Θέτοντας το θεμέλιο ενός μεγάλου έργου
Μαθήματα που διδάσκονται μέσω των παραδόσεων που καθιερώνουμε στο σπίτι μας, παρόλο που είναι μικρά και απλά, είναι αυξημένης σημασίας στον κόσμο του σήμερα.
Ως γονείς στη Σιών έχουμε ένα ιερό καθήκον να αφυπνίσουμε στα παιδιά μας το πάθος και τη δέσμευση στην χαρά, το φως και τις αλήθειες του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού. Καθώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, καθιερώνουμε παραδόσεις μέσα στο σπίτι μας και εγκαθιστούμε υποδείγματα επικοινωνίας και συμπεριφοράς στα πλαίσια των οικογενειακών σχέσεών μας. Κάνοντάς το, οι παραδόσεις που καθιερώνουμε θα πρέπει να εμποτίζουν δυνατά και ακλόνητα χαρακτηριστικά καλοσύνης στα παιδιά μας που θα τα εμπνέουν με δύναμη να αντιμετωπίζουν τις δοκιμασίες της ζωής.
Για πολλά χρόνια η οικογένειά μου απολάμβανε την ετήσια παράδοση του να κατασκηνώνουμε ψηλά στα όρη Ουίντα βορειοανατολικά της Γιούτας. Ταξιδεύαμε για 32 χιλιόμετρα από έναν πετρώδη χωματόδρομο για να φτάσουμε σε μία όμορφη πράσινη πεδιάδα με πανύψηλους τοίχους φαραγγιού μέσω των οποίων τρέχει ένας ποταμός με κρύο και καθαρό νερό. Κάθε χρόνο, με την ελπίδα να επαναβεβαιώσουμε την αξία της διδαχής και των πρακτικών του Ευαγγελίου μέσα στην καρδιά των παιδιών κι εγγονών μας, η Σουζάν κι εγώ ζητήσαμε από κάθε έναν από τους έξι γιους μας και τις οικογένειές τους να προετοιμάσουν ένα σύντομο μήνυμα πάνω σε ένα θέμα το οποίο αισθάνονται ότι είναι σημαντικό στοιχείο του θεμελίου ενός σπιτιού με επίκεντρο τον Χριστό. Μετά συγκεντρωνόμαστε για μία οικογενειακή πνευματική συγκέντρωση σε ένα απομονωμένο μέρος, και ο καθένας παρουσιάζει το μήνυμά του.
Αυτόν τον χρόνο, τα εγγόνια μας έγραψαν το θέμα του μηνύματός τους σε πέτρες και μετά μία-μία τις έθαψαν δίπλα-δίπλα, αντιπροσωπεύοντας ένα σίγουρο θεμέλιο πάνω στο οποίο μπορείνα εγκαθιδρυθεί μια ευτυχισμένη ζωή. Συνυφασμένη μεταξύ των έξι μηνυμάτων τους ήταν η αμετάβλητη, αιώνια αλήθεια ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο ακρογωνιαίος λίθος αυτού του θεμελίου.
Στα λόγια του Ησαΐα: «Έτσι λέει ο Κύριος ο Θεός: Δέστε, βάζω ένα θεμέλιο στη Σιών, μια πέτρα, μια εκλεκτή πέτρα, μια πολύτιμη ακρογωνιαία [πέτρα], ένα σίγουρο θεμέλιο· εκείνος που πιστεύει [σ’ αυτόν], δεν θα ντροπιαστεί»1. Ο Ιησούς Χριστός είναι η πολύτιμη ακρογωνιαία πέτρα στο θεμέλιο της Σιών. Ήταν Εκείνος που αποκάλυψε στον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ: «Γι’ αυτό μην αποκάμνετε να κάνετε καλό, γιατί θέτετε το θεμέλιο ενός μεγάλου έργου. Και από μικρά πράγματα δημιουργείται εκείνο που είναι μεγάλο»2.
Μαθήματα που διδάσκονται μέσω των παραδόσεων που καθιερώνουμε στο σπίτι μας, παρόλο που είναι μικρά και απλά, είναι αυξημένης σημασίας στον κόσμο του σήμερα. Ποια είναι τα μικρά και απλά πράγματα τα οποία όταν καθιερωθούν θα εκτελέσουν ένα μεγάλο έργο στη ζωή των παιδιών μας;
Ο Πρόεδρος Ράσσελ Νέλσον πρόσφατα απευθύνθηκε σε ένα μεγάλο εκκλησίασμα στο Τορόντο του Καναδά και υπενθύμισε με έντονο τρόπο στους γονείς την ιερή υποχρέωση που έχουμε να διδάσκουμε τα παιδιά μας. Μεταξύ των ουσιαστικών ευθυνών που προσδιορίστηκαν, ο Πρόεδρος Νέλσον έδωσε έμφαση στις ευθύνες που έχουμε οι γονείς να διδάσκουμε τα παιδιά μας να καταλαβαίνουν γιατί μεταλαμβάνουμε, τη σημασία που έχει να έχουν γεννηθεί μέσα στη διαθήκη και τη σημαντικότητα να προετοιμαστούν και να λάβουν μια πατριαρχική ευλογία και παρότρυνε τους γονείς να ηγούνται της πρωτοβουλίας να διαβάζουν μαζί ως οικογένεια3. Με αυτές τις προσπάθειες, ο αγαπημένος μας προφήτης μάς παροτρύνει να κάνουμε το σπίτι μας «καταφύγιο πίστεως»4.
Στο Βιβλίο του Μόρμον, ο Ενώς καταγράφει την βαθιά ευγνωμοσύνη που αισθανόταν για το παράδειγμα του πατέρα του, ο οποίος «[τον] δίδαξε την γλώσσα του και επίσης κατά την ανατροφή και νουθεσία του Κυρίου». Με πολύ συναίσθημα ο Ενώς αναφώνησε: «Και δοξασμένο να είναι το όνομα του Κυρίου μου γι’ αυτό»5.
Αγαπώ τις μικρές και απλές παραδόσεις που έχουμε διατηρήσει στο σπίτι μας πάνω από 35 χρόνια του γάμου μας. Πολλές από τις παραδόσεις μας είναι διακριτικές αλλά σημαντικές. Για παράδειγμα:
-
Κατά τη διάρκεια των βραδιών, όταν έλειπα από το σπίτι, πάντα ήξερα ότι ο μεγαλύτερος γιος μου που ήταν παρών, θα αναλάμβανε χωρίς να ρωτηθεί, να κατευθύνει την οικογένεια στη μελέτη των γραφών και την οικογενειακή προσευχή6.
-
Άλλη παράδοση – πότε δεν φεύγουμε από το σπίτι ή τελειώνουμε μια τηλεφωνική χωρίς να πούμε: «Σε αγαπώ».
-
Η ζωή μας έχει ευλογηθεί με το να αφήνουμε κατά μέρος συχνά χρόνο για να απολαμβάνουμε προσωπικές συνεντεύξεις με κάθε γιο μας. Κατά την διάρκεια μιας συνέντευξης ρώτησα τον γιο μου για την επιθυμία του και την προετοιμασία να υπηρετήσει μία ιεραποστολή. Αφού συζητήσαμε για λίγο, υπήρξε μια στιγμή σιωπηλού στοχασμού, μετά με πλησίασε και μου είπε περίσκεπτος: «Μπαμπά, θυμάσαι όταν ήμουν μικρός και αρχίσαμε να έχουμε συνεντεύξεις του πατέρα;» Είπα: «Ναι». «Λοιπόν» είπε «Τότε σου υποσχέθηκα ότι θα υπηρετούσα μία ιεραποστολή κι εσύ μου υποσχέθηκες ότι εσύ και η μαμά θα υπηρετούσατε μία ιεραποστολή όταν θα μεγαλώνατε». Μετά υπήρξε μία άλλη παύση. «Έχετε κάποια προβλήματα που δεν σας αφήνουν να υπηρετήσετε – επειδή ίσως μπορώ να βοηθήσω;»
Συνεπείς, ψυχωφελείς οικογενειακές παραδόσεις που συμπεριλαμβάνουν την προσευχή, την μελέτη των γραφών, την οικογενειακή βραδιά και την προσέλευση στις συγκεντρώσεις της Εκκλησίας, παρόλο που φαίνονται μικρά και απλά, δημιουργούν έναν πολιτισμό αγάπης, σεβασμού, ενότητας και ασφάλειας. Στο πνεύμα που συνοδεύει αυτές τις προσπάθειες, τα παιδιά μας προστατεύονται από τα φλογερά βέλη του εναντίου τα οποία είναι τόσο ενσωματωμένα στην σημερινή κοσμική κουλτούρα.
Μας θυμίζει την σοφή συμβουλή του Ήλαμαν προς τους γιους του: «Να θυμάστε ότι επάνω στο βράχο του Λυτρωτή μας, που είναι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, εκεί πρέπει να χτίσετε το θεμέλιό σας. Ώστε όταν ο διάβολος στείλει τους ισχυρούς του ανέμους, μάλιστα, τα άχυρά του στον ανεμοστρόβιλο, μάλιστα, όταν όλο το χαλάζι του και η τρομερή θύελλά του χτυπάει επάνω σας, δε θα σας εξουσιάσει για να σας σύρει κάτω στον κόλπο της δυστυχίας και αιώνιας κακομοιριάς, ένεκα του βράχου επάνω στον οποίο έχετε οικοδομηθεί, που είναι γερό θεμέλιο, θεμέλιο επί του οποίου αν χτίσουν οι άνθρωποι δεν μπορούν να πέσουν»7.
Χρόνια πριν, καθώς υπηρετούσα ως νέος επίσκοπος, ένας μεγαλύτερος κύριος ζήτησε μια συνάντηση μαζί μου. Περιέγραψε την αποχώρησή του από την Εκκλησία και τις δίκαιες παραδόσεις των γονέων του όταν ήταν νέος. Περιέγραψε με λεπτομέρειες το ψυχικό άλγος που πέρασε στη ζωή του καθώς επιζητούσε διαρκή ευτυχία, εν μέσω της στιγμιαίας χαράς που του πρόσφερε ο κόσμος. Τώρα, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, βίωσε την τρυφερή, μερικές φορές πιεστική αίσθηση προτροπής του πνεύματος του Θεού να τον οδηγεί πίσω προς τα μαθήματα, τις πρακτικές, τα συναισθήματα και την πνευματική ασφάλεια της νεαρής ηλικίας του. Εξέφρασε ευγνωμοσύνη για τις παραδόσεις των γονιών του και με σημερινά λόγια επανέλαβε την διακήρυξη του Ενώς: «Δοξασμένο να είναι το όνομα του Κυρίου μου γι’ αυτό».
Κατά την εμπειρία μου, η επιστροφή στο Ευαγγέλιο αυτού του αγαπητού ανθρώπου είναι χαρακτηριστικό για πολλούς και επαναλαμβάνεται συχνά μεταξύ των παιδιών του Θεού, τα οποία φεύγουν για ένα διάστημα, μόνο για να επιστρέψουν στις διδασκαλίες και πρακτικές της νεαρής ηλικίας τους. Σε αυτές τις στιγμές, γινόμαστε μάρτυρες της σοφίας του συγγραφέα της παροιμίας που παροτρύνει τους γονείς: «Δίδαξε το παιδί στην αρχή τού δρόμου του· και δεν θα απομακρυνθεί απ’ αυτόν ούτε όταν γεράσει»8.
Κάθε γονιός αντιμετωπίζει στιγμές εκνευρισμού και πολλαπλών επιπέδων αποφασιστικότητας και δύναμης καθώς μεγαλώνει ένα παιδί. Ωστόσο, όταν οι γονείς ασκούν πίστη με το να διδάσκουν τα παιδιά συνεχώς, με αγάπη και με το να κάνουν όλα όσα μπορούν για να τα βοηθήσουν να προχωρήσουν, θα λάβουν μεγαλύτερη ελπίδα ότι οι σπόροι που φυτεύτηκαν θα ριζώσουν μέσα στην καρδιά και στο μυαλό των παιδιών τους.
Ο Μωυσής καταλάβαινε καλά τη θεμελιώδη ανάγκη για συνεχή διδασκαλία. Συμβούλευσε: «Και θα τα διδάσκεις [αυτά τα λόγια] με επιμέλεια στα παιδιά σου, και θα μιλάς γι’ αυτά όταν κάθεσαι στο σπίτι σου, όταν περπατάς στον δρόμο, και όταν πλαγιάζεις, και όταν σηκώνεσαι»9.
Γονατίζουμε δίπλα στα παιδιά μας κατά την διάρκεια της οικογενειακής προσευχής, νοιαζόμαστε για αυτά μέσω των προσπαθειών μας να έχουμε ουσιαστική οικογενειακή μελέτη των γραφών, με υπομονή και αγάπη νοιαζόμαστε για αυτά, όταν συμμετέχουμε μαζί στην οικογενειακή βραδιά και ανησυχούμε για αυτά γονατισμένοι στη μέση των προσωπικών μας προσευχών προς τους ουρανούς. Αχ, πόσο λαχταρούμε οι σπόροι που φυτεύουμε να ριζώσουν μέσα στην καρδιά και το μυαλό των παιδιών μας.
Πιστεύω ότι δεν έχει να κάνει με το αν τα παιδιά μας «καταλαβαίνουν» μέσω της διδασκαλίας μας, όπως όταν προσπαθούν να διαβάσουν τις γραφές ή να έχουμε οικογενειακή βραδιά ή να παρευρίσκονται στην Κοινή δραστηριότητα και σε άλλες συγκεντρώσεις της Εκκλησίας. Δεν έχει να κάνει με το αν εκείνες τις στιγμές καταλαβαίνουν τη σημαντικότητα εκείνων των δραστηριοτήτων και περισσότερο έχει να κάνει με το αν, ως γονείς, ασκούμε αρκετή πίστη για να ακολουθήσουμε την συμβουλή του Κυρίου να ζούμε επιμελώς, να διδάσκουμε, να παροτρύνουμε και να θέτουμε προσδοκίες που είναι εμπνευσμένες από το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού. Είναι μία προσπάθεια που οδηγείται από την πίστη μας – την πεποίθηση ότι μια μέρα οι σπόροι που φυτεύτηκαν στην νεότητά τους θα ριζώσουν και θα αρχίσουν να βλαστίζουν και να μεγαλώνουν.
Τα πράγματα για τα οποία μιλάμε, τα πράγματα που κηρύττουμε και διδάσκουμε θα καθορίσουν αυτά που θα πραγματοποιηθούν ανάμεσά μας. Καθώς καθιερώνουμε ψυχωφελείς παραδόσεις που διδάσκουν τη διδαχή του Χριστού, το Άγιο Πνεύμα καταθέτει μαρτυρία για την αλήθεια του μηνύματός μας και τρέφει τους σπόρους του Ευαγγελίου που έχουν φυτευτεί βαθιά μέσα στην καρδιά των παιδιών μας από τις προσπάθειές μας κατά μήκος της πορείας. Δίνω μαρτυρία για αυτό στο όνομα του Ιησού Χριστού, αμήν.