“11. Goneyalewa,” iVoladusidusi Raraba: Veiqaravi e Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai (2020).
“11. Goneyalewa,” iVoladusidusi Raraba.
iVakatakilakila
era tiko e tautuba na goneyalewa
11.
Goneyalewa
11.1
Na iNaki kei na iSoqosoqo
Na isoqosoqo ni Goneyalewa e vukei ira na luve ni Kalou me ra vakavakarau me lesu ki na Nona iserau. Ni ra segata me ra rokova tiko na nodra veiyalayalati kei na Kalou, era na “vakaiyaragi tu ena ivalavala dodonu kei na kaukauwa ni Kalou ena lagilagi cecere” (1 Nifai 14:14).
11.1.1
iNaki
Na isoqosoqo ni Goneyalewa ena vukei ira na goneyalewa me ra cakava ka maroroya na veiyalayalati tabu ka na vakatitobutaka na nodra saumaki vei Jisu Karisito kei na Nona kosipeli.
Na inaki ni dua na kalasi ni Goneyalewa sai koya na nodra vukei na goneyalewa mera cakacaka vata ka vakaitavi ena Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou. Ena nodra kalasi, na gone yalewa era na qaravi ira na tani, vakayacora na itavi ni veiyalayalati, tara cake na duavata, ka vulica ka bulataka na ivunau.
11.1.2
iToko ni Goneyalewa
Na itoko ni Goneyalewa e rawa ni vukei ira yadua na goneyalewa mera kila vakavinaka na kedra ivakatakilakiila vakalou ka saumaki vei Jisu Karisito. Era na cavuqaqataka na goneyalewa kei ira na nodra iliuliu na itoko ena itekivu ni nodra soqoni ena Sigatabu kei na veisoqoni tale eso ni Goneyalewa. E vaqo na itoko:
“Koi au e dua na luvena yalewa lomani na itubutubu vakalomalagi, ena dua na ituvaki vakalou kei na icavacava tawamudu.
“Me vaka e dua na tisaipeli i Jisu Karisito, au segata meu na yaco me vakataki Koya. Au dau segata ka cakacakataka na ivakatakila vakatamata yadua ka veiqaravi vei ira na tani ena vuku ni Yacana tabu.
“Au na tu ka ivakadinadina ni Kalou ena veigauna kecega kei na veika kecega kei na veivanua kecega.
“Niu sasaga tiko meu rawata na bula vakacerecerei, au dau vakamareqeta na isolisoli ni veivutuni ka segata meu vinaka cake ena veisiga yadua. Ena vakabauta, au na vaqaqacotaka na noqu itikotiko kei na matavuvale, cakava ka maroroya na veiyalayalati tabu ka ciqoma na cakacaka vakalotu kei na veivakalougatataki ni valetabu.”
Era na lewena na goneyalewa e dua na kalasi ni Goneyalewa me tekivu ena Janueri ni yabaki era na yabaki 12 kina.
Na kalasi ni goneyalewa era tauyavutaki vakayabaki ni bula. E dua na itabayabaki o ira kece na goneyalewa era na yabaki vata ena dua na yabaki. E dua na kalasi e rawa me okati kina e vica na itabayabaki. Era na toso na goneyalewa ki na dua na kalasi vou ena Janueri ni yabaki ena yacova kina na itabayabaki ni kalasi vou oya.
Era na vakasamataka ena yalomasumasu na matabisopi kei na veiliutaki itabaqase ni Goneyalewa na sala me tauyavutaki kina na kalasi vakaitabayabaki. Era na vakasamataka na veimadigi eso ni veiliutaki vei ira na goneyalewa. Na kalasi yadua, se vakacava na kena levu, me dua na kena peresitedi, ke rawa, me dua se rua na daunivakasala ka dua na sekeriteri. Kevaka e dua na tabanilotu e veirauti na iwiliwili ni goneyalewa, me veirauti na iwiliwili ni lewe ni kalasi me rawa kina ni ratou veiqaravi vei ira na mataveiliutaki.
iVakatakilakila
kalasi ni goneyalewa
Era vakatokayacataki na kalasi ena yaca veivakaduavatataki ni “Goneyalewa.” Kevaka e sivia na dua na kalasi ena dua na tabanalevu, me ra na wasewasei vakayabaki me vakaduiduitaka na kalasi.
11.2
Vakaitavi ena Nona Cakacaka ni Veivakabulai kei na Bula Vakacerecerei na Kalou
Sa sureta na tamata kecega na Kalou me ra lako mai vei Karisito ka veivuke ena Nona cakacaka ena:
Bulataki ni kosipeli i Jisu Karisito.
Veivukei vei ira na vakaleqai tu.
Sureta na tamata kecega me ra ciqoma na kosipeli.
Vakaduavatataki ni matavuvale me tawamudu.
Era na veivakasalataki vata na mataveiliutaki ni kalasi, ena nodra veitokoni na iliuliu itabaqase, me baleta na sala me vakayacori kina na cakacaka oqo. Ena ikuri ni vakamacala me baleta na Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou, vulica na wase e 1.
11.2.1
Bulataki ni Kosipeli i Jisu Karisito
11.2.1.1
Nodra iTavi na iTubutubu kei na iLiuliu
Sa nodra itavi na tubutubu me ra vakavulici ira na luvedra ena kosipeli ka vukei ira mera bulataka (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 68:25–28). Era na veitokoni na matabisopi, iliuliu ni Goneyalewa, kei na mataveiliutaki ni kalasi vei ira na itubutubu ena itavi oqo me vakaoqo:
Vakauqeta na veitalanoa vei ira na goneyalewa kei na nodra matavuvale.
Vakadeitaka ni tokona ka vakalougatataka na matavuvale na itaviqaravi ni itabagone.
Vukei ira na itubutubu me ra vakarautaki ira na luvedra yalewa me baleta na edaumeni ni valetabu, veiqaravi vakadaukaulotu tudei (kevaka e gadreva na goneyalewa), vakamau ena valetabu, kei na bula vakatina.
Me ra qaqarauni na iliuliu ena vukudra na itabagone e sega kina na veitokoni mai vale ena kena bulataki na kosipeli.
Era na segata na itubutubu kei na iliuliu me ra ivakaraitaki vinaka vei ira na itabagone. Era dauveivakauqeti vei ira na itabagone ena nodra sasaga me ra veiucui vakalevu cake kei Jisu Karisito. Na parokaramu ni Gonelalai kei na iTabagone ena rawa ni veivuke ena sasaga oqo (raica na ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org).
11.2.1.2
Vulici ni Kosipeli
Era na vakayaloqaqataki ira na goneyalewa kei na nodra matavuvale me ra vulica na kosipeli mai vale o ira na iliuliu ni goneyalewa kei na mataveiliutaki ni kalasi. Era na vulica na iliuliu na kosipeli ka wasea vei ira na goneyalewa na veika era sa vulica. Era na sureti ira na lewe ni kalasi me ra wasea e valenilotu na veika era sa vulica mai vale.
Era na sota na kalasi ni Goneyalewa ena Sigatabu me vaqaqacotaki na vakabauta, tarai cake na duavata, vaqaqacotaki na matavuvale kei na itikotiko, ka tuvatuva me vakaitavi ena Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou. Na mataveiliutaki ni kalasi, ena nodra veitokoni na iliuliu uabula, era tuvanaka na soqoni ni Sigatabu.
Dau vakayacori na soqoni ni kalasi ena ikarua kei na ikava ni Sigatabu ni veivula. E 50 na miniti na kena dede. Me tekivu na soqoni ena dua na masu. Ena veiliutaki kina e dua na lewe ni mataveiliutaki ni kalasi. Ena liutaki ira na kalasi ena cavuqaqataki ni itoko ka veivakasalataki vakaiira me baleta na ilesilesi kei na veika tale eso.
Ena qai liutaka na veidusimaki vakosipeli e dua na lewe ni kalasi se iliuliu itabaqase. Era na veitalanoataka na mataveiliutaki ni kalasi kei ira na iliuliu itabaqase o cei me veivakavulici. Na ituvatuva ni soqoni ena kunei ena Lako Mai, Mo Muri Au—Baleta na Kuoramu ni Matabete i Eroni kei na Kalasi ni Goneyalewa (raica na ComeFollowMe.ChurchofJesusChrist.org). Sa dodonu me cava na soqoni ena masu.
Kevaka e sivia na dua na kalasi ni goneyalewa ena dua na tabanalevu, era na duidui soqoni. Ia, era rawa ni sota vata ena gauna e gadrevi kina e dua na ka bibi. Me ra dau sota vata ena veigauna eso na cauravou kei na goneyalewa ena dua na lesoni ni Sigatabu, ena nodratou veidusimaki na matabisopi kei na mataveiliutaki ni Goneyalewa.
Era sa vakayaloqaqataki na goneyalewa me ra vakaitavi ena semineri (raica na 15.1.).
11.2.1.3
Veiqaravi kei na iTaviqaravi
Na mataveiliutaki ni kalasi, ena veitokoni mai vei ira na iliuliu itabaqase, era na tuva na veiqaravi kei na itaviqaravi. Oqo ena vukea na kena vakayacori na Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou. Na cakacaka kei na itaviqaravi me tara cake na ivakadinadina, vaqaqacotaka na matavuvale, susuga cake na duavata ena kalasi, ka vakarautaki kina na madigi me ra vakalougatataki na tani. E dodonu me ra wasei vakatautauvata ena va na iwasewase ni tubu ni tamata yadua: vakayalo, veimaliwai, vakayago, kei na vakasama.
E vuqa na itaviqaravi ni itabagone ena vakayacori ena so tale na gauna ka sega ena Sigatabu se yakavi ni Moniti. Era dau vakayacori e veimacawa. Ena so na vanua, ena dredre na itaviqaravi e veimacawa ena vuku ni yawa ni vanua, veitaqomaki, se so tale na ka. Ena veivanua oqo, me kua soti ni wasoma na itaviqaravi, ia e dodonu kevaka e lailai me vakadua e veivula. E rawa ni tuvai na itaviqaravi ena Sample Service and Activity Planner, ka tu ena ChurchofJesusChrist.org.
Eso na veiqaravi kei na itaviqaravi e dodonu me ra oka ruarua kina na cauravou kei na goneyalewa, vakabibi vei ira na itabagone qase toka.
E rawa ni yaga vei ira na itabagone na veilasamaki vakalewelevu. O ira na itabagone ena rua se sivia na tabanalevu e rawa ni ra dau sota vata me baleta na veiqaravi kei na itaviqaravi. E rawa vei ira na iteki se tikina me ra dau tuvanaka vagauna eso na veiqaravi kei na itaviqaravi baleti ira na itabagone (raica na 20.3.2).
Era veivuke na iliuliu tabaqase me vakadeitaki ni ra sa taqomaki vinaka na itaviqaravi (raica na safety.ChurchofJesusChrist.org;raica talega na 20.7 ena ivoladusidusi oqo). E rua na iliuliu itabaqase nuitaki e dodonu me rau tiko ena veitaviqaravi kece sara (raica na 11.6.1).
Me baleta na ikuri ni ivakamacala, raica na YoungWomen.ChurchofJesusChrist.org. Raica talega na JustServe.org ena vanua sa tu kina. Na veivurevure oqo e vakarautaka na vakasamataki ni veiqaravi kei na itaviqaravi.
iTaviqaravi Vakayabaki. Me ikuri ni itaviqaravi tudei ni itabagone, e rawa ni ra vakaitavi talega na goneyalewa ena veika oqo e veiyabaki:
Dua nodra soqoni na itabagone kei ira na nodra itubutubu ni voleka na itekivu ni dua na yabaki. E rawa ni vakayacori duidui vei ira na cauravou kei na goneyalewa se rawa ni caka vata. E rawa talega me vakayacori ena tabanalevu se iteki. Ena tuvalaki ka liutaki mai vei rau na ivukevuke nei bisopi ena kuoramu ni bete kei iratou na mataveiliutaki ni kalasi ni goneyalewa qase duadua. O ira na goneyalewa yabaki 12 ena loma ni yabaki oya era na ciqoma nodra ivakatakarakara ni veiciqomi ena soqoni oqo (raica na 11.6.3). Me baleta na ikuri ni ivakamacala, raica na ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org.
E dua na keba ni Goneyalewa (raica na iDusidusi ni Keba ni Goneyalewa). E rawa ni ra vakaitavi na goneyalewa ena ikuri ni keba bogidua, soqoni, kei na itaviqaravi ena loma ni yabaki taucoko, kevaka e rawa ni vakakina.
E dua na koniferedi ni itabagone ni tabanalevu se iteki se dua na koniferedi ni (MST) Me iSakisaki ni iTabagone. Ena ivakamacala me baleta na koniferedi ni MST, raica na FSY.ChurchofJesusChrist.org. Ena ivakamacala me baleta na veikacivi kei na itavi ena MST ena tabanalevu kei na iteki, raica na FSYLeader.ChurchofJesusChrist.org (me baleti Amerika kei Kenada) se na iDusidusi ni Tuvatuva ni MST (me baleta na veiwasewase tale eso).
Ke lailai me dua na itaviqaravi ka vakabibitaka na ivakatagedegede eso ena Me iSakisaki ni iTabagone. Na soqoni oqo e rawa ni oka ruarua kina na cauravou kei na goneyalewa. Me ra sureti talega na itubutubu.
Yabaki ni Bula e Gadrevi. Ena veivakadonui ni nodra itubutubu, sa rawa ni ra lako na goneyalewa ena keba bogidua ni Goneyalewa me tekivu ena Janueri ni yabaki era na yabaki 12 kina. Sa rawa ni ra lako ki na danisi, koniferedi ni itabagone, kei na koniferedi ni MST vakatekivu ena Janueri era sa yabaki 14 kina.
Saumi ni iTaviqaravi. Na itaviqaravi, oka kina na iyaya, ena saumi mai na ilavovakarau ni tabanalevu. Me kakua soti ni sivia na veilakoyaki kei na vakayagataki ilavo.
Vakavo ga, kevaka e sega ni veirauti na ilavovakarau ni tabanalevu me saumi kina na itaviqaravi ni vica na siga, me vaka na keba, e rawa ni ra kerea na iliuliu me ra veivuke na vakaitavi ena kena saumi. Ia, me na kakua ni tarovi nona vakaitavi e dua na goneyalewa kevaka e sega ni rawa ni veivuke ena kena saumi. Kevaka se gadrevi eso tale na ilavo, e rawa ni vakadonuya na bisopi e dua na kumuni ilavo e veiyabaki (raica na 20.6 5).
Era na raica na matabisopi me veirauti ka savasava na ilavovakarau kei na itaviqaravi ni cauravou kei na goneyalewa. E yavutaki na ilavo vakarau me baleti ira na goneyalewa mai na iwiliwili ni goneyalewa ena tabanalevu. E yavutaki na ilavo ivakarau me baleta na kuoramu ni Matabete i Eroni mai na iwiliwili ni cauravou ena tabanalevu.
Ena nodra sasaga me ra vakataka vakalevu cake na iVakabula, era sa sureti na itabagone me ra tuvanaka na inakinaki me ra tubucake vakayalo, vakaveimaliwai, vakayago, kei na vakasama (raica Luke 2:52). Era na vakasaqara na itabagone na veivakauqeti me ra kila na veika e dodonu me ra cakacakataka. Ena nodra veivuke na itubutubu, era tuvatuvaka, cakacakataka na nodra ituvatuva, ka vakasamataka na veika era sa vulica. Era na veitokoni na iliuliu kevaka e gadrevi. Ia, era na sega ni dikeva na takete se na nodra torocake na goneyalewa. E rawa me ra vakatura na itubutubu kei na iliuliu na takete, ia era na laiva vei ira na itabagone me ra vakasaqara na nodra veivakauqeti me baleta na takete me ra vakamuria.
Era sa vakayaloqaqataki na itabagone me ra vakacavara e rua na takete ke lailai, vei ira yadua na va na iwasewase e veiyabaki. E rawa ni ra vakayagataka na Torocake Yadudua: iVoladusidusi ni iTabagone se na app ni Bulataki ni Kosipeli me ra tuva ka vola kina na takete.
E dodonu me tiko na madigi eso ena veigauna vei ira na goneyalewa ena nodra qaravi na tani vata kei na nodra matavuvale, ena gauna ni itaviqaravi ni itabagone, ka vakakina ena nodra gauna vakataki ira. Na vakasama me baleta na veiqaravi sa vakarautaki tu ena ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org. Ena vanua e tiko kina, na JustServe.org e vakatura tiko eso na madigi ni veiqaravi vakaitikotiko.
11.2.2.1
Veiqaravi
Na veiqaravi sai koya na nodra kauwaitaki na tani me vakataka na iVakabula. Era na ciqoma na goneyalewa na ilesilesi ni veiqaravi me tekivu ena Janueri ni yabaki era na yabaki 14 kina. Me baleta na ikuri ni ivakamacala, raica na wase 21.
11.2.3
Sureti ira na Tamata Kecega me ra Ciqoma na Kosipeli
O ira na goneyalewa era na sureta na tamata kecega me ra ciqoma na kosipeli ena nodra “vakadinadinataka na Kalou ena veigauna kecega, kei na veika kecega, kei na veivanua kecega” (Mosaia 18:9). Eso na sala e rawa ni ra cakava kina oqo sa tuvai koto e ra:
Me ra ivakaraitaki vinaka ni ra tisaipeli i Jisu Karisito.
Wasea na nodra ivakadinadina vei ira na itokani kei na lewe ni matavuvale.
Veiqaravi vei ira na nodra lewe ni kalasi ka luluqa tu.
Sureti ira na itokani me ra tiko ena itaviqaravi ni lotu se na itabagone.
Sureti ira na itokani me ra vakaitavi ena parokaramu ni Gone kei na iTabagone. Era na cakacaka vakaveivolekati na iliuliu kei ira na itubutubu ni itabagone oqo me vukea me ra kila vakavinaka na parokaramu ka vakatulewataka na sala era na vinakata me ra vakaitavi kina kei ira na luvedra.
Sureti ira na itokani mera vakavulici mai vei rau na daukaulotu.
Era na veivakayaloqaqataki na itubutubu kei na iliuliu vei ira na goneyalewa mera vakavakarau mera dau wasea na kosipeli ena nodra bula taucoko. Eso na sala e rawa ni ra cakava kina oqo sa tuvai koto e ra:
Vakayaloqaqataki ira na goneyalewa me ra rawata yadua na ivakadinadina ni ituvatuva ni marau ni Tamada Vakalomalagi, na Veisorovaki i Jisu Karisito, kei na vakalesui mai ni Nona kosipeli.
Vakarautaka na madigi me ra veiqaravi ena Lotu.
Vakarautaka na madigi me vakavulica na kosipeli ena soqoni ni kalasi kei na veivanua tale eso.
Kevaka era gadreva mera laki kaulotu tudei na goneyalewa, era na vukei ira na itubutubu kei ira na iliuliu ena nodra vakavakarau. Oqo e oka kina na nodra vakavulici me baleta na veivakalougatataki kei na veika e namaki ena cakacaka ni kaulotu tudei.
NaMissionary.ChurchofJesusChrist.org e vakarautaka na ikuri ni ivurevure ka rawa ni vukei ira na goneyalewa era gadreva me ra vakavakarau ki na kaulotu. Raica na wase 23 kei na 24 me baleta na itukutuku tale eso.
11.2.4
Vakaduavatataki me Tawamudu na Matavuvale
E rawa ni ra veivuke ena vuqa sara na sala na goneyalewa me ra vakaduavatataka na matavuvale me tawamudu. Eso vei ira na sala oqo sa tuvai koto e ra:
Rokovi ira na nodra itubutubu ka ivakaraitaki ni bula va-Karisito ena nodra vale.
Vakavakarau me dua na nodra matavuvale tawamudu vakataki ira.
Me tiko e dua na ivolatara vakabau ni valetabu.
Vakavakarau me ciqoma na cakacaka vakalotu ni valetabu, oka kina na vakamau tawamudu.
Veiqaravi vaka daunituvakawa ni valetabu kei na tuva kawa, me vaka eratou sa veikacivi kina na matabisopi (raica na 25.2.4).
11.3
Veiliutaki ni Goneyalewa ena Tabanalevu
11.3.1
Matabisopi
Na itavi bibi nei bisopi sai koya me vukei ira na goneyalewa kei na cauravou ena nona tabanalevu. Me ratou vulica na yacadra kei rau na nona daunivakasala ka kila na ituvaki ni nodra bula vakavuvale. Era na sota vata kei ira yadua na goneyalewa vakarua ena dua na yabaki ke lailai (raica 31.3.1.).
Sa itavi ni bisopi na isoqosoqo ni Goneyalewa ena tabanalevu. Ena dau bose vakawasoma vata kei na peresitedi ni Goneyalewa. Ena dau soli itukutuku ena veika e baleta na Goneyalewa ena bose ni matabisopi.
Na bisopi kei rau na nona daunivakasala eratou dau vakaitavi ena soqoni, veiqaravi, kei na itaviqaravi ni Goneyalewa. Kevaka e tiko e vica vata na kalasi ni Goneyalewa, sa rawa vei bisopi me lesi koya kei rau na nona daunivakasala me ratou cakacaka vata kei na veikalasi duidui.
11.3.2
Mataveiliutaki ni Goneyalewa iTabaqase
Ena kaciva ka vakatikora na bisopi e dua na marama itabaqase me veiqaravi vaka-peresitedi ni Goneyalewa. Ke sa levu vakarauta na tabanilotu, ena vakatura o koya me kacivi e dua se rua na marama itabaqase me nona daunivakasala (raica na wase 30). Sa vakasamataka na matabisopi na nona vakatutu ka vakayacora na veikacivi.
Ena dua na tabanilotu lailai, na peresitedi ni Goneyalewa ga e rawa ni iliuliu qase e kacivi ena isoqosoqo ni Goneyalewa. Ena gauna vaqo, ena cakacaka vata kei ira na itubutubu me vakarautaki na vuli kei na itaviqaravi me baleti ira na goneyalewa. Me vakataudeitaka talega ni rau dau tiko e rua na itabaqase nuitaki ena veisoqoni kece sara kei na itaviqaravi. Kevaka e rawa, e dodonu me kacivi na daunivakasala kei na sekeriteri.
Kevaka e sega ni dua na peresitedi ni Goneyalewa ena dua na tabana, e rawa ni raica na peresitedi ni iSoqosoqo ni Veivukei na vuli baleti ira na goneyalewa me yacova ni sa kacivi e dua na peresitedi ni Goneyalewa.
iVakatakilakila
veivosaki tiko e dua na marama kei na goneyalewa
Oqo na nona itavi na peresitedi ni Goneyalewa. Rau vukei koya na nona daunivakasala.
Veiqaravi ena matabose ni tabanalevu. E veiqaravi o koya vaka (1) dua na lewe ni matabose ni tabanalevu ka vukea na vakameautaki ni gagadre eso ena tabanalevu ka vakaraica na iwali eso ka (2) me dua na mata ni Goneyalewa (raica na 29.2.5).
Veiqaravi vaka lewe ni matabose ni itabagone ena tabanalevu (raica na 29.2.6).
Veiqaravi vei ira na goneyalewa yadua.
Vakatura yani vei iratou na matabisopi na marama me ra veiqaravi ena Goneyalewa.
Vakavulici ira na vo ni iliuliu ni Goneyalewa kei na mataveiliutaki ni kalasi ena nodra itavi.
Veivakasalataki vei ira na goneyalewa me baleta na veibolebole e sega ni gadrevi kina na bisopi se okati tiko kina na veivakalolomataki (raica na 32.3, 31.3.1, kei na 38.6.2).
Vakasalataki ira na mataveiliutaki ni kalasi ena nodra itavi vakaveiliutaki. Na kalasi yadua ena vukei ka raici vakararaba mai vua e dua ena mataveiliutaki ni Goneyalewa.
Tokoni ira na goneyalewa era itokani dauveiqaravi vei ira na marama itabaqase ena veiqaravi (raica na 21.2.2).
Dau vakayaco bose ni mataveiliutaki ni Goneyalewa ena kena gauna ka sota vata kei na bisopi.
Raica raraba na ivolatukutuku, ripote, ilavovakarau, kei na veika vakailavo ni isoqosoqo ni Goneyalewa.
Ke ka levu vakarauta tu na tabanilotu, ena vakatura vei bisopi na peresitedi ni Goneyalewa e dua na marama itabaqase me veiqaravi vaka-sekeriteri ni Goneyalewa. Sa rawa ni vakaoqo na itavi me soli vua:
Vukei ira na mataveiliutaki ni Goneyalewa me vakarautaki na lewe ni veivosaki ena bose ni mataveiliutaki. Ena tiko ena bose vaoqo, vola itukutuku, ka raica na itavi sa lesi oti.
Dusimaki ira na sekeriteri ni veikalasi ka vukei ira ena maroroi ni ivolatukutuku ni tiko rawa.
Ni vakayagataki na VLV, cakacaka vata kei na sekeriteri ni iSoqosoqo ni Veivukei me maroroi na ivolatukutuku ni tiko rawa baleti ira na marama uabula era veiqaravi tiko ena Goneyalewa.
Vukei ira na mataveiliutaki ni Goneyalewa me vakarautaka e dua na ituvatuva vakailavo ka volaitukutukutaka na kena vakayagataki.
11.3.4
Mataveiliutaki ni Kalasi kei na Sekeriteri
11.3.4.1
Nodra Kacivi, Tabaki ka Vakatikori
Na kalasi yadua ni goneyalewa e dodonu me dua na kena mataveiliutaki. Me vakatututaka na mataveiliutaki ni Goneyalewa na goneyalewa me veiqaravi vakaperesitedi ni kalasi. Eratou na veitalanoa ena masumasu na matabisopi me vakadeitaki kina o cei me kacivi.
E dua ena matabisopi ena kaciva e dua na goneyalewa me veiqaravi vakaperesitedi ni kalasi. Ni sa veirauti na iwiliwili ni goneyalewa me ra veiqaravi, ena vakasamataka o koya ena masumasu se o cei na lewe ni kalasi me vakatura me nona daunivakasala kei na sekeriteri. Sa vakasamataka na matabisopi na nona vakatutu ka vakayacora na veikacivi.
Ni bera ni kerei me veiqaravi ena dua vei ira na veikacivi oqo e dua na goneyalewa, ena kerea na lewe ni matabisopi na veivakadonui mai vei rau na nona itubutubu.
Ni sa soli yani na veikacivi, ena kacivaka e dua na lewe ni matabisopi na yacana na goneyalewa vei ira ena nona kalasi me baleta na laveliga ni veitokoni. Ena qai vakatikora na goneyalewa na bisopi se dua vei irau na nona daunivakasala e lesia.
Ena qai kacivaka na veikacivi oqo ena soqoni ni sakaramede e dua na lewe ni matabisopi. E sega ni kacivaka na yacadra me ra tokoni.
Na peresitedi ni kalasi ena veiqaravi ena matabose ni itabagone ni tabanalevu (raica na 11.3.4.4). Oqo talega na nodra itavi na mataveiliutaki ni kalasi:
Liutaka na sasaga ni kalasi me ra vakaitavi ena Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou (raica na wase e 1).
Me kilai ira ka qaravi ira na goneyalewa yadua, okati kina o ira era sega ni dau lakova na kalasi. Mo kila tiko na nodra gagadre kei na ituvaki ni bula.
Vakaitavi ena sasaga ni tabanalevu me ra wasea na kosipeli ka vaqaqacotaki ira na lewenilotu vou kei ira era sa lesu tale mai. Ena dau tiko ena bose ni veivakacokotaki e dua na lewe ni mataveiliutaki ni Kalasi ni Goneyalewa qase duadua (raica na 23.5.7).
Vakaitavi ena sasaga ni tabanalevu baleta na valetabu kei na tuvakawa. Ena dau tiko ena bose ni veivakacokotaki e dua na lewe ni mataveiliutaki ni Kalasi ni Goneyalewa qase duadua (raica na 25.2.7).
Tuva ka liutaka na veisoqoni ni kalasi ena Sigatabu (raica na 11.2.1.2).
Tuva ka vakayacora na veiqaravi kei na itaviqaravi ni kalasi (raica 11.2.1.3).
Vakayaco bose ni mataveiliutaki ni kalasi ena veigauna (raica na 11.3.4.3).
Ni ra sa kacivi na sekeriteri ni kalasi, era na vakarautaka na lewe ni veivosaki, vola na itukutuku, ka toqa na tiko rawa.
Era na veivakavulici vagauna na mataveiliutaki ni Goneyalewa vei ira na mataveiliutaki ni kalasi me baleta na nodra itavi (raica 11.3.2). Sa dodonu me ra dau veivuke sara na dauvakasala ni kalasi kei ira na kenadau (raica 11.3.5 kei na 11.3.6).
11.3.4.3
Bose ni Mataveiliutaki ni Kalasi
Era dau soqoni vakawasoma na mataveiliutaki ni kalasi ni Goneyalewa. Ena liutaka na veisoqoni oqori na peresitedi ni kalasi. Ena tiko talega na veiliutaki ni Goneyalewa itabaqase e lesi me tokoni ira na mataveiliutaki ni kalasi. Ena gauna ni soqoni oqo, era na veitalanoa na iliuliu ka vakasaqara na ivakatakila ena lewa ni Turaga me baleta na nodra kalasi. Na lewe ni veivosaki e rawa ni veivosakitaki kina na veika oqo:
Veivuke me vakayacori na Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou
Qaravi na lewe ni kalasi, ka vakanamata na rai ena nodra tokoni na lewenilotu vou ka dolele yani vei ira na luluqa tu
Dolele yani vei ira na veimatalotu kei na vakabauta tale eso
Tuvanaki na soqoni ni kalasi, veiqaravi, kei na itaviqaravi
iDusidusi vakaveiliutaki mai vei ira na iliuliu ni Goneyalewa itabaqase se dua na lewe ni mataveiliutaki ni kalasi
Na inaki ni matabose ni itabagone ena tabanalevu, oya na nodra vukei na itabagone mera kauti ira mai na tani vei Jisu Karisito ka veivuke me vakayacori na Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou.
Ena vakatulewa o bisopi ena matabose ni itabagone ena tabanalevu. O ira na lewe ni matabose oqo e oka kina:
Na matabisopi.
E dua vei rau na ivukevuke nei bisopi ena kuoramu ni bete kei rau na peresitedi ni kuoramu ni ivakavuvuli kei na dikoni.
Na peresitedi ni kalasi ni Goneyalewa (se na mataveiliutaki ni kalasi taucoko kevaka e dua ga na kalasi ni Goneyalewa ena tabanalevu).
Na peresitedi ni Goneyalewa.
Na matabose ni itabagone ena tabanalevu e dau veivosakitaka na sala me ra vukei kina na tani me ra tara cake na ivakadinadina, ciqoma na cakacaka vakalotu ni veivakabulai, maroroya na veiyalayalati, ka yaco mera tisaipeli vakatabui i Jisu Karisito (raica na Moronai 6:4–5). Era na veitalanoataka me baleta na nodra gagadre na goneyalewa kei na cauravou ena tabanalevu. Era rawa ni veivosakitaka na itaviqaravi me sotava na veigagadre oqori. Ia, na tuvalaki ni veika matailalai baleta na itaviqaravi me na vakayacori ena bose ni mataveiliutaki ni kuoramu se kalasi.
Raica na 29.2.6 me baleta na ikuri ni ivakamacala ni matabose ni itabagone ena tabanalevu.
E rawa ni ra vakatura na mataveiliutaki ni Goneyalewa me ratou kaciva na matabisopi eso na dauvakasala ni Goneyalewa. Na dauvakasala yadua ena cakacaka vata kei na dua na itabayabaki ni bula ni goneyalewa.
Oqo na nodra itavi na dauvakasala:
Vukei ira na mataveiliutaki ni Goneyalewa ena nodratou itavi.
Veitokoni ka veidusimaki ki na mataveiliutaki ni kalasi ni ra vulica ka qarava na nodra itavi.
Vakavulica na lesoni ena Sigatabu me vaka e gadrevi. Vukei ira na goneyalewa era a sureti me vakavulica e dua na lesoni me ra vakavakarau vakavinaka ka veivakavulici.
Tiko ena itaviqaravi ni kalasi.
Tiko ena bose ni mataveiliutaki ni Goneyalewa ena tabanalevu ni sureti.
Sa dodonu me tiko e rua mada ga na marama itabaqase ena soqoni ni kalasi yadua kei na itaviqaravi. Me ra na taura na dauvakasala na veituberi ena ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org (raica na 11.6.2).
Ena vanua e gadrevi kina, e rawa ni ratou vakatura na mataveiliutaki ni Goneyalewa vei iratou na matabisopi me ratou kacivi ira na kenadau me veivuke ena dua na soqoni, me vaka na keba, dua na koniferedi ni itabagone, se qito.
Era na veiqaravi ena nodratou veidusimaki na mataveiliutaki ni Goneyalewa ena tabanalevu.
Vukei na Goneyalewa me ra Vakarau Lewena na iSoqosoqo ni Veivukei
Sa rawa ni lewena na iSoqosoqo ni Veivukei e dua na goneyalewa ni sa yabaki 18. Ni sa yabaki 19, sa dodonu me vakaitavi vakataucoko tu na goneyalewa vakayadua ena iSoqosoqo ni Veivukei. Ena so na gauna, e rawa ni lako mai ki na iSoqosoqo ni Veivukei e dua na goneyalewa ni se bera nai ka 18 ni nona siganisucu. Me taro ivakasala na goneyalewa yadua kivua na nona itubutubu ka me navuca na bisopi na ka ena vukei koya vinaka ni vaqaqacotaka tiko na nona vakabauti Jisu Karisito.
Era na cakacaka vata na itubutubu kei na iliuliu ni Goneyalewa kei na iSoqosoqo ni Veivukei ena nodra vukei na goneyalewa yadua ni toki yani vakavinaka ki na iSoqosoqo ni Veivukei. Era na vakarautaka na iliuliu oqo na veimadigi tomani tiko me ra veisemati kina na goneyalewa kei na iSoqosoqo ni Veivukei ka tara cake na veimaliwai.
Ena kaciva e dua na marama itabaqase e dua na lewe ni mataveiliutaki ni iteki me peresitedi ni Goneyalewa ena iteki. Kevaka sa veirauti na kedra lewe levu ena iteki, me vakatura o koya e dua se rua na marama me nona daunivakasala ka dua tale me sekeriteri. Era sa kacivi ka vakatikori na marama oqo mai na dua na lewe ni mataveiliutaki ni iteki se dua ena matabose e cake e lesi. Ena ivakamacala me baleta na nodratou itavi na mataveiliutaki kei na sekeriteri ni Goneyalewa ena iteki, raica na 6.7.1, 6.7.1.2, kei na 6.7.3.
E dua na daunivakasala ena mataveiliutaki ni iteki e nona itavi na isoqosoqo ni Goneyalewa ena iteki. E tiko talega kina na nona itavi me baleta na cakacaka ni mataveiliutaki ni Goneyalewa ena iteki. E vakavulici ira talega na bisopi me baleta na nodra itavi vei ira na goneyalewa.
Eratou na lesia na mataveiliutaki ni iteki e dua ena matabose e cake me cakacaka vata kei na mataveiliutaki ni Goneyalewa ena iteki (raica na 6.5).
Na mataveiliutaki ni Goneyalewa kei na sekeriteri ni iteki eratou veiqaravi ena komiti ni veiliutaki ni itabagone ni iteki (raica na 29.3.10).
iVakatakilakila
ira na goneyalewa ena kalasi
11.6
iKuri ni Dusidusi kei na Lawatu
11.6.1
Taqomaki ni iTabagone
Ni ra veimaliwai tiko na itabaqase kei ira na itabagone ena veisoqoni ni Lotu, e rua na qase nuitaki me na tiko. Ena yaga beka me cokovata na kalasi me vakayacori rawa kina oqo.
Na itabaqase kece sara era cakacaka vata kei ira na itabagone me sa vakacavara mai na veituberi ni veitaqomaki vei ira na gone kei na itabagone ena loma ni dua na vula mai na nodra tokoni (ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org). Era taleva na veituberi ena veiyabaki tolu ni oti oya.
Na ivakamacala me baleta na sala e vakayagataki kina na idusidusi oqo vei ira na itokani ni veiqaravi, raica na 21.2.2.
11.6.2
Goneyalewa Vakaleqai tu na Yagodra
Era na qaqarauni na mataveiliutaki ni kalasi ena vukudra na goneyalewa era vakaleqai tu. Ena ivakamacala me baleta na nodra vakavulici na goneyalewa oqo, raica na disability.ChurchofJesusChrist.org; raica talega na 38.8.27 ena ivola dusidusi oqo.
11.6.3
Nodra iVakatakilakila na Gonelalai kei na iTabagone
Era na ciqoma na goneyalewa na ivakatakilakila me tiki ni parokaramu ni Gonelalai kei na iTabagone. Na goneyalewa yadua e dodonu me ciqoma e dua na ivakatakilakila ni veiciqomi mai na mataveiliutaki ni nona kalasi ni sa yaco me dua na lewe ni Goneyalewa. Ena ciqoma talega e dua na ilavelave ni Torocake Yadudua: iVoladusidusi ni iTabagone. E rawa ni caka oqo ena gauna era sota kina vata kei koya na mataveiliutaki ni kalasi kei ira na iliuliu itabaqase ni Goneyalewa me ra kidavaki koya ki na Goneyalewa. E rawa talega ni vakayacori ena dua na soqoni vakayabaki ni itabagone kei ira na nodra itubutubu (raica 11.2.1.3).
Ena Janueri ni yabaki sa 18 kina e dua na goneyalewa, ena ciqoma o koya e dua tale na ivakatakilakila ni veiciqomi.
E rawa ni rawata e dua na goneyalewa na ivakatakilakila ni rawa-ka ena nona sasaga me veiucui vakalevu cake kei na iVakabula.