Sa Sucu O Karisito, Na Noda iVakabula
Lotu ni Siganisucu ni Mataveiliutaki Taumada ni 2023
Sigatabu, 3 ni Tiseba, 2023
Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, me nomuni na marau ni Siganisucu!
Eda marau nida mai soqoni vata kei ratou na Mataveiliutaki Taumada ena lotu ni Siganisucu oqo. Ena vanua cava o tiko kina ena gauna ni marau oqo, mo vakila na loloma ni Kalou ena marautaki i Jisu Karisito na uto ni Siganisucu
Na Siganisucu e gauna ni sere kei na ivakatagi, boica kei na tovolea, nanamaki kei na soli ka. Na gauna ni soqoni vata, se da tiko veivolekati se veiyawaki.
Vuqa na gauna e dau marautaki na Siganisucu nida vakamarautaki ira lo na tani ena Siganisucu. E vuqa na matavuvale era dau vakataki Santa. E vuqa na tamata era vakararamataka na vuravura ena rarama i Jisu Karisito.
Ni vakananumi lesu e dua na Siganisucu ka sa oti, e buli tale e dua na ivakananumi vou ni Siganisucu. Ni toso na gauna, e veicevacevai na vakanananu ni Siganisucu, era yaco me dua na ivalavala tudei, ka rawa ni vakatitobutaka na noda lomani Jisu Karisito—na Lami ni Kalou, na Luvena na Tamada Tawamudu, na iVakabula kei vuravura.1
Ke tiko edua na nomu ivakananumi taleitaki ni Siganisucu, mo marautaki ita ena gauna oqo. Kevaka o seqai cakava tiko edua me ivakarau nomu marautaka na Siganisucu, cakava me vakatitobutaka na nomu loloma vei Jisu Karisito ka me vakalougatataki iko ena veiyabaki.
E rawa beka niu wasea e tolu na ivalavala tudei ni Siganisucu taleitaki ni matavuvale na Gong?
iMatai, e veiyabaki, o Sisita Gong kei au keirau dau taleitaka me raica tale na iukuuku ni Siganisucu ka dau tukuna nai talanoa ni matavuvale.
Ni keirau a se veiwatini gone, o Sisita Gong kei au keirau a vuli tiko ena dua na koronivuli ni tauri-vola e Igiladi. Keirau a tiko ena dua na icili lailai ka bula ena dua na ilavovakarautaki lailai ni gonevuli. Keirau dau wilika na neirau ilavo peni ni bera ni keirau volia edua na vunikau lailai gogo ni Siganisucu ka na lomana mada ga o Charlie Brown.
Baleta ni dau bulibuli ka o Sisita Gong, edau vakayagataka o koya na pini ni sulu me buli ira kina na sotia ni Peritania lalai mera iukuuku ni vunikau ni Siganisucu. E solia vei ira edua na isala vutivutia loaloa ena matadredre.
Ena 43 na yabaki, era dau yadrava tu na sotia ni Peretania na neirau vunikau ni Siganisucu. Era dau vakananaumi keirau ena imatai ni Siganisucu ni neirau vakamau—yawa mai vale—ka lako curuma rawa na Siganisucu.
E ratou cakava na vuvale ni luvei keirau tagane na isulu “meeples.” E ra matataki ira na kaulotu e vuravura raraba. O rawa ni raica na nodra matadredre? iSulu mai vanua tani? Yacadra? E tukuni vei au ni caka e dua me vakataki au.
Na iukuuku talei ni SIganisucu e vakabulabulataka na vakanananu esi ni veitokani kei na veika e sotani ena vuqa na vanua. Na marau, soqoni ni Siganisucu e vakalesui mai na vakanananu eso kei na matadredre ena veiyabaki.
Na parofita o Alama e vakadinadinataka ni vuravura ka veitosoyaki tiko ena kena itutu e tukuna tiko ni tiko edua na Kalou. Na Siganisucu e vakatakilakilataka edua na gauna vakatabakidua ena nona cowiritaka na matanisiga na vuravura ena 365¼ na siga e veiyabaki. Ni vakalesui keda tale mai na cowiri vakayabaki oqo ki na dua na draki ni Siganisucu taleitaki e veiyabaki, au nanuma kina na ka a vola na dauvolaivola o E. B. White me baleta na “Na Cowiri ni Gauna.”2
E vakatura o koya ni eda kila ni “gauna e sega dina ni cowiri.” ena vuku ga ni veika eda sa lako curuma mai. Na toso ni gauna ena rairai “taucoko na kena ituvaki, sega ni veisau, rawarawa ni kilai, sega na kena itekivu kei na kena iotioti.” Ia na gauna duadua ga ni gone eda rawa ni raitayaloyalotaka kina ni rawa nida vakaotia edua na cakacaka ka da na sega ni qase cake mai na gauna eda a tekivu kina.
Vei au, niu yacova e dua tale na Siganisucu ka vaka niu sega ni veisau ia e vaka au duidui mai na kequ ituvaki e liu, e dusia ni o gauna (kei na vanua) e rawa ni dodonu ka rauni talega ena duavata ga na gauna. Na “sala qiqo ka rabailailai”3 kei na “dua na iwavoki tawamudu”4 e ivakamacala ka tukuna e dua na ka dina ka yavutaki ena veiyalayalati ka yaco rawa ena vuku ni gone o Karisito ka sucu e Peceliema.
Ena sala oqo, vei au, e tiki ni ka veivakurabuitaki ni Siganisucu oya mo gonelailai ka uabula ena duavata ga na gauna. Eda marau me vaka e dua na uabula nikua nida vakayacora na veika a dau vakamarautaki keda nida a se gone. Ka da marau vata kei na dua na gone nida bulia ka vakavurea vata tale mai na vei ivakananumi kei na vei ivalavala tudei eso.
Na ikarua ni ivalavala tudei ni Siganisucu taleitaki ni matavuvale na Gong sai koya na vakaraitaki ni isususu se vale ni manumanu—na ivakaraitaki ni nona sucu na gone tabu o Karisito.
Sega beka nio taleitaka na italanoa ni siganisucu e vakanamata vei Jisu Karisito, ka sureti keda vaka kina? Me vaka a cavuta e dua na daukaulotu ka se qai lesu toka ga mai qo, “Ni bera noqu kaulotu, o Jisu Karisito a tiki ni noqu bula. Ia oqo, O Koya e noqu bula.”
Na isususu era caka ena kena ilelevu kei na ituvaki e vakasamataki rawa, caka mai na iyaya e vakasamataki rawa, mai na veivanua e vakasamataki rawa. Na isususu yadua e vakadinadinataki Jisu Karisito kei na Nona veivakalougatataki ki na veimatanitu, veimataqali, duivosavosa kei ira na tamata.
Eda taleitaka nio ira na luve ni Kalou e veivanua era vakaraitaka na gone ko Jisu, Meri, Josefa, iratou na tamata vuku, na ivakatawa, kei ira na manumanu ena vei ituvaki, gacagaca, kei na veika matailalai e kilai levu tu, ka kilai vinaka tu vei keda. O ira na nasi dau vakasucugone e vakananumi keda talega ni Kalou e lomani ira kece na luvena; eda rawa ni raica na loloma ni Kalou vei ira ka dusimaka na vanua era gole mai kina.
Na ikatolu ni ivalavala tudei taleitaki ni matavuvale na Gong, me ikuri ni kena wiliki vata na itukutuku ni sucu ni iVakabula ena ivolanikalou, oya na wiliki e cake vaka matavuvale ni ivola nei Charles Dickens na E dua na Sere ni Siganisucu .
Kevaka au tokara edua na isala kei na dua na sikavu, e rawa beka nio vakasamataki au, me dua na gauna lekaleka ga, me o au o Ebeneezer Scrooge mai na E dua na Sere ni Siganisucu
Na neitou matavuvale ena so na yabaki keitou dau wilika A Christmas Carol mai na tekivu me yacava ni oti. Keitou dau cakava na meitou waikatakata vaka koko kei na lili kamikamica ka veidredrevaki ena neitou raica lesu na “Norfolk biffins” kei na “smoking bishop.” Keitou vakila na rere ni rogoca na taqiri ni sinucodo ni yalo i Jacob Marley. Keitou vakamarautaki nira vukei Ebeneezer Scrooge na vei yalo ni Siganisucu sa Oti, Edaidai, kei na Veimataka me yaco kina me tamata vou.
So na yabaki, keitou dau wilika na matavuvale na ivakaleka ni A Christmas Carol, ka rau a vola o luvequ tagane kei watina me vukei ira na lewe ni vuvale.
Ka so na yabaki,ena matadredre kei na veimarautaki, keitou dau wilika na sitika A Christmas Carol. E tiko ga kina e rua na laini: “Bah, humbug ” kei na “Me vakalougatataki keda kece na Kalou”
A tekivu vola o Charles Dickens na E dua na Sere ni Siganisucu ena Okotova ka vakacavara ena i tekivu ni Tiseba ni 1843—ka taura e ono ga na macawa. Na imatai ni 6,000 na ilavelave e a tabaki e Lodoni ena ika 19 ni Tiseba, 1843. E a volitaki kece ni bera na yakavi ni Siganisucu.
Na ivolavukutuku ni A Christmas Carol era vakamacalataka nio Charles Dickens a volavola tiko ena dua na gauna a vakadikeva lesu tiko kina o Igiladi ena veiliutaki nei Vikatoria na ibalebale ni Siganisucu. Na itavi cava e rawa se dodonu me vakaitavitaki koya kina edua na draki ni Siganisucu, vunikau ni Siganisucu, veikidavaki ni Siganisucu, sota vakavuvale ni Siganisucu, kadi ni Siganisucu, se na sere sara mada ga ni Siganisucu, ki na dua na mata tamata?
Ena dua na gauna e veilecayaki tu kina na bula, galili ka tu vakatikitiki na Dickens’s A Christmas Carol e vakamacalataka na nona vakananumi ira nona itokani, lolma kei na vakanananu ni Siganisucu, me vakataki Ebeneezer Scrooge kune vakacegu ka vakabulai na nona veigauna sa oti, gauna oqo kei na na gauna se bera mai.
Ena gauna oya me vaka nikua, na ibalebale dina ni Siganisucu e vakavolekataki keda vei Jisu Karisito, ka sucu vaka dua na gonelailai e valenimanumanu. E kila vakayago o Jisu Karisito na sala me vukei keda kina ni vakasinaiti tu na lomana ena loloma cecere. Ena gauna oya me vaka nikua, na Siganisucu e marautaki kina na noda veiyaloni vakaitikotiko ka yavutaki ena veiyalayalati vata kei Jisu Karisito kei keda vakaikeda.
Meu taroga mada e dua tale na Sere ni Siganisucu taroga. Cava na vuna, eda vakasamataki Scrooge, eda vakasamataka taumada e dua na qase mamaqi, e dua ka vakalialia na Siganisucu me ka lasutaki?
Na cava eda sega ni tukuni Scrooge vou vakalevu cake kina? Na Scrooge vou, yalomalumalu ka dau vakavinavinaka, ka lomasoli me solia na Taki saulevu me iloloma ni Siganisucu. O Scrooge vou, ka rau a vakaduavatataki tale kei vugona daumamarau, o Freddie? O Scrooge vou, ka tosoya cake na isau kei Bob Cratchit ka qaravi Tiny Tim?
Laivi ira na dauvakatitiqa mera veivakalialiai. O Scrooge vou “a cakava kece, ka vakalevu cake sara.” A yaco me tamata vinaka ka itokani vinaka, me vaka a kila na vuravura makawa.
Qai cava na vuna eda sega ni nanuma kina na Mr. Scrooge oya? E tiko voleka beka vei keda eso, ka rawa nio keda vakaikeda, e rawa nida tamata duidui kevaka walega eda tarova na noda nanumi ira vakatani ena vuku ni nodra bula makawa.
E sega ni dua na tamata se matavuvale sa taucoko tu. O keda yadua e dui tu na noda malumalumu kei na cala—na veika ka da diva meda cakava vakavinaka cake. Ena Siganisucu oqo, ena rawa beka nida ciqoma—ka solia—vei Jisu Karisito na iloloma talei ni veisau kei na veivutuni, ni vosota ka guilecava, veikeda vakayadua ka vakaikeda.
Meda vakaduavatataki keda kei na yabaki sa oti yani. Meda kua ni vakanamata kina irorogo ni nuiqawaqawa vakayalo, na veilecalecavi kei na veivakacudrui, ka vakaosota tu na noda bula. Meda qai veisolitaka vakaikeda na veika vou eda rawa ni rawata ka kakua ni vakanamata kina veika edau yalani keda ena veigauna sa oti. Meda solia vei Scrooge vou ka tiko vei keda yadua edua na madigi me veisau.
A lako mai na iVakabula ena Siganisucu me sereki ira na vesu tu—ka sega ni o ira ga e valeniveivesu. Ena rawa ni sereki keda mai na veigauna voravora ni noda bula sa oti, kurei keda mai na kilai yaloda ni noda ivalavala ca. E rawa ni vueti keda o Koya mai na bula qaciqacia ka daunanumi koya vakaikoya ena noda sucu vou Vua.
Ni sa sucu vei kemudou ena siga oqo … na iVakabula, ko koya na Karisito na Turaga.”5
Me nomuni na Marau ni Siganisucu!
Me qai marautaki ka taleitaki na nomuni valavala tudei kei na ivakananumi ni Siganisucu.
Meda marau ena vukui Jisu Kairsito, ena Siganiscu kei na veisiga kece.
Au marautaka meu vakadinadinataki Koya ena Yacana tabu, Jisu Karisito, emeni.