Rilo̧mo̧o̧r eo Ekea im Katok eo Ekwojarjar
Jān Būreejōn Boyd K. Packer
Būreejtōn eo an Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro
Jān juon kōnono ilo iien nokon in jota, “Truths Most Worth Knowing,” delivered at Brigham Young University on Nov. 6, 2011. N̄an aolepān jeje in ilo kajin Pālle, etal n̄an speeches.byu.edu.
Irooj ej aolep iien ej pād ijeņ. Eaar en̄taan im kar kōļļā wōņāān eo eļan̄n̄e kwoj m̧ōņōņō in bōke E āinwōt am̧ Ripinmuur.
Kōj aolep jej mour kōn m̧uri ilo jetōb. Ilo juon wāween ak bar juon, m̧uri in ej eddōk im eddōk. Eļan̄n̄e kwōj kōļļāik ilo am̧ etal, edik am̧ inepata. Ejjab etto kwoj jino katak kauweik eok make im jeļā bwe ewōr juon raan enana epād im̧aan. Ekkatak n̄an kōm̧m̧an bwe m̧uri ilo jetōb eo am̧ en kōļļā aolep iien ijjelo̧kin am̧ kōtļo̧k e bwe en iwōj wōrļo̧k ko im kaje ko.
Kōnke kwoj bōk mālijjon̄, emōj kōtmāne bwe kwonaaj kōm̧m̧an jet bōd ko. Ij ļōmņak bwe elōn̄ men ko kwaar kōm̧m̧ani ilo mour eo am̧ ko kwoj ajļo̧ki, men ko koban maron̄ joļo̧k bōd kaki, ko rej aikuj jidik kajim̧we; kōn menin, kwoj ineek juon eddodo. Ej iien kiiō n̄an kōjerbal naan eo ajļo̧k kōn bōd, eo emaron̄ kameer āinwōt uno eban ejjeer im ej jab maron̄ kwaļeļo̧k. Juon en̄jake eo ejelet ajļo̧k kōn bōd ej ebbweer, ajļo̧k kōn kōjeram̧m̧an ko luji im iien ko rem̧m̧an.
Elan̄n̄e kwoj en̄taan kōn bōd, kwoj jab oktak jān armej ro ilo Bok in Mormon ro rikanaan ro raar ba, “Kōnke nana eo aer kabun̄ eo eaar jino idakunkunļo̧k im raar jino jab tōmak ilo jetōb in kanaan im ilo jetōb in revelesōn; im ekajet eo an Anij ekar pād im̧aer im jelm̧ae er” (Hiļamōn 4:23).
Ekkā ad kajjieon̄ ņamejļan jorrāān in ajļo̧k kōn bōd eo ilo ad jiron̄ doon im ba n̄an kōj make bwe ej jab lukkuun aorōk. Ak ilo jet wāween, ilowaad, jej jab tōmak menin. Barāinwōt jej tōmak kōj make n̄e jej ba. Eļapļo̧k ad jeļā. Menin Eaorōk!
Rikanaan ro raar aolep iien katakin kōn ukweļo̧k. Alma eaar ba, “Im lo, Ej itok n̄an lo̧mo̧ren ro renaaj baptais n̄an ukweļo̧k, kōn tōmak ioon Etan” (Alma 9:27).
Alma eaar jiron̄ļo̧k ļaddik eo nejin ejjabwābwe, “Kiiō, ukweļo̧k ejjamin kar itok n̄an armej ijjelo̧kin n̄e eaar wōr juon kaje, eo eaar barāinwōt ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin āinwōt mour eo an jetōb ej, ekkejelļo̧k n̄an karōk in m̧ōņōņō” (Alma 42:16).
Ewōr ruo jibadbad ko n̄an mour wabanban in. Juon ej n̄an bōk juon ānbwin eo jemaron̄, eļan̄n̄e jenaaj, erreo im wanlōn̄ļo̧k im mour indeeo. Jibadbad ruo ej n̄an bōk mālijjon̄. Ilo mālijjon̄, jenaaj kōm̧m̧an bōd ko. Ak kōnke jenaaj, jemaron̄ in ekkatak jān bōd ko ad. “Eļan̄n̄e jej ba bwe jaar jab jero̧wiwi, jej kariab E, im An in Naan e jab ilo kōj” (1 Jon 1:10).
Kwe, bōlen, maron̄ en̄jake ilowaam̧ ilo kōļmenļo̧kjeņ im ānbwin im rej inepata ak eddodo kōn eddo in m̧uri in jetōb eo emōj kōkkaļļeik “em̧ootļo̧k kitien.” N̄e kwoj itok im jelm̧ae ippām̧ make iien kein remeļak n̄an kōļmenļo̧kjeņ (eo elōn̄ iaadwōj ej kajjieon̄ kowaani), ewōr ke jet men ko rej jan̄in koņ rej kabōņōņōik eok? Ewōr ke juon men ilo en̄jake ņe am̧ kwojeļā kwoj aikuj kajim̧weik? Kwoj ke pād wōt, ilo juon wāween ak bar juon, ajļo̧k kōn bōd kōn jabdewōt men eo edik ak ekilep?
Emakijkij ad bōk leta jān ro raar kōm̧m̧an bōd ko reļļap im rej eddodo. Rej akweļap: “En ke maron̄ jako ruwō? Imaron̄ ke oktak?” Uwaak eo ej aaet.
Paul eaar katakin Rikorint. “Ejjeļo̧k men in kapo ear bōk kom̧, a eo armej rej maron̄e; a Anij e tiljek, im E jāmin likūt bwe ren kapo kom̧ eļap jān ami maron̄; a ilo men in kapo Enaaj kōm̧m̧an iaļ in ko, bwe kom̧win maron̄e” (1 Korint 10:13).
Gospel eo ej katakin kōj bwe mour jān kakkure im bōd remaron̄ jako jān ukweļo̧k. Lo̧mo̧o̧r n̄an ro reiet—rein reiet—ro rej etal im jako ālkin aer jeļā tarlepin, ejjeļo̧k bar imminene, ejjeļo̧k bar aūrlep, ejjeļo̧k bar kiplia, ejjeļo̧k bar bōd, ejjeļo̧k bar kōmetak edik ak ekilep eo joor jān kalim̧m̧ur in jeorļo̧k bōd elikio. Jekdo̧o̧n ta eaar waļo̧k ilo mour eo am̧, Irooj eaar kōpooj juon iaļ n̄an kwe n̄an am̧ ro̧o̧ltok eļan̄n̄e kwonaaj eo̧ron̄ im̧we ko an Jetōb Kwojarjar.
Jet rej obrak kōn juon naan in rōjan̄, juon kap eo ej ito itak ilo kōļmenļo̧kjeņ, bōlen n̄an erom juon imminene, innām juon anūrlep. Jej kōņaan in kōm̧m̧an jet bōd ko im jerawiwi im barāinwōt juon jekpen eo me ejjeļo̧k ad en̄jake bōd kōnke jaar ļotak tok kōn wāween in. Jej po ilo aujiid, im jān iien in ej itok metak im kakkure eo me Rilo̧mo̧o̧r eo wōt emaron̄ kōmouri. Ewōr am̧ kajoor n̄an kabōjrake im n̄an bōk pinmuur.
Setan ej Jodiki Baam̧le eo
Būreejtōn Marion G. Romney (1897–1988) eaar jiron̄ eō juon iien, “Jab ba n̄an er bwe ren maron̄ meļeļe, jiron̄ er bwe ren jab maron̄ meļeļe.”
Nipai eaar ba: “Bwe aō ej lan̄lōn̄ ilo alikkar; bwe ilo wāween in Irooj Anij ej jerbal ilubwilijin ro nejin armej. Bwe Irooj Anij ej letok meram n̄an kōlm̧ānļo̧kijeņ” (2 Nipai 31:3).
Kōn menin Ron̄jake! Inaaj kōnono ilo alikkar ilo an juon kūr im pād ilo eddo n̄an kōm̧mane barāinwōt.
Kwojeļā bwe ewōr juon rikapo. Jeje ko rekwojarjar rej kōmeļeļeiki ilo naan kein: “Serpenit eo etto, eo ej devil, … jemān m̧oņ otemjej” (2 Nipai 2:18). Kar joļo̧k e ilo jinoin (lale D&C 29:36–38) im jab kōtļo̧k n̄ane juon ānbwin. Kiiō eaar kalim̧m̧ur n̄an kakkure “karōk in m̧ōņōņō eļap” (Alma 42:8) im erom juon rikōjdat n̄an aolep wāppen. E ej ļōmņak wōt in jodiki baam̧le eo.
Kwoj mour ilo juon iien kakkure jān pija ettonoon ej ajeded ipeļaakin laļ in. Epen n̄an kojāne. Pija ettoonon ej jibadek m̧ōttan eo ilo piktokim̧ eo ewōr am̧ kajoor ie n̄an kiotak mour.
N̄an kōtļo̧k am ilo pija ettoonon ej tōlļo̧k n̄an men ko reppen, jepeļ, nan̄inmej, im inepata kōn jon̄oulruo wāween ko. Ejjeļo̧k m̧ōttan menin ijen ejjab bōd N̄an aini, lale, ak bōke ipeļaak ko ilo jabdewōt jekjek ej āinwōt dāpij juon jineek ilo backpack eo am̧. Ej kōmetak eok ilo ejjeļo̧k oktak jān ikkūk an serpenit eo ilo an lewaj baijin eo emaroñ bōk mour. Juon emaron̄ in pidodo an meļeļe, im ta eo laļ in ej kwaļo̧ke, bwe komaron̄ nan̄in jab metak jāne, riiti, ak lale im jab kile jorren eo enana enaj waļo̧k. Eļan̄n̄e ej kōmeļeļeik eok, ij kakkōļ eok n̄an kabōjrake. Bōjrak kiiō!
Bok in Mormon ej katakin bwe aolep “armej leļo̧k n̄an e jon̄an meļeļe ekkar n̄an jeļā em̧m̧an jān nana” (2 Nipai 2:5). Menin ekitbuuj eok. Kwojeļā ta eo ejim̧we im ta eo ebōd? Kwon tiljek im jab kijoone ļain eo.
Men̄e aolep bōd ko remaron̄ kwaļo̧k bōro kaki ippān Irooj, ewōr jet bōd ko raikuj eļapļo̧k jān menin n̄an bōktok jeorļo̧k bōd. N̄e bōd ko am̧ raar lukkuun ļap, loļo̧k bisop eo am̧. Ijjelo̧kin, kwaļo̧k bōro eo ekkā, emeļak im an juon make, naaj jerbal. Ak keememej, jibbon̄ eo eļap kōn jeorļo̧k bōd maron̄ jab itok aolepān ilo juon wōt iien. Eļan̄n̄e kwoj wōtlo̧k ilo jinoin, jab ebbweer. Anjo jān ebbweer ej m̧ōttan wōt mālijjon̄ in. Jab ebbeer. Im āinwōt kapilōk m̧oktaļo̧k, n̄e em̧ōj am̧ kwaļo̧k būruwōm̧ im meļo̧kļo̧k jerawiwi ko am̧, jab bar reilikļo̧k.
Rilo̧mo̧o̧r eo eaar En̄taan kōn Jerawiwi ko Ad
Irooj ej aolep iien pād ijeņ. Eaar en̄taan im kar kōļļā wōņāān eo eļan̄n̄e kwoj m̧ōņōņō in bōke E āinwōt am̧ Ripinmuur.
Āinwōt armej ro rewabanban, jemaron̄ jab, ilo m̧ool jab maron̄, meļeļe ekōjkan an Rilo̧mo̧o̧r eo kakūrm̧ool katok in pinmuur eo An. Ak n̄an kiiō ekōjkan ej jab āin an aorōk wōt etke en̄taan eo An. Etke E eaar kōm̧m̧ane n̄an kwe, n̄an n̄a, n̄an aolep armej? E eaar kōm̧m̧ane kōn iakwe an Anij Jemān im n̄an aolep armej. “Ejjeļo̧k iakwe ippān armej eļap jān yokwe in, bwe armej en leļo̧k an mour kōn ro jeran” (Jon 15:13).
Ilo Gethsemane, Kraist eaar etal ettoļo̧k jidik jān Rijilōk ro An n̄an jar. Ta eo waļo̧k ej ilōn̄ in ad kajoor n̄an jeļā! Ak jejeļā bwe E eaar kadedeļo̧k Pinmuur eo. E eaar m̧ōņōņō in bōk ioon Make bōd ko, jerawiwi ko im ņota ko, pere im mijak ko an aolepān laļ. E eaar en̄taan kōn kōj bwe jen jab maron̄ en̄taan. Elōn̄ armej raar en̄taan kōn kakkure im mej ilo mej ekōmetak, im nana. Ak An en̄taan kar eļļā jāni aolep.
Ilo iiō eō aō, iaar kiiō jeļā ta in metak in ānbwin, im ejjab kam̧ōņōņō! Ejjeļo̧k ej ko etal jān mour in ijjelo̧kin ekkatak juon ak ruo men ko kōn en̄taan. Ak kakkure eo an juon make eo ij jab maron̄ kotake ej n̄e iaar meļeļe bwe iaar kōm̧m̧an an bar juon en̄taan. En̄in bwe iaar meļeļe jidik kōn en̄taan im metak eo Rilo̧mo̧o̧r eo eaar ioone ilo Jikin Kallib Gethsemane.
An en̄taan ekar pen jān aolep en̄taan ko jet m̧oktaļo̧k ak kōnke E eaar bōk ioon Make aolep kaje ko rekar jelet armej. Ļōmņak kōn menin! E ekar ejjeļo̧k an m̧uri n̄an kōļļāik. E eaar jab kōm̧m̧an jabdewōt bōd. Mekarta, juon jon̄an aolep bōd, limō im būrom̧ōj, metak im kajjookok, aolep ilo kōļmenļo̧kjeņ, en̄jake, im kakkure ko ilo ānbwin armej rejeļā kaki—E eaar en̄jaki aolepāer. Ekar wōr wōt Juon ilo aolep reko̧o̧t in bwebwenato kōn eo eaar jab jerawiwi, karbab n̄an uwaak kōn jerawiwi im bōd ko an aolep armej im en̄taan kōn metak eo eaar itok jān kōļļāik n̄an er.
E eaar kwaļo̧k mour eo An ilo kar ba, “Bwe ej N̄a eo ej bōk Ioō jerawiwi ko an laļ” (Mosaia 26:23). E eaar dōbwāāl; E eaar mej. Rekar jab maron̄ bōk mour eo An jān E. E eaar kōmālim an mej.
Jeorļo̧k Bōd Eo Elikio Emaron̄
Eļan̄n̄e kwar wōtlo̧k ak bōlen jōbwābwe ium̧win juon iien, eļan̄n̄e kwoj en̄jake bwe rikapo eo ej dāpij eok ilo kalbuuj, komaron̄ em̧m̧akūt m̧aanļo̧k kōn tōmak im jab jōbwābwe aetokļo̧k n̄an im jān ilo laļ in. Ewōr ro rej jutak pen n̄an tōl eok ļo̧k n̄an aenōm̧m̧an im kōjparok. Aaet tūriamo̧ an Anij, āinwōt kar kalim̧m̧ur kake ilo jeje ko rekwojarjar, ej itok “ālkin aolep ijo jemaron̄ kōm̧m̧an make” (2 Nipai 25:23). Tōprak eo an menin, n̄an n̄a, ej m̧ool emenin aorōk n̄an jeļā.
Ij kalim̧m̧ur bwe jibbon̄ eo eaiboojoj an jeorļo̧k bōd emaron̄ itok. Innām “im āenōm̧m̧an jān Anij, eo ej eļļā jān jeļā otemjej” (Pilippai 4:7) ej itok ilo am̧ mour bar juon alen, juon men āinwōt tak in aļ, im kwe im E “ban bar keememej jero̧wiwi ko aer.” (Jeremaia 31:34). Ekōjkan am̧ naaj Jeļā? Kwonaaj jeļā! (Lale Mosaia 4:1–3.)
En̄in ej ta eo iaar itok kake n̄an katakin eok eo ej jorrāān. E enaaj wōnm̧aanļo̧k im ņamejļan jorrāān eo kwoj jab maron̄ ņamejļan, ak kwoj aikuj kōļļāik wōņāān eo. Ej jab itok jān jab kōm̧m̧ane menen. E ej rikien eo eļap ilo maron̄ in bwe E eaar kōļļāik wōnāān eo emenin aikuj, ak E ekōņaan bwe kwon kōm̧m̧ane ta eo kwoj aikuj kōm̧m̧ane, men̄e ekōmetak.
Ij iakwe Irooj, im ij iakwe Jemān eo eaar jilkintok E. Eddodo ko ad kōn ebbweer, jerawiwi, im bōd remaron̄ likūt im̧aan Mejān, im ioon wāween An m̧ōņōņō, kajjojo aitōm̧ ilo m̧uri maron̄ kar kōkkaļļeik “em̧ōj kōļļāik aolepān.”
“Kom̧win itok kiiō, im jen kōļmānļo̧kjeņ ippān doon,” Jeova ej ba, “Men̄e bōd ko ami rej āinwōt būrōrō, renaaj mouj āinwōt sno; men̄e re būrōrō in wōt juon būrōrō eļap an eddo, renaaj āinwōt kooļan sip” En̄in, Aiseia eaar wōnm̧aanļo̧k wōt, “Eļan̄n̄e kom̧ij m̧ōņōņō in pokake” (Aiseia 1:18–19).
Itok n̄an E
Eoon eo “katak ilo am̧ em̧m̧an ded; aaet; ekkatak ilo am̧ em̧m̧an ded n̄an kōjparok kien ko an Anij” (Alma 37:35) ej juon kūr n̄an pād ilo kalim̧m̧ur in aenōm̧m̧an im kōjparok jān rikapo eo. “Ejjeļo̧k armej en kajekdo̧o̧n eok kōn am̧ likao, kwōn juon jon̄ak n̄an ro rej tōmak, ilo naan, ilo kōm̧anm̧an, ilo yokwe, ilo tōmak, im ilo kwojarjar” (1 Timote 4:12).
Jab kōtmāne bwe men otemjej renaaj em̧m̧an ilo aolepān mour eo am̧. Aaet men̄e n̄an ro rej mour āinwōt rej aikuj in, jet iien enaaj āinjuon. Ioon apan̄ ko kajjojo an mour kōn laudikdik im kam̧oolol, im aenōm̧m̧an im tōmak n̄an rejtak eok kiiō im ilo ilju naaj pād ippam̧.
N̄an ro rej jan̄in bōk aolep kōjeram̧m̧an ko kom̧ij en̄jake bwe kom̧ij aikuji im kōņaan būki, ij tōmak bwe ejjeļo̧k en̄jake ak iien em̧m̧an eaorōk n̄an pinmuur im lo̧mo̧o̧r naaj maron̄ kōjekdo̧o̧ne n̄an kom̧ ro rej mour tiljek. Pād wōt ilo erreo; kwon kōjatdikdik, kijenmej, im jar. Men ko ewōr juon wāween aer maron̄ jerbal. Menin letok eo an Jetōb Kwojarjar enaaj tōl im jineete m̧akūtkūt ko am̧.
Eļan̄n̄e kwoj juon iaan ro rej en̄taan kōn ajļo̧k kōn bōd, ebbweer, ak aer in kōmālij āinwōt juon waļo̧k in bōd ko kwaar kōm̧mani ak kōjeram̧m̧an ko rej jan̄in iwōj, riiti katak ko rej kam̧ooli rej waļo̧k ilo al eo “Come unto Jesus”:
Itok n̄an Jisōs, kom̧ rej ban,
Metak im m̧ōk, kōn jerawiwi.
Enaaj tōl eok n̄an lan̄
Ijo aolep ro rej lōke E remaron̄ kakkije ie.
Itok n̄an Jisōs; E enaaj eo̧ron̄ eok,
Jān maroklep ijo kwaar jōbwābwe ie,
An iakwe enaaj pukōt eok im tōl eok
Jān bon̄ emarok n̄an raan.
Itok n̄an Jisōs; E enaaj ron̄jake eok,
Eļan̄n̄e kwoj pād ilo burom̧ōj akweļap kōn iakwe eo An.
O, jeļā kwojab enjeļ ro rej pād iturūm̧
Jān jikin ko rem̧m̧an ilan̄?1
Ij bōk, ippān Rijilōk ro Jeiū im Jatū, n̄an erom̧ juon rikam̧ool an Irooj Jisōs Kraist. Kam̧ool in ej kapen kajjojo iien ij en̄jake ilowaaō ak ippān ro jet kareeo eo an katok eo An ekwojarjar. Aō kam̧ool, im bwe eo Jieū Ejitōn Bōro, ej m̧ool. Jejjeļā Irooj. E ejjab rūwamājet n̄an rikanaan ro An, rilolo ro an, im rikwaļo̧k revelesōn ro.
Imeļeļe bwe kwoj jab wāppen, ak kwoj em̧m̧akūt m̧aanļo̧k ilo iaļ in. Kwon peran. Jeļā bwe jabdewōt armej ewōr juon ānbwinnin ewōr an kajoor ioon eo ejjeļo̧k.2 Setan kar jab leļo̧k n̄an e juon ānbwin; kōn menin eļan̄n̄e kwaar jeļm̧ae kapo ko, jeļā bwe komaron̄ anjo jān aolep kapo ko eļan̄n̄e kwonaaj kōjerbal anemkwoj eo kar leļo̧k n̄an Adam im Eve ilo jikin kallip im kar letok n̄an epepen.
Eļan̄n̄e kwonaaj reim̧aanļo̧k kōn kōjatdikdik im ikdeleel n̄an kōm̧mane ta eo Irooj enaaj kar kōm̧m̧ane—en̄in ej aolepān ta eo emōj kōtmāne.