2024
Abasi Eyeŋwam onyuŋ Ekpeme Nnyin
Ɔyɔhɔ Ɔfiɔŋ Itiaita 2024


“Abasi Eyeŋwam onyuŋ Ekpeme Nnyin,” Liahona, Aug. 2024.

Ɔfiɔŋ-ke-ɔfiɔŋ Etop Liahona , Ɔfiɔŋ Itiaita 2024

Abasi Eye ŋwam onyuŋ Ekpeme Nnyin

Ukem nte Etubom Moroni, nnyin imikeme edibɔ edisana uŋwam ye odudu ke mme ekɔŋ emi nnyin ikutde ke uwem.

Etubom Moroni akamade unen uwɔrɔ-ufin

Edinam-aŋwaŋa otode Eric Crow

Ke akpa ini eke ami ŋkotde Ŋwed Mormon, ami mma ŋkop inem mbuk eke mme ekɔŋ ke ufɔt eke mbon Nephite ye mbon Lamanite. Ami ndinehede ma mbuɔtidem, ikike, ye ŋkari-ekɔŋ eke Etubom Moroni, ada-iso ekɔŋ emi ekemekde nte adausuŋ eke ofuri mbon-ekɔŋ mme Nephite kini enye ekedide isua Edip-ye-iton kpɔt. Enye ama enyene ifiɔk, ɔsɔŋɔ ye ŋkari. Enye ama enehede esin-ifik ɔnɔ uwɔrɔ-ufin ye ufɔn eke ikɔt esie. (Se Alma 48:11–12.)

Ke nde emi akpadade edikut-unen ke uŋwana-ekɔŋ ɔnɔ idemesie, Moroni akayak unen oro ɔnɔ Abasi ye nsasana uŋwam emi mbon-ekɔŋ esie ekebɔde eto mme iban ye nditɔ-ŋwɔŋ emi miki-ŋwaŋake ekɔŋ. Enye ɔdɔhɔ adausuŋ owo-usua emi ekekande ete: “Jehovah … amayak fi esin nnyin ke ubɔk. Ndien idahaemi ami mkpoyom yak afo ɔfiɔk ke emi edi … oto ke ido-ukpono ye mbuɔtidem nnyin ke Christ.” Moroni ndien abuana ekikere prophecy emi ete: Abasi eyeŋwam, onyuŋ enim, onyuŋ ekpeme nnyin, ke nte nnyin inimde enye ke akpanikɔ, ye ke mbuɔtidem nnyin, ye ido-ukpono nnyin” (Alma 44:3, 4).

Nte ini akade, ami mmedidiɔŋɔ ke nti ukpep Moroni emi nnyin ikpinamde man aŋwam nnyin ke ndiyɔ mme afanikɔŋ eke uwem nnyin eke idahaemi. Nte nnyin inyenede mbuɔtidem ke Jesus Christ, Andinyaŋa ererimbot, Enye eyediɔŋ nnyin ye odudu Esie. Edi man Enye anam oro ye nnyin edifiɔk mme edidiɔŋ Esie, nnyin inyene edifiɔk ufɔn nnyin, iyom man ikut-unen, inyuŋ ibeŋe-idem inɔ mme mbiet ekɔŋ emi nnyin ikutde, ukem nte Moroni ekebeŋede idem ɔnɔ onyuŋ ɔyɔ ata eŋwan ke uwem esie. Nte nnyin inamde ntre, Ete ke Enyɔŋ ye Jesus Christ eyeŋwam enyuŋ ekpeme nnyin.

Ndidiɔŋɔ Ufɔn Nnyin

Moroni ama afiak eti mme owo abaŋa se mmɔ ekedide (mme adia-ufɔn eke eŋwɔŋɔ Abraham), emi mmɔ edide (ndima nditɔ Abasi), ye ntak emi mmɔ ekeŋwanade enɔ, (ufɔkemana, mbuɔtidem, ye mkpɔk-nyak). Moroni ekekpep ikɔt esie ke mmɔ ekeŋwana enɔ ubɔhɔ mmɔ ye mkpɔk-nyak mmɔ ke ufik ye ukɔbɔ. Ke ŋkaŋ eken, mbon usua mmɔ ekeŋwana enɔ ukpono idem mmɔ ke edififik mbon efen.

Ini emi usuk mbon Nephite ekeyomde edikama odudu nnɔ ufɔn idem mmɔ, Moroni ama awai ɔfɔŋidem esie onyuŋ ewet ke ŋwai ɔfɔŋ oro mme ata ikɔ eke etop esie ete: “Ke nditi Abasi, ido-ukpono, mkpɔk-nyak, emem, iban, ye nditɔ nnyin.” Enye ama emenede ɔfɔŋ ke enyɔŋ, emi enye okotde “idiɔŋɔ mkpɔk-nyak,” eyit ke etiŋi eto ndien ada oro nditi mme owo se eŋwan oro akadade ɔnɔ onyuŋ anam mmɔ ebuana eto ntak oro. (Se Alma 46:12–13, 19–20.)

Ke mme eŋwan ŋkpɔ spirit eke uwem emi, “nnyin iŋwanake eŋwan nnyin ye obuk ye iyip, edi iŋwana … mme andikara ekim … [ye] mme idiɔk spirit” (Ephesians 6:12). Nnyin, ŋko, inyene editi kabaŋa se eŋwan oro adade ɔnɔ ofuri-ofuri. Elder Neal A. Maxwell (1926–2004), akani owo eke Eboho mme Apostle Duopeba, ama owut ekikere emi ke udɔn-ikɔ, ekpedi ibio-ibio, nneme kiet.

Ke 2004, ami mma ŋkese Elder Maxwell ke ubet ufɔkibɔk esie ibighike mbemiso enye akakpa. Enye ama enehede ɔfɔn-ido ye kpukpru owo emi ekekesede mme eŋwamde enye. Mme anam-utom nsɔŋidem ema eduk ubet ufɔk esie ndien ewɔrɔ edi ye edituatua. Ami ndɔhɔ enye nte, “Elder Maxwell, emi enehede ɔsɔŋ eti-eti.” Enye eyesak ndien ete, “Oh, Dale, nnyin mbon nsinsi emi iduŋde ke ererimbot ikpɔkidem. Nnyin iduhe ke ata mbiet nnyin, ukem nte iyak miduhe ke mmɔŋ. Edi kini nnyin inyenede nsinsi ndaha kpɔt ke owo nnyin ekededi idinyene ufɔn.”

Inaha nte nnyin itre edikut akwa ndaha eke edisana uduot-obot nnyin ye nsinsi akaŋa ye ndiɔi odudu emi odude edibiɔŋɔ nnyin. Edinehede ndiɔŋɔ uduak eke Ete Heaven eyeŋwam nnyin edika-iso ŋwana nyom nsinsi erinyaŋa nnyin ye mkpɔk-nyak nnyin nto ukɔbɔ.

mme owo ebeŋeke idem ebɔp mme ɔkɔ-ukpeme

Edibeŋe-nam nnɔ Edikut-unen

Ke ofuri mme ekɔŋ se mbon-ekɔŋ esie ekeŋwana, Moroni ama ebeŋe-idem ndikut ke iminyene unen. Enye ama ɔdɔŋ mbon-uyep man ediɔŋɔ mme edinam ye udɔŋ eke mme asua esie. Enye ama oyom ndausuŋ oto prophet, Alma. Moroni ekem ada nti ekikere esin ke nte enye ediŋwanade ekɔŋ esie. Enye akada ŋkpɔ-utom esin ke eyomde, enim ediwak mbon-ekɔŋ ke mme obio emi mikinyeneke ata nsɔŋɔ-nda. Enye ama enehede enim uduak edi-nam emi ɔkɔŋɔde ke nti etop ebɔde.

Enye ndien edinyene nti ndaha akan mbon-ekɔŋ eke mme asua esie. Enye ikiyuhɔke ke mme edika emi ekebede; edi, enye aka-iso ndinam ukeme esie ye eke mbon-ekɔŋ esie ɔfɔn man edi-kan mme afanikɔŋ eke ini-iso.

Nnyin imikeme edida mme ukem usuŋ man iŋwana ye mme asua ŋkpɔ-Abasi. Nnyin imikeme editɔŋɔ ke edidiɔŋɔ se Satan odomode edi-nam ke uwem nnyin. Enye oyom edibiɔŋɔre nnyin mkpɔŋ uduak nnyin. Kini isobode ye idomo, nnyin inyene edibup idem nnyin ete:

  • Didie ke edinam emi ke idem mi aŋwana ye ikɔ Abasi emi ekeyayare?

  • Nso idi mme utip ke ndi-nam edinam emi?

  • Ndi edinam eyeŋwam mi ndinam ufɔn mi ke isɔŋ ŋkure?

Nnyin ŋko inyene edidiɔŋɔ akpatre ibɔrɔ ke ediyak idem nnɔ kpa ata mkpri idomo. Nte nnyin iyakde idem inɔ idomo, nnyin imiŋwɔŋ idiɔk-ibɔk ke mkpri-idaha (Alma 47:18), ata ɔkpɔsɔŋ ŋkari emi mme odudu ekim ekamade emi ekemede ndida ŋkesim ŋkpɔ-mkpa ke spirit.

Nnyin imikemeedibem idem nyin mbaŋa mme idomo eke Satan ke editiene ndausuŋ emi nnyin ibɔde ito prophet ukpere-edem usen nnyin emi. Ndinam oro aŋwam nnyin inim nsinsi ndaha emi ididade iduŋɔ mme edinam nnyin ise. Ndinehede nte nnyin idiyɔde mme idomo emi edidide ke nsio-nsio ebiet ke uwem nnyin eyeŋwam nnyin inam nnen-nnen mbumek ke idaha ini oro. Mme edinam ye usuŋ emi ibemde-iso inam eyeŋwam nnyin edikpeme mbak edifep-enyin mkpɔŋ nsinsi uduak nnyin.

Uwutŋkpɔ kiet edi eke ŋkpɔ-ofim. Ŋkpɔ-ofim ekeme edi-di ofut iso-iba, mbiba enyene-ufɔn ye mbiara, ɔkɔŋɔde ke nte nnyin ikamade enye. Man aŋwam nnyin ndinam nti mbumek kabaŋa mme ŋkpɔ-utom nnyin, mkpri ye ikpɔ-owo ekeme edika ke “Taking Charge of Technology” ye For the Strength of Youth: A Guide for Making Choices. Emi eyeti nnyin abaŋa ufɔn nnyin, owut nnyin Jesus Christ, onyuŋ aŋwam nnyin ndikot Edisana Spirit nsin ke uwem nnyin. Edibeŋe usuŋ, ini, ye ebiet emi nnyin idikamade ŋkpɔ-ofim eyebeŋe nnyin abaŋa ndubiara, ŋkari eke ererimbot.

Mbon Lamanite ebiatde mme ɔkɔ eke Mbon Nephite

Ndibeŋe-idem nnɔ mme Enyene-mbiet Eŋwan

Ke ndikere mbaŋa mme eŋwam ekedidide, Moroni ama ebeŋe ikɔt esie idem ke owo ke owo ye ukwak-ikpanesit, ŋkpɔ-ukpeme, itam-ukwak, ye ndodobi ɔfɔŋidem. Enye ama ebeŋe ikɔt esie ofuri-ofuri ke edituak mme ɔkɔ ŋkanare mme obio, otop mme mbat eke isɔŋ akanare mmo okuk.

Eke spirit, nnyin ibeŋe mme owo kiet-kiet idem ke edinim ibet Abasi. Nnyin inam inyuŋ inim ediomi ye Abasi emi adade odudu Jesus Christ esin ke uwem nnyin. Nnyin ibuana ke mme edinam nsin-ifik eke idem nnyin, ye ke ndidibe, oruk nte edibɔŋ-akam, utre-udia, ye ediduŋɔre ŋwed Abasi. Nnyin ŋko inam ŋkpɔ ke mbuɔtidem, inɔ ibɔrɔ itiene ndausuŋ spirit emi nnyin ibɔde. Nnyin iminehede ibeŋe-idem inɔ inyuŋ itim udia-ɔbɔŋ ke eti-esit. Nte nnyin inamde ntre, Andinyaŋa akabare edi akpan-ŋkpɔ ke uwem nnyin, ukem nte Enye ekedide akpan-ŋkpɔ ɔnɔ Moroni, emi okowukde mbuɔtidem esie ke Jesus Christ. Moroni ama ɔdiɔŋɔ ke imɔ imikeme edibere-edem ke Jesus Christ iyom ndausuŋ ye ubɔhɔ (se Alma 48:16). Nnyin, ŋko, imikeme edibere-edem ke Jesus Christ iyom ndausuŋ ye ubɔhɔ.

Nnyin imikeme ŋko edibeŋe-idem ke edisɔŋɔ mme ufɔkemana nnyin idem. Ete nnyin ke Enyɔŋ ama-obok nnyin esin ke mme ufɔkemana man aŋwam nnyin ndikop inemesit nyuŋ mkpep nte idifiakde inyɔŋ ibine Enye. Mme ufɔkemana nnyin ekeme edi-di usuŋ uŋwam nnɔ nnyin. Kpukpru nnyin imikeme edikop idara ye ima ke editi ke nnyin idi ubak eke akamba ufɔkemana eke Abasi, ibeheke mme ndaha owo eke ufɔkemana nnyin.

Nnyin ofuri-ofuri imikeme edibɔ ɔsɔŋɔ inyuŋ ibeŋe-idem inɔ mme eŋwan ŋkpɔ Abasi ke nte nnyin ibuanade ke mme eboho Ndisana owo. Mme stake ye district nnyin enɔ oruk ebiet kiet eke itie-ubɔhɔ ye ukpeme. Nnyin imikeme edibɔk kiet eken ke ŋkpɔ Abasi, iŋwam kiet eken man enim ibet Abasi, inyuŋ inam kiet eken man ebere-edem ke Christ, kpukpru ini ye akpan-akpan ke mme ini afanikɔŋ. Ini emi ibohoke, nnyin idikut ke nnyin iŋwanake mme ekɔŋ nnyin ikpɔŋ. Nnyin iminyene mme ufan, andikpep, ye adausuŋ emi ekemede ediŋwam nyuŋ mkpeme nnyin. Nnyin kpukpru imisɔŋɔ ke ini nnyin ibeŋeke-idem ɔtɔkiet.

Nte ikutde, Moroni akayak kpukpru inemesit eke ikɔt esie esin ke akpanikɔ ɔnɔ mbuɔtidem mmɔ ke Abasi ye ido-ukpono mmɔ. Ukem nte Moroni, nnyin ikpikut ke idara edi oto Ete Heaven ye uduak Esie ye ke ntak Jesus Christ ye Erisio-isop Esie. Nte nnyin idide idifiɔk ufɔn nnyin, inam-ŋkpɔ ke edikut-unen, inyuŋ ibeŋe-idem inɔ mme mbiet ekɔŋ, nnyin imibɔ edisana uŋwam ye odudu.

Ukem nte Moroni, ami mmediɔŋɔ ke Ete Heaven ye Jesus Christ eda akpatre mkpɔk-nyak eto edi—mkpɔk-nyak nsio ke mkpa ye idiɔkŋkpɔ. Mmɔ ediɔŋ nnyin ye odud Mmɔ ke ini nnyin isede Mmɔ ke kpukpru ŋkpɔ.

Mkpri ŋwed

  1. Taking Charge of Technology,” Gospel Library.

  2. Kabaŋa Nsɔŋɔnda eke Iwaad: Ndausuŋ ke Edinam Mbumek (2022), Gospel Library.

  3. See Russell M. Nelson, “Joy and Spiritual Survival,” Liahona, Nov. 2016, 82.