Kūr ko im Bok in Bōk Meļeļe ko
Leta jān Būreejtōnji eo Kein Kajuon, 2 Eprōļ 2018: Jerbal in Karejar kōn Kōkajoorļo̧k Doulul ko an Melkisedek Priesthood eo im Doulul ko an Kōrā


Jerbal in karejar n̄an Kōkajoorļo̧k Dolulu ko an Melkisedek Priesthood eo im Doulul ko an Kōrā

Emakijkij Kajjitōk Kajjitōk ko

Emakijkij Kajjitōk Kajjitōk ko

Jerbal in karejar n̄an Kōkajoorļo̧k Dolulu ko an Melkisedek Priesthood eo im Doulul ko an Kōrā

Leta jān Būreejtōnji eo Kein Kajuon, 2 Eprōļ 2018: Jerbal in Karejar kōn Kōkajoorļo̧k Doulul ko an Melkisedek Priesthood eo im Doulul ko an Kōrā

Jerbal in Karejar n̄an Doulul ko an Melkisedek Priesthood im Doulul ko an Doulul eo an Kōrā ro: Bar Jet Kajjitōk ko Emakijkij Kajjitōk Kaki

Mour eo an Jisōs im jerbal in karejar eo rej kwaļo̧k ruo kien ko reļļap: : “Kwōn yokwe Irooj am̧ Anij kōn aolepen būruom̧, im kōn aolepen am̧, im kōn am̧ ļōmņak otemjej” im Kwōn yokwe ri turum̧ im āinwōt kwe” (Matu 22:37, 39). Ilo an m̧o̧ol an membōr ro an Kabun̄ eo an Rilo̧m̧oo̧r ikdeelel n̄an aer Rikaļoor, jej aikuj ļoor kean̄ eo An n̄an iakwe im jerbal n̄an Jemed ilo Lan̄ im ro Nejin. “Eļan̄n̄e kwōj iakwe Eō kwo naaj jerbal n̄an eō, Rilomo̧o̧r eaar ba.” (K&B 42:29). Kiin̄ Benjamin eaar katakin, “Eļan̄n̄e kom̧ij jerbal n̄an armej ro ami kom̧ij jerbal wōt n̄an ami Anij” (Mosaia 2:17). Alma eaar ba ilo tukadu in eddo eo ad kōn ba, “Raar lale armej ro aer, im kar naajdik er kōn men ko rej dien reweeppān” (Mosaia 23:18).

N̄an jipan̄ kajjojo iaad uwaake n̄an kean̄ in ekwojarjar n̄an kōjparok im jerbal n̄an doon, Būreejtōnji eo Kein Kajuon eaar kōjeļļā kōn ukoktak kein, kar ejaaki n̄an kalimjōk wōt kijejeto ko an doulul ko an Melkisedek Priesthood eo im Doulul ko an Kōrā ilo jerbal in karejar āinwōt Rilo̧mo̧o̧r eo eaar kōm̧m̧ane. Ukoktak kein ekoba kein:

  • Ilo ward ļābōļ, juon doulul an Melkisedek Priesthood.

  • Ilo stake ļābōļ, juon doulul an pris ro rōutiej.

  • Jerbal in karejar ej bōk jikin katakin im̧ōko im jerbal in loļo̧k an kōrā.

  • Kobaik jodikdik ro ilo katakin.

N̄an rejtake okoktak kein, ward im stake ko ejako aer bar kōm̧m̧ani kweilo̧k ko an kamiti eo eutiej an priesthood. Eļan̄n̄e juon unin kōnono eaorōk an ward eo ej waļo̧k, n̄an waanjon̄ak n̄an ņa mejļan jekjek an baam̧ļe ak juon apan̄ āinjuon an menin jeram̧m̧an, emaron̄ in kōnono kake ilo juon kweilo̧k aitokļo̧k an bisoprik eo. Jekjek ko jet rejjab kanooj eļļap maron̄ in kōnono kaki ilo ward ko̧o̧njeļ eo. Ta eo kar ņae etan “kweilo̧k ko an kamiti eutiej an priesthood an stake” rej ņa etan “kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ eo eutiej” (lale kajjitōk 8 im 19, itulaļ).

Ilo Ward Lābōļ, Juon Doulul an Melkisedek Priesthood

Būreejtōn Russell M. Nelson eaar katakin bwe “revelesōn ejjab aikuj aolep iien itok ilo juon wōt iien. Emaron̄ in itok jidik kōn jidik.”1 Waļoktok eo an iien ko ikkijien doulul ko an priesthood eo im juon ļapļo̧k in meļeļe kōn kii ko an priesthood eo ej letok juon jon̄ak an revelesōn itok jidik kōn jidik. Ilo aolepān bwebwenato an Kabun̄ in, Irooj ekar emakijkij an kwaļo̧k Ankilan ļain im bar ļain, jidik kōn jidik kōjeram̧m̧an ajri ro Nejin kōn eļapļo̧k meļeļe kōn ekōjkan kōjerbal pedped ko an gospel eo n̄an jekjek ko raan kein. (lale K&B 46:15–16).

Ium̧win juon tōre in iiō ko, Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro kar ļōmņak kōn ukoktak ko kōmeļeļeik itulaļ: Kōn wōt eļap jar, kanooj ekkatak kōn pedped in jeje ko rekwojarjar an doulul ko an priesthood, errā an ritōl ro an Kabun̄ in rej tōl, im kapen eo bwe menin ej ankilan Irooj, ritōl ro raar wōnm̧aanļo̧k wōt kōn bar ejaake doulul ko ilo ward ļābōļ im stake, kōm̧m̧an bwe menin en bar juon bun̄tōn ilo waļoktok eo an Jepļaaktok eo.

1. Ta ukoktak ko n̄an doulul ko an pris ro routiej im doulul ko an elder ro ilo ward?

Ilo ward ko, ro uwaan doulul eo an elder ro im doulul ko an pris ro routiej im doulul ko an elder ro ilo ward ko an pris ro rōutiej renaaj kiiō koba n̄an juon wōt doulul ippān juon būreejtōnji. Doulul in, eļapļo̧k kōn oran im ippān doon, naaj kōjeno̧lo̧ke “doulul an elder ro,” im doulul eo an pris ro routiej an ward eo ej jem̧ļo̧k.

Doulul eo an elder ro ekitbuuj aolep elder ro im ro em̧m̧aan ro rejjan̄in bōk melkisedek priesthood eo ilo ward eo im pris ro routiej me rejjab jerbal kiiō ilo bisoprik ko, ilo stake būreejtōnji eo, ilo ko̧o̧njeļ eo eutiej, ak āinwōt petriak ro rej jerbal.

2. Ekōjkan an būreejtōnji eo an doulul eo an elder ro ejaak?

Stake būreejtōn eo, jipan̄ jān rikakpilōklōk ro an, naaj kōrōļo̧k ritōl ro an doulul eo an pris ro rōutiej kiiō im būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro. Innām stake būreejtōn eo enaaj kūr juon būreejtōn kāāl an doulul eo an elder ro ilo kajjojo ward, im stake būreejtōn eo, rikakpilōklōk eo kar jitōn̄e ilo stake būreejtōnji eo, ak juon ko̧o̧njeļōr euteij kar jitōn̄e enaaj kūr rikakpilōklōk ro elamkoti n̄an jerbal ilo būreejtōnji eo an doulul eo an elder ro. Būreejtōnji eo an doulul eo an elder ekāāl emaron̄ ejaak jān kobain elder ro im pris ro routiej, an iiō ko roktak im imminene ko, jerbal ippān doon ilo juon būreejtōnji an doulul. Juon elder ak pris eo eutiej emaron̄ jerbal āinwōt juon būreejtōn an doulul eo ak āinwōt juon rikakpilōklōk.2

3. Wōn eo ej eddo in tōl jerbal eo an būreejtōn eo an elder.

Būreejtōn eo an doulul eo an elder ro ej kajju n̄an stake būreejtōn eo, eo ej leļo̧k kaminene im tōl jān stake būreejtōnji eo im kōn ko̧o̧njeļ eo eutiej. Bisop eo, āinwōt juon pris eutiej ej tōl ilo ward eo, ej barāinwōt kweilo̧k emakijkij ippān būreejtōn eo an doulul eo an elder ro. Bisop eo ej kapilōk ippān im leļo̧k tōl eo ejejjet ikkijien ijo em̧m̧an tata n̄an jerbal im kōjeraam̧m̧an ro uwaan ward eo, jerbal jokkun wōt juon ippān aolep doulul ko an ward eo. (Lale Bok in Bōk Meļeļe 2, 7.3.1.)

4 Oktak in ilo ejaak in an doulul in ej ke ukōt opiij eo an priesthood eo me membōr in doulul eo rej kabwijere?

Jaab. Elder ro rej elder wōt im pris ro routiej rej pād wōt pris ro routiej ilo jekjek ko an opiij in priesthood eo aer. Ijowōt ke, elder ro renaaj wōnm̧aanļo̧k im ekkapit āinwōt pris ro routiej n̄e rej kūr er n̄an juon stake būreejtōnji, ko̧o̧njeļ eutiej, ak bisoprik—ak ilo iien ko jet ļam̧ļami jān stake būreejtōn eo jān lukkuun jar im kejōkļo̧kjeņ im im̧we.

5. Juon ward emaron̄ ke lōn̄ļo̧k jān juon an doulul an elder ro?

Aaet. Ekkar n̄an Katak im Bujen ko 107:89, n̄e juon ward ewōr juon oran ekanooj in ļap an ro uwaan reniknik rikabwijer Melkisedek Priesthood eo, ritōl ro remaron̄ ejake elōn̄ļo̧k jān juon doulul an elder ro. Ilo jekjek rōt in, kajjojo doulul aikuj in wōr juon oran eo ejukkuun wōt juon em̧m̧an ilo jon̄an dettan, iminene, im opiij an priesthood im kajoor.

6. N̄an doulul ta eo me ro uwaan tampeļ, mijen, im būreejtōnji ko an jikin kamminene eo an mijenede rej pād ie?

Em̧m̧aan rein rejitōn bōro rej membōr in doulul eo an elder ro aer.

Ilo Stake Lābōļ, Juon Doulul an Pris ro Routiej

7. Ta ukoktak ko n̄an juon doulul an pris ro routiej an stake?

Stake būreejtōnji eo ej wōnm̧aanļo̧k wōt n̄an jerbal āinwōt būreejtōnji eo an doulul eo an pris ro routiej an stake. Ro uwaan doulul jab eo rej ro rej pris ro routiej rej jerbal kiiō ilo stake būreejtōnji eo, ilo bisoprik ko, ilo ko̧o̧njeļ eo eutiej, im āinwōt petriak ro rej jerbal. Ward im stake kūļōk im rijeje ro rōutiej rejjab uwaan doulul eo an Pris ro Routej.

Ro uwaan doulul eo an pris ro routiej enaaj kweilo̧k ippān būreejtōn eo an doulul eo an elder ro eļan̄n̄e jab jitōn̄ er n̄an bar juon jikin.

8. Ta jerbal eo an doulul eo an pris ro routiej an stake?

Ilo jerbal in tōl eo aer, stake būreejtōnji eo ej kweilo̧k n̄e aikuj ippān ro uwaan doulul eo an pris ro routiej an stake n̄an leļo̧k kaminene im n̄an jipan̄ ro uwaan doulul eo ilo kūr ko aer. Kweilo̧k ko an stake kiiō rej kōmeļeļeik ilo Bok in Bōk Meļeļe 2, jekjōn 18.3 rej wōnm̧aanļo̧k wōt kōn ukoktak kein:

  • Kweilo̧k ko an kamiti eo eutiej an priesthood an stake rej ņa etaer, “kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ eo eutiej.”

  • Kweilo̧k eo aolep iiō an pris ro rōutiej kar kapit er ilo stake eo ejako aer bar kōm̧m̧an. Ijowōt ke, stake būreejtōnji eo ej kōm̧m̧ane kweilo̧k eo aolep iiō an doulul eo an pris ro routiej an stake.

9. Ta jibadbad ko an ukoktak ko an doulul ko an Melkisedek Priesthood eo?

An wōr juon doulul an Melkisedek Priesthood eo ilo juon ward ej kakobiak rikabwijer ro an priesthood eo n̄an kadedeļo̧k aolep m̧ōttan ko an jerbal in lo̧mo̧o̧r, ekoba jerbal an tampeļ im menmenbwij an baam̧ļe me m̧oktaļo̧k kar lolojrjake jān ritōl eo an doulu eo an pris routiej. Ej kōtļo̧k an membōr ro an doulul eo jān aolep iiō im kadkad in mour jeraam̧m̧an jān juon wāween im en̄jake jān bar juon armej im jān ro iiō ko aer roktak ilo mour. Ej barāinwōt letok iien ko rem̧m̧an n̄an rikabwijer priesthood ro reminene n̄an katakin ro jet, ekoba em̧m̧aan ro rejjan̄in bōk melkisedek priesthood eo, membōr ro rekāāl, rūm̧m̧an ded ro, im ro rej kab bar ro̧o̧ltok n̄an m̧akūtkūt ko an Kabun̄ in.

Ukoktak kein rej jipan̄ doulul ko an elder ro im Doulul ko an Kōrā kōttabalbal jerbal eo aer. Rej barāinwōt kapidodoikļo̧k jerbal eo an doulul eo ippān bisoprik eo im ward ko̧o̧njeļ eo. Im rej kōtļo̧k bwe bisop eo en leļo̧k eļapļo̧k eddo ko n̄an būreejtōn ro an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ro ak rikakpilōklōk ro an ren maron̄ kalimjōk wōt jerbal ko aer raorōk—eļap tata tōl Aaronic Priesthhd eo ak jiron̄ ro.

10. Ilo juon stake, pris ro routiej me rej jerbal ilo juon branch būreejtōnji rej ke membōr in doulul eo an pris ro routiej?

Jaab. Pris ro Routiej rej jerbal ilo branch būreejtōnji ko ilo juon stake rejjab membōr in doulul eo an pris ro routiej. Membōr in doulul eo an pris ro routiej rej ro me kūr ko aer rej ilo stake būreejtōnji eo, ilo juon bisoprik, ilo ko̧o̧njeļ eo eutiej, im āinwōt juon petriak rej aikuj in pris ro routiej.

11. Elder ro rej jerbal ilo juon bisoprik (n̄an waanjon̄ak, ilo juon stake an rūm̧m̧an ded) rej ke membōr in doulul eo an pris ro routiej?

Jaab. Elder ro rej jerbal ilo juon bisoprik rej membōr in doulul eo an pris ro routiej.

12. Ewi wāween an jerbal in karejar eo jerbal n̄an membōr ro an doulul eo an pris ro routiej?

Ium̧win tōl eo an bisop eo aer, pris eo eutiej ej tōl ilo ward eo, membōr ro an doulul eo an pris ro routiej im baam̧le ko me ewōr aer rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro kar jitōn̄ er n̄an er jān doulul eo an elder ro im doulul eo an kōrā ro.

Kōnke stake būreejtōnji ko im bisoprik ko rej bōk eddo n̄an aolep baam̧le ko an stake ak ward eo, em̧m̧aan rein rejitōn bōro rejjab ekkā aer jitōn̄ er āinwōt rikarejar jeiū ak jatū m̧aan n̄an kajjojo armej ak baam̧le ko. Ko̧o̧njeļ ro routiej im petriak ro remaron̄ jitōn̄ er, pedped wōt ioon jekjek ko ilo jikin eo, āinwōt n̄e stake būreejtōn eo ej kōm̧m̧ane. Eļan̄n̄e rej jitōn̄ er, enaaj kōm̧m̧an jān būreejtōn eo an elder ro ium̧win tōl eo an bisop eo an ward eo aer.

Ilo kakkobaba n̄an eddo ko jet raorōk āinwōt pris eo eutiej ej tōl im riekajet eo an Israel, bisop eo ewōr juon an eddo ejenolo̧k, koba rikakpilōklōk ro an, n̄an kōjparok jodikdik ro. Katak im Bujen ko 107:15 ej riit, “Bisoprik eo ej būreejtōnji eo an priesthood in [Priesthood eo] an Aron, im ej kabwijer ki ko ak maron̄ eo an ejja in wōt.” Bok in Bōk Meļeļe 1, 2.2, ej kwaļo̧k, “Membōr in bisoprik eo rej lale im katakin likao ro im jiron̄ ro ilo ward eo.”

Āinļo̧k wōt, stake būreejtōn eo, āinwōt pris eo eutiej ej tōl stake eo, ej “ritōl eo eaorōktata ilo stake” (Bok in Bōk Meļeļe 1, 1.1.1) im “tōl jerbal in lo̧mo̧o̧r eo” (Bok in Bōk Meļeļe 1, 1.1.2).

Jerbal in Karejar ej Bōk Jikin Jerbal in Lolo̧k M̧ōko im Jerbal in Loļo̧k M̧ōko an Kōrā

Ium̧win elōn̄ iiō ko, rūkaki in m̧ōko im rūkaki in loļo̧k m̧ōko kar eoron̄ ijjitōn̄ ko n̄an loļo̧k m̧ōko imōn kajjojo membōr ro aolep allōn̄, bōkļo̧k juon ennaan, im jipan̄ n̄e aikuj. Awa ko rellōn̄ kar wujlepļo̧k im jerabl in jipan̄ jab ļōmņak kōn juon make kar liļo̧k n̄an kadedeļo̧k jerbal in eļap.

Ekkal ioon wujlepļo̧k eo, ritōl ro an Kabun̄ in kiiō rej kajjitōk ippān ro uwaan n̄an kōļapļo̧k kalimjōk eo aer ilo kōjparok eo āniwōt an Kraist n̄an ro jet, jim̧or ilo jetōb im kanniōk (lale Bok in Bōk Meļeļe 2, 3.2.3). N̄an kalikkar bwe kōjparok, būrookraam̧ ko kar m̧okta an jerbal in katakin ilo m̧ōko im loļo̧k ko an kōrā rej kiiō juon kijejeto in ippān doon ņa etan “jerbal in karejar,” ej bōk eddo in jān būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ium̧win tōl an bisop eo.

13. Ta in “Jerbal in Karejar”?

Rilo̧mo̧o̧r eo eaar kwaļo̧k kōn waanjon̄ak ta meļeļe in n̄an karejar āinwōt An kar jerbal kōn iakwe n̄an Jemen im n̄an kajjojo armej (lale Jon 15:9–10). Eaar iakwe, katakin, jar kōn, kaenōm̧m̧an, im kōjeram̧m̧an ro raar pād Ipeļaakin, kūr aolep n̄an ļoor E (lale Mark 8:34). N̄e ro uwaan Kabun̄ in rej karejar, rej jar ilo pukōt n̄an jerbal ejja āinwōt E enkar—n̄an “kaenōm̧m̧an ro rej pād ilo aikuj in aenōm̧m̧an,” “emmejraake kabun̄ in iien otemjej, im pād ippāer im kōkajoor er,” “loļo̧k m̧weo im̧ōn kajjojo uwaan,” im jipan̄ kajjojo erom juon rikaļoor an Jisōs Kraist em̧ool (Mosaia 18:9; K&B 20:51, 53; lale bar Jon 13:35).

Ilo an membōr ro karejar, rej kālet kōn kōnono im im̧we kōn emakijkij in im kain iaļ in tōpar eo ewōr ippāer ippān ro me rej leļo̧k kōjparok. Rej kapilōk ippān im leļo̧k juon ļo̧o̧k n̄an ritōl ro aer juon alen ilo juon kuwōta ikkijien jerbal in jipan̄ eo aer im aikuj im kōkajoorļo̧k ro me kar kūr er n̄an kōjparok er. Ritōl ro ej leļo̧k juon riboot in intōrpiu in jerbal in karejar kein kajjojo kuwōta; Ejako aer riboote oran loļo̧k ko ak iien ioon kajjojo armej ak baam̧ļe ko kar kōm̧m̧ane. Ilo kakobaba, kōn juon ekkejel an priesthood eo n̄an kajjojo membōr, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā rej ejake juon wāween letok letak meļeļe ko me remaron̄ kōjerbale ilo iien kauwōtata ak idin̄.

14. Etan ba ro me rej rikarejar?

Rikabwijer priesthood eo rej kūr er āinwōt “rikarejar jeiū ak jatū m̧aan,”im kōrā ro ilo Doulul eo an Kōrā rej kūr er āinwōt “rikarejar jeiū ak jatū kōrā.” Ilo m̧ool, renaaj ān̄inn̄in er kōn etaer: “Jeiū ak Jatū kōrā Jones” im Jeiū ak Jatū kōrā Smith.” Reban ān̄inn̄in er āinwōt “rūkaki.”

15. Ekōjkan an jerbal in karejar āinļo̧k wōt im oktak jān jerbal in katakin im̧ōko im loļo̧k an kōrā ro?

Jerbal in karejar ej āinļo̧k wōt jerbal in katakin im̧ōko im loļo̧k an kōrā ro ej bwe kajjojo em̧ enaaj wōr em̧m̧aan ro ewōr aer priesthood—em̧m̧aan in karejar ro—n̄an karejar n̄an im kōjparok baam̧le eo ak kajjojo ro me rej jokwe ijo (lale K&B 20:47, 59). Kajjojojo kōrā rūtto enaaj wōr membōr in Doulul eo an Kōrā—rikarejar jeiū ak jatū kōrā—n̄an karejar n̄an im kōjparok e, ekōļapļo̧k an kakijin̄en̄eļo̧k aorōk eo ilo jerbal in karejar jān Būreejtōnji eo Eļap an Doulul eo an Kōrā jino ilo Jānwōde 2018(lale “Keep in Touch with Her Anytime, Anywhere, Any Way,” Ensign ak Liahona, Jān. 2018, 7).

Ilo kakobaba, jet iaan menin aikuj ko an jeral in katakin m̧ōko im loļo̧k ko an kōrā em̧ōj ukōti n̄an jipan̄ membōr ro karejar ilo kalimjōk eļapļo̧k n̄an tōpar aikuj ko. Loļo̧k ko rekkar (formal) ejako ke aolep iien rej aikuj in. Remaron̄ bōk jikier ilo m̧weo, ilo mōn jar eo, ak ilo jabdewōt jekjek me em̧m̧an, karbōb, im maron̄ tōpar er ie. Āinwōt an Elder Jeffrey R. Holland kar katakin: “[Ta] ko raorōk tata ej ekōjkan am̧ kar kōjeraam̧m̧an im kōjparok ro me rej pād ilo kōjparok eo am̧, eo enan̄in ejjeļo̧k an n̄an ilo jikejuuļ eo ak ilo juon jikin. Ta eo eaorōk ej bwe kwoj iakwe armej ro rej am̧ im kakūrm̧ool kien eo ‘n̄an emmejrake kabun̄ eo iien otemjej.’”3

Ilo kōkaduki, jerbal in karejar ej tōl jān Jetōb eo, epidodo kōm̧akūtkūti, im ej kōm̧m̧an n̄an aikuj ko an kajjojo membōr.

16. Ekōjkan an jerbal in karejar tōl jān Jetōb?

Ilo an membōr ro kwaļo̧k, rej pukōt im̧we n̄an jeļā ewi ijo em̧m̧an tata n̄an pukōtļo̧k ro jet im tōpar aikuj ko aer. Jikejuuļ in loļo̧k im kūrļo̧k ko ilo taļboon n̄an juon jeid kōrā me ej jokwe make iaan ej kōm̧m̧an loļo̧k eo ej aikuji? Juon karuwainene n̄an juon rūm̧m̧an ded ejieniknik n̄an kobatok ilo juon būroojāāk ilo jukjuk in pād eo enaaj iien ioon eo eļap an jipan̄? Rie ikkure in soccer eo an juon jodikdik enaaj jipan̄ ke jim̧or jodikdik eo im jinen im jemen? Jeje eoon jān jeje ko rekwojarjar ilo taļboon enaaj ke jipan̄ im̧we kōmerakiļo̧k eddo ko an? Juon leta ak kaat ak email enaaj ke kwaļo̧k juon jipan̄ kōn n̄ūrbōktak? Ta eo Rilo̧mo̧o̧r eo enaaj kar kōm̧m̧an bwe ro Rikarejeran ren kōm̧m̧ane? Pukōt uwaak ko reim̧we n̄an kain kajjitōk kein im kōjerbal aolep kōl ko repād n̄an kōm̧m̧ane loļo̧k eo ippān ro rej eddo kaki ej aorōk n̄an jerbal in karejar eo eim̧we. N̄an kōm̧m̧ane jerbal jipan̄ eo āinwōt an Kraist, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā rejjab maron̄ pedped ilo iien loļo̧k ko ak ennaan ko kōpooji kadede; rej pukōt im̧we im kapilōk ippān ro uwaan baam̧le eo n̄an jejjet kōjparok ro me rej bōk eddoier—kōjerbal iien eo im kein jipan̄ ko ewōr ippāer.

17. Ekōjkan an jerbal in karejar pidodo kōm̧m̧ane?

Rikarejar jeiū ak jatū m̧aan ak kōrā ro ewōr aer iien em̧m̧an n̄an kōm̧m̧ane ta eo ejejjet an jerbal. Ro kar kūr er n̄an kōjparok er remaron̄ jab aikuji juon jon̄an iien eo aikuji. Jerbal ippān bisoprik eo im ward ko̧o̧ņjeļ eo, būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā rej kōnono kōn aorōk ko n̄an rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro bwe ren maron̄ arromeļo̧k wot eo emaron̄ aikuji er eļap tata. Aorōk eo eutiej tata ekkā an leļo̧k n̄an membōr ro rekāāl, membōr ro rejeniknik me repeļļo̧k, im ro jet me āinwōt ro jinen ak jemen ejjeļo̧k rejtaer, lim̧aro emej eo pāleen, ļōm̧aro emej pāleer. Ritōl ro remaron̄ jitōn̄ juon ritōl an jodikdik ro n̄an baam̧le eo me likao eo ak jiron̄ eo ej ioon apan̄ ko, im m̧ōkaj jitōn̄ rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro n̄an rioktak ro rekāāl. Remaron̄ jitōn̄ jabdewōt membōr in doulul eo an elder ro—pris ro rōutiej ak elder ro—n̄an kain karejar in.

Ijo ekkar, juon rim̧are ripālele remaron̄ jitōn̄ er n̄an juon baam̧ļe ak kajjojo. Ilo kakobaba, Laurel im Mai Maid ro remaron̄ kōm̧m̧ani jipan̄ rebwe kōn jerbal āinwōt ro m̧ōttami n̄an kōrā ro jeid ro ilo Doulul eo an Kōrā, ejja āinwōt n̄an pris ro im rūkaki ro kōn jerbal ippān rikabwijer ro an Melkisedek Priesthood eo (lale kajjitōk 22 itulaļ).

18. Ekōjkan an jerbal in karejar kōm̧m̧an n̄an aikuj ko an kajjojo membōr?

Rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro rej pukōt n̄an kōm̧m̧ane ta eo ejejjet tata n̄an tōpar aikuj ko an kajjojo. Aolep jekjek in letok letak meļeļe repād n̄an uwaaki im̧we ko an Jetōb eo im tōpar aikuj ko an ro rej jerbal n̄an er. Tōpar aikuj ko ej ijjino kōn lukkuun kejōkļo̧kjeņ im wōr meļeļe ko būk jān bwebwenato ippān baam̧le ko im kajjojo kar jitōn̄ er n̄ani. Ilo bwebwenato in im ilo iien loļo̧k er, rej ron̄jake ro me rej katakin n̄an maron̄ meļeļe ekōjkan jerbal n̄an er ilo em̧m̧an tata, emakijkij im kain kile tōpar er eo rej kōņaan, im aikuj eo n̄an im kobban ennaan eo rej kwaļo̧ke. Ro rej katakin rej aikuj lale bwe aolep letok letok meļeļe ippān jabdewōt uwaan baam̧le eo en jejjet.

Rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro rej pukōt n̄an jipan̄ kajjojo im baam̧le ko m̧aanjappopo n̄an kain̄i eo tok juon, kōjparok bujen ko raar kōm̧m̧ani, im erom un̄are-pein make. Jipan̄ in emaron̄ koba kwaļo̧k ennaan ko ilo jetōb remaron̄ ukoktak n̄an kajjojo ak baam̧ļe, men̄e jerbal in karejar eo ejjab juon ennaan in pedped eo kwaļo̧k kar jitōn̄e. Liahona eo im Ensign rejjamin bar kobaik ennaan ko rejeno̧lo̧k n̄an kōjerbali ilo loļo̧k ko an jerbal in karejar eo.

19. Ekōjkan an ritōl ro an Melkisedek Priesthood eo im Doulul eo an Kōrā kobaik jerbal eo aer?

Juon maron̄ em̧m̧anļo̧k n̄an karejar n̄an ro jet ej juon iaan kōttōpar im ļapļo̧k eo an kōļapļo̧k kōkajoorļo̧k in bar karōk doulul ko an priesthood eo im tōpar eo ilo kobaik ippān Doulul eo an Kōrā. Jerbal in karejar eo ej erom juon jerbal in kōtōbalbal n̄an kakūrm̧ool jerbal eo an priesthood n̄an “im loļo̧k m̧weo im̧ōn kajjojo” im n̄an “emmejraake kabun̄ in iien otemjej, im pād ippāer im kōkajoor er;” im jibadbad eo an Doulul eo an Kōrā n̄an “kōļapļo̧k tōmak ilo Jemedwōj Ilan̄ im Jisōs Kraist im Pinmuur eo An; kōkajoorļo̧k kajjojo, baam̧ļe ko, im m̧ōko kōn kain̄i ko im bujen ko; im jerbal ippān doon n̄an jipan̄ ro rej pād ilo aikuj” (K&B 20:47, 53; Bok in Bōk Meļeļe 2, 9.1.1).

Jerbal ippān doon im ium̧win tōl eo an bisop eo, būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ewōr aer iien em̧m̧an n̄an im̧we, karōk, im kōtōbalbal ilo pukōt n̄an mije im kōjparok kajjojo im baam̧ļe. Kōtōbalbal ekoba jerbal ippān doon ilo wāween kein:

  • Būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro rej elmakote ijjitōn̄ ko an jerbal in karejar eo n̄an kajjojo im baam̧le ko an ward eo. Būreetōnji ko an Dolulu eo an Kōrā rej elmakote ijjitōn̄ ko an jerbal in karejar eo n̄an kōrā ro ilo Doulul eo an Kōrā. Ijo aikuj ko rejeno̧lo̧k rej waļo̧k, būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā remaron̄ ekōnono kōn ijjitōn̄ ko rejeno̧lo̧k m̧okta jān aer kadedeļo̧k.

  • Būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā rej elmakote ijjitōn̄ ko an jerbal in karejar eo n̄an bisop eo n̄an an kōmālim.

  • N̄e aikuji, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro remaron̄ ekōnono kōn jekjek ko rein juon an kajjojo im, n̄e emenin aikuj, kūrļok ritōl ro an doulul eo an ak ritōl ro an Doulul eo an Kōrā kōn eļapļo̧k jipan̄ im kein jipan̄ ko.

  • Būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā rej kweilo̧k kuwōta otemjej n̄an ekōnono kōn aikuj ko an kajjojo im baam̧ļe ko kar katak kaki kōn intōrpiu in jipan̄.

  • Ālkin kweilo̧k, būreejtōn ro an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ippān doon kweilo̧k kuwōta otemjej ippān bisop eo n̄an kōnono kōn aikuj ko an kajjojo im baam̧le ko.

  • N̄e aikuj, ritōl ro an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā rej ko̧o̧njeļ ippān ward ko̧o̧ņjeļ eo ikkijien kōkajoorļo̧k ko im aikuj ko kar kalikkari ilo intōrpiu in jipan̄ im kōm̧m̧an im n̄an rejtake karōk ko n̄an jerbal im kōjeraam̧m̧an membōr ro an ward eo.

N̄an kapidodoik kōtōbalbal eo, ward eo ej kalimjōk wōt kweilo̧k ko an ward ko̧o̧njeļ eo im jab bar kōm̧m̧ani kweilo̧k ko an kamiti eo eutiej an priesthood. Men ko ilo laajrak in kweilo̧k eo kar m̧oktaļo̧k kōm̧m̧ani ilo kweilo̧k ko an kamiti eo eutiej an priesthood eo rej kōnono kaki, n̄e aikuj, ilo kweilo̧k ko an bisoprik raitokļo̧k, ward ko̧o̧njeļ eo, ak kweilo̧k ko kuwōta otemjej an bisop eo, būreejtōn eo an doulul eo an elder ro, im būreejtōn eo an Doulul eo an Kōrā.

20. Ekōjkan an membōr ro bōk ijjitōn̄ ko aer ilo jerbal in karejar eo?

Ritōl ro rej kweilo̧k ippān rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro—m̧okta āinwōt mōttā ko—n̄an kwaļo̧k ijjitōn̄ ko aer ippāer im n̄an kapilōk kōn kōkajoorļo̧k, aikuj ko, im apan̄ ko an ro me rej kwaļo̧k n̄an er. Bwebwenato in emaron̄ bōk jikin ilo juon intōrpiu in jipan̄ (lale kajjitōk 24,itulaļ) ak jabdewōt iien aikuji.

21. Ta jerbal eo an lolo̧k ko ilo m̧weo?

Leļo̧k nōm̧ba ko, kōtaan ko, ineem̧m̧an eo, im ļōmņak ko jet, juon loļo̧k n̄an aolep em̧ aolep allōn̄ emaron̄ in jab pidodo ak jerbal; mekarta, loļo̧k ko an juon make rej aorōk n̄e emaron̄ in kōm̧m̧an. Jān jerbal āinwōt Rilo̧mo̧o̧r eo en kar, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro rej ļōmņake aolep jekjek n̄an kōjparok im tōparļo̧k ro kar jitōn̄ er n̄ani.

22. Jerbal in karejare ej ke iien otemjej koba kwaļo̧k juon ennaan?

Jaab. N̄e rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro rej itok n̄an jeļā ro kar jitōn̄ er n̄ani, rej katak kōn aikuj ko aer im Jetōb Kwoarjar eo emaron̄ im̧we er n̄an katakin juon pedped an gospel eo. Juon jinen ak jemen emaron̄ barāinwōt kajjitōk kōn juon unin kōnono ejeno̧lo̧k n̄an baam̧le eo an. Bōtaab “ennaan” eo em̧m̧an tata ej kea im meanwōd.

23. Ekōjkan an rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro ļo̧o̧ki jerbal ko aer?

Ejako an ritōl ro aiin riboot ko kōn baam̧le ko im kajjojo me kar loļo̧k er ilo juon allōn̄. Ijello̧in, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro ewōr aer iien em̧m̧an n̄an kapilōk ippān ritōl ro an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā kōn jekjek ko an ro rej jerbal n̄an er im kōn kijejeto ko an jerbal in karejar eo ej wōnm̧aanļo̧k wōt. Kapilōk in ippān doon ej bōk jikin kuwōta otemjej ilo intōrpiu in jipan̄ eo im jabdewōt bar iien n̄e meļeļe eo ej menin aikuj.

24. Ta meļeļe in intōrpiu in jipan̄?

Juon intōrpiu in jipan̄ ej kōm̧m̧an (1) n̄an kapilōk kōn kōkajoorļo̧k ko, aikuj ko, apan̄ ko an baam̧le ko im kajjojo kar jitōn̄ er n̄an kwe, (2) n̄an kālet ta aikuj ko doulul eo, Doulul eo an Kōrā, ak ward ko̧o̧njeļ eo emaron̄ jipan̄ kake, im (3) n̄an katak jān ritōl ro im kōketak ilo kijejeto ko an jerbal in karejar eo.

Ilo kuwōta otemjej, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro rej kweilo̧k ippān juon ritōl an doulul eo an elder ro ak Doulul eo an Kōrā ilo juon intōrpiu in jipan̄, n̄e emaron̄ ilo armej ippān eo m̧ōttāer. Juon rim̧are ripālele rej jerbal in karejar ippān doon maron̄ kweilo̧k ippān juon iaan ritōl ro an doulul eo an elder ro ak Doulul eo an Kōrā ak erro jim̧or. Ikōtaan intōrpiu ko, rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro rej kobaik meļeļe ko jet n̄e menin aikuj—ilo armej ak kōn kūrļo̧k ko ilo talboon, jeje ko ilo talboon, email ko, ak ko jet. Rej kwaļo̧k meļeļe ko rettiņo̧ ippān wōt būreejtōn eo an doulul eo an elder ro ak Doulul eo an Kōrā—ak kajjuļo̧k ippān bisop eo.

25. Ekōjkan an ritōl ro kakoņ juon ļo̧o̧k an intōrpiu in jipan̄ ko?

Būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā rej kōjparok juon ļo̧o̧k in intōrpiu in jipan̄ ko ippān rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im kōrā ro. Ritōl ro rej kwaļo̧k allōn̄ eo n̄an kōm̧mani intōrpiu ko im ippān ro rej pād ie. Rej kwaļo̧k juon kōm̧pānien ej tōn intōrpiu eļan̄n̄e juon kōm̧pānien eo ej intōrpiu ilo kuwōta eo.

Ilo Okwōj 1, 2018, meļeļe ko rekāāl tata n̄an LDS Tools app eo im n̄an Leader and Clerk Resources ilo LDS.org enaaj pād n̄an kain riboot kein. Oktak ko an Riboot ilo Kuwōta enaaj barāinwōt pād ilo lukōļpenļo̧k 2018. Tipdik in meļeļe ko reļļapļo̧k n̄an ritōl ro im kūļōk ro enaaj litok ilo juon kōjeļļā ej itok wōt jān opiij ko reļļap an Kabun̄ in.

26. Ta jerbal eo an rilolorjake jerbal in karejar eo im jubōrbijer eo?

Kūr ko an rilolorjake jerbal in karejar eo im jubōrbaijōr eo an jerbal in karejar eo em̧ōj an bōjrak. Armej ro rekar kūr er n̄an jerbal kein em̧ōj kōtļo̧k er jān jerbal.

27. Wōn eo ej kōjekiik intōrpiu in jipan̄ ko?

Kajjojo membōr in būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ro rej kōjekiik intōrpiu in jipan̄ ko. Mekarta ilo juon ward ekilep, ritōl ro renaaj loe bwe intōrpiu kein em̧m̧an kōppeļaaki eļan̄n̄e jet intōrpiu rej kōm̧m̧an kajjojo wiik jān kajjojo ro uwaan būreetōnji eo. Intōrpiu in jipan̄ ko rejjab aikuj in lukkuun aitok im wājabdik.

28. N̄āāt eo ilo kuwōta eo ritōl ro rej kōm̧m̧ane intōrpiu in jipan̄ eo?

Intōrpiu in jipan̄ ko remaron̄ im raikuj kōm̧m̧an ilo aolep kajjojo kuwōta—im jab kōttar n̄an wiik eo āliktata ak allōn̄ eo āliktata an kuwōta eo. Ilo an ritōl ro kōm̧m̧an intōrpiu ko aolep iien, renaaj lo bwe remaron̄ kōttōbrak jibadbad ko ilo jetōb im kanniōk an jerbal in karejar eo.

Kobaik Jodikdik ro ilo Jerbal in Karejar eo

29. Ekōjkan an jodikdik ro koba ilo ijjitōn̄ ko an jerbal in karejar eo?

Ritōl ro remaron̄ kālet n̄an jitōn̄ Laurel ro im Mai Maid ro āinwōt kōm̧pānien ko n̄an kōrā ro ilo Doulul eo an Kōrā, āinwōt pris ro im rūkaki ro rej kiiō ijjitōn̄ āinwōt kōm̧pānien ko n̄an rikabwijer ro an Melkisedek Priesthood eo. Jodikdik ro rej kwaļo̧k menin letok ko aer rein juon im eddōkļo̧k ilo jetōb ilo aer jerbal ippān ro rōrūtto ilo jerbal in lo̧m̧o̧o̧r eo im ilo aer kapilōk kōn jerbal in jipan̄ jab eo ilo intōrpiu in jipan̄ ko. Ilo kakobaba, kōkobaiktok jodikdik ro ilo ijjitōn̄ ko an jerbal in karejar eo ekōļapļo̧k kea eo n̄an ro jet kōn kōļapļo̧k oran membōr ro rej bōk kuņaer. Emaron̄ in barāinwōt kapidodoikļo̧k im kōkajoorļo̧k kijejeto kein ilowaan baam̧ļe ko āinwōt ro jinen leddk ro nejier—im ro jemeer im ļaddik ro nejier—jerbal ippān doon.

30. Juon jodikdik aikuj ke wōr juon m̧ōttan rikarejar jeiū ak jatū m̧aan im/ak kōrā eo jitōn̄e eļaptata n̄an e?

Jaab. Likao ro im jiron̄ ro rej katakin jān ro me rej katakin baam̧ļe ko aer im rej barāinwōt lale jān ritōl ro aer ilo Aaronic Priesthood eo im Doulul eo an Jiron̄ ro.

31. Likao ro ak jiron̄ ro remaron̄ ke jitōn̄ er n̄an jerbal in karejar ippān kōmpānien ro rerūtto?

Aaet. Unin tōl ko ilo peba eo kāāl “Preventing and Responding to Abuse” ej kōtļo̧k an kōmpānien ro rej jerbal in karejar ippān jodikdik ro me kar jitōn̄ er āinwōt kōmpānien ro n̄an rūtto ro. “Jerbal in karejar” jab kile āinwōt juon “m̧akūtkūt” ak “kūlaaj,” āinwōt kōnono kake ilo unin tōl ko.

Ritōl ro rej aikuj kōjerbal ļōmņak ko rejim̧we n̄e jitōn̄ jodikdik ro āinwōt kōmpānien ro an jerbal in karejar. Kōmpānien ko rerūtto rej aikuj jab eļļo̧k n̄an jekjek ko me remaron̄ jab meļeļe kaki. Rej aikuj kōjerbal kea ilo jekjek ko rejelet juon ļo̧k juon bwe jodikdik ro en wōr aer juon en̄jake eo em̧m̧an im ekōjeraam̧m̧an er ilo jerbal in karejar. Ilo kakkobaba, māletlet ej aikuj jerbal ilo jab jitōn̄ jodikdik ro n̄an m̧ōko reppen ak ilo baam̧le ko ewōr jekjek ko reppen ie.

32. Aolep Mia Maid im Laurel ro rej aikuj ke wōr aer jerbal in karejar?

Mia Maid ro im Laurel ro remaron̄ kajjitōk ippāer n̄an jerbal in karejar. Ro jineer im jemāer im ritōl ro rej ko̧o̧njeļ ippān kajjojo jiron̄, im n̄e jekjek ko aer rej em̧m̧an im bwe remaron̄ im rej m̧ōņōņō in jerbal, remaron̄ leļo̧k n̄an er juon jerbal in karejar. Jiron̄ ro rej jerbal āinwōt kōmpānien ro n̄an sister ro an Doulul eo an Kōrā ro.

33. Wōn eo ej kōnono kōn jerbal in karejar ko n̄an jodikdik ro?

Kōn mālim eo an bisop eo, juon membōr in būreejtōnji an Doulul eo an Kōrā ro ej leļo̧k jerbal in karejar eo n̄an Mia Maid ro im Laurel ro. Im, kōn mālim eo an bisop eo, juon membōr in būreejtōnji eo an doulul eo an elder ro ej leļo̧k jerbal in karejar eo n̄an rūkaki ro im pris ro.

Doulul ko im Doulul eo an Kōrā ro

34. Kōttōbar in ioon doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ro ej ke n̄an kōkajoorļo̧k eddo eo an bisop eo im ward ko̧o̧njel eo?

Aaet. Bisop eo ej pris eo eutiej ej tōl im “ej leļo̧k tōl im kōkapilōklōk n̄an ritōl ro ilo ward eo” (Bok in Bōk Meļeļe 1, 2.1.1). Ej etale im kōmālim jerbal in karejar ko. Ium̧win tōl eo an bisop eo, ward ko̧o̧njeļ eo ej wōnm̧aanļo̧k wōt ilo eddo eo an eaorōk n̄an “jipan̄ kajjojo armej kalōk naan in kam̧ool ko, bōk kain̄i in lo̧mo̧o̧r ko, kōjparok bujen ko, im erom̧ rikaļoor ro rekwojarjar an Jisōs Kraist” (Bok in Bōk Meļeļe 2, 4.4). Kōkajoorļo̧k doulul eo an elder ro im Doulul eo an Kōrā ro—ej kōm̧m̧an jān būreejtōn ro aer, ro rej membōr in ward ko̧o̧njeļ eo—naaj kōļapļo̧k an ko̧o̧njeļ in wājabdik.

35. Būreejtōnji eo an elder ro ej ke loļo̧k ak intōrpiuiki ro uwaan doulul eo juon kōttan ilo juon iiō (lale Bok in Bōk Meļeļe 2, 7.3.2)—ilo kakkobaba n̄an kōm̧m̧ane intōrpiu in jipan̄ ko kajjojo kuwōta ko?

Aaet. Āinwōt m̧ōttan wōt aolepān eddo ko aer, būreejtōnji ko an doulul ko an elder ro rej intōrpiuiki ro uwaan doulul eo ekkar n̄an aolep eddo ko an priesthood—ekoba ājmour eo an rikabwijer priesthood eo, lio pāleen, im baam̧le eo an—juon kōttan juon iiō. Intōrpiu kein remaron̄ kōm̧m̧an ilo aolepān iiō eo. Ekōnono in ej aikuj jab koba ippān juon intōrpiu in jipan̄ eo me ej koba armej eo m̧ōttan ilo jerbal in karejar eo me ej barāinwōt pād ie.

36. Wōn ro remaron̄ jipan̄ būreejtōnji ko an doulul eo an elder ro im būreejtōnji ko an doulul eo an kōrā ro kōttōbrak jerbal in lo̧mo̧o̧r eo?

Būreejtōnji eo an doulul eo an Elder im Doulul eo an Kōrā remaron̄ kōjemooje membōr ro n̄an jipan̄ kōttōbrak jerbal eo n̄e emenin aikuj. N̄an waanjon̄ak, remaron̄ kūr membōr ro n̄an tōl im jipan̄ ilo jerbal in jipan̄ ko, tampeļ im menmenbwij an baam̧le, kwaļo̧k gospel, im jerbal an menin jipan̄.

37. Juon ward emaron̄ ke lōn̄ļo̧k jān juon an doulul in elder ro ak Doulul eo an Kōrā ro?

Aaet. Ilo jetōb eo Katak im Bujen ko 107:89, n̄e juon ward ewōr juon oran ekanooj in ļap an ro uwaan reniknik rikabwijer Melkisedek Priesthood eo, ritōl ro remaron̄ ejake elōn̄ļo̧k jān juon doulul an elder ro. Ilo jekjek rōt in, kajjojo doulul aikuj in wōr juon oran eo elukkuun jokun wōt juon em̧m̧an ilo jon̄an dettan, iminene, im opiij an priesthood im kajoor. Ejja pedped in wōt ej jerbal n̄an Doulul eo an Kōrā ro.

38. Būreejtōn ro an doulul eo an elder ro im būreejtōn eo an Doulul eo an Kōrā ro remaron̄ ke bar kūr bar jet rikakpilōklōk ro n̄an jipan̄ jerbal in karejar eo?

Jaab. Juon būreejtōn ewōr ruo an rikakpilōklōk. Eļan̄n̄e ritōl ro rej loe bwe bar jet jipan̄ rej menin aikuj, remaron̄ ko̧o̧njeļ ippān bisop eo aer n̄an kūr bar juon ak elōn̄ļo̧k rijeje an jerbal in karejar eo. Rijeje ro an jerbal in karejar kein maron̄ bar ijjitōn̄, n̄an waanjon̄ak, n̄an jikejuuļi intōrpiu in jipan̄ ko n̄an jipan̄ kōpooje riboot eo an kuwōta eo n̄an intōrpiu ko.