Oqo na Kena Gauna
Ke tiko beka e dua na ka ena nomu bula o gadreva mo vakasamataka, oqo na kena gauna.
Ena vica na yabaki sa oti niu vakavakarau tiko ena dua na ilakolako vakabisinisi, au a tekivu vakila na mosi ni sarequ. Na watiqu a leqataki au ka nanuma me tomani au. Ena imatai ni tolo ni neirau vuka, ea tubu cake na mosi ka yacova ni sa laki dredre meu cegu. Ni keirau kele, keirau biuta na raraniwaqavuka ka lako ki na valenibula voleka, mai kea, ni oti e vuqa na vakadidike, a tukuna na vuniwai veiqaravi ni rawa ni vakuri na neirau ilakolako.
Keirau lesu tale ki raraniwaqavuka ka vodo ena iotioti ni mua ni ilakolako. Na gauna ni sa vakarau ro kina a vosa mai ko pailate ena raijio ka kerea meu vakatakilai au yani. E toro yani na dauveiqaravi ni vuka, me kaya ni ra qai ciqoma walega e dua na qiri tubukoso, ka tukuna ni dua na lori ni tauvimate esa wawa tiko mai raraniwaqavuka me kauti au ki valebula.
Keirau vodo yani ena lori ni tauvimate ka kusataki yani ki na rumu ni leqa tubukoso voleka. Ekea, ea sotavi keirau e rua na vuniwai niuqawaqawa ka rau vakamacalataka ni a cala na macala ni noqu dikevi ka tiko vei au e dua na leqa bibi ni yatevuso, se cokota ni dra, ena noqu yatevuso, ka gadrevi me qaravi totolo vakavuniwai. Erau tukuna na vuniwai ni levu na tauvimate era sega ni dau bula mai na ituvaki vakaoqo. Ni kilai tiko na neirau yawa mai neirau vale ka sega ni vakadeitaki na neirau tu vakarau ki na dua na ka veisautaki bula vakakoya, era sa kaya kina na vuniwai kevaka e gadrevi me vakasamataki e dua na ka, oqo na kena gauna.
Au nanuma vinaka tiko na kena vakasauri ga ena tiki ni gauna lomabibi oya na veisau ni noqu itovo ni rai taucoko. Na ka ea bibi sara ena dua na gauna lekaleka sa oti sa ka wale ga oqo. Sa cici na noqu vakasama mai na tiko vinaka kei na kauwai ni bula oqo ki na rai ni tawamudu—na nanuma ni vuvale, luvequ, na watiqu, kei na icavacava na dikevi ni noqu bula vakai au.
Na cava keitou sa cakava tiko vakavuvale ka vaka tamatayadua? Keitou bulataka tiko li neitou bula me veirauti kei na veiyalayalati keitou a cakava kei na nona nanamaki na Turaga, se rairai keitou sega ni nakita se vakatara na kauwai kei vuravura me vagolei keitou tani mai na veika e bibi dina?
Au na sureti kemuni mo ni vakasamataka e dua na lesoni bibi ka vulici mai na ka sotavi oqo: mo ni tu vakatikitiki ka raica na vuravura ka dikeva nomuni bula. Ena nona vosa na vuniwai, ke tiko beka e dua na ka ena nomu bula o gadreva mo vakasamataka, oqo na kena gauna?
Dikeva Tiko Noda Bula
Eda bula tiko ena dua na vuravura vuabale ena itukutuku, tuiraki ena levu cake tiko ga ni veivakawelei ka cakava me dredre cake tiko ga me wasei na osooso ni bula oqo ka me vakanamata ki na ka yaga tawamudu. Na noda bula e veisiga e bololaki mai na veiulutaga vesu-mata, ka vakarautaki mai na tekinoloji ka sa veiveisau vakatotolo.
Vakavo ga keda taura na gauna me da vakadidigo, eda na sega beka ni kila na revurevu ni drakinibula cici totolo oqo ki na noda bula kei na digidigi eso eda cakava. Eda rawa ni kunea noda bula ka osoti mai na itukutuku ologi ena iyaloyalo lasa, vidio, kei na veiulutaga matalia. E dina ni veimaleleti ka lasa, e levu vei ira oqo a lailai sara na ka era cakava ki na noda tubu tawamudu, ia era bulia na ivalavala ni noda raica na ka eda sotava ena bula vakayago.
Na veivakawelei vakavuravura oqo e rawa ni vakatautauvatataki kei ira ena tadra nei Liai. Ni da toso sobu tiko ena salatu ni veiyalayalati ka tatakube tiko na ligada ki na itautauri kaukamea, eda rogoca ka raici ira ni ra “vakalialiai ka dusi” mai na vale levu ka vakaitamera (1 Nephi 8:27). E rairai eda sega ni nakita sara meda cakava, ia ena so na gauna eda tu vakadua ka golea noda rai me da raica na cava na vu ni mauwe. Eso ena rawa ni laiva na itautauri kaukamea ka toro voleka me raica vakavinaka. Ka so tale era na lutu tani sara, “baleti ira, era a vakalialiai ira tiko mai” (1 Nifai 8:28).
E vakaroti keda na iVakabula me da “qarauni kemudou vinaka … de dua na siga sa bibi kina na yalomudou ena … veika ni bula oqo” (Luke 21:34) Na ivakatakila vou e vakananumi keda ni lewe levu era sa kacivi, ka lewe lailai ga sa digitaki. Era sa sega ni digitaki “baleta ga ni sa rui domona na lomadra … na veika ni vuravura oqo, ka ra gadreva me ra dokai kina mai vei ira na tamata” (Vunau kei na Veiyalayalati 121:35; raica talega na tikina e 34). Na dikevi ni noda bula e solia vei keda na madigi me da tu suka mai vuravura, ilova na vanua eda tucake tukina, ka, ke gadrevi, cakava na veisau ka vakadeitaka mo taura matua kei na rai ki liu.
E qai oti koto ga, ena dua na lotu ni itabagone e vuravura raraba, a sureti ira kina na itabagone o Peresitedi Russell M. Nelson me ra tu suka mada mai vuravura, vakuawai ira mai na vakauitukutuku raraba ena lolo siga-vitu. Ena yakavi ga ena noa, ea veisureti vakakina vei ira na marama o koya me tiki ni soqoni ni marama ena koniferedi. Ka qai tarogi ira o koya me ra raica na duidui cava ena nodra vakila, na cava era vakasamataka, se era vakasamataka mada ga vakacava. E qai sureti ira o koya me ra “cakava e dua didike matailalai ni bula kei na Turaga … me vakadeitaka ni tara qele vinaka tiko na yavadra ena salatu ni veiyalayalati.” Ea vakayaloqaqataki ira o koya ni kevaka e tu na ka e nodra bula e gadreva me veisautaki, “edaidai sa gauna vinaka ni veisau.”1
Ena dikevi ni veika e noda bula ka gadrevi me veisau, e rawa ni da tarogi keda ena dua na taro dauyaco: eda na talave tani vakacava mai na veivakawelei ni vuravura oqo ka kabi dei ki na rai ni tawamudu ka tu e matada?
Ena dua na vosa ni koniferedi ni 2007 ka vakatokai “Vinaka, Vinaka Cake, Vinaka Sara,” a vakatavulica o Peresitedi Dallin H. Oaks na noda tuva na noda digidigi mai na kaci veisisivi ni vuravura. E vakasalataka, “E dodonu meda biuta mada eso na ka vinaka me rawa ni da digitaka kina na veika e vinaka cake se vinaka duadua baleta ni na tara cake na vakabauta na Turaga o Jisu Karisito ka vaqaqacotaka na noda matavuvale.”2
Meu bau vakatura ni veika vinaka duadua ni bula oqo e tu vei Jisu Karisito kei na kila vinaka na vei dina tawamudu ni ko cei Ko Koya ka ko cei koi keda ena noda veiwekani kei Koya.
Vakasaqara na Dina
Ni da vakasaqara tiko me da kila na iVakabula, meda kua ni raisivita na dina usutu ni ko cei koi keda ka cava eda tiko kina eke. E vakananumi keda o Amuleki ni “na bula oqo sai koya na gauna … me vakarautaki koya me sota kei na Kalou,” na gauna “ka soli mai vei keda me da vakavakarau kina ki na gauna tawamudu” (Alama 34:32–33). Me vaka e vakananumi keda na ivosavosa rogo levu, “Eda sa sega ni tamata vakayago ka vakila tiko vakayalo. Eda sa tamata vakayalo ka vakila tiko vakayago.”3
Na kila ni noda itekitekivu vakalou e bibi ki na noda tubu tawamudu ka rawa ni sereki keda mai na veivakawelei ni bula oqo. E vakatavulica na iVakabula:
“Kevaka dou sa muria tiko ga na noqu vosa, dou sa qai noqu tisaipeli dina;
“Ia dou na kila na ka dina, ia na ka dina ena sereki kemudou” (Joni 8:31–32).
E kacivaka o Peresitedi Joseph F. Smith, “Na isausau levu duadua e rawa ni yacova na kawa tamata ki vuravura oya me ra vakaveikilaitaki ira kei na dina vakalou, vakaimatailalai sara, vakataucoko sara, ka me kakua ni vukici ira tani mai na kila era sa rawata na ivakaraitaki se ivalavala ni dua ga na ka bula ena vuravura.”4
Ena vuravura nikua, na veiba me baleta na dina e sa mauwe katakata, na dui yasana kece era kacivaka tiko na dina me vaka ni vakasama veiwekani ka dola ki na vakavakadewa ni tamatayadua. Na gone tagane o Josefa Simici ea kunea “na veiqati levu ka veilecayaki vakalevu” e nona bula “sa dredre kina … meu vakadeitaka se ko cei e dina kei cei e lasu” (Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:8). E yaco “ena loma ni ivalu vosa oqo kei na sosa ni vakasama eso” a saga na veituberi vakalou ena nona vakasaqara na dina (Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:10).
Ena koniferedi ni EpereIi, a vakatavulica o Peresitedi Nelson, “Kevaka mena tu na inuinui me rawa ni da vulona na vuqa na domo kei na vuku vakatamata ka valuta tiko na dina, sa dodonu ga meda vulica na ciqoma na ivakatakila.”5 E dodonu meda vulica meda vakararavi ki na Yalo ni Dina, ia “ko koya era sa sega ni vakabauta rawa na kai vuravura, ni ra sa sega ni raici koya se kilai koya” (Joni 14:17).
Ni sa toso vakusakusa na vuravura oqo ki na isosomi ni ka dina, e dodonu meda nanuma na vosa i Jekope “ni sa tukuna na ka dina na Yalo ka sega ni dau lasu. O koya, sa tukuna kina na veika me vaka na kena ituvaki dina, kei na ituvaki dina ni veika ena qai yaco mai; o koya sa vakatakilai vakamatata kina vei keda na veika kece oqo, me vakabulai kina na yaloda” (Jekope 4:13).
Ni da sa tu vakasuka mai na vuravura ka dikeva noda bula, oqo na gauna meda vakasamataka na veisau cava e gadrevi meda vakayacora. E rawa ni da taura na inuinui levu ni da kila ni noda iVakaraitaki, o Jisu Karisito, e sa liu tale tiko ena sala. Ni bera Nona mate kei na Tucaketale, ena nona oca tiko ni vukei ira ka wavoliti Koya me ra kila na Nona ilesilesi vakalou, a vakananumi ira o Koya “mo dou rawata na vakacegu ena vukuqu. Dou na kunea e vuravura na rarawa: ia mo dou vakacegu; au sa vakamalumalumutaki vuravura” (Joni 16:33). Au wasea noqu ivakadinadina me baleti Koya ena yaca i Jisu Karisito, emeni.