Step 9

Pag-uli ug Pagpakig-uli

Mahinungdanong Baruganan: Kon mahimo, itul-id ang tanang kasaypanan nga imong nahimo direkta ngadto sa tanang tawo nga imong napasakitan.

Sa among pagpadayon ngadto sa step 9, andam na kami sa pagpangayo og pasaylo. Sama sa mahinulsulon nga mga anak ni Mosiah kinsa nagpangadto-ngadto nga “mainiton nga naningkamot sa pagtul-id sa tanan nga mga kadaot nga sila nakahimo” (Mosiah 27: 35), kami nagtinguha sa pagtul-id sa mga sayop nga among nabuhat. Bisan pa, samtang among giatubang ang step 9, nasayud kami nga dili namo mabuhat ang among mga tinguha gawas kon ang Dios mopanalangin kanamo sa Iyang Espiritu. Nagkinahanglan kami og kaisug, maayong panghukom, pagkasensitibo, kamainampingon, ug tukma nga tayming. Dili kini ang mga kalidad nga naangkon sa kadaghanan kanamo niana nga panahon. Nakaamgo kami nga ang step 9 sa makausa pa mosulay sa among kaandam nga magpaubos sa among kaugalingon ug mangayo og tabang ug grasya sa Ginoo.

Tungod sa among mga kasinatian niining mahagiton nga proseso, motanyag kami og pipila ka mga sugyot. Importante kaayo nga dili magpadali-dali o magpasagad samtang mosulay ka sa pagtul-id sa mga sayop nga nabuhat. Importante usab nga dili ka maglangay sa pagtul-id sa mga sayop nga nabuhat. Daghang hapit na maayo nga mga indibidwal mobalik sa naandang gawi sa dihang gitugutan nila ang kahadlok nga mopugong kanila sa pagbuhat sa step 9. Pag-ampo alang sa giya sa Ginoo ug pangonsulta sa usa ka sinaligan nga tigtambag alang sa tabang aron makalikay niini nga mga lit-ag.

Usahay matintal ka sa paglikay nga makigkita sa usa ka tawo diha sa imong lista. Morekomendar kami, hinoon, nga imong pakigbatukan kini nga tintasyon, gawas kon, siyempre, dunay restriksyon sa balaod nga nagpugong kanimo nga makigkita sa usa ka tawo. Ang usa ka diwa sa pagpaubos ug usa ka pagbati sa pagkamatinuoron makaayo sa nadaot nga mga relasyon kon mohimo ka og resonable nga mga paningkamot nga makigkita sa tawo. Pahibaloa ang mga tawo nga makigkita ka kanila aron sa pagtul-id sa mga sayop nga nabuhat. Tahura ang ilang mga gusto kon ilang ipahibalo nga dili nila gustong hisgutan kana nga butang. Kon hatagan ka nila og kahigayunan nga mangayo og pasaylo, himoa nga mubo ug klaro ang kabahin sa sitwasyon nga imong nahinumduman. Ang mga detalye wala kinahanglana. Ang katuyoan dili mao ang pagpasabut o paghulagway sa imong bahin. Ang katuyoan mao ang pag-angkon sa mga sayop nga imong nabuhat, mangayo og pasaylo, ug mohimo og mga pag-uli kon mahimo. Ayaw pakiglalis sa mga tawo o mosaway kanila, bisan kon ang ilang tubag dili pabor o madawaton. Duola ang matag tawo diha sa diwa sa pagpaubos, motanyag og pakig-uli, dili pangatarungan.

Ang pagpangayo og pasaylo alang sa pipila ka mga binuhatan mahimong lisud kaayo. Sama pananglit, tingali imong atubangon ang mga butang nga dunay legal nga mga sangputanan, sama sa pagkadili matinuoron o seryuso nga sekswal nga sala. Tingali matintal ka nga mosobra sa pag-react o sa paghimo og mga rason ug molikay sa pagtul-id sa mga sayop nga nahimo. Kinahanglan magmainampoon ka nga magtinguha og eklesyastikal o propesyonal nga tambag sa dili pa mohimo og bisan unsa nga aksyon niining seryuso kaayo nga mga sitwasyon.

Sa ubang mga sitwasyon, tingali wala kay paagi nga direktang makatul-id sa mga sayop nga nahimo. Tingali patay na ang tawo, o tingali dili nimo madiskubrihan kon asa siya nagpuyo. Niini nga mga sitwasyon, makatul-id ka gihapon sa mga sayop nga nahimo sa dili direkta nga paagi. Mahimo ka nga mosulat ngadto sa tawo aron mapahayag ang imong pagbasol ug tinguha nga makig-uli, bisan kon dili gayud mapadala ang sulat. Mahimo ka nga mohatag og gasa ngadto sa iyang paborito nga institusyon sa charity. Mahimo kang mangita og tawo nga mopahinumdom nimo kaniya ug motabang nianang tawhana. O tingali duna kay mahimo sa pagtabang sa usa ka sakop sa pamilya nga dili magpaila.

Tingali dunay mga panahon nga ang pakigkita sa laing tawo o pagtinguha nga makahimo og mga pag-uli sakit o gani makadaut nianang tawhana. Kon mao kana ang imong hunahuna niana nga sitwasyon, hisguti ang sitwasyon ngadto sa sinaligan nga tigtambag sa dili pa mopadayon. Kini nga bahin sa pagkaayo kinahanglang dili gayud mosangput sa dugang nga kadaut sa uban. Usab, dunay mga panahon nga tingali nakabuhat ka og kadaot nga lapas sa tawhanong abilidad sa pag-ayo. Si Elder Neal A. Maxwell namulong kabahin niini nga reyalidad: “Usahay … ang pag-uli dili posible sa tinud-anay nga mga kahimtang, sama sa sitwasyon nga ang tawo nakatampo sa pagkawala sa pagtuo o hiyas. Imbis niini, ang nagsunod nga ehemplo sa pagkamatarung makahatag og katugbang nga matang sa pag-uli” (sa Conference Report, Okt. 1991, 41; o Ensign, Nob. 1991, 31). Gikan sa panahon nga mihukom ka nga mosagup niining tinuod nga mga baruganan isip imong bag-ong paagi sa pagpakabuhi, misugod ka na sa pagtul-id sa mga sayop nga nabuhat.

Human matul-id ang kadaghanan sa mga sayop nga imong nabuhat, tingali duna pa gihapoy usa o duha ka tawo nga imong gibati nga dili ka makahimo sa pag-atubang. Ayaw pagpakawala sa paglaum. Kadaghanan kanamo misagubang sa samang reyalidad. Mosugyot kami nga dad-on nimo ang imong mga pagbati ngadto sa Ginoo sa matinuoron nga pag-ampo. Kon duna ka gihapoy dakong kahadlok o kalagot ngadto sa usa ka tawo, tingali kinahanglan usa nimong ilangay ang imong pakigkita kaniya. Aron mabuntog ang negatibong mga pagbati, mahimo ka nga mag-ampo alang sa gugmang putli ug aron makita ang tawo sama sa pagkakita kaniya sa Ginoo. Mahimo ka nga mangita og positibo nga mga rason nganong ang pag-uli ug pagpakig-uli makatabang. Kon buhaton nimo kining mga butanga ug mapailubon, ang Ginoo makahimo ug mohimo—sa Iyang kaugalingong paagi ug sa Iyang kaugalingong panahon—sa paghatag kanimo og abilidad ug sa milagruso nga mga oportunidad nga makig-uli ngadto sa tanan diha sa imong lista.

Human makompleto ang step 9 kutob sa imong mahimo, sa katapusan nabuhat na nimo ang tanan nga imong mabuhat aron mapahiuyon ang imong kaugalingon sa mga sugo sa Ginoo. Misugod ka na sa pagsinati og usa ka bag-ong kinabuhi sa paglaum—dili diha sa imong kaugalingon apan diha sa gugma sa Dios. Nanaog ka sa kinahiladman sa pagkamapainubsanon ug nakita ang Ginoo nga naghulat sa paggakos kanimo. Imong gibuhat ang tanan sa pag-ayo sa mga relasyon ug sa pagpakig-uli ngadto sa uban. Nakasulod na ka og usa ka bahin sa Iyang kapahulayan; ang pagpabilin dinha maoy nahimo nimong labing dako nga tinguha. Nagkat-on ka sa mas maayong pag-ila ug pagsunod sa personal nga pinadayag, nga modala kanimo sa pagpuyo nga nahiuyon sa mga pagtulun-an sa karaan ug modernong mga propeta sa Dios. Bisan sa imong labing lisud nga mga panahon, mibati ka og bag-o nga matang sa kalinaw. Nakat-on ka sa pagdawat sa panalangin nga gihulagway ni Pablo sa dihang siya misulat, “Ang kalinaw sa Dios, nga lapaw sa tanang pagpanabut, magabantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga hunahuna diha kang Kristo Jesus” (Mga Taga-Filipos 4:7).

Mga Lakang nga Buhaton

Higugmaa ang uban; likayi ang paghukom sa uban; magmahimong andam sa pagdawat og calling sa Simbahan ug sa pagbayad og ikapulo ug mga halad

Kaniadto, kon aktibo ka sa relihiyusong paagi, tingali nadasig ka sa kahadlok sa paghukom sa Dios o sa unsay hunahuna sa uban. Tingali milihok ka gumikan sa pagbati nga kini katungdanan. Karon imong naamguhan nga ang pagserbisyo usa ka paagi sa pagduol ngadto kang Kristo. Usa kini ka paagi sa pagpahayag og gugma sa Dios. Nagpahayag kini og padayon nga panginahanglan alang sa Iyang gahum ug pasalamat alang sa Iyang balaanong tabang. Hunahunaa kon ang imong kalihokan sa Simbahan nadasig ba gihapon sa kahadlok o katungdanan o kon kini natural nga resulta sa imong nahibalik nga pagtuo kang Jesukristo.

Pangita og mga paagi sa pagserbisyo bisan asa ka. Magmahimong takus ug andam sa pagserbisyo sa calling sa Simbahan o sa ubang mga paagi. Samtang moserbisyo ka sa imong mga kaigsoonan ug motudlo kanila pinaagi sa pulong ug pinaagi sa ehemplo, imong mapakigbahin kanila ang Iyang buhi nga reyalidad diha sa imong kinabuhi. (Tan-awa sa Mateo 25:40; Juan 13:34–35; Juan 15:15; Mosiah 2:17.)

Andam nga mobuhat sa unsay gikinahanglan sa pagtul-id sa mga sayop nga nabuhat

Sa pagbuhat sa step 9, kinahanglang likayan nimo nga mawad-an sa kadasig kon dili kaayo modawat ang uban sa imong pagpangayo og pasaylo o kon dili sila motuo nga ikaw nag-usab na gayud. Ang pagtul-id sa mga sayop nga nabuhat magkinahanglan og panahon ug pailub. Hatagi og panahon ang uban nga makaamgo nga lahi na kining panahona. Niining panahona wala ka maghimo og walay hinungdan nga mga saad; nagpakabuhi ka aron makadawat og hingpit nga pagkaayo gikan sa imong pagkaadik ug mga kahuyang sa kinaiya. Sa katapusan, ang paghunong ug ang kausaban sa kinaiya mao ang ebidensya niini.

Pagtuon ug Pagsabut

Ang mosunod nga mga kasulatan ug pamahayag gikan sa mga lider sa Simbahan makatabang kanimo sa pagbuhat sa step 9. Gamita kini nga mga kasulatan ug mga pangutana alang sa pagpamalandong, pagtuon, ug pagsulat. Pagmatinuoron ug klaro diha sa imong sinulat.

Pag-impluwensya sa uban alang sa kaayohan

“Ang Espiritu sa Ginoo miingon ngari kanako: Sugoa ang imong mga anak sa pagbuhat og maayo, tingali unya og sila modala sa mga kasingkasing sa daghan nga mga katawhan ngadto sa kalaglagan; busa ako mosugo kanimo, akong anak, agi og pagtahud sa Dios, nga ikaw makapugong gikan sa imong mga kadautan;

Nga ikaw mobalik sa Ginoo uban sa tibuok nimo nga hunahuna, gahum, ug kusog; nga ikaw dili na modala sa mga kasingkasing sa pagbuhat og dautan; apan hinoon mobalik ngadto kanila, ug moangkon sa imong mga sayop ug kana nga kalapasan nga ikaw nakabuhat” (Alma 39:12–13).

Ang pipila sa labing dako nga kadaut nga atong nahimo sa uban mao ang pag-impluwensya kanila nga sila mismo magsugod og pagkaadik. Isulat ang mahitungod sa mga tawo sa imong kinabuhi nga imong naimpluwensya niini nga paagi.
Asa ka makakaplag og kaisug sa pag-atubang niini nga mga tawo, sumala sa mga pagtulun-an ni Alma niini nga mga bersikulo?

Pagdani o pagpugos

“Bisan kinsa ang moduol mahimo nga moduol ug moinom sa tubig sa kinabuhi nga gawasnon; ug bisan kinsa ang dili moduol ang mao dili pugson sa pagpaduol; apan sa katapusan nga adlaw kini ipahiuli ngadto kaniya sumala sa iyang mga buhat” (Alma 42:27).

Uban sa daghang gamhanan nga mga rason sa pagbuhat sa step 9, kinahanglang dili ka gayud motuo sa pangatarungan o bakak nga ikaw walay kapilian. Ang Addiction Recovery Program usa ka programa sa pagdani, dili sa pagpamugos. Isulat kon imo bang gibati nga nadani o napugos sa pagbuhat sa step 9. Unsa nga mga rason aron madani ang gilista dinhi nga bersikulo?

Pagpangandam sa pagsugat sa Dios

“Oo, ako buot nga kamo moduol ug dili magpatig-a sa inyong mga kasingkasing; kay tan-awa, karon mao ang takna ug adlaw sa inyong kaluwasan; ug busa, kon kamo maghinulsol ug dili na magpatig-a sa inyong mga kasingkasing, diha-diha ang mahinungdanon nga laraw sa katubsanan mapadangat nganha kaninyo.

“Kay tan-awa, kini nga kinabuhi mao ang panahon alang sa mga tawo sa pagpangandam sa pagsugat sa Dios; oo, tan-awa ang adlaw niini nga kinabuhi mao ang adlaw alang sa mga tawo sa paghimo sa ilang mga buluhaton” (Alma 34:31–32).

Unsa pa man ang imong mabuhat kon magpahumok ka sa imong kasingkasing ug itul-id ang mga sayop nga nabuhat?
Sa unsang paagi ang imong kaandam sa pagtul-id sa sayop nga mga buhat molambo kon makaamgo ka nga nangandam ka usab sa pagsugat sa Dios?

Pagkaaktibo sa Simbahan

“[Ang mga anak nga lalaki ni Mosiah] mipanaw sa tanan nga kayutaan … mainiton nga naningkamot sa pagtul-id sa tanan nga mga kadaot nga sila nakahimo ngadto sa simbahan, nagkumpisal sa tanan nila nga mga sala, ug nagmantala sa tanan nga mga butang nga ilang nakita, ug nagpasabut sa mga panagna ug mga kasulatan ngadto sa tanan nga nagtinguha sa pagpamati kanila” (Mosiah 27:35).

Tungod sa pagkaadik, daghang mga tawo mohunong sa pagsimba. Ang uban migamit sa mga sayop sa uban aron ipangatarungan ang ilang limitado nga pag-apil. Isulat ang mahitungod sa imong kaugalingon nga mga kasinatian sa kalihokan sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.
Sa unsang paagi ang pagkahimong mas duol sa Manluluwas pinaagi sa pagkaayo nakatabang kanimo nga mobati nga nahiusa og balik sa Iyang Simbahan?
Sa unsang paagi ang pagka-aktibo sa Simbahan makatabang nimo sa pagtul-id sa sayop nga mga buhat ug mas hingpit nga mamaayo?

Andam nga pag-uli

“Kinahanglan ninyong ipahiuli kutob sa mahimo ang tanan nga gikawat, naguba, o nahugawan. Ang kaandam sa pag-uli maoy lig-ong ebidensya ngadto sa Ginoo nga kamo mapasaligon sa pagbuhat sa tanan aron maghinulsol” (Richard G. Scott, sa Conference Report, Abr. 1995, 102; o Ensign, Mayo 1995, 76).

Isulat kon sa unsang paagi ang pagbuhat sa step 9 ebidensya dili lamang ngadto sa Ginoo apan usab sa imong kaugalingon ug sa uban nga mapasaligon ka sa usa ka kinabuhi sa pagpaubos ug kamatinuoron.

Ang mga katuyoan sa imong kasingkasing

“Siya nga maghinulsol ug magbuhat sa mga sugo sa Ginoo mapasaylo” (D&P 1:32).

Sa pagtul-id sa sayop nga mga buhat, tingali makasugat ka og mga tawo nga dili mopasaylo kanimo. Tingali ang ilang mga kasingkasing tig-a pa gihapon alang kanimo, o tingali wala sila mosalig sa imong mga intensyon. Sa unsang paagi kini makatabang nimo nga masayud nga ang Ginoo nakasabut sa tinuod nga katuyoan sa imong kasingkasing ug nga modawat Siya sa imong tanyag sa paghinulsol ug paghimo og mga pag-uli, bisan kon ang ubang mga tawo dili modawat?

Unsay mabuhat sa Manluluwas alang kanimo

“Ang mga tawo dili makapasaylo sa ilang kaugalingon nga mga sala; sila dili makalimpyo sa ilang kaugalingon gikan sa mga sangputanan sa ilang mga sala. Ang mga tawo makahimo sa paghunong sa pagpakasala ug makahimo sa pagbuhat og matarung sa umaabut, ug sa ingon ang ilang mga buhat kahimut-an sa atubangan sa Ginoo ug takus nga ikonsiderar. Apan kinsa man ang moayo sa mga sayop nga ilang nahimo ngadto sa ilang mga kaugalingon ug ngadto sa uban, nga mora man og imposible alang kanila ang pag-ayo sa ilang kaugalingon? Pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo ang mga sala sa mahinulsulon mahugasan; bisan pa sila lubos nga mapula sila mahimong sama sa maputing balahibo sa karnero. Kini mao ang saad nga gihatag kaninyo” (Joseph F. Smith, Gospel Doctrine, 5th ed. [1939], 98–99).

Samtang imong tul-iron ang mga sayop nga nabuhat, ayaw pagkawala sa kadasig pinaagi sa mga hunahuna nga sama sa, “Imposible kini! Walay paagi nga igo nakong mahulipan ang sayop nga akong nabuhat niining tawhana!” Bisan og posibleng tinuod kana, ikonsiderar ang gahum ni Jesukristo sa pag-ayo sa mga butang nga dili nimo maayo. Isulat ang panginahanglan sa pagsalig nga si Jesukristo mobuhat sa unsay dili nimo mabuhat.
Sa unsang mga paagi nga imong mapakita sa Ginoo ang imong pagsalig Kaniya? Sa unsang paagi nimo mapalambo kana nga pagsalig?