2010–2019
Vakabauta, Lomana, Kitaka
Okotova 2018


Mo Vakabauta, Lomana, ka Kitaka

Eda rawata na bula vakaikuri ena noda mai tisaipeli dina i Jisu Karisito—ena muri ni Nona sala ka vakaitavi voli ena Nona cakacaka.

Na taciqu kei na ganequ lomani, sa ka taleitaki dina meu dua vata kei kemuni ena soqoni ni koniferedi raraba totoka nikua: ni vakarorogo ki na itukutuku veivakauqeti eso; rogoca na matasere totoka ka vakasakiti oqo ni daukaulotu, ka matataka na udolu na daukaulotu e vuravura taucoko—o ira na luveda—ka vakabibi ena noda duavata ena vakabauta nikua, ni tokona tale na noda Peresitedi ka parofita lomani, o Peresitedi Russell M. Nelson, na Mataveiliutaki Taumada, kei ira na Vakaitutu Raraba ena Lotu. Sa siga rekitaki dina meu duavata kei kemuni nikua.

Na tui makawa o Solomone a dua na tamata rawaka saraga vakaikoya ena itukutuku ni veigauna.1 E vaka me tu vua na ka kece—ilavo, kaukauwa, dokai, rokovi. Ia ni oti na veiyabaki ni nanumi koya-vakaikoya kei na veivakalasai, a vakadeitaka vakacava na Tui o Solomone na nona bula?

“Sa ka wale na ka kecega,”2 kaya o koya.

Na tamata oqo, ka tu vua na ka kecega, a yaco me vakasesewani, yalovakatani, ka tawamarau, veitalia na ka kece a taukena tu.3

E dua na vosa vaka-Jamani, na Weltschmerz. Ni vakamacalataki vakamamada, e kena ibalebale na yalorarawa e vu mai na ora voli ni sa rui lolovira na vuravura ki na kena ivakarau eda nanuma me vakakina.

De rairai e tiko vakalailai vei keda kece na Weltschmerz.

Ni sasaga yani vagagalu ki na mua ni noda bula na yalorarawa. Ni vakatawana na noda veisiga na rarawa ka vaka yaco tatadra bibi ki na noda veibogi. Ni curuma na vuravura wavoliti keda na leqa kei na vakatulewa tawadodonu, vakakina na nodra bula eda lomana. Ni da lako curuma vakaikeda ena galili na salatu ni leqa tubukoso, ka vakabutotaka na mosi na noda buladei ka vakaseva noda yalomalua—eda na rairai temaki meda duavata kei Solomone ni sa tawayaga na bula ka sega ni vakaibalebale.

Nai Nuinui Levu

Na itukutuku vinaka oya, ni sa tiko na inuinui. Esa tiko na iwali ki na ni bula Weltschmerz e lala tu ka vakawaleni. Esa tiko na iwali ki na veivakayalolailaitaki kei na lomaleqa titobu duadua sara madaga o na vakila.

Sa kune na inuinui oqo ena kaukauwa veisautaki ni kosipeli i Jisu Karisito kei na qaqaco ni veivueti ni iVakabula me vakabulai keda mai na noda mate vakayalo.

“Au sa lako mai,” a cauraka o Jisu, “me rawa vei ira na bula, ia me rawa vakalevu sara.”4

Eda rawata na bula vakaikuri oya sega ni mai na raici ni noda gagadre se rawaka vakaikeda ia mai na bula vakatisaipeli dina i Jisu Karisito—kena muri ni Nona sala ka vakaitavi voli ena Nona cakacaka. Eda kunea na bula vakaikuri ni da guilecavi keda ka tutaka voli na sasaga cecere i Karisito.

Na cava mada na sasaga i Karisito? Sai koya meda vakabauti Koya, loloma me vaka a dauloloma, ka kitaka me vaka a kitaka o Koya.

O Jisu a “lako voli ka dau caka vinaka.”5 E a maliwai ira na dravudravua, na vakuwai, na tauvimate, kei na madua. A qaravi ira na vakaleqai, na malumalumu, kei na tawaveitokani. A vakayagataki gauna kei ira; a veivosaki kei ira. “A sa vakabulai ira ko koya.”6

Na vanua kece e lakova, a vakatavulica na iVakabula na “itukutuku vinaka”7 ni kosipeli. A wasea o Koya na dina tawamudu e vagalalataki ira vakayalo ka vakayago talega na tamata.

O ira ka vakadeitaki ira ki na sasaga i Karisito sa vakila na dina ni yalayala ni iVakabula: “Ia ko koya yadua ena vakayalia na nona bula ena vukuqu ena maroroya.”8

A cala o Solomone, na taciqu kei na ganequ—sa sega ni “ka wale” na bula. Ki na kena veibasai, esa rawa ni vakainaki, vakaibalebale, ka veivakacegui vakalevu.

Sa sudra yani na liga ni veivakabulai i Jisu Karisito kivei ira kece ka qarai Koya. Au sa kila ena tawavakatitiqa ni sa rawa ni veisautaka na yaloda,9 vamalumutaka noda mosi, ka vakatawana noda bula ena “marau levu sara.”10na noda vakabauta ka lomana na Kalou ka sasaga voli meda muri Karisito.

Vakabauta, Lomana, Kitaka

Vakaidina, meda sa kitaka e levu cake mai na kila vakamatata tu ga na kosipeli me rawa ni yaco kina na veivakayarayarataki veivakabulai oqo ki na noda bula. Sa dodonu meda vakayagataka ena noda bula—cakava me tiki ni keda ituvaki kei na ka eda cakava.

Meu vakatututaka mada ni bula vakatisaipeli sa tekivu ena tolu na vosa rawarawa:

Vakabauta, lomana, ka kitaka.

Na vakadinata na Kalou sa muataki ki na vakabauti Koya kei na taraicake ni vakararavi ki na Nona vosa. Na vakabauta esa vakatubura na yaloda meda lomana na Kalou kei ira na tani. Ni sa tubu na loloma oya, eda sa vakauqeti meda vakatamuria na iVakabula ni da tomana na noda ilakolako levu ena salatu vakatisaipeli.

“Ia,” o kaya, “e vaka me rawarawa tu oya. Era sa rui drakidrakita na leqa ni bula eso, na noqu leqa saraga, sa rui raraba sara me mai dua na ivakamacala walega. O sega ni rawa ni walia na Weltschmerz ena tolu na vosa rawarawa: Vakabauta, lomana, kitaka.”

E sega ni veivakabulai na vosa vakayalomatua. Sai koya na loloma ni Kalou e veivueti, veivakataudeitaki, ka veivakabulai.

Sa kilai iko na Kalou. Ko sa Luvena. Sa lomani iko o Koya.

Kevaka madaga o nanuma ni o sega ni lomani, ena dolele yani vei iko o Koya.

Ena siga saraga oqo—ena veisiga—sa dolele yani o Koya, ka gadreva me vakabulai iko, laveti iko cake, ka sosomitaka na lala ni yalomu ena reki tudei. Sa gadreva o Koya me taviraka laivi na butobuto cavaga e vakabuwawataka tu na nomu bula ka vakatawana ena rarama tabu ka serau ni Nona lagilagi tawacava.

Au sa sota kaya oqo vakataki au.

Ka sa noqu ivakadinadina vaka iApositolo ni Turaga o Jisu Karisito ni o ira kece ka lako mai vua na Kalou—o ira kece ka vakabauta, lomana, ka kitaka vakaidina—sa rawa ni sota kaya na ka vataga.

Eda Vakabauta

Sa vakatavulici keda na ivolanikalou “kevaka sa sega na vakabauta sa dredre sara meda vinakati [mai vua na Kalou]: o koya sa torova na Kalou e dodonu me vakabauta ni sa bula ko koya.”11

Kivei ira na so, sa dredre na cakacakataki ni vakabauta. So na gauna e vakalatilati na noda qaciqacia. De dua eda nanuma baleta ni da sa kilaka, tamata vuli, se matau voli, e sega ni rawa ni da vakabauta tu na Kalou. Ka da tekivu raica na lotu me ivakavuvuli lialia.12

Mai na ka au sota kaya, na vakabauta e sega soti ni vaka e dua na droini eda digova ka qoroya ka da mai veivosakitaka ka vakilakila. Esa vaka tu e dua na isiviyara eda kauta ki na iteitei ka, mai na buno ni yadreda, buli bukebuke ena qele ena taura na itei ka vakavuana me na tudei.13

Toro voleka yani vua na Kalou, ka na toro voleka mai vei kemudou ko Koya.14 Oqo na yalayala kivei ira kece ka vakasaqara mera vakabauta.

Eda Loloma

E vakatakila na ivolanikalou ni levu ga ni noda lomana na Kalou kei ira na Luvena, na noda bula marau cake.15 Na loloma e tukuna o Jisu, e, sega ni loloma volai ena ivola, kaburaki laivi, se toso-ki-na-so-tale-na-ka. E sega ni mai loloma e tukunikataki ka qai guilecavi. E sega ni loloma vakataka “qai tukuna vei au ke tiko e dua na ka meu kitaka”.

Na loloma e tukuna tiko na Kalou oya na mataqali e curuma na yaloda ni da yadra ena mataka, tiko vata kei keda ena siga taucoko, ka vakacerea na lomada ni da masu ena vakavinavinaka ni sa cava ni siga.

Oqo na loloma tawavakamacalataki e tiko vua na Tamada Vakalomalagi me baleti keda.

Sai koya na yalololoma tawayalani oqo e vakatarai keda meda raici ira vakamatata cake na tani ena kedra ituvaki dina. Ena iloilo ni loloma savasava, eda raici ira na tamata tawamate era rawaka ka kilikili vakayalo ka luvena tagane kei na yalewa daulomani na Kalou Cecere.

Ni da rai curuma rawa na iloilo oya, eda sega ni rawa ni vakatanitaka, vakawalena, se vakasewasewana e dua tale.

Eda Kitaka

Ena cakacaka ni iVakabula, sa vakavuqa “ena dau rawa na veika lelevu” mai na veika lalai ka rawarawa.16

Eda kila ni sa gadrevi na vakatovotovo tomani me rawa ni da vinaka kina ena cavaga. Se vakatagitaki na clarinet, caqeti na polo ki na matamata, ripeataki motoka, se na vukaci sara madaga ni waqavuka, sai koya na vakatovotovo voli eda na yaco meda vinaka tikoga kina.17

Na isoqosoqo a tauyavutaka na noda iVakabula e vuravura—Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai—sa vukei keda meda cakava na veika oqori. Esa vakatura na vanua meda vakatovotovotaka kina na bulataki ni ivakarau a vakatavulica ka vakalougatataki ira na tani ena sala a vakayacora.

Vaka lewe ni Lotu, sa soli vei keda na veikacivi, itavi, kei na madigi eso meda dolele yani ena yalololoma ka qaravi ira na tani.

Wale toka ga oqo, a vatikora na Lotu e dua na iwalewale vakavoutaki ni veiqaravi, se nodra qaravi ka lomani na tani. A ka levu na kena vakasamataki me navuci se cava me vakatokai kina na iwalewale duatani oqo.

Dua na yaca ka nanumi oya nai vakatawa,ka veisotari vata kei na veisureti i Karisito: “Vakani ira na noqu sipi.”18 Ia, a koto e dua na kena itagole: na vakayagataki ni vosa oya ena vakatokai au me dua na ivakatawa i Jamani. Kena itinitini, au sa duavata sara kei na vosa na veiqaravi.

Na Cakacaka Oqo Esa baleti Keda Kece

Sa dina sara, e sega ni ka vou na iwalewale oqo. E sa vakarautaka e dua na madigi vakavoutaki ka maucokona meda vakatovotovotaka kina na ivunau ni iVakabula “mo dou veilomani,”19 na sala maucokona me tutaki ka vakatovotovotaki kina na inaki ni Lotu.

Vakasamataka mada na cakacaka vakaulotu; na wasei ni kosipeli ena doudou, yalomalua, kei na nuidei esa dua na ivakaraitaki totoka ni veiqaravi ki na nodra gagadre vakayalo na tani, ocei ga o ira.

Se qaravitavi ena valetabu—na qarai ni yaca ni tubuda kei na dulaki ni veivakalougatataki tawamudu vei ira. Sa dua dina na sala vakalou ni veiqaravi.

Navuca na cakacaka ni nodra vaqarai na dravudravua kei na vakaleqai, na vueti cake ni liga sa salulu tu, se vakalougatataki ira voli na tauvimate ka mavoa tu. E sega li oqo ni cakacaka saraga eso ni veiqaravi savasava a vakatovotovotaka na Turaga ena Nona lako voli e vuravura?

Kevaka o sega ni lewe ni Lotu, au sa sureti iko mo “lako mai ka raica.”20 Lako mai ka tomani keimami. Kevaka o sa lewe ni Lotu ka sega ni vakaitavi dei tu ena gauna oqo, au sureti iko: yalovinaka lesu mai. Keitou gadrevi iko!

Lako mai, vakuria na nomu kaukauwa ki na neitou.

Mai na nomu taledi, sasaga, kei na ivakarau vakasakiti eso, ko na veivuke me keitou bula vinaka ka mamarau cake. Ni vakalesui, keitou na vukei iko vakakina mo bula vinaka ka mamarau cake.

Lako mai, vukei keitou ni tara ka vaqaqacotaka na ivakarau ni veivakabulai, yalovinaka, kei na loloma veivueti ki na luvena taucoko na Kalou. Ni da sa sasagataka kece tiko meda vaka na tamata vou ni “sa lako tani na veika makawa” ka “sa yaco me vou … na ka kecega.”21 Sa vakaraitaka vei keda na iVakabula na yasa meda mua kina—rai liu ka rai cake. Kaya o Koya, “Kevaka dou sa lomani au, dou talairawarawa ki na noqu ivunau.”22 Meda sa cakacaka vata kece ni yaco me vakataka na tamata sa nuitaka na Kalou.

Oqo na mataqali vakarau ni kosipeli eda gadreva me bucina ena Lotu kece i Jisu Karisito. Eda saga ni vaqaqacotaka na Lotu me dua na vanua eda veivosovosoti kina. Ka da vorata na veitemaki meda vaqara cala, kakase, kei na nodra beci na tani. Ka da veivueti ka veivukei vakaikeda ni yaco me da vinaka sara, mai na noda veidusi voli vakatani.

Meu sureti kemuni tale mada. Lako mai ka raica. Veitomani kei keitou. Keitou sa gadrevi iko.

Tamata Vakacalai

O na raica ni vakatawana tu na Lotu oqo eso na tamata rakorako saraga esa bau kila o vuravura. Era dau veikidavaki, loloma, yalovinaka, ka lomasoli. Era sa daucakacaka, solibula vakarawarawa, ka qaqa tu ena so na gauna.

Ka ra sa vakacalai mosimosi talega.

Era sa cakacala.

Ena toso ni gauna era tukuna na ka eso e sega ni dodonu vei ira. Era kitaka na ka era nuitaka me a kua.

Ia era tautauvata tu ena ka oqo—era vinakata mera cakavinaka ka toro volekata na Turaga, na noda iVakabula, o Jisu Karisito.

Era sa saga tiko mera vakadodonutaka.

Era vakabauta. Era lomana. Era kitaka.

Era vinakata mera kua so ni yalokocokoco, yalo loloma vakalevu, vakaisaluwaki, ka vakataki Jisu vakalevu cake.

Na iWalewale Matailalai ni Bula Marau

Io, sa rawa ni dredre na bula ena so na gauna. E dau yacovi keda taucoko vakaidina na yalolailai kei na lomaqa.

Ia sa dolea na kosipeli i Jisu Karisito na inuinui. Ena Lotu i Jisu Karisito, eda tomani ira na so ka qara na vanua eda rawa ni vakataukeitaki kina—na vanua ni tubu, eda rawa vata ni vakabauta, lomana, ka kitaka.

Veitalia na noda duidui eso, eda qara meda veiyaloni vaka luvena tagane kei na yalewa na Tamada Vakalomalagi daulomani.

Au sa vakavinavinakataka vakalevu niu dua na lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododnu Edaidai ka kila tu ni sa lomani ira na luvena na Kalou me solia vei ira na iwalewale matailalai ni bula marau e vakaibalebale ena bula oqo kei na sala mera sotakaya kina na reki tawamudu ena itikotiko lagilagi ena bula sa bera mai.

Au sa vakavinavinaka ni solia vei keda na Kalou na sala meda vakabula na veimate vakayalo kei na Weltschmerz ni bula.

Au vakadinadinataka ka laiva vei kemuni na noqu veivakalougatataki ni da sa vakabauta na Kalou, ni da sa lomani Koya ka lomani ira na Luvena ena yaloda taucoko, ka sasagataka meda kitaka me vaka esa dusimaka na Kalou, eda na vakabulai ka kunea na vakacegu, kei na bula marau e vakaibalebale. Ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. A vakaraitaka e dua na vakadidike ena msn.com ni sai kalima ni tamata vutuniyau duadua me bula tu o Solomone. “Vaka e tukuni ena iVola Tabu, a vakatulewa tu na Tui o Solomone mai na 970 BK ki na 931 BK, ka donuya na gauna oqo e tukuni ni a ciqoma o koya e 25 na tani koula ena yabaki yadua ni 39 na yabaki a veiliutaki kina, ka sa na rawa kina e bilioni vata na dola ena 2016. Salavata na iyau tawakinocirawa e rawati mai na ivakacavacava kei na veivoli, na iyau taucoko nei koya na iliuliu vakaivolatabu oqo sa rawa ni sivia na $2 na tirilioni ena ilavo edai”(“The 20 Richest People of All Time,” Apr. 25, 2017, msn.com).

  2. Raica na Dauvunau 1:1–2.

  3. Raica na Dauvunau 2:17.

  4. Joni 10:10.

  5. Cakacaka 10:38.

  6. Maciu 12:15; raica talega na Maciu 15:30.

  7. Na vosa na kosipeli sa koto na vuna ena dua na vosa ni Kirisi ka kena ibalebale dina na “itukutuku vinaka” (raica na Bible Dictionary, “Gospels”).

  8. Maciu 16:25.

  9. Raica na Isikeli 36:26; Jeremaia 24:7.

  10. 1 Nifai 8:12.

  11. Iperiu 11:6.

  12. Raica na 2 Nifai 9:28.

  13. Raica na Joni 15:16.

  14. Raica na Jemesa 4:8.

  15. Raica na 4 Nifai 1:15–16.

  16. Alama 37:6

  17. Sa vakabauta o Aristotle ni “sa mai na cakavinaka duadua esa vakatakilai kina na tamata dodonu” (The Nicomachean Ethics, trans. David Ross, rev. Lesley Brown [2009], 28).

  18. Raica na Joni 21:15–17.

  19. Joni 15:12.

  20. Joni 1:39

  21. 2 Korinica 5:17

  22. Joni 14:15