Vakayagataki ni iVolanisere ni Lotu

Na veika sa koto oqo ena vukei iko ena nomu vakayagataka vakavinaka na ivolanisere. E okati kina na ivakamacala ni veika e tu ena loma ni ivolanisere; na ivakamacala ni kena vakayagataki ena ivavakoso, matasere, kei na veisoqosoqo; kei na itukutuku vei ira na dairekita ni ivakatagi, daunioqani, kei na daunipiano.

Veika E Tu Ena Ivolanisere

Lewe ni ivola

E sa wasei na lewe ni ivolanisere ki na tinikadua na iwasewase raraba. Era na kunei ena duavata ga na iwasewase na veisere ka tautauvata na kena ulutaga kei na vakasama. Ia, ena sega ni yalana na vakasama ni kena vakayagataki e dua na sere na vanua e volai tiko kina. Me kena ivakaraitaki, e so na sere ena iwasewase ni sakaramede, me vaka na “Dokai na Vuku kei na Loloma” kei na “Loloma i Jisu,” e rawa ni vakayagataki ena so tale na inaki, ka rawa ni digitaki ga mai e so na qaqa ni vei sere oqo me vakayagataki ena Siganimate. Ena vukei iko na ituvatuva vakaivola ni iulutaga mo kunea kina na sere ena veiulutaga bibi e so.

Makataki na iVakarau ni Yalo kei na Domo ni Sere

Ni makataki na ivakarau ni yalo, me vaka na Masumasu se Yalodina, e solia tiko yani na vakasama raraba ni ivakarau ni yalo me lagati kina na sere, e dina ni so na sere ena duidui na ivakarau ni yalo ni soqoni e vakayagataki kina se me vaka na veika ga e vinakati e kea. Ni makataki na domonisere e vakaraitaka na ilagalagati ni sere (me vaka na

= 69-76) ka soli tale tikoga yani me idusidusi raraba; na ivakatagedegede ni kena vakayagataki e dua na sere e rui rabailevu sara na kena vakasama.

Na iVakamacala vei ira na Daunipiano kei na Daunioqani

Ni volai tiko yani na ikovu (

) ena veisere yadua e tukuna tiko na mataqali ivakatagi cava me ikau ni sere, piano se oqani. Ni bera ni vakatagataki e dua na sere. vakaraica rawa mo vakadeitaka ni o sa raica taucoko na kena ikau. O na vinakata beka mo makataka vakalelevu na ikovu (

) kece e tiko ena nomu ivolanisere, vakabibi kevaka e sega ni laki tiko tale ena itinitini ni sere na iotioti ni yatuvosa ni kau.

Ena rawa talega mo vakabalavutaka se vakalekalekataka na ikau ni sere ka vakaturi tiko yani. Kevaka e sega ni kilai vakavinaka sara na sere, ena rawa ni veivuke ka vakaceguya na yalodra na lewenilotu na kena vakatagitaki taucoko na kena ikau. Kevaka e sa kilai tu na sere, ena rawa ni kena ikau vinaka ga na iotioti ni laini se iyatuvosa. Ni o vakayagataka e dua na ikau lekaleka, o na vinakata beka mo vakamaluataka na ilagalaga ni sere ena kena itinitini me vakaraitaki kina ni sa vakacavari.

Salavata kei na iVolanikalou

Na itovo Vakarisito ni gauna makawa, era volai kina e vuqa sara na serenilotu mai na itukutuku vakaivolatabu. E vuqa na noda serenilotu ena gauna oqo era semati tiko ki na so na tiki ni ivolatabu; e so vei ira na veitiki ni ivolatabu oqori era volai tiko ena itinitini ni veisere yadua. Na vakayagataki ni iDusidusi ni iVolanikalou se na iTuvatuva Vakaivola ka kunei ena vei ivolanikalou ni Yalododonu Edaidai, o na kunea kina e vuqa sara na veitiki ni ivolatabu ka na vakavutuniyautaka cake tale na itukutuku ni noda serenilotu.

iTuvatuva Vakaivola

E tiko ena ivolanisere ni lotu e tolu na ituvatuva vakaivola ka tiko vata kei na kedra ivakamacala lekaleka yadua: iVolanikalou: iUlutaga: kei na Matai ni iYatuvosa kei na iUlutaga.

Serenilotu Me Baleta Na Ivavakoso

Domovata kei na Lagasere Yadua

E dina ni dau itovo tu ni Lotu na lagasere yadua (laga, alito, tena, besi), ia na vakasama ni lagasere vakaivavakoso o ya me ra vakaitavi kece, veitalia ga se cava na rorogo ni domodra. Baleta ni vuqa na lewenilotu era lagata na sere ena kena rogovinaka veitalia na rorogo ni domodra, ia na serenilotu era vakaikabakaba me rawa ni taura ruarua na domovata kei na lagasere yadua. E so na serenilotu— kei na so na veitiki ni serenilotu—e volai sara ga me baleta na domovata kece ena kena lagati.

Digitaki ni Serenilotu e Veiganiti

TNa serenilotu o digitaka e dodonu me laurai vakararaba kina na inaki ni soqoni ka vukea na kena taraicake na itovo ni yalo e ganita na soqoni.

The opening hymn may be one of supplication or praise; it may express gratitude for the gospel, joy in being able to gather together, or enthusiasm for the work to be done.

Na sere ni sakaramede e dodonu me golevi ga kina na sakaramede se ki na nona solibula na iVakabula.

Na sere ni vakacegu me ra vakaitavi kece kina na ivavakoso ka me semati yani ki na ulutaga ni vosa ena vakayacori ena soqoni. E rawa ni ra tucake na ivavakoso kevaka e ganita, ena gauna e lagati kina na sere oqo.

Na sere me itini ni soqoni me solia vei ira na ivavakoso na gauna me ra vakavinavinakataka kina na vakayalo ni soqoni kei na lewe ni soqoni.

E sega ni sere taucoko e ganita na veisoqo ni Lotu kece. E so ga na sere ena ganita vakavinaka cake na soqo ni itabagone mai na kena vakayagataki ena soqoni ni sakaramede.

Digitaki na Qaqa ni Sere Me Lagati

Me kua ni vakasamataki tiko ni dodonu me lagati taucoko na qaqa ni sere ni lotu vakavo ga kevaka e sega ni se taucoko sara na itukutuku. Ia me kakua ni vakalekalekataki na lagati ni serenilotu ena kena lagati ga na imatai se na imatai ni rua na qaqana. O ni sa vakauqeti tale tikoga yani me lagati talega na qaqa ni sere ka volai tiko ena ruku ni ikabakaba.

Me Lewai Vinaka Na Digitaki Ni Serenilotu

Me ikuri ni kena vakayagataki na veisere sa kilai tu ka taleitaki vakalevu, era sa vakauqeti na lewenilotu me ra vakayagataka talega vakawasoma na sere vovou se na sere ka sega soti ni kilai levu. Tovolea me rawati me tautauvata vinaka tikoga na vakayagataki ni sere taleitaki kei na sere ka sega soti ni kilai vinaka.

Serenilotu Me Baleta Na Koniferedi Ni iTeki

E dau digitaki ga vakawasoma na serenilotu kilai levu me sere ni koniferedi ni iteki, vakauasivi kevaka e sega ni veirauti na iwiliwili ni ivolasere vei ira na ivavakoso taucoko. Oqo e so na serenilotu: “Dou Gole Mai”; “Bau Mai na Tui ni Tui”; “Meda Lako Kivua”; “Wilika Nomu Kalougata”; “Dina Tu Ga”; “Ni Tuberi Au Jiova”; “E Ulunivanua”; “Na Yavu Tudei ni Turaga”; “Au Luve ni Kalou”; “Au sa Kila ni Bula Tu”; “Meda sa Gu Tiko”; “Meda sa Mai Marau”; “Dokai Koya”; “Tabalaka Nomu iGu”; “Na Noda iVakabula”; “Talei na Liga ni Kalou”; “Na Yalo ni Noda Kalou”; “Turaga Keitou Vuabale.”

E rawa ni o lavetaka na serenilotu ki na parokaramu sa tabaki oti tu vakavo ga ke sega ni vakadonui vakalawa (copyright) me lavetaki.

Sere Ni Matanitu

E vica na sere ni vanua e sa okati tale tikoga ena serenilotu; ka ra sa vakadonuya na matabete, e rawa talega ni kuri kina na sere ni noda matanitu. Me ra na tucake na lewenilotu ena gauna e lagati kina ena soqoni vakalotu na sere ni matanitu me vaka na itovo vakavanua se me vaka na nodra veidusimaki na matabete.

Serenilotu Ni Matasere Kei Na Isoqosoqo

Vakayagataki ni Serenilotu me Baleta na Matasere

Ena ivolanisere ni lotu ka tabaki yani oqo e sega ni vakaduiduitaki kina na matasere kei na lagasere vakaivavakoso. E dodonu me ra vakayagataka ga na matasere na ivolanisere me nodra ivurevure, me ra digia mai kina na sere. Me ra lagata talega na matasere e so tale na sere ni matanitu kei na ituvatuva ni sere e so ka sega ni okati tu ena ivolanisere.

E so na serenilotu e volai tiko kina na “Matasere” ena veivolanisere makawa era sa veisautaki ena gauna oqo me sa vakayagataka talega na ivavakoso. E rawa ni ra maroroya tu na lewe ni matasere e so na ilavelave ni ivolanisere makawa me rawa ni ra kila kina na kena ilagalaga me lagati kina ena matasere kei na kena rawati talega na veisau mai na dua nai kabakaba ki na dua tale. Ke dua walega na ilavelave ni ivolanisere makawa e tiko, e sa na qai rawa ni lavetaki me vakayagataki ena inaki oqori, vakavo ga kevaka e sega ni vakadonui me lavetaki (copyright).

Veisautaki ni Serenilotu me Vakayagataka na Matasere

Na serenilotu mai na ivolanisere, ka sega ni duidui na kena ilagalaga e dau ganita cake vakalevu me lagata na matasere. Mo na veiveisautaka tale toka ga na nomu vakarautaka na serenilotu; ia mo na vakayagataka vakarauta na kena veisau, ka mo na vakadeitaka toka ga na vakasama vakayalo ni sere. Oqo e so na ilavelave ka tauri mai me ivakaraitaki ka rawa ni o na dikeva mada:

1. Me ra lagasere ga na turaga se na marama, se ra lagata vata e dua na qaqa ni sere.

2. Me ra tomana yani na matasere o ira na ivavakoso ena iotioti ni qaqana se ena itale ni sere. (Oqori e dua na sala ena vukei ira na ivavakoso me ra kila kina vakavinaka e so na serenilotu.)

3. Me ra lagata na marama e dua na qaqa ni sere, mai na sere ka volai tiko ena “Serenilotu ena Domo ni Marama.”

4. Me ra lagata na turaga e dua na qaqa ni sere, mai na sere ka volai tiko ena “Serenilotu ena Domo ni Turaga”

5. Me ra lagata e dua na domorua ni dua na qaqa ni sere o ira na soparano kei na tena.

6. Me ra lagata na tena kei na besi na ilagalaga ka ra laga vata na tikina ni alito o ira na soparano kei na alito.

7. Me dua na iwase ni matasere me ra lagata na ilagalaga ka ra vakagugutaka na veitikina tale e so na vo ni matasere.

Serenilotu ena Domo ni Marama

Ena nodra iwasewase ni serenilotu na marama ena ivolanisere e tu kina na sere me ra lagata na ivavakoso ni marama kei na serenilotu e vakarautaki me baleta na matasere ni marama se na domotolu. Me kena ikuri, e rawa ni ra laga vata kecega na marama ka sega ni muri nai kabakaba ena ivolanisere (soparano se alito) se me domotolu (kevaka e sega ni sa rui tiko sara e ra na tena).

Serenilotu ena Domo ni Turaga

E wasei vakarua na sere ka tiko ena nodra iwasewase na turaga: Turaga, me baleta na ivavakoso ni turaga, kei na Matasere ni Turaga, me baleta na matasere se domo va. Na sere ka ganita na soqoni ni ivavakoso ni matabete, ena uasivi sara me digitaki mai na sere ni ivavakoso raraba se mai vei ira ka sa makataki tiko ena Turaga.

E vuqa na serenilotu e vakarautaki me baleta na matasere ni turaga; kena ikuri, e vuqa na serenilotu ni ivavakoso kei ira ka makataki kina Turaga e rawa ni ra tauri me vakayagataka na matasere ni turaga se domova:

Hymn showing what men sing

Domo ni Laga:
Lagati na kena ilagalaga

Tena 1:
Lagati na alito me sivia na kena ilagalaga

Tena 2:
Lagati ena Tena

Besi:
Lagati ena Besi

Me ivakaraitaki ni kena taurivaki ena ivolanisere, vakatautauvatataka na “Should You Feel Inclined to Censure” (naba 235),ena kena ituvatuva me lagati vakaivavakoso, kei na “Brightly Beams Our Father’s Mercy” (naba 335), na ivakatagi vata ga ia e tuvai me lagati ena domo ni turaga.

E dua tale na kena rawa ni tauri na sere ka tuvai me lagati ena matasere ni turaga o ya me tiko vakalailai e ra na alito mai na kena ilagalaga. Ni sa vakayacori vakaoqo, na besi me qai lewa ga.

O na raica tiko ni serenilotu e tuvai me lagati ena domo ni turaga, e dau vakayagataki na ivakatakilakila ni tena ka sega ni ivakatakilakila ni domotolu me vaka na kena ivakarau. E dodonu me na lagati na kena ilagalaga raraba ni sere oqori ka me tiko vakalailai e ra mai na domotolu. Ena uasivi sara na kena irogorogo, ka na taucoko kina na rogovata ni domo ni turaga.

Tenor clef symbol

iVakatakilakila ni Tena

Treble clef symbol

iVakatakilakila ni Domotolu

Baleti Ira Na Dairekita Ni Ivakatagi Era Se Qai Tekivu

iVakarau, Totolo ni Sere, kei na Vidi Vakamalua

Na ,ivakarau o ya na ivakarau lailai duadua ka yalani ena rua na laini dodonu:

Example of a musical measure

Ena ivolanisere, ni sa taurivaki e dua na ivakarau mai na dua na laini ni ivakatagi ki na dua tale, ena dolavi tikoga na imatai ni laini me vakaraitaka ni na tomani tikoga na ivakarau o ya ki na laini ka tarava:

measure on two lines

Na totolo ni sere (e rua na naba, dua e ra ka dua e cake, me vaka na 2/4) e volai tiko ena itekivu kece ni sere ni lotu. Na naba e cake e ivakaraitaki ni naba ni vidi se na biti (bit) ena veivakarau yadua. Na naba e ra e tukuna tiko na kabakaba (note) cava me dua kina na vidi. Kena ivakaraitaki, ni volai 3/4 na totolo ni sere e kena ibalebale ni na tolu na vidi ena veivakarau yadua ena sere, ia na ikabakaba ka makataki ena (

) vidi ga vakadua.

Ni ko liutaka tiko na sere, na imatai ni vidi (raica na ivakamacala ena iwalewale ni vidi) e dodonu me veidonumaki kei na imatai ni vidi ena veivakarau yadua. Na imatai ni vidi oqori e vakatokai na itekivu ni vidi, na vidi kaukauwa duadua ena veivakarau yadua. O na raica ni vuqa na serenilotu era tekivu ena vidi e cake, se ikau ni kabakaba, ni bera na imatai ni vidi e ra.

iWalewale Tudei ni Vidi

Na inaki ni iwalewale ni vidi me ra vakaduavatataki tiko kina na ivavakoso ena lagasere ka me kaburaki tiko kina na ivakarau kei na duavata vakayalo ena serenilotu. E dodonu me na vakarawarawataki toka ga na kena iwalewale, ia me na duidui me vaka na kena inaki dina kei na yalo ni lagasere. Na icegu ena ka e volai vata tiko kei na iwalewale ni vidi e vakaraitaka tiko na vanua me tekivutaki kina na rorogo ni domo ni sere.

Na iwalewale ni vidi-vakarua (e vakayagataki ena sere ka makataki tiko ena 2/2 se 2/4):

two-beat pattern

Na iwalewale ni vidi vakatolu (e vakayagataki ena sere ka makataki ena 3/4 se 3/2):

three-beat pattern

Na iwalewale ni vidi vakava (e vakayagataki ena sere ka makataki ena 4/4):

four-beat pattern

Na iwalewale ni vidi vakaono (e vakayagataki ena sere ka makataki ena 6/8 se 6/4):

six-beat pattern

Na sere vakamalua ka makataki ena 6/8 se 6/4, me vaka na “Bogi Dokai” (naba 119), e rawa ni lagati ena kena ilagalaga makawa ga ena iwalewale ni ono na vidi se me rua na tolu na vidi—dua me ka levu, ka muria e dua na ka lailai:

alternative six-beat pattern

Na sere ka taura na veimama ni vidi ka makataki ena 6/8 se 6/4, me vaka na “Talei Vua Na iVakatawa” (naba 130), e rawa ni lagati ke biu laivi na ikarua kei na ikalima ni vidi ni kena ialagalaga makawa, ka mai cegu ena veivanua oqori;

another alternative six-beat pattern

Na sere totolo ka makataki ena 6/8 se 6/4, me vaka na “Jisu Sa laba Na cagi” (naba 57 e rawa ni lagati ena iwalewale ni rua na vidi—na imatai ni tolu na vidi me salavata kei na imatai ni laini, kei na iotioti ni tolu na vidi me salavata kei na ikarua ni laini:

another alternative six-beat pattern

Ni o vakayagataka na iotioti ni rua na vidi, qarauna mo dei tikoga ena ilagalaga ni serenilotu.

E so na Serenilotu ka Rawarawa ni Lagati:

Na iwalewale ni rua na vidi:“Come, Rejoice”; “Come, Thou Glorious Day of Promise”; “God Speed the Right”; kei na “Kemuni sa Kacivi.”

Na iwalewale ni tolu na vidi:“Muri Au Mai”; “Dina Tu ga”; “Me Lagilagi Tu”;; “Ni Rogoci Keimami”; “Tuberi Au ena Nona Loloma.”

Na iwalewale ni va na vidi: “Ni Taqomaki Au!”; “Niu Qara naiVolatabu”; “Meda Lako Kivua”; “Bera niko Gole Yani?”; “Talei Na Vanua Qo”; “Na Veivanuai Rogoca Tu”; “Nuinui Nei Isireli”; “We Will Sing of Zion.”

Baleti Ira Na Daunioqani Kei Na Daunipiano Era Se Qai Tekivu

Taurivaki na iVakatagi me Tokona na Serenilotu

E so na serenilotu e tiko e so na tikina ka rui dau dredre me vakatagitaki. E rawa ni o vakalutuma e so na veitikina vakaoqori kevaka o donumaka ena nomu vakatagitaki serenilotu tiko. E rawa ni o makataka na veika vakaoqori ena nomu ivolanisere.

E vakawasoma me dau basika ena ikabakaba ni serenilotu e dua na vanua lala ena maliwa ni tena kei na besi ka rabailevu sara me tara rawa na ligada mawi. E rawa ni dau okati ena ligana matau na veitikina ni tena oqori. E rawa ni o makataka na veitikina oqori ena ikovu (bracket) mo na nanuma tiko kina mo vakatagitaka na veitikina oqori ena ligamu matau.

tenor note marking

E so na serenilotu kei na nodra sere na lalai e volai ena kena vakasamataki vata tiko kei na piano. Kevaka e vakayagataki na oqani ena veisere oqori, ena vinaka cake mo vakayagataka na kena ka sega ni livaliva, ka sega talega na ibutubutu.

Cue Notes

E dua na “cue note”, se dua na “note” lailai, e kena ibalebale ni “note” o ya mo na digidigi kina. Era sa koto oqo era na ivakaraitaki ni “cue notes” ena rawa ni vakayagataki:

1. Na “cue note” e vakaraitaka nani ‘note’ o ya me vakatagitaki ka lagativata kei na so tale na qaqana kasega vei ira tale e so, ka na vakataumai na qaqa ni sere yadua:

   cue note

2. So na gauna ena taucoko sara nasere kevaka mada ga e sega ni lagtina ‘cue’:

   cue note left out

3. Na ‘cue note’ e vakaraitaka talegana ivakatagi me na vakatagitaka odaunipiano se o daunioqani, ia mena kakua ni lagati:

   cue notes played by organist

E so Na Serenilotu Rawarawa Ni Vakatagitaki

“Muri Au Mai”; “Dina Tu ga”; “Me Sa Tikoga kei Kemuni”; “Lewa ni Turaga”; “Loloma i Jisu”; “Karona Na iVunau”; “Yalo Tabu Liutaka”; “Meda Sa mai Marau”; “Na Noda iVakabula”; ““Talei na Liga ni Kalou”; “Talei Niu Masu”; “Tuberi Au ena Nona Loloma”; “Turaga Keitou Vuabale.”