2014
ʻUhinga ʻOku Fakalata Ai e Nofomalí
ʻAokosi 2014


ʻUhinga ʻOku Fakalata Ai e Nofo malí

ʻOku nofo ʻa e kau faʻu tohí ʻi ʻIutā, USA.

ʻOkú ma fakalataʻia he nofomalí, ko hono ʻuhingá ʻeni.

ʻĪmisi
Ben and Rachel Nielson - young married couple. Playing the piano

Hili ʻema fuofua teití, naʻá ma fakatou ʻiloʻi naʻá ma toe fie teiti tuʻo ua. Naʻe toe fie teiti ʻa Peni ʻi ha teiti ʻe taha koeʻuhí naʻe angalelei mo fakafiefia ʻa e talanoa kia Lesielí. Naʻe toe fie ʻalu ʻa Lesieli koeʻuhí ko ha matāpule ʻulungaanga lelei ʻa Peni pea naʻe kei mamali pē hili ʻa e ʻikai hoko kotoa ʻa e ngaahi palani naʻá ne fokotuʻutuʻú. Hili ʻa e teiti hono uá, mo ha toe ngaahi teiti kehe mo e lotu lahi kimui ange ai, naʻá ma feʻofaʻaki peá ma loto ke ma mali ʻi he Temipale Sakalamenitō Kalefōniá.

Ne tōtōatu ʻa e ʻaho malí pea kuó ma fakalataʻia ʻi he malí talu mei ai. Mahalo ʻe kehe ʻa e vakai ʻa e māmaní, ka ʻokú ma ʻilo ʻoku “ʻikai ha toe faʻahinga feohi ia te ne lava ʻo ʻomai ha fiefia lahi ange, fakatupu ha lelei lahi pe ʻomai ha lelei fakatāutaha ʻoku lahi ange aí.”1 ʻOku fakalata ʻa e nofomalí, pea ko hono ʻuhingá ʻeni.

Meia Peni: Ko Ha Hoa Vaʻinga

Lolotonga ʻeku ngāue fakafaifekau ʻi Palāsilá, ne u kamata manako he vaʻinga ʻakapulu faka-ʻAmeliká. Ko e taha ʻo e ngaahi meʻa ne u saiʻia aí ko e kau vaʻingá mo e ako ke fengāueʻaki fakataha ʻa e timí. Ko e tokotaha vaʻinga lelei ʻaupito ʻa Lesieli. ʻOkú ne tokoni ke u aʻusia ʻeku ngaahi taumuʻá, kau mai ki he fai ʻo e ngaahi fili mahuʻingá, pea ʻokú ne ʻi ai maʻu pē ʻi he taimi ʻoku ou tau ai mo e faingataʻá.

ʻI he taimi naʻá ma sila ai ʻi he temipalé, naʻá ma palōmesi ke ma “fetokoniʻaki ko ha kaungā-ngāue tuʻunga tatau.”2 Naʻá ku faifeinga mo Lesieli ke fepoupouʻaki ʻi he meʻa kotoa pē naʻá ma faí, pea ʻoku fakalata ke ʻilo ʻoku ʻi ai maʻu pē hato kaungā vaʻinga falalaʻanga.

Meia Lesieli: Fakahā ʻo e ʻOfá

Tau sio angé ki aí, tamaiki fefine (mo e tamaiki tangata), ko e meʻa lelei ia ke ʻilo ʻoku ʻi ai ha taha ʻoku ʻofa ʻiate koe. Pea ko e taimi pe koē te ke mali aí, ʻokú ke maʻu ʻa e faingamālie ke vahevahe mo maʻu ʻa e ʻofá ʻi he ʻaho kotoa pē! ʻI heʻeku talanoa mo ʻeku ongomātuʻá fekauʻaki mo ʻeku palani mali mo Pení, naʻe pehē mai ʻeku tamaí, “Neongo pe ko hai te ke fili ke mo malí, ʻoku ou fie maʻu ke ne toutou fakahā atu ʻi he loto-ʻofa ʻa ʻene ʻofa ʻiate koé ʻo hangē ko ia ne fai ʻe ʻEletā Lisiate G. Sikoti ki hono uaifí.”3 Ne u fakafanongo ki heʻeku Tamaí.

Naʻá ku mali mo Peni, pea kuó ne feinga maʻu pē ke fakahā ʻene ʻofá kiate aú ʻi ha ngaahi founga iiki mo lalahi foki. Lolotonga hoku taʻu fakaʻosi ʻi he ʻunivēsití, ne u ngāue lau māhina ke teuteu, tohi kole, mo ʻinitaviu ki ha polokalama ngāue fakataimi māʻolunga. Pea ʻi heʻeku ʻiloʻi ne u maʻu e ngāué, naʻá ku haʻu ki ʻapi ʻoku sio ki ha vaasi matalaʻiʻakau mei hoku husepānití. Naʻá ne ʻilo ʻeku ngāue mālohí mo e mahuʻinga ʻa e ako ngāué kiate aú. Taimi e niʻihi, te ne fūfuuʻi ʻa e inu ʻoku ou saiʻia taha aí mo ha kiʻi tohi ʻofa ʻi he ʻaisí kimuʻa pea toki ʻalu ki he kemi ʻa e Sikautí. Pea ko e ʻaho kotoa pē te ne fufulu ʻa e ipú pea ʻai ke u kata. ʻOku lelei ʻaupito ʻa Peni ʻi heʻene fakahā mai ʻene ʻofa kiate aú, pea ʻoku ʻomi ai ʻa e fiefia lahi kiate kimaua fakatouʻosi.

Meia Peni: Fiefia Lahi Ange

ʻĪmisi
Ben and Rachel Nielson - young married couple. In the kitchen.

ʻOku fakafiefia ʻa e teiti mo Lesielí. Ko hono moʻoní, ʻokú ma fakapapauʻi ʻokú ma ʻalu maʻu pē ʻo teiti lolotonga ʻema nofomalí. Hili ʻema fuofua fetaulakí, naʻá ma ʻilo ʻoku lahi ha ngaahi ʻekitivitī ʻokú ma fakatou saiʻia ai: ʻa e lue he pāká, sio faivá, mamata polokalama sipotí, kai meʻakai foʻou mo kehekehé, fanongo fasí, mo e hā fua. Naʻá ku manako hono fai e ngaahi meʻá ni kimuʻa peá ma fetaulaki mo Lesielí, ka ʻoku toe fakalata ange ia ʻi he taimi ʻokú ma fakahoko toko ua aí. Ko e taimi ʻokú ke mali aí, ʻoku ʻi ai e tokotaha ke mo fiefia fakataha ʻi he moʻuí—pea ʻokú ne ngaohi e moʻuí ke fakalata.

Meia Lesieli: Ko Ha Hoa Ngāue Fakafaifekau Taʻengata

Kimuʻa peá u fetaulaki mo Pení, ne u fakaofi ki he taʻu ngāue fakafaifekaú pea naʻá ku fakakaukau ke u ngāue fakafaifekau taimi kakato. Ka naʻá ma fetaulaki mo Peni, peá u ʻilo naʻe ʻi ai ʻa e palani kehe ʻa e Tamai Hēvaní maʻaku.

ʻI he taimi naʻá ma fakamaʻu ai mo Pení, ko e kāinga naʻa nau ʻilo ʻeku palani ngāue fakafaifekaú naʻa nau fehuʻi mai fekauʻaki mo ʻeku filí, pea naʻá ku talaange, “kuó u loto ke u fili pē hoku hoa ngāue fakafaifekaú—pea nofo mo ia ʻo taʻengata.”

Ko e taimi ʻokú ke mali aí, ʻokú ke maʻu mo ho hoá ʻa e faingamālie ke ngāue fakataha ʻi he ngāue ʻo e fakamoʻuí. Kuó ma aʻusia mo Peni ha fiefia lahi ʻi he langa ʻo ha ʻapi ʻoku uho ʻaki ʻa Kalaisi, ako mo moʻui ʻaki fakataha ʻa e ongoongoleleí, ngāue ʻi he Siasí, mo fakaafeʻi ʻa e niʻihi kehé ke haʻu kia Kalaisi. ʻI heʻema ngāue fakataha ke langa ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá, ʻokú ma toe vāofi ange, ʻoku loloto ange ʻema ʻofá, pea ʻoku kakato ange ʻa e moʻuí.

Toʻo Ia Meiate Kimaua

Neongo pe ko e hā ʻa e lau ʻa e māmaní, ko e nofomalí ʻoku fakalata pea ʻoku taau ke fakamuʻomuʻa. Ko e taimi ʻokú ke mali aí, ʻoku ʻi ai ho kaungā ngāue, ʻokú ke foaki mo maʻu ʻa e ʻofá, ʻoku kakato ange hoʻo fiefia ʻi he moʻuí, pea ʻoku ʻi ai ha taha ke mo langa fakataha ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá. Ko e meʻá ni kotoa ʻokú ne ʻomi ha fiefia lahi, pea koeʻuhí ne silaʻi kimaua ʻi he temipalé, te ma lava ke fiefia ʻo taʻengata! Kapau te ma tauhi ʻema ngaahi fuakavá, te ma fakataha ʻo taʻengata pea maʻu ʻa e ngaahi tāpuaki fisifisimuʻa ʻo e lakanga fakataulaʻeikí. Kuó ma “maʻu ʻi he nofomalí ʻa e fiefia taupotu taha ʻi he moʻui ʻa e tangatá.”4

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. L. Whitney Clayton, “Nofomalí: Sio pea Ako,” Liahona, Mē 2013, 83.

  2. “Ko e Fāmilí: Ko ha Fanongonongo ki Māmani,” Liahona, Nōvema 2010, 129.

  3. Vakai, Richard G. Scott, “Ko e Ngaahi Tāpuaki Taʻengata ʻo e Malí,” Liahona, Mē 2011, 96.

  4. James E. Faust, “Ko Hono Fakatupulaki Hoʻo Nofo Malí,” Liahona, ʻEpeleli 2007, 4.