“Tzolok 5: Li nawulak chawu xb’aanunkil,” EnglishConnect 1 choq’ reheb’ laj tzolonel (2022)
“Tzolok 5,” EnglishConnect 1 choq’ reheb’ laj tzolonel
Lesson 5
Hobbies and Interests
Li ajom: Laa’in tintzol chan ru aatinak chirix k’a’ut naq junaq kristiaan nawulak chiru majal ink’a’ nawulak chiru xb’aanunkil k’a’ruhaq.
Personal Study
Kawresi aawib’ re aatinak sa’ ch’uut rik’in xb’aanunkileb’ xb’een wa li kok’ k’anjel A toj D.
Study the Principle of Learning: Learn by Study and by Faith
Xkʼulbʼal li qanawom rikʼin li tzolok ut rikʼin ajwiʼ li paabʼaal
In EnglishConnect, we rely on God to learn by study and by faith.
Sa’ EnglishConnect, naqakanab’ qib’ sa’ ruq’ li Dios re xkʼulbʼal li qanawom rik’in li tzolok jo’ ajwi’ li paab’aal.
Sa’ 1832, laj Jose Smith ut eb’ laj jolominel sa’ xtiklajik Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan ke’b’eresiik chixtikib’ankil jun li eskweel. Li Dios kiraj naq te’tzoloq, te’k’iiq, ut te’kawresiiq re xb’eresinkileb’ li ras riitz’in. Eb’ li komon a’in maak’a’eb’ xtitulo sa’ li ninqi tzoleb’aal ut jwal ka’ch’in ajwi’ xtzolb’aleb’. Maak’a’eb’ xtumin ut xk’anjeleb’aal. Sa’eb’ li loq’laj hu, li Dios kixk’ut chiruheb’ chan ru naq te’tzoloq:
“Ut rikʼin naq moko chixjunilebʼ ta wankebʼ xpaabʼaal, chexsikʼoq chi yalbʼil eeqʼe ut kʼutumaq cheribʼil eeribʼ li aatin re chaabʼil naʼlebʼ; relik chi yaal, sikʼomaq chaq saʼebʼ li hu qʼaxal chaabʼil li aatin re chaabʼil naʼlebʼ; chesikʼ xkʼulbʼal eenawom, rikʼin li tzolok ut rikʼin ajwiʼ li paabʼaal” (Tzolʼlebʼ ut Sumwank 88:118).
Li Dios naxk’ut naq tento taqataw li qanawom rik’in li tzolok, ut rik’in ajwi’ li paab’aal. Naqayal qaq’e chi anchal qach’ool, ut naqapatz’ re li Dios naq tixtaqla chaq lix Musiq’ re xteeb’al qak’a’uxl ut li qach’ool re tzolok. Li Musiq’ej naxkutanob’resi li qana’leb’ jwal wi’chik chiru li tooruuq raj qajunes qib’. Us naq chaab’il laj k’utunel ut chaab’ileb’ li qahu, a’b’an li Dios naru nokoxtzol us ta maak’a’eb’ li tenq’ a’an. Naq naqak’ul qanawom rik’in li tzolok ut rik’in ajwi’ li paab’aal, li Dios naru tooxtenq’a chixtzolb’al xkomon chik li na’leb’ chiru li xqak’oxla naq taaruuq raj chiqu.
Ponder
-
K’a’ru naru taab’aanu re xsik’b’al aanawom “rik’in li tzolok ut rikʼin ajwiʼ li paabʼaal”?
-
K’oxla li yookat chixk’ulb’al sa’ EnglishConnect. Chan ru naq li Dios yoo chatenq’ankil chi tzolok?
Memorize Vocabulary
Tzol li naraj naxye ut chan ru nayaab’asiman li junjunq chi aatin rub’elaj li ch’uut re aatinak. Yal roksinkileb’ li ak’ aatin naq yooqat chi aatinak rik’in jun kristiaan li naxnaw li Ingles.
|
because |
xb’aan naq |
Verbs
|
exercise |
ejercicio |
|
learn English |
xtzolb’al li Ingles |
|
play sports |
b’atz’unk |
Adjectives
|
boring |
natitz’ok |
|
cheap |
kub’enaq xtz’aq |
|
dangerous |
xiwxiw |
|
difficult |
ch’a’aj |
|
easy |
moko ch’a’aj ta |
|
exciting |
na’eek’asin ch’oolej |
|
expensive |
terto xtz’aq |
|
fun |
nasahob’resin ch’oolej |
|
important |
aajel ru |
|
interesting |
chaab’il xnawb’al |
|
relaxing |
nahiltesin |
|
tiring |
naluktesink ch’oolej |
|
useful |
nak’anjelak chi us |
Practice Pattern 1
Yal roksinkileb’ li eetalil toj reetal naq naru nakatpatz’ok ut nakatsumenk chi kaw aach’ool. Yal xyeeb’aleb’ li eetalil chi kaw xyaab’ aakux. Naru nakachap resil li nakaye. K’e reetal chan ru neke’el li aatin nakayaab’asi.
Q: What do you like to do?A: I like to (verb).
Q: Why do you like to (verb)?A: I like to (verb) because it’s (adjective).
Questions
Answers
Examples
Q: Why do you like to sing?A: I like to sing because it’s fun.
Q: Why doesn’t she like to cook?A: She doesn’t like to cook because it’s difficult.
Q: Why does she like to paint?A: Because it’s relaxing.
Use the Patterns
Tz’iib’a kaahib’eb’ li patz’om naru nakawoksi. Tz’iib’a xsumenkil li junjunq chi patz’om. Yaab’asiheb’.
Additional Activities
B’aanu li junjunq chi k’anjel ut tz’ilok-ix sa’ internet sa’ englishconnect.org/learner/resources malaj sa’ li Hu re tzolok re EnglishConnect.
Act in Faith to Practice English Daily
Maakanab’ roksinkil li Ingles wulaj wulaj. Oksi laa “Tusleb’aal re xtz’ilb’al rix laa tzolb’al.” Tz’il rix laa meta re tzolok ut lix yalb’al aaq’e chixb’aanunkil.
Conversation Group
Discuss the Principle of Learning: Learn by Study and by Faith
(20–30 minutes)
-
Yaab’asi li na’leb’ re tzolok re li tzolok a’in.
-
Aatinan chirixeb’ li patz’om.
Activity 1: Practice the Patterns
(10–15 minutes)
Tz’il rix xtusulaleb’ li aatin rik’in jun laa wochb’een.
Yal roksinkil li eetalil 1 rik’in jun laa wochb’een.
-
Yal patz’ok.
-
Yal xsumenkileb’ li patz’om.
-
Yal aatinak rik’in roksinkileb’ li eetalil.
B’aanu wi’chik rik’in li eetalil 2.
Activity 2: Create Your Own Sentences
(10–15 minutes)
Oksiheb’ li kaaxukuut. Patz’on ut sumeheb’ li patz’om chirix li junjunq chi kristiaan. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an. Sik’ jalan chik laa wochb’een ut yal wi’chik.
Example: Alex
|
Likes |
Why |
|---|---|
Likes swim | Why easy |
Likes watch movies | Why interesting |
|
Dislikes |
Why |
|---|---|
Dislikes dance | Why difficult |
Dislikes read | Why boring |
-
A: What does Alex like to do?
-
B: He likes to swim.
-
A: Why does he like to swim?
-
B: He likes to swim because it’s easy.
-
A: What doesn’t Alex like to do?
-
B: He doesn’t like to dance.
-
A: Why doesn’t he like to dance?
-
B: He doesn’t like to dance because it’s difficult.
Chart 1: Katya
|
Likes |
Why |
|---|---|
Likes paint | Why important |
Likes garden | Why relaxing |
|
Dislikes |
Why |
|---|---|
Dislikes run | Why tiring |
Dislikes cook | Why difficult |
Chart 2: Dani
|
Likes |
Why |
|---|---|
Likes dance | Why fun |
Likes play sports | Why cheap |
|
Dislikes |
Why |
|---|---|
Dislikes watch TV | Why boring |
Dislikes travel | Why expensive |
Chart 3: Suri
|
Likes |
Why |
|---|---|
Likes watch sports | Why exciting |
Likes play sports | Why difficult |
|
Dislikes |
Why |
|---|---|
Dislikes dance | Why tiring |
Dislikes run | Why difficult |
Chart 4: Your Name
|
Likes |
Why |
|---|---|
Likes | |
Likes |
|
Dislikes |
Why |
|---|---|
Dislikes | |
Dislikes |
Activity 3: Create Your Own Conversations
(15–20 minutes)
Ileb’ li jalam-uuch. Patz’on ut sumeheb’ li patz’om chirix li yoo chi uxk sa’ li junjunq chi jalam-uuch. K’ehomaq eehoonal chixb’aanunkil a’an. Sik’ jalan chik laa wochb’een ut yal wi’chik.
Example
-
A: Do you like to run?
-
B: Yes.
-
A: Why do you like to run?
-
B: I like to run because it’s exciting.
Image 1
Image 2
Image 3
Image 4
Image 5
Image 6
Image 7
Evaluate
(5–10 minutes)
Tz’il rix li ak xab’aanu re xtz’aqob’resinkileb’ ru li ajom ut lix yalb’al aaq’e chiroksinkil li Ingles wulaj wulaj.
Evaluate Your Progress
I can:
-
Say why I like something.
Xyeeb’al k’a’ut naq nawulak chiwu k’a’ruhaq.
-
Say why I don’t like something.
Xyeeb’al k’a’ut naq ink’a’ nawulak chiwu k’a’ruhaq.
Evaluate Your Efforts
Tz’il rix lix yalab’al aaq’e sa’:
-
Xtzolb’al li na’leb’ re tzolok.
-
Xtzolb’al sa’ aach’ool eb’ li aatin.
-
Xyalb’al roksinkileb’ li eetalil.
-
Roksinkil li Ingles wulaj wulaj.
K’e jun li meta. K’oxla roksinkileb’ li na’leb’ sa’ Li naru nab’aanuman re tzolok li wankeb’ sa’ li “Tusleb’aal re xtz’ilb’al rix laa tzolb’al.”
Wotz laa meta rik’in jun laa wochb’een.
Act in Faith to Practice English Daily
“Xsik’b’al li qanawom rik’in li tzolok naxk’e li qak’a’uxl chi k’anjelak. Xsik’b’al li qanawom rik’in li paab’aal naxk’e li qach’ool ut li qak’a’uxl chi k’anjelak. A’an sa’ li qach’ool jo’ ajwi’ li qak’a’uxl b’ar wi’ taqeek’a lix k’utb’esihom li Santil Musiq’ej” (Camille N. Johnson, “Seek Learning by Study and by Faith,” Devocional mundial de BYU–Pathway, octubre 2021).