2020
Mwakuri n Ibuobuoki rinanon te Riki n Toronibwai
Aokati 2020


“Mwakuri n Ibuobuoki rinanon te Riki n Toronibwai,” Riaona, Aokati 2020

ibuobuoki

Reirein te Mwakuri n Ibuobuoki, Aokati 2020

Mwakuri n Ibuobuoki rinanon te Riki n Toronibwai

Buokakiia tabeman n riki n toronibwai bon karekean ao mwakuri n ibuobuoki n ana kawai te Uea.

Angiia kain ara utu, raraora, ao kain rarikira iai nanoia ni kan riki n toronibwai. Kabonganaan ana kawai te Ekaretia n te riki n toronibwai, kain te Ekaretia a karekea aia tai n ibuobuoki, tararua, ao ni karaoi mwakuri n ibuobuoki ngkai a kakabwaiaia tabeman ma reirei ake a uoti “kantaninga ae korakora riki, rau, ao te tokanikai.”1

“I A Mena Ni Mweengau”

Iroun Chrissy Kepler, Arizona, USA

Iai au kaangaanga n te mwane imwiin te raure, ni katakin karekean au mwakuri imwiin te tiku n te mweenga n te nakoa n tina inanon waniua te ririki. Bon iai naba au kangaanga iaon te maiu n tamnei, n ukoukoura te koaua ao te onimaki, e ngae ngke I tuai man roko n te umwantabu n te tai ae maan ngke tebwitabun au ririki.

N te Tabati teuana I uati au bareka ni mweengan tariu ae ikawai riki, Priscilla, kaain te Ekaretia ae kakaonimaki. Ngke I mena ikekei, Priscilla e kaoai bwa tina nako n taromauri ma ana utu—au moan kakao inanon te maan ae raka iaon 15 te ririki.

I bon rawa n te moan tai, ma bon te tairiki are mai imwaina, I bubuti nakon te Atua bwa e na kaotia bwa N na kanga ni kaan riki nakoIna. Imwiin karekean te namakin are I riai n okira te aro, I motikia, “E aera bwa N aki nako n ongora ao n nooria ibon irou ngkai I a ikawai ma nanou ao ni matau?”

Ngke ti mena n te bootaki n toa, I noora te beba n te katanoata n te Tabati iaon te kooti n te riki n toronibwai iaon te kawakinimwane ibon iroum. I bon tuai n tauraoi n okira te ekaretia, ma I namakinna bwa e bane nanou nakon te kooti ae 12 te wiiki manna. N raonaki ma te kaunganano iroun tariu ao buun tariu, I korea arau, ni kantaningaia bwa N na ti kona ni karaoa te kataumwane ao ni kabwara te tarau. E ngae n anne, ao kiraati, a bita aron maiun tamneiu.

I bon rangi ni mimi n rongorongon te maiu n tamnei n te moan uoua ni wiiki ni kiraati, ma inanon te kateniua ni kiraati, I bon taonaki n te namakin ni kamatoaki bwa I a mena ni mweengau ao n ongora te koaua are I taneiai iai. I kiitana te kiraati ao ni waekoa ni buti bwa na kawara Priscilla. Ma rannimata, I titirakinna, “N na kanga ni karekea ae mwaiti riki n te namakin aei inanon maiu?” E babaire ma mitinare bwa a na waaki n reireinai.

Kain au kiraati n te riki n toronibwai a roko n au reirei ma mitinare ao a boutokaai. A karekea te namakin ae teimatoa ni maiu n tamnei ao a buokai ni karikirakea au koaua n te euangkerio ao irouia burabeti ni boong aikai.

N te tai are e bane iai au kooti, I a karekei bitaki tabeua n te maiu n rabwata ao n tamnei. I a waaki n nakoau ae boou ma te kambwana ae tamaroa, ao I a kabwarai tabeua au taarau.

Iai riki kakabwaia aika kakawaki ma ni kakimwareirei nakon kakabwaia n te mwane are e roko man te kooti are e raonaki ni karikirakean te reitaki ae moan te tamaroa ma te bitiobi ae anga te kaunganano, karekean te koaua iaon te kabwianibwai, karekan au beeba ni kariaia nakon te tembora, te kaitiakaki, ao noorakiia natiu uoman aika ikawai riki ni bwabetitoaki.

Kawaiu nakon te toronibwai e teimatoa ni waaki nako, ma ibukin nikiran kawai, n na kakatonga n te reirei are I a tia n reiakinna ao iraorao ake I a tia ni karekei.

“I Kitanna te Reirei ni Katoatai ma te Namakinna ae I Tangiraki.”

Ngke e roko n te Tembora Tikuea i Salt Lake City, Utah, ma natina te mwane ae 10 ana ririki, Vincent, n Ritembwa 2016, e taraia Katie Funk i bon irouna bwa e “mweengaraoi n aki koaua iaon atatai ni kabane.” E kiitana te Ekaretia ngke 16 ana ririki, e riki bwa te tina ae akea buuna ngke 17, e waaki ni karekei ana taitai, ao ni karikirakea tangiran te moi kobee. Ma inanon rokona n te Tembora Tikuea, Vincent e namakina te Tamnei ae Raoiroi ao e tuanga tinana ngkana e kona n reirei ma mitinare.

Irarikin ana mwakuri aika uoua, 80 te aoa ni mwakuri inanon te wiiki, Katie e kamatebwaia te euangkerio ma Vincent, e kakaae kaeka nakon ana titiraki n rokoia mitinare. N te tiamwa n 2017, e a waaki n irii bootakin te Ekaretia, ike e a reiakina iai taekan te kooti n te riki n toronibwai.

“I a ataia ae reirei iaon te kan riki n toronibwai bon te bwai ae e kona n ibuobuoki nakoiu,” e taku. “Tao I aki riai ni mwakuri uoua te mwakuri ke n katan iaoia au karo n nikiran maiu.”

Katie e arana ana kooti bwa “e rang ni kakorakora n te maiu n rabwata ao n tamnei,” tiaki ti ibukin te bwai are e reiakinna ma ibukin naba aron te kurubu n te kan rikii n toronibwai ni butimwaia ao n ibuobuoki nakoina.

Te Bwai ae e na taraaki

  1. “Rongorongo man te Moan Beretitentii,” inanon Personal Finances for Self-Reliance (2016), i.