Akwa Mboho
Jesus Christ Edi Odudu Mme Ete ye Eka.
Akwa Mbono eke April 2023

Jesus Christ Edi Odudu Mme Ete ye Eka.

Etop otode Elder Dieter F. Uchtdorf

Eke Eboho mme Apostle Duopeba

Nwam eyen fo enyene mbuɔtidem ke Jesus Christ, ndima gospel Esie ye Ufɔk Abasi Esie, ndibeŋe-idem mbaŋa uwem nti ndumek.

Ke ini kiet ke edem, ete kiet okoyom ndika meeting mme bishopric. Eyen anwan isua inaŋ esie ada enye ke iso, esine ɔfɔŋ idap onyuŋ akama Ŋwed Mbuk Ŋwed Mormon.

“Ntak emi anade nte afo aka meeting?” enye obuo.

“Koro ami ndi ɔnɔ item ke bishopric,” enye ɔbɔrɔ.

“Edi afo edi ete mi!” eyen esie eyire.

Enye ɔtɔŋɔ erɔŋ ke iso esie. “Edima,” enye ɔbɔrɔ, “Ami mɔfiɔk ke afo oyom mi ŋkot ŋwed nnɔ fi nyuŋ nwam fi ede, edi okoneyo emi ana nte ami nwam bishop.”

Eyen esie ɔbɔrɔ, “Ndi bishop inyeneke ete se inwamde enye ede?”

Nnyin iminem esit ibaŋa anana ibet mme owo emi etiŋde enyin enam utom ke Ufɔk Abasi Jesus Christ ke usen ke usen. Nwa idem mbufo ke akpanikɔ edi edisana.

Edi nte anwaŋade eyen emi, odu ŋkpɔ emi edide edisana ŋko—ŋkpɔ emi owo mimenke ifep—kabaŋa ete ndibɔk enyen. Owut edu heaven.1 Ete nnyin ke Heaven, Edisana Ete ye Eke nnyin, ke akpanikɔ enem esit ke ini ete ye eka ke isɔŋ ekpepde enyuŋ ebɔkde mmɔ nditɔ Esie.2

Mme ete ye mme eka, esɔsɔŋɔ ke kpukpru se mbufo enamde ndikama nditɔ mbufo. Nko nditɔ-ŋwɔŋ, esɔsɔŋɔ ke kpukpru ŋkpɔ se mbufo enamde ke edimenede mme ete ye eka mbufo koro nte kpukpru mme ete ye mme eka efiɔkde, nnyin imisikpep ediwak ŋkpɔ ito nditɔ ibaŋa mbuɔtidem, idorenyin, ye ima kpa nte mmɔ ekpepde eto nnyin!3

Mme Ete ye Mme Eka Enyenne Edisana Ubiɔŋ-utom

Ndi akanam emekere abaŋa akamba ndik emi Ete nnyin ke Heaven enyenede kpukpru ini emi Enye ɔnɔde eyen edi ererimbot? Emi edi nditɔ spirit iren ye iban Esie. Mmɔ enyene anana udomo enɔ. Enim mmɔ ete edi ndiye mbon eti ido, mbɔm, ye akpanikɔ. Edi mmɔ edi ererimbot inyeneke unwam, ikanke inam ŋkpɔ ndomokiet ibɔhɔke nditua nyom unwam. Efre ini mmɔ ekedude ke iso Abasi, ye se mmɔ etimde edi ye se mmɔ ekemede ndidi. Mmɔ enyene ifiɔk eke mmɔ ebaŋa uwem, ima, Abasi, ye uduak Esie oto ke se mmɔ ekutde ke mme owo emi edude ye mmɔ—akpan akpan mme ete ye mme eka mmɔ, emi, ke akpanikɔ, ke enwawana ndifiɔk mme ŋkpɔ nnɔ idem mmɔ.

Ndise
Obufa nsek eyen

Abasi ɔnɔ mme ete ye mme eka “edisana utom ndibɔk nditɔ mmɔ ke ima ye edinen ido, ndinɔ mmɔ se eyomde ke obukidem ye ke spirit, ye ndikpep mmɔ … ndinim ibet Abasi.”4

Oro awak ekem nditaba nti ete ye mme eka idap ke okoneyo.

Etop emi nnɔde kpukpru mme ete ye mme eka edi emi:

Abasi ama mbufo.

Enye odu ye mbufo.

Enye ada ye mbufo.

Enye edi odudu mbufo ke ndida nditɔ mbufo usuŋ man enam nti ndumek.

Enyime eti-ifet ye ubiɔŋutom ke ofuri-esit ye idaresit. Ekuyak usuŋ edidiɔŋ heaven emi unɔ owo efen. Ke ufaŋ edinam ye ukpep-ŋkpɔ gospel, mbufo edinɔ Abasi ibɔrɔ ke ndida eyen fo usuŋ ke mme edinam uwem ke usen ke usen. Nwam eyen fo enyene mbuɔtidem ke Jesus Christ, ndima gospel Esie ye Ufɔk Abasi Esie, ndibeŋe-idem mbaŋa uwem nti ndumek. Ke akpanikɔ, oro edi uduak Abasi ɔnɔ mme ete ye mme eka.

Satan ayanwana ye mbufo, etimere mbufo, odomo ndikpan mbufo.

Edi kpukpru eyen ɔbɔ Unwana Christ nte nnen nnen usuŋ ndika heaven. Ndien Andnyaŋa ayawam mbufo, ada mbufo usuŋ, onyuŋ ɔdɔŋ mbufo esit. Eyom unwam. Eyom eto Abasi

Ndise
Obɔŋ Jesus Christ ɔdɔhɔ ete:

Kpa nte Jesus Christ edide odudu nditɔ, Jesus Christ ŋko edi odudu mme ete ye mme eka.

Enye Anam Ima Okpon

Usuk ini nnyin imikeme ndikere mme owo efen odot akan ndida usuŋ nyuŋ mkpep nditɔ nnyin. Edi nte afo ekpekere ke udotke, emenyene se iniamde fi odot saŋa saŋa:

Ima emi ete ye eka enyenede ɔnɔ eyen edi kiet ke otu odudu emi okponde akan ke ererimbot. Edi ŋkpɔ kiet ke ererimbot emi emi ekemede ndidu ke nsi nsi.

Idahaemi, ekeme ndidi ke ekere ke ebuana emi enyenede ye eyen fo idihe nnen nnen. Ebiet oro ke odudu Andinyaŋa oduk edi. Enye ɔkɔk mbon-udɔŋɔ, ndien Enye ekeme ndikɔ mme ebuana. Enye anam uyo ye iyak etɔt, ndien ekeme ndinam ima ye idaresit etɔt ke ufɔk mbufo.

Ima emi enyenede enɔ nditɔ mbufo anam eti ebiet ndikpep akpanikɔ ye ndinyene mbuɔtidem odu. Nam ufɔk fo edi ufɔk akam, ukpep-ŋkpɔ ye mbuɔtidem; ufɔk ifiɔk-ukpep idaresit, ebiet etode, ufɔk Abasi.5 Ndien “ebɔŋ akam enɔ Ete ye ofuri odudu ke esit, man [mbufo] ɔyɔhɔ ye ima [Esie], emi enye [ɔnɔde] … ikɔt Eyen esie, Jesus Christ.”6

Enye Anam Mkpri ye mme Suŋ suŋ Edinam Ekpon

Odudu efen emi enyenede, nte mme ete ye mme eka, edi ukeme ke usen ke usen, ebaŋa ŋka-iso ntuk. Odudu mme ŋka, mme andikpep, ye ŋkpɔ usuan-etop eyedi enyuŋ enyɔŋ. Edi afo emekeme ndidi ntuk kpukpru ini, ke uwem eyen mbufo.

Ukeme mbufo ekeme ndidi ekpri ke edomode ye mme ɔkpɔsɔŋ uyo emi nditɔ mbufo ekopde ke ererimbot. Usuk ini akeme ndietie nte inyeneke se anamde. Edi eti ete “ke Abasi ekeme ndinam ikpɔ ŋkpɔ oto ke mkpri ŋkpɔ”.7 Mbureyo usen kiet ke ufɔk, nneme gospel kiet, mme eti uwut-ŋkpɔ kiet ikemeke ndikpuhɔ uwem eyen fo ini kiet, ntɔi edim awakde akan kiet anam eto ɔkɔri ke ndo ndo oro. Edi oto ke mkpri ye mme mmem mmem ŋkpɔ, ke usen ke usen, enam nditɔ mbufo ekɔri ekan ukwɔ emi edide ke anyan ini.8

Emi edi usuŋ Abasi. Enye etiŋ ikɔ ɔnɔ fi ye eyen fo ke suŋ suŋ, ekpri uyo, idihe ke uyo obuma.9 Enye ama ɔkɔk Naaman ikitoho ke “ikpɔ ŋkpɔ” edi oto ke ekpri ŋkpɔ, ndiyere ke ubɔk ke ubɔk.10 Nditɔ Israel ema edia usɔrɔ ikukpa ke wilderness, edi se ikinimde mmɔ uwem ekedi ekpri ye mmem mmem utibe ŋkpɔ manna—udia mmɔ ke usen ke usen.11

Nditɔ eka iren ye iban, udia ke usen ke usen ɔfɔn etem enyuŋ edia ke ufɔk. Mbuɔtidem ye ikɔ ntiense etim edu ke mme nnen nnen ye mme usuŋ nte obot edide, kiet ke ini, ke mme mkpri ye mmem mmem ini, ke edu uwem ke usen ke usen.12

Kpukpru ini edi ini ukpep-ŋkpɔ. Kpukpru ikɔ ye edinam mbufo ekeme ndidi ukpep-ŋkpɔ ndausuŋ ke ndinam mbumek.13

Mbufo idaha ikut se mme edinam mbufo ewɔrɔde. Edi ekukpa mba. “Kpukpru ŋkpɔ eyedibe ke ini mmɔ,” Ɔbɔŋ ɔdɔhɔ. “Ke ntre, ekukpa mba ke ndinam eti, koro [mbufo] enim itiat idak isɔŋ enɔ akamba utom.”14 Nso utom ikpon ikan ndinwam nti nditɔ Abasi ekpep ebaŋa se mmɔ edide nyuŋ nkɔri mbuɔtidem mmɔ ke Jesus Christ, gospel Esie, ye Ufɔk Abasi Esie? Jeusu Christ ɔyɔdiɔŋ onyuŋ anam mme edinam mbufo ekpon.

Enye Ɔnɔ Ediyarere

Akamba usuŋ efen emi Abasi anwamde mme ete ye mme eka oto ke anana mbiet enɔ ediyarare nnɔ idem. Abasi enyene udɔŋ ndinwaŋa Spirit Esie nwam mme ete ye mme eka.

Nte mbufo ebɔŋde akam enyuŋ enyenede ntuk Spirit, Enye ɔyɔdɔhɔ mbufo abaŋa ndedibe afanikɔŋ15 Enye ayayarare mme enɔ nditɔ mbufo, mme ukeme, ye mme ndibe mfina.16 Abasi ayanwam mbufo ekut nditɔ mbufo nte Enye okutde mmɔ—okpon akan se ekutde ke enyɔŋ idem onyuŋ oduk ke esit mmɔ.17

Ye unwam Abasi, mbufo eyekpep ndifiɔk nditɔ mbufo ke edisana ye usuŋ heaven. Mokot mbufo nte enyime enɔ Abasi ndinwam ufɔkemana mbufo oto ke ediyarare nnɔ idem. Eyom ndausuŋ Esie ke akam mbufo.18

Akwa Ukpuhɔre

Ke akpan mkpon-nkan unwam emi Jesus Christ ɔnɔde mme ete ye mme eka edi “akamba ukpuhɔre” ke esit mbufo.19 Edi utibe-ŋkpɔ emi kpukpru nnyin iyomde.

Ke esisit ini, kere baŋa ŋkpɔ emi: Afo odu ke ufɔk Abasi, akpaŋ-utɔŋ ɔnɔ utiŋ-ikɔ abaŋade mme ufɔkemana. Etiŋ-ikɔ edimen nsana-mma ufɔkiduŋ ye kpa ata nsana-mma ufɔkemana owut. Ebe ye nwan akananam itɔhɔke. Nditɔ etre ndikot mme ŋwed Abasi ke ini eyomde ndinam utom eke ufɔk. Ndien ikwɔ emi “Ma Kiet Eken”20 ke ebre isɔŋ isɔŋ. Mbemiso etiŋ-ikɔ esim ebiet emi ofuri owo edianade kiet ke idaresit ndinam esa uyere-mmɔŋ asana, afo emekekere ke “Ufɔkemana mi ifɔnke.”

Ndima nditɔ-eka iren ye iban, esuhɔre idem! Kpukpru owo ke otu emi ekere kpa ukem ŋkpɔ emi! Akpanikɔ edi, kpukpru mme ete ye mme eka ekere ete ke mmɔ ifɔnke ikem.

Ke mfɔn-iso, edisana unwam odu ɔnɔ mme ete ye mme eka: Edi Jesus Christ. Enye edi ebiet emi akamba ukpuhore eke esit nnyin otode.

Nte mbufo eberede esit enɔ Andinyaŋa ye mme ukpep-ŋkpɔ Esie, Enye oyowut mbufo mmem-idem mbufo. Edieke mbufo enimde Jesus Christ ke nsuhɔre esit, Enye eyenam ndimem ŋkpɔ akabare ɔfɔn.21 Enye edi Abasi utibe ŋkpɔ.

Ndi oro ɔwɔrɔ ke mbufo ye ufɔkemana mbufo eyefɔn-ema? Iŋ iŋ. Edi mbufo eyefɔn ekan akpa. Oto ke mfɔn Andinyaŋa, mkpri mkpri, mbufo eyenyene mme ido emi mme ete ye mme eka eyomde: ima Abasi ye nditɔ Esie, ime, nwa-idem, mbuɔtidem ke Christ, ye ukeme ndinam ndinen mbumek.

Jesus Christ Ɔnɔ Unwam oto Ufɔk Abasi Esie.

Ukeme nnyin ndinyene mbuɔtidem ke Jesus Christ odu ke ufɔkemana, etiŋde enyin ese owo kiet kiet. Ndien edi Ufɔk Abasi anwam. Ke esiode ndisana ŋwed Abasi ye mme ikɔ mme prophet efep,ufɔk Abasi Andinyaŋa ɔn̄ɔ ediwak usuŋ ndinwam mme ete ye mme eka ye nditɔ emek nti ndumek:

Ndise
Abaŋade Nsɔŋɔnda eke Iwaad: Ndausuŋ eke Edinam Mbumek

  • For the Strength of Youth: A Guide for Making Choices inɔhɔ fi udim ikɔ eke se edinamde ye se muduake ndinam. Enye ekpep mme nsi nsi akpanikɔ emi anwamde mbufo ndinam ndumek emi enamde uwem mbufo odoro ye ke mme ukpep ŋkpɔ eke Jesus Christ. Ekot enye ye nditɔ mbufo. Yak mmɔ etiŋ ebaŋa enye. Nwam mmɔ ndinyene nsi nsi ye nsana mma ndausuŋ ke mdumek mmɔ.22

  • Mme mbono FSY edi eti usuŋ efen. Mekere ke kpukpru nditɔ eyeka. Ami mokot nditɔ midɔhɔ ndɔ kaŋa nte eka mbono emi nte mme ada usuŋ ye mme ɔnɔ item. Ami mokot mme ete ye mme eka nte yak ekɔri ke odudu emi nditɔ mmɔ edidade idi ito mme mbono FSY.

  • Mkpri nditɔ ye nditɔ ke Ufɔk Abasi Jesus Christ Ndisana Owo ke Ukperedem Usen enyene mme andikpep, mme ɔnɔitem, ye mme andikpep. Ke ediwak ini afo oduk uwem eyen ɔnwɔŋ ke akpan ini man ɔkɔri onyuŋ anwam mbuɔtidem ye ikɔ ntiense. Usuk mbufo idɔhɔ-ndɔ kaŋa. Usuk inyeneke nditɔ eke mbufo. Utom enamde ye idaresit enɔ nditɔ Abasi edi edisana ke iso Abasi.23

Ekukpa Mba kabaŋa Utibe-ŋkpɔ

Ndima ufan mi, ndikɔri mbuɔtidem ke nditɔ etie nte ndinwan flower ɔkɔri. Ukemeke ndiduri ekpat esie man enye ɔkɔri. Ukemeke ndikubɔre etiŋ esie man enye ɔsɔp onwum. Ŋko afo ukemeke ndiyak flower oro nyuŋ ŋkere ke ɔyɔkɔri mme esehe.

Se ekemede onyuŋ anade nte anam anam ɔnɔ emana emi edɔkde edi ndinɔ eti isɔŋ emi enyenede mmɔŋ heaven. Sio mbiet ye kpukpru ŋkpɔ emi ekemede ndifuk unwana-utin. Nam eti ufaŋ odu ɔnɔ ŋkɔri. Ndien ke ime yak emana emi edɔkde edi emek nti ndumek, enyuŋ eyak Abasi anam utibe ŋkpɔ Esie. Ibɔrɔ eyeye onyuŋ ɔfɔn onyuŋ enyene idaresit akan ŋkpɔ ndomokiet emi afo ekemede ndibot ke idem fo.

Ke uduak Ete ke Heaven, ebuana mme ufɔkemana edi ke nsi nsi. Emi edi ntak, nte mme ete ye mme eka, ekukpa mba, okposuk edi ke mbufo inemke esit ibaŋa nte mme eketiede ke edem.

Ye Jesus Christ, Etubom Andikɔk ye Andinyaŋa, obufa editɔŋɔ ekeme ndidu; Enye ke ofuri ini ɔnɔnɔ idorenyin.

Jesus Christ edi odudu mme ufɔkemana.

Jesus Christ edi odudu eke mme iwaad.

Jesus Christ edi odudu mme ete ye mme eka.

K’emi ke ami nnɔ ikɔ ntiense ke enyiŋ Jesus Christ, amen.

Mkpri nwed

  1. “Esine ke ŋkpɔ nte ofuri ete ye eka udɔŋ ndikpep eyen esie eti ido. Emi edi ubak uduak utibe ŋkpɔ eke Ete ke Heaven. Enye oyom nditɔ Esie edi ererimbot, nte etienede ubono-ŋkpɔ nsi nsi ufɔkemana ke heaven. Mme ufɔkemana edi ata akpan eboho ke nsi nsi ererimbot, ke ntre Enye oyom mmɔ ŋko edi akpan eboho ke isɔŋ. Okposuk edi ke mme ufɔkemana ke ererimbot ifɔnke ima, mmɔ enɔ nditɔ Abasi ufaŋ emi ɔfɔnde akan ndidu ke ererimbot ye nkukure ima emi ekperede se nnyin ikinyenede ke heaven—ima ete ye eka. Mme ufɔkemana edi usuŋ emi ɔfɔnde akan ndinim nyuŋ nnɔ eti ido ye mme ukpep-ŋkpɔ emi edidade ifiak ika iso Abasi” (Henry B. Eyring, “Gathering the Family of God,” Liahona, May 2017, 20).

  2. Ke akpanikɔ, nnyin imifiɔk ite ke uduak Abasi isisuhu kpukpru ini “ke ererimbot, kpa nte ke heaven” (Matthew 6:10. Ndidi ete ye eka ke obukidem itiehe nte eke Abasi. Enye ke akpanikɔ okut ntre. Ana nte Enye ɔfuhɔ abaŋa ofuri ukut ye nkɔŋ-ibuot ke ebuana ufɔkemana. Ndien edi Enye ifreke ibaŋa ufɔkemana. Ndien Enye iditreke, koro Abasi enyene ediye uduak nsi nsi ebiet iduŋ ɔnɔ nditɔ Esie Ndien edi Enye ifreke ibaŋa ufɔkemana.

  3. Se Matthew 18:1–5; Mosiah 3:19.

  4. “The Family: A Proclamation to the World,” ChurchofJesusChrist.org; see also Doctrine and Covenants 68:25–28.

  5. See “Learning at Home Is Founded on Relationships,” Teaching in the Savior’s Way: For All Who Teach in the Home and in the Church (2022), 30–31; see also Doctrine and Covenants 109:8.

  6. Moroni 7:48.

  7. 1 Nephi 16:29; see also Alma 37:6–7.

  8. See “Learning at Home Consists of Small, Simple, Consistent Efforts,” Teaching in the Savior’s Way, 31. President David O. McKay taught: “Let us not think that, because some [things] … seem small and trivial, [that] they are unimportant. Uwem, ke esede, edi mkpri mkpri ŋkpɔ. Uwem nnyin,edu nnyin, ke obukidem, edi mkpri mkpri ebifik. Yak ekpri esit oro etre ndinwek, ndien uwem ke ererimbot emi etre. Akwa utin edi akamba odudu ke ererimbot, edi nnyin inyene ufɔn [esie] koro mmɔ edi enɔ nnyin nte mkpri unwana, emi, ke emende ofuri edian kiet, eyɔhɔ ofuri ererimbot ye unwana. Ekim okoneyo eye oto ke unwana mkpri ntanta-ɔfiɔŋ; ndien ŋko uwem ata owo Christ ɔyɔhɔ ye mme mkpri utom nte eke Christ emi enamde ke hour emi, minute emi, ke ufɔk” (Teachings of Presidents of the Church: David O. McKay [2003], 219).

  9. Se Helaman 15:30.

  10. Se 2 Kings 5:9–14.

  11. Se Exodus16.

  12. See “Preparing Your Children for a Lifetime on God’s Covenant Path,” Come, Follow Me—For Individuals and Families: New Testament 2023, appendix (digital only).

  13. See “Learning at Home Can Be Planned but Also Spontaneous,” Teaching in the Savior’s Way, 31; 1 Peter 3:15.

  14. Doctrine and Covenants 64:32–33.

  15. Se Matthew 2:13.

  16. Se Alma 40:1; 41:1; 42:1.

  17. Se 1 Samuel 16:7.

  18. Se 1 Nephi 15:8.

  19. Alma 5:13.

  20. See “Love One Another,” Hymns, no. 308.

  21. See Ether 12:27.

  22. “Ke abaŋa nditɔ, ubiɔŋ utom ndida mmɔ usuŋ odu ye mme ete ye mme eka. Mmɔ efiɔk idaha, ekikere, ye ifiɔk eyen kiet kiet. Mme ete ye mme eka ebiat ini eyom ndisiak nyuŋ nnim eti nneme ye nditɔ mmɔ kiet kiet. Mmɔ enyene eti ufaŋ ndibiere mbaŋa eti uwem ye ufɔn nditɔ mmɔ” (James E. Faust, “The Weightier Matters of the Law: Judgment, Mercy, and Faith,” Ensign, Nov. 1997, 54).

  23. Ŋkpɔ utom iba emi odotde ete isiak: Come, Follow Me eke isua emi ke internet emi ekotde “Preparing Your Children for a Lifetime on God’s Covenant Path.” Enye ɔnɔ mmem mmem ekikere, ifiɔk emi odude ke ufɔk ndinwam nditɔ ebeŋe idem baptism ye mme edinam ye mme ediomi efen. Ye enye emi efiakde ewet Teaching in the Savior’s Way enyene ibuot emi ekotde “Home and Family” emi etiŋde abaŋa nte ukpep-ŋkpɔ nte Christ ebehede ufɔk (se pages 30–31).