„Istotne rodzinne rozmowy”, Liahona, styczeń 2023.
Istotne rodzinne rozmowy
Istotne rozmowy pomogą naszym dzieciom dowiedzieć się, w co wierzą i dlaczego w to wierzą.
Ilustracje — Noah Regan
Pewien syn poprosił ojca, aby nauczył go wspinać się po górach. Ojciec nauczył go wszystkich niezbędnych zagadnień — mówił o planowaniu, bezpieczeństwie, przygotowaniach i wyposażeniu. Syn zapytał, kiedy będą rozmawiać o tym, co robić w nagłych wypadkach. Ojciec powiedział, że nie chce przestraszyć swojego syna i że ta rozmowa może poczekać do momentu, aż stanie się istotna.
Ukończyli przygotowania i wyjechali na pierwszą wyprawę wspinaczkową na Mount Rainier niedaleko Seattle w stanie Waszyngton. Warunki na początku wyprawy były świetne, ale pogoda szybko się pogorszyła i wkrótce zobaczyli nadciągającą na nich lawinę.
Nie wiedzieli, co robić, ponieważ o tym nie rozmawiali. Syn zapytał ojca: „Tato, czy jestem teraz gotowy na rozmowę o tym, co zrobić w nagłych wypadkach?”.
Istotne rozmowy — w bezpiecznej atmosferze naszych domów — mogą pomóc nam przygotować się na te lawiny życia.
„Pierwszą wielką prawdą we wszechświecie jest to, że Bóg nas kocha”, powiedział Starszy Jeffrey R. Holland z Kworum Dwunastu Apostołów1. Jego słowa przypominają nam, że miłość jest podstawą całej wieczności i codziennego życia. Mając tę miłość jako przesłankę, rozmowy i więzi, jakie tworzymy z naszą rodziną, są niezbędne.
Jako mąż, ojciec, psycholog szkolny i terapeuta odkryłem, że rozmowy rodzinne są niezwykle ważne i nie powinny być odkładane na później. Joy D. Jones, która służyła jako Generalna Prezydent Organizacji Podstawowej, powiedziała: „Nie możemy czekać, aż nawrócenie po prostu wydarzy się w życiu naszych dzieci […]. Rodzinne rozmowy o ewangelii Jezusa Chrystusa, istotne rozmowy […] mogą stanowić zaproszenie dla Ducha”2.
Czym są istotne rozmowy?
Siostra Jones zdefiniowała istotne rozmowy jako „proste, ciepłe rozmowy, [które] mogą sprawić, że dzieci [i każdy z nas dowie się] nie tylko w co wierzą, ale co najważniejsze, dlaczego w to wierzą”3. Jednym słowem, które uwielbiam z tej definicji, jest słowo proste. Nasz dialog nie musi być głęboki, skomplikowany ani nawet zaplanowany. W rzeczywistości jedne z najlepszych rozmów, jakie kiedykolwiek się odbędą, nie mogą być zaplanowane. Można tylko przygotować się na nie, zawsze mając ze sobą Ducha, który nam pomoże.
Siostra Jones nauczała dalej: „Nawrócenie z przypadku nie jest zasadą ewangelii Jezusa Chrystusa. Stanie się kimś takim, jak nasz Zbawiciel, nie zdarza się przypadkiem”4. Dzieje się to wiersz za wierszem, dzięki świadomie poświęconemu czasowi i wysiłkowi.
Jak często powinny odbywać się istotne rozmowy?
Powinniśmy codziennie rozmawiać z naszymi dziećmi. Im częściej prowadzimy istotne rozmowy, tym bardziej stają się one normalne, naturalne i oświecające.
Najgorszym sposobem prowadzenia istotnych rozmów jest ich nieprowadzenie! Często myślimy, że nie jest to właściwy czas, temat jest zbyt skomplikowany lub nasze dzieci tego nie zrozumieją. Nie chcemy kogoś urazić, powiedzieć niczego złego ani sprawić, że ktoś się poczuje nieswojo. Jednakże próba rozmowy jest lepsza od ciszy.
W jaki sposób prowadzimy istotne rozmowy z naszymi dziećmi?
Odkryłem, że miłość, słuchanie i zmiana stanowią prosty przepis na prowadzenie istotnych rozmów. Choć w żadnym z tych aspektów nie jesteśmy doskonali, możemy starać się stale podążać za tym wzorem.
Miłość: Bez podstawy miłości i jej stosowania nie możemy prowadzić efektywnych istotnych rozmów. Miłość wpływa na wszystko — na to, co, kiedy, dlaczego i jak robimy w naszych rodzinach. Nasze dzieci muszą czuć bezpieczeństwo w relacjach z nami, a miłość zapewnia nam niezbędne do tego środowisko. Zawsze możemy okazywać miłość. Jezus Chrystus pokazał nam, jak to robić.
Siostra Jones powiedziała: „Wychowując i przygotowując nasze dzieci, akceptujemy ich wolną wolę, kochamy je całym sercem, uczymy je przykazań Boga i Jego daru pokuty, i nigdy, przenigdy nie przestajemy w nie wierzyć. W końcu, czy to nie tak Pan postępuje z każdym z nas?”5
Słuchanie: Dzięki własnym błędom przekonałem się, że aktywne słuchanie jest niezbędną częścią każdej istotnej rozmowy. Słuchanie powinno być na pierwszym miejscu i powinniśmy dwa razy więcej słuchać niż mówić. Jezus Chrystus jest najlepszym przykładem tego, jak prowadzić istotne rozmowy i aktywnie słuchać. Z Ew. Jana 8 dowiadujemy się, że kiedy faryzeusze przyprowadzili do Niego kobietę przyłapaną na cudzołóstwie, pierwsze słowa, które do niej wypowiedział, brzmiały: „Gdzież są ci, co cię oskarżali? Nikt cię nie potępił?” (werset 10). Aby pomóc w niezbędnym procesie uczenia się zadawał pytania i słuchał, zanim zaczął nauczać.
Zmiana: Co robimy, kiedy już kochamy, słuchamy i tworzymy relacje ze sobą? Czy musimy odpokutować, nauczać, więcej słuchać, służyć, przepraszać, wybaczać? Istotne rozmowy powinny dać nam okazję do zmiany. Mam nadzieję, że zawsze staramy się być — jak powiedział Prezydent Russell M. Nelson — „nieco lepszymi osobami każdego dnia”6.
W jaki sposób możemy częściej prowadzić istotne rozmowy?
Będziecie prowadzeni przez objawienie w poszukiwaniu tego, co najlepiej sprawdza się w waszej rodzinie. Rozważcie następujące propozycje pochodzące z doświadczeń naszej rodziny:
Rodzinne studiowanie pism świętych: Kiedy zapytałem nasze dzieci, co najbardziej pomaga im w rozmowach na temat ewangelii, powiedziały, że jest to wspólne studiowanie pism świętych każdego wieczoru według programu Przyjdź i naśladuj mnie.
Spotkanie świadectw z rodziną w każdą niedzielę postną: Zazwyczaj nie jest to formalne spotkanie świadectw, ale czas, kiedy każda osoba w naszej rodzinie dzieli się uczuciami, przekonaniami, zmaganiami i sukcesami. Moja żona i ja zawsze staramy się świadczyć o Jezusie Chrystusie. To spotkanie stało się jednym z najbardziej wpływowych doświadczeń w naszym domu.
Obiad rodzinny: Kiedy podczas obiadu pytamy: „Na co teraz jest pora?”, dzieci wiedzą, że nadszedł czas, aby każda osoba podzieliła się jedną dobrą rzeczą i jedną rzeczą, którą chciałyby poprawić w tym dniu. Prowadzi to do wyrażania wdzięczności, miłości, czasem frustracji, a często do przepełnionych ewangelią rozmów, które inaczej by się nie odbyły.
Rozmowy jeden na jeden: Każdego miesiąca w niedzielę postną cenię sobie czas, kiedy mogę usiąść z każdym z moich dzieci na osobności, modlić się za nie po imieniu, patrzeć im w oczy i zadawać im pytania. Staram się słuchać i dostrzegać ich uczucia i potrzeby. Na początku mogło to być dla nich dziwne, ale teraz brakuje im tego, jeśli tego nie zrobimy. Mam nadzieję, że wiedzą, iż mój czas spędzony z nimi jest ważniejszy niż cokolwiek innego i że chcę codziennie prowadzić z nimi istotne rozmowy.
Ocena realizacji celów: W styczniu wyznaczamy cele osobiste, małżeńskie i rodzinne. Następnie każdego miesiąca omawiamy nasz rozwój i postępy. Robimy to w trakcie studiowania pism świętych lub w ramach lekcji na wieczorze domowym. Prowadzi to do istotnych rozmów.
Współpraca pary lub rodziców: Każdego niedzielnego wieczora, kiedy wraz z żoną przeglądamy kalendarze na najbliższy tydzień, pytamy się nawzajem o to, jak się czujemy i z czym się zmagamy lub z czym potrzebujemy pomocy. Prowadzimy istotne rozmowy na temat naszego małżeństwa i każdego z naszych dzieci, a także o tym, co musimy zrobić, aby dalej zaszczepiać ewangelię Jezusa Chrystusa w każdym z naszych serc.
Moja żona jest o wiele lepsza ode mnie w słuchaniu i dużo lepsza w pomaganiu nam w zachowaniu równowagi i skupieniu się na ścieżce przymierza. Wiele się od niej uczę i jestem bardzo błogosławiony, że wybrała mnie na wieczność.
Nasza rodzina nie jest doskonała w robieniu tego wszystkiego, ale podejmujemy wszelkie wysiłki i ciągle się staramy.
Przygotujcie się przed nadejściem lawiny
Nie czekajcie, aż nadejdą lawiny życia związane z małżeństwem, dziećmi lub innymi relacjami. To nie jest kwestia tego „czy”, ale „kiedy”. Ewangelia i istotne rozmowy przygotowują nas najlepiej tylko wtedy, gdy dzieje się to celowo i regularnie.
Przebywanie razem z żoną, dziećmi i rodziną na wieczność jest moim największym celem i stanowi motywacje we wszystkim, co robię, łącznie z każdą istotną rozmową.
Nie zawsze mi się udaje, jak nam wszystkim, ale dzięki mocy Jezusa Chrystusa i pokucie jestem podniesiony na duchu. Zbawiciel obiecał, że wzmocni nas Swoją mocą i doskonałą jasnością nadziei, jaką daje nam poprzez Swoje Zadośćuczynienie. Nie musimy być doskonali, ale musimy dążyć do doskonalenia się! Ta moc jest dostępna dla nas wszystkich. Nie odniesiecie porażki. Sukces zawsze kryje się w podejmowanym wysiłku.
Prezydent Nelson obiecał: „Gdy pozwolicie Bogu zwyciężać w waszym życiu, osobiście doświadczycie, że nasz Bóg jest ‘Bogiem cudów’ [Ks. Mormona 9:11]”7. Może to obejmować pozwolenie Bogu zwyciężyć w naszych istotnych rozmowach. Wszystko jest możliwe dzięki naszemu Zbawicielowi, Jezusowi Chrystusowi, łącznie z tymi ważnymi rozmowami. Miłość jest zawsze Jego odpowiedzią!
Autor mieszka w stanie Washington w USA.