γνώστης των εδαφίων των γραφών και ενόσω συνδιαλέγεται για οποιοδήποτε θέμα, αποκαλύπτεται τέτοιο φως και τόση ομορφιά, που δεν τα έχω ξαναδεί. Εάν είχα έρθει επί τούτω από την Αγγλία για να συζητήσω μαζί του λίγες ημέρες, θα θεωρούσα τον εαυτό μου αποζημιωμένο για τον κόπο μου»29.

Μέρσι Φίλντινγκ Τόμπσον, Βρετανη νεοφώτιστη, της οποίας ο σύζυγος, Ρόμπερτ Τόμπσον, υπηρέτησε ως γραφέας του Τζόζεφ Σμιθ: «Άκουσα με προσοχή… τις ξεκάθαρες και αριστοτεχνικές εξηγήσεις του σε βαθυστόχαστες και δύσκολες ερωτήσεις. Για εκείνον τα πάντα έδειχναν απλά και εύκολα να κατανοηθούν και έτσι μπορούσε να τα κάνει ευνόητα στους άλλους, όσο κανένας άλλος άνθρωπος που άκουσα ποτέ»30.

Μπορούμε, όπως οι πρώτοι Άγιοι, να φυλάξουμε σαν θησαυρό τα λόγια του Τζόζεφ Σμιθ και να ζούμε σύμφωνα με τις αρχές που δίδαξε.

Εμελάιν Ονέλς: «Πιστεύω ότι στον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ αναγνώρισα τη μεγάλη πνευματική δύναμη που έφερε χαρά και ανακούφιση στους Αγίους. …Η δύναμη του Θεού απλωνόταν επάνω του σε τέτοιο βαθμό, ώστε σε πολλές περιπτώσεις έδειχνε μεταμορφωμένος. Η έκφραση του προσώπου του ήταν ήπια και σχεδόν παιδική όταν ήταν γαλήνιος· και όταν απευθυνόταν στους ανθρώπους που τον αγαπούσαν έως τα όρια της λατρείας, θα έλεγες, η λάμψη στην όψη του ξεπερνούσε κάθε περιγραφή. Άλλες φορές, η μεγάλη δύναμη στον τρόπο συμπεριφοράς του, περισσότερο από τη φωνή του (η οποία ήταν ανυπέρβλητα εύγλωττη σε εμένα), έμοιαζε να σείει τον τόπο όπου στεκόμασταν και να διεισδύει τα βάθη της ψυχής των ακροατών του, και είμαι βέβαιη ότι τότε θα θυσίαζαν και τη ζωή τους για να τον υπερασπιστούν. Τον άκουγα πάντοτε μαγεμένη από κάθε λόγο που ξεστόμιζε – ο επιλεγμένος από τον Θεό σε τούτη την τελευταία θεϊκή νομή»31.

Λορέντζο Σνόου, πέμπτος Πρόεδρος της Εκκλησίας: «Την πρώτη φορά που είδα τον Προφήτη Τζόζεφ ήταν όταν ήμουν νεαρό αγόρι [περίπου 17 χρονών]. Μιλούσε σε ένα μικρό εκκλησίασμα. Τους μίλησε για τις επισκέψεις του αγγέλου σε αυτόν. …Στους ανθρώπους άρεσε να τον ακούν, διότι ήταν πλήρης αποκαλύψεως. …Σύμφωνα με την υπόσχεση του Κυρίου, εκείνοι οι οποίοι αποδέχονταν τις αρχές που δίδασκε, λάμβαναν από τον Κύριο μια μαρτυρία για την αλήθεια τους»32.

Έντουαρντ Στίβενσον, μέλος των Εβδομήκοντα από το 1844 έως το 1897: «Τον είδα για πρώτη φορά το 1834, στο Πόντιακ [του Μίσιγκαν] και η εντύπωση που μου έδωσε τότε, με κάνει τώρα να παρουσιάζω την εικόνα με μεγάλη ευχαρίστηση στους πολλούς φίλους του. Η αγάπη για αυτόν, ως αληθινό Προφήτη του Θεού, χαράχτηκε ανεξίτηλα στο νου μου και δεν με εγκατέλειψε ποτέ από εκείνον τον καιρό, μολονότι έχουν περάσει σχεδόν εξήντα χρόνια. Το ίδιο εκείνο έτος, το 1834, ανάμεσα σε πολλά και πολυάριθμα εκκλησιάσματα, ο Προφήτης έδωσε μαρτυρία με μεγάλη δύναμη σχετικά με την επίσκεψη του Πατέρα και του Υιού, και τη συνομιλία που είχε με αυτούς. Ποτέ άλλοτε δεν αισθάνθηκα τόση δύναμη, όση εκδηλώθηκε σε εκείνες τις περιστάσεις»33.

Μαίρη Ανν Στίαρνς Ονίντερς, προγονή τον Πρεσβύτερον Πάρλν Πρατ: «Στεκόμουν κοντά στον Προφήτη όταν κήρυττε στους Ινδιάνους, στο δάσος κοντά στο Ναό. Το Άγιο Πνεύμα φώτιζε την όψη του, έως ότου έλαμψε σαν άλως γύρω του και τα λόγια του διείσδυσαν στις καρδιές όλων όσοι τον άκουγαν…

»Είδα τα νεκρά σώματα των αδελφών Τζόζεφ και Χάυρουμ καθώς κείτονταν στο Μάνσιον Χάουζ, όταν τα έφεραν από το Κάρθατζ κι ακόμα είδα κάποια φθαρμένα ρούχα τους, ποτισμένα με το αίμα τους. Ξέρω ότι ήταν άνθρωποι του Θεού, Προφήτης και Πατριάρχης, ειλικρινείς και πιστοί. Είθε να είμαστε άξιοι να τους συναντήσουμε στην άλλη ζωή!»34

Ουίλφορντ Γούντροφ, αναφερόμενος σε ένα κήρυγμα της 6ης Απριλίου 1837: «Ο Πρόεδρος Τζόζεφ Σμιθ ο νεότερος, σηκώθηκε και απευθύνθηκε στο εκκλησίασμα μιλώντας επί τρεις ώρες, ενδεδυμένος με τη δύναμη, το πνεύμα και την εικόνα του Θεού. Απεκάλυψε τις σκέψεις και τα συναισθήματά του στο σπίτι των φίλων του. Παρουσίασε πολλά πράγματα μεγάλης σπουδαιότητας στη σκέψη των πρεσβυτέρων του Ισραήλ. 0 και να μπορούσαν να γραφτούν επάνω στις καρδιές μας σαν με σιδερένια πένα, ώστε να μείνουν παντοτινά, ώστε να μπορούμε να τα εφαρμόζουμε στη ζωή μας [βλέπε Ιώβ 19:23-24]. Εκείνη η πηγή φωτός, αρχών και αρετής που εκπήγαζε από την καρδιά και το στόμα τού Προφήτη Τζόζεφ, η ψυχή του οποίου, σαν του Ενώχ, διογκώθηκε πλατιά σαν αιωνιότητα – τόσες αποδείξεις που παρουσιάστηκαν με τόσο ισχυρό τρόπο, θα έπρεπε να οδηγήσουν στη λησμονιά κάθε μόριο θρησκευτικής απιστίας και αμφιβολίας από τη σκέψη των ακροατών, διότι αυτά τα λόγια, το συναίσθημα, οι αρχές και το πνεύμα δεν μπορούν να πηγάζουν από το σκότος. Ο Τζόζεφ Σμιθ ο νεότερος, είναι ένας προφήτης του Θεού, ο οποίος εμφανίστηκε για την απελευθέρωση του Ισραήλ και είναι τόσο αληθινός, όσο η καρδιά μου χτυπά τώρα μέσα μου»35.

Μπρίγκαμ Γιανγκ: «Από την πρώτη φορά που είδα τον Προφήτη Τζόζεφ, δεν έχασα ούτε μία λέξη που βγήκε από τα χείλη του σχετικά με το βασίλειο. Και αυτό είναι το κλειδί της γνώσης που κατέχω σήμερα, ότι πράγματι έδωσα μεγάλη προσοχή στα λόγια του Τζόζεφ και τα κράτησα σαν θησαυρό στην καρδιά μου, αποθηκεύοντάς τα και ζητώντας από τον Πατέρα μου στο όνομα του Υιού του, Ιησού, να τα φέρνει στο νου μου όποτε χρειαζόταν. Αποθησαύρισα τα πράγματα του Θεού και αυτό είναι το κλειδί που κρατώ σήμερα. Αγωνιούσα να μάθω από τον Τζόζεφ και το Πνεύμα του Θεού»36.

Προτεινόμενα για μελέτη και διδασκαλία

Συλλογιστείτε τις ιδέες αυτές καθώς μελετάτε το κεφάλαιο ή καθώς προετοιμάζεστε για να διδάξετε. Για επιπλέον βοήθεια, βλέπε σελίδες vii-xiii.

  • Διαβάστε τις μαρτυρίες για τον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ στις σελίδες 538-40. Τι σας εντυπωσιάζει σχετικά με τις μαρτυρίες αυτές; Ποιο είναι το θεμέλιο της δικής σας μαρτυρίας για τον Τζόζεφ Σμιθ; Πώς λάβατε αυτή τη μαρτυρία; Μπορείτε, αν θέλετε, να γράψετε τη μαρτυρία σας στο ημερολόγιό σας ή να μιλήσετε για αυτή με την οικογένειά σας.

  • Οι σελίδες 541-43 περιλαμβάνουν δηλώσεις όπου περιγράφεται το παρουσιαστικό του Τζόζεφ Σμιθ, η προσωπικότητά του και ο χαρακτήρας του. Πώς επηρεάζουν οι δηλώσεις αυτές τα συναισθήματά σας για τον Τζόζεφ Σμιθ; Σκεφθείτε τρόπους με τους οποίους θα μπορούσατε να αναπτύξετε ορισμένα από αυτά τα ίδια στοιχεία χαρακτήρα.

  • Μελετήστε τις μαρτυρίες για τον τρόπο που δίδασκε το ευαγγέλιο ο Προφήτης Τζόζεφ και εξηγούσε τις γραφές (σελίδες 543-45). Πώς μπορούν αυτές οι μαρτυρίες να μας βοηθήσουν καθώς μελετάμε και διδάσκουμε το ευαγγέλιο;

  • Επανεξετάστε το τελευταίο τμήμα αυτού του κεφαλαίου (σελίδες 546-48). Πώς μπορείτε να ακολουθήσετε τα παραδείγματα του Ουίλφορντ Γούντροφ και του Μπρίγκαμ Γιανγκ στη μελέτη σας αυτού του βιβλίου; Πώς μπορείτε να ακολουθήσετε το παράδειγμά τους καθώς μελετάτε τις διδασκαλίες των ζώντων προφητών; Τι νομίζετε ότι σημαίνει να επιτρέπουμε στην αλήθεια να «γραφτεί επάνω στις καρδιές μας σαν με σιδερένια πένα»;

Σνοχετιζόμενες γραφές: Νεφί Β’ 3:6–19, Δ&Δ 24:1–9, 124:1

Σημειώσεις

  1. Παρατέθηκε στο History of the Church 5:408, εκσυγχρονισμένη γραφή ως προς τα κεφαλαία γράμματα. Από μία επιστολή μη αναγνωρισθέντος αλληλογράφου της Boston Bee, 24 Μαρτίου 1843, Ναβού, Ιλλινόις, που δημοσιεύθηκε στο Times and Seasons, 15 Μαΐου 1843, σελ. 200.

  2. History of the Church, 5:339. Από μία ομιλία του Τζόζεφ Σμιθ στις 8 Απριλίου 1843 στη Ναβού του Ιλλινόις. Αναφέρθηκε από τους Ουίλαρντ Ρίτσαρντς και Ουίλιαμ Κλέιτον.

  3. Parley P. Pratt, Autobiography of Parley P. Pratt, εκδ. Parley P. Pratt Jr. (1938), σελ. 46.

  4. Alvah J. Alexander, στο “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Δεκ. 1906, σελ. 541

  5. Amasa Potter, “A Reminiscence of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, 15 Φεβρουαρίου 1894, σελ. 132.

  6. Brigham Young, Deseret News, 31 Οκτωβρίου 1855, σελ. 268.

  7. Eliza R. Snow, “Anniversary Tribute to the Memory of President Joseph Smith,” Woman’s Exponent, 1η Ιανουαρίου 1874, σελ. 117. Εκσυγχρονισμένη στίξη.

  8. Bathsheba W. Smith, στο “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, 1η Ιουνίου 1892, σελ. 344.

  9. Wilford Woodruff, Deseret News, 20 Ιανουάριου 1858, σελ. 363, εκσυγχρονισμένη γραφή ως προς τα κεφαλαία γράμματα.

  10. Daniel D. McArthur, στο “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, 15 Φεβρουαρίου 1892, σελ. 129.

  11. Αλεξάντερ ΜακΡέι, παρατέθηκε στο History of the Church, 3:258. Από μία επιστολή του Αλεξάντερ ΜακΡέι προς τον εκδότη της Deseret News, 1η Νοεμβρίου 1854, Σωλτ Λέηκ Σίτυ, Γιούτα. Δημοσιεύθηκε στο Deseret News, 9 Νοεμβρίου 1854, σελ. 1. Εκσυγχρονισμένη στίξη και γραμματική.

  12. Lyman O. Littlefield, Reminiscences of Latter-day Saints (1888), σελ. 35.

  13. Mary Alice Cannon Lambert, στο “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Δεκ. 1905, σελ. 554.

  14. Angus M. Cannon, στο “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Δεκ. 1906, σελ. 546. Εκσυγχρονισμένη στίξη και γραμματική.

  15. Hyrum Smith, παρατέθηκε στο History of the Church, 6:346. Από μία ομιλία του Χάυρουμ Σμιθ στις 28 Απριλίου 1844, κοντά στη Ναβού, Ιλλινόις.

  16. Parley P. Pratt, Autobiography of Parley P. Pratt, εκδ. Parley P. Pratt Jr. (1938), σελ. 45-46. Διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  17. Επιστολή του Τζων Νίντχαμ προς τους γονείς του, 7 Ιουλίου 1843, Ναβού, Ιλλινόις. Δημοσιεύθηκε στο Millennial Star, Οκτ. 1843, σελ. 89.

  18. Emmeline B. Wells, “The Prophet Joseph,” Young Woman’s Journal, Αύγ. 1912, σελ. 437-38. Διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  19. Mary Alice Cannon Lambert, στο “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Δεκ. 1905, σελ. 554.

  20. John M. Bernhisel, παρατέθηκε στο History of the Church, 6:468, διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου. Από μία επιστολή του Τζων Μπέρνχαϊσελ προς τον Τόμας Φορντ, 14 Ιουνίου 1844, Ναβού, Ιλλινόις.

  21. Jesse N. Smith, στο “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, 1η Ιανουαρίου 1892, σελ. 23-24. Διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  22. Επιστολή του Ουίλιαμ Κλέιτον προς τον Ουίλιαμ Χάρντμαν, 30 Μαρτίου 1842, Ναβού, Ιλλινόις. Δημοσιεύθηκε στο Millennial Star, 1η Αυγούστου 1842, σελ. 76.

  23. Joseph F. Smith, στο “Joseph, the Prophet,” Salt Lake Herald Church and Farm Supplement, 12 Ιανουαρίου 1895, σελ. 211, εκσυγχρονισμένη ορθογραφία και στίξη.

  24. Brigham Young, Deseret News, 28 Νοεμβρίου 1860, σελ. 305, εκσυγχρονισμένη γραφή ως προς τα κεφαλαία γράμματα.

  25. Επιστολή του Χάουαρντ Κόρεϊ στην Μάρθα Τζέιν Λιούις, 2 Αυγούστου 1889, Σάντφορντ, Κολοράντο, σελ. 3-4, Αρχεία Εκκλησίας, Η Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, Σωλτ Λέηκ Σίτυ, Γιούτα.

  26. Joseph Lee Robinson, Autobiography and Journals, 1883-92, φάκελος 1, σελ. 22, Αρχεία Εκκλησίας.

  27. Επιστολή του Όρσον Σπένσερ προς άγνωστο άτομο, 17 Νοεμβρίου 1842, Ναβού, Ιλλινόις, που δημοσιεύθηκε στο Times and Seasons, 2 Ιανουαρίου 1843, σελ. 56-57. Εκσυγχρονισμένη στίξη.

  28. Επιστολή του Τζόνα Μπολ προς τον Χάρβεϊ Χάουαρντ, 19 Μαΐου 1843, Ναβού, Ιλλινόις. Jonah Randolph Ball, Letters 1842-43, to Harvey Howard, Σάτσμπερι, Μασσαχουσέττη, Αρχεία Εκκλησίας.

  29. Επιστολή του Ουίλιαμ Κλέιτον προς μέλη της Εκκλησίας στο Μάντσεστερ, Αγγλία, 10 Δεκεμβρίου 1840, Ναβού, Ιλλινόις, Αρχεία Εκκλησίας.

  30. Mercy Fielding Thompson, “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, 1η Ιουλίου 1892, σελ. 399. Διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  31. Emmeline B. Wells, στο “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Δεκ. 1905, σελ. 556. Εκσυγχρονισμένη στίξη, διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  32. Lorenzo Snow, Deseret Weekly, 13 Απριλίου 1889, σελ. 487.

  33. Edward Stevenson, Reminiscences of Joseph, the Prophet, and the Coming Forth of the Book of Mormon (1893), σελ. 4. Διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  34. Mary Ann Stearns Winters, στο “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Δεκ. 1905, σελ. 558. Διαφοροποίηση στις υποδιαιρέσεις παραγράφου.

  35. Ουίλφορντ Γούντροφ, ο οποίος ανέφερε μία ομιλία που δόθηκε από τον Τζόζεφ Σμιθ στις 6 Απριλίου 1837, στο Κίρτλαντ του Οχάιο. Wilford Woodruff, Journals, 1833-98, Αρχεία Εκκλησίας.

  36. Brigham Young, Deseret News, 6 Ιουνίου 1877, σελ 274, εκσυγχρονισμένη γραφή ως προς τα κεφαλαία γράμματα.

Εικόνα
Joseph Smith teaching

«Στους ανθρώπους άρεσε να ακούν [τον Προφήτη Τζόςεφ Σμιθ], διότι ήταν πλήρης αποκάλυψης», διακήρυξε ο Λορεντζο Σνόου. «Σύμφωνα με την υπόσχεση του Κυρίου, εκείνοι οι οποίοι αποδέχονταν τις αρχές που δίδασκε, λάμβαναν από τον Κύριο μια μαρτυρία για την αλήθεια τους».

Εικόνα
Bathsheba W. Smith

Μπαθσίμπα Σμιθ

Εικόνα
Mary Alice Cannon Lambert

Μαίρη Άλις Κάνον Λάμπερτ

Εικόνα
Parley P. Pratt

Πάρλν Πρατ

Εικόνα
John M. Bernhisel

Τζων Μπέρνχαϊσεί

Εικόνα
William Clayton

ΟνίΛιαμ Κλέιτον

Εικόνα
Joseph L. Robinson

Τζόζεφ Ρόμπινσον

Εικόνα
Mercy Fielding Thompson

Μέρσι Φίλντινγκ Τόμπσον

Εικόνα
Emmeline B. Wells

Εμείάιν Ουέϊς

Εικόνα
Lorenzo Snow

Λορεντζο Σνόου