Διδασκαλία στο σπίτι–μία ευχάριστη και ιερή ευθύνη
Παρακαλώ για τη βοήθεια των ουρανών, καθώς προσπαθούμε να γίνουμε δάσκαλοι όμοιοι με τον Χριστό στο σπίτι μας.
Η αγαπητή γυναίκα μου, Τζούλυ, και εγώ έχουμε μεγαλώσει έξι λατρευτά παιδιά και πρόσφατα μείναμε μόνοι μας, αφού όλα τα παιδιά μας έχουν φύγει από το σπίτι. Πόσο μου λείπει να έχω τα παιδιά στο σπίτι μας συνεχώς. Μου λείπει να μαθαίνω από αυτά και να τα διδάσκω.
Σήμερα μιλώ προς όλους τους γονείς και προς όλους όσοι επιθυμούν να γίνουν γονείς. Πολλοί από εσάς αναθρέφετε παιδιά αυτό τον καιρό. Για άλλους, αυτή η στιγμή θα έλθει σύντομα. Και ακόμα για άλλους, το ενδεχόμενο να γίνουν γονείς είναι μία μελλοντική ευλογία. Προσεύχομαι όλοι να αναγνωρίσουμε την ευχάριστη και ιερή ευθύνη να διδάσκουμε ένα παιδί1.
Ως γονείς, γνωρίζουμε στα παιδιά μας τον Επουράνιο Πατέρα και τον Υιό Του, Ιησού Χριστό. Βοηθάμε τα παιδιά μας να πουν την πρώτη τους προσευχή. Προσφέρουμε καθοδήγηση και υποστήριξη καθώς μπαίνουν στο μονοπάτι της διαθήκης2 μέσω του βαπτίσματος. Τα διδάσκουμε να υπακούν τις εντολές του Θεού. Τα μορφώνουμε σχετικά με το σχέδιό Του για τα τέκνα Του και τα βοηθάμε να αναγνωρίζουν τους ψιθύρους του Αγίου Πνεύματος. Τους λέμε ιστορίες για αρχαίους προφήτες και τα ενθαρρύνουμε να ακολουθήσουν τους ζώντες. Προσευχόμαστε για τους θριάμβους τους και πονάμε μαζί τους κατά τη διάρκεια των δοκιμασιών τους. Καταθέτουμε μαρτυρία στα παιδιά μας για τις ευλογίες του ναού και προσπαθούμε να τα προετοιμάσουμε καλά για να υπηρετήσουν ιεραποστολές πλήρους απασχόλησης. Προσφέρουμε συμβουλές με αγάπη, καθώς τα παιδιά μας γίνονται γονείς. Αλλά –ακόμα και τότε– δεν σταματάμε ποτέ να είμαστε οι γονείς τους. Δεν σταματάμε ποτέ να είμαστε οι διδάσκαλοί τους. Ποτέ δεν απαλλασσόμαστε από αυτές τις αιώνιες κλήσεις.
Σήμερα ας συλλογιστούμε ορισμένες από τις θαυμάσιες ευκαιρίες που έχουμε να διδάξουμε τα παιδιά μας στο σπίτι μας.
Διδασκαλία οικογενειακής βραδιάς
Ας ξεκινήσουμε με την οικογενειακή βραδιά, η οποία ήταν μια υψηλή προτεραιότητα στο γεμάτο πίστη σπίτι όπου μεγάλωσα. Δεν θυμάμαι συγκεκριμένα μαθήματα που διδάχθηκαν στις οικογενειακές βραδιές, αλλά θυμάμαι ότι δεν παραλείψαμε καμίαεβδομάδα3. Ήξερα τι ήταν σημαντικό για τους γονείς μου4.
Θυμάμαι μία από τις αγαπημένες μου δραστηριότητες της οικογενειακής βραδιάς. Ο μπαμπάς προσκαλούσε ένα από τα παιδιά του να κάνει «Το τεστ». Έδινε στο παιδί μία σειρά από οδηγίες όπως: «Πρώτα, πήγαινε στην κουζίνα και άνοιξε και κλείσε το ψυγείο. Ύστερα τρέξε στο δωμάτιό μου και πάρε ένα ζευγάρι κάλτσες από την συρταριέρα. Κατόπιν έλα πίσω σε μένα, πήδα πάνω-κάτω τρεις φορές και πες: “Μπαμπά, το έκανα!”»
Μου άρεσε πολύ όταν ήταν η σειρά μου. Ήθελα να κάνω κάθε βήμα σωστά και μου άρεσε όταν μπορούσα να πω: «Μπαμπά, το έκανα!» Αυτή η δραστηριότητα βοήθησε να οικοδομηθεί η αυτοπεποίθησή μου και έκανε πιο εύκολο για ένα ανήσυχο αγόρι να δώσει προσοχή, όταν η μαμά ή ο μπαμπάς δίδασκαν μία αρχή του Ευαγγελίου.
Ο Πρόεδρος Γκόρντον Χίνκλυ συνεβούλευσε: «Εάν έχετε κάποια αμφιβολία για τα πλεονεκτήματα της οικογενειακής βραδιάς, δοκιμάστε το. »Συγκεντρώστε γύρω σας τα παιδιά σας, διδάξτε τα, καταθέστε μαρτυρία σε αυτά, διαβάστε τις γραφές μαζί και περάστε καλά μαζί»5.
Πάντα θα υπάρχει εναντίωση στην τέλεση της οικογενειακής βραδιάς6. Ανεξαρτήτως, σας προσκαλώ να βρείτε τρόπο να υπερνικήσετε τα εμπόδια και να κάνετε την οικογενειακή βραδιά μία προτεραιότητα – και να κάνετε τη διασκέδαση το κύριο συστατικό.
Διδασκαλία της οικογενειακής προσευχής
Η οικογενειακή προσευχή είναι άλλη μία εξαίρετη ευκαιρία να διδάξουμε.
Μου αρέσει ο τρόπος με τον οποίο ο πατέρας του Προέδρου Έλντον Τάννερ τον δίδαξε κατά τη διάρκεια της οικογενειακής προσευχής. Ο Πρόεδρος Τάννερ είπε το εξής:
«Θυμάμαι ένα βράδυ όταν προσευχόμασταν γονατιστοί ως οικογένεια, ο πατέρας μου είπε στον Κύριο: “Ο Έλντον έκανε κάτι σήμερα που δεν έπρεπε να είχε κάνει, ζητεί συγγνώμη και αν τον συγχωρέσεις, δεν θα το ξανακάνει”.
»Αυτό με έκανε να αποφασίσω να μην το ξανακάνω – πολύ περισσότερο από ό,τι θα μπορούσε να κάνει μία τιμωρία»7.
Ως αγόρι, ορισμένες φορές με εκνεύριζαν οι φαινομενικά υπερβολικές οικογενειακές προσευχές μας και σκεφτόμουν: «Δεν προσευχηθήκαμε μόλις πριν από λίγα λεπτά;»Τώρα ως γονέας, ξέρω ότι δεν μπορούμε ποτέ να προσευχηθούμε υπερβολικά, ως οικογένεια8.
Πάντα με εντυπωσίαζε πώς ο Επουράνιος Πατέρας παρουσιάζει τον Ιησού Χριστό ως τον Υιό Του τον Αγαπητό9. Απολαμβάνω να προσεύχομαι για τα παιδιά μου με το όνομά τους, καθώς με ακούν να εκφράζω προς τον Επουράνιο Πατέρα πόσο πολύ τα αγαπώ. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για να δείξουμε την αγάπη μας στα παιδιά μας από όταν προσευχόμαστε μαζί τους ή όταν τα ευλογούμε. Όταν οι οικογένειες συγκεντρώνονται και προσεύχονται ταπεινά, διδάσκονται δυνατά μαθήματα που διαρκούν στον χρόνο.
Διαθέσιμη διδασκαλία
Η γονική διδασκαλία είναι σαν τον γιατρό σε ετοιμότητα. Πάντα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να διδάξουμε τα παιδιά μας, γιατί δεν ξέρουμε πότε θα παρουσιαστεί η ευκαιρία.
Είμαστε σαν τον Σωτήρα, του οποίου η διδασκαλία συχνά «δεν συνέβη σε μία συναγωγή αλλά σε ανεπίσημες, καθημερινές περιστάσεις – ενώ έτρωγε γεύμα με τους μαθητές Του, ενώ αντλούσε νερό από ένα πηγάδι ή ενώ περπατούσε μπροστά από μία συκιά»10.
Χρόνια πριν, η μητέρα μου είπε ότι οι δύο καλύτερες συζητήσεις περί Ευαγγελίου που έκανε με τον μεγαλύτερο αδελφό μου, τον Ματ, ήταν όταν εκείνη δίπλωνε τα ρούχα και μία άλλη φορά όταν τον πήγαινε με το αυτοκίνητο στον οδοντίατρο. Ένα από τα πολλά πράγματα που θαύμαζα στη μητέρα μου ήταν η ετοιμότητά της να διδάξει τα παιδιά της.
Η γονική της διδασκαλία ποτέ δεν σταμάτησε. Ενώ υπηρετούσα ως επίσκοπος, η μητέρα μου, που ήταν τότε 78 ετών, μου είπε ότι χρειαζόμουν κούρεμα. Ήξερε ότι έπρεπε να είμαι παράδειγμα και δεν δίστασε να μου το πει. Σε αγαπώ, μαμά!
Ως πατέρας, έχω το κίνητρο να μελετώ και να συλλογίζομαι τις γραφές, ώστε να είμαι ικανός να ανταποκριθώ, όταν παρουσιαστεί μία διαθέσιμη ευκαιρία, να διδάξω τα παιδιά ή τα εγγόνια μου11. «Κάποιες από τις καλύτερες στιγμές διδασκαλίας αρχίζουν ως ερώτηση ή ανησυχία στην καρδιά ενός μέλους της [οικογένειας]»12. Ακούμε κατά τις στιγμές εκείνες;13
Μου αρέσει η πρόσκληση του Αποστόλου Πέτρου: «Και να είστε πάντοτε έτοιμοι σε απολογία με πραότητα και φόβο, προς καθέναν που ζητάει από σας λόγο για την ελπίδα που είναι μέσα σας»14.
Όταν ήμουν έφηβος, άρεσε σε εμένα και τον πατέρα μου να προκαλούμε ο ένας τον άλλο, για να δούμε ποιος ήταν πιο χειροδύναμος. Σφίγγαμε το χέρι του άλλου όσο πιο δυνατά μπορούσαμε, προσπαθώντας να τον κάνουμε να μορφάσει από τον πόνο. Δεν ακούγεται πολύ διασκεδαστικό τώρα, αλλά για κάποιον λόγο τότε ήταν. Ύστερα από έναν τέτοιο αγώνα, ο μπαμπάς με κοίταξε στα μάτια και είπε: «Έχεις δυνατά χέρια, γιε μου. Ελπίζω τα χέρια σου να έχουν τη δύναμη να μην αγγίξουν ποτέ μία νεαρή γυναίκα με τον λανθασμένο τρόπο». Ύστερα με προέτρεψε να παραμείνω ηθικά καθαρός και να βοηθήσω κι άλλους να κάνουν το ίδιο.
Ο Πρεσβύτερος Ντάγκλας Κάλλιστερ είπε το εξής για τον πατέρα του: «Μια μέρα, ενώ επέστρεφα στο σπίτι από τη δουλειά, ο πατέρας είπε αυθόρμητα: “Πλήρωσα τα δέκατά μου σήμερα.Έγραψα ‘ευχαριστώ’ στο έντυπο δεκάτων. Είμαι τόσο ευγνώμων προς τον Κύριο που ευλογεί την οικογένειά μου”».
Ο Πρεσβύτερος Κάλλιστερ απέτινε φόρο τιμής στον πατέρα-δάσκαλό του: «Δίδαξε τόσο πράξεις όσο και συμπεριφορά υπακοής»15.
Θεωρώ συνετό να αναρωτιόμαστε ενίοτε: «Τι θα διδάξω ή τι διδάσκω στα παιδιά μου από τις πράξεις μου και τη συμπεριφορά μου υπακοής;»
Διδασκαλία οικογενειακής μελέτης των γραφών
Η οικογενειακή μελέτη των γραφών είναι ο ιδανικός τρόπος διδασκαλίας της διδαχής στο σπίτι.
Ο Πρόεδρος Ράσσελ Νέλσον είπε: «Δεν πρέπει μόνο οι γονείς να προσκολληθούν στον λόγο του Κυρίου, αλλά έχουν την ουράνια εντολή να τον διδάξουν στα παιδιά τους»16.
Καθώς η Τζούλυ και εγώ μεγαλώναμε τα παιδιά μας, προσπαθούσαμε να είμαστε σταθεροί και δημιουργικοί. Μια χρονιά αποφασίσαμε να διαβάσουμε το Βιβλίο του Μόρμον στα Ισπανικά ως οικογένεια. Μήπως ήταν αυτός ο λόγος που ο Κύριος κάλεσε όλα τα παιδιά μας να υπηρετήσουν ιεραποστολές πλήρους απασχόλησης σε ισπανόφωνη ιεραποστολή? Es posible [Είναι πιθανό].
Με άγγιξε πολύ όταν ο αδελφός Μπράιαν Άστον μου είπε ότι εκείνος και ο πατέρας του διάβασαν κάθε σελίδα του Βιβλίου του Μόρμον μαζί, όταν ήταν στο τελευταίο έτος του λυκείου. Ο αδελφός Άστον αγαπά τις γραφές. Είναι γραμμένες στο μυαλό και την καρδιά του. Ο πατέρας του φύτεψε αυτόν τον σπόρο όταν ο αδελφός Άστον ήταν έφηβος και αυτός ο σπόρος17 μεγάλωσε κι έγινε ένα δέντρο με βαθιές ρίζες στην αλήθεια. Ο αδελφός Άστον έχει κάνει το ίδιο με τα μεγαλύτερα παιδιά του18. Ο οκτάχρονος γιος του πρόσφατα τον ρώτησε: «Πότε θα διαβάσω το Βιβλίο του Μόρμον μαζί σου;»
Παράδειγμα διδασκαλίας
Τέλος, η γονική μας διδασκαλία με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο είναι το ίδιο το παράδειγμά μας. Μας έχουν συμβουλεύσει να είμαστε «τύπος των πιστών σε λόγο, σε συναναστροφή, σε αγάπη, σε πνεύμα, σε πίστη, σε αγνότητα»19.
Κατά τη διάρκεια ενός πρόσφατου ταξιδιού, η Τζούλυ και εγώ παρευρεθήκαμε στην εκκλησία και είδαμε αυτό το εδάφιο να γίνεται πράξη. Ένας νεαρός άνδρας, που σύντομα θα έφευγε για την ιεραποστολή του, μίλησε στη συγκέντρωση μεταλήψεως.
Είπε: «Όλοι σας πιστεύετε ότι ο πατέρας μου είναι ένας τόσο καλός άνθρωπος στην εκκλησία, αλλά…» έκανε παύση και εγώ αναρωτιόμουν τι θα έλεγε μετά. Συνέχισε και είπε: «Είναι καλύτερος άνθρωπος στο σπίτι».
Ύστερα ευχαρίστησα αυτόν τον νεαρό άνδρα για τον εμπνευσμένο φόρο τιμής που είχε αποτίνει στον πατέρα του. Ύστερα ανακάλυψα ότι ο πατέρας του ήταν ο επίσκοπος του τομέα. Παρ’ όλο που αυτός ο επίσκοπος υπηρετούσε τον τομέα του πιστά, ο γιος του ένιωθε ότι το καλύτερο έργο του το έκανε στο σπίτι20.
Ο Πρεσβύτερος Τοντ Κριστόφερσον συμβουλεύει: «Έχουμε πολλούς τρόπους για να διδάξουμε την… ανερχόμενη γενεά και θα πρέπει να αφιερώσουμε τον καλύτερό μας τρόπο σκέψης και προσπάθεια για να επωφεληθούμε πλήρως από αυτούς. Πάνω από όλα, πρέπει να συνεχίσουμε να ενθαρρύνουμε και να βοηθούμε τους γονείς να γίνουν καλύτεροι και πιο συνεπείς διδάσκαλοι… ειδικά μέσω του παραδείγματος»21.
Έτσι διδάσκει ο Σωτήρας22.
Πέρυσι, κατά τη διάρκεια πρόσφατων διακοπών με τα δύο μικρότερα παιδιά μας, η Τζούλυ πρότεινε να κάνουμε βαπτίσεις δι’ αντιπροσώπου στους ναούς του Σεντ Τζωρτζ και του Σαν Ντιέγκο. Παραπονέθηκα –από μέσα μου– σκεπτόμενος: «Παρευρισκόμαστε στον ναό κοντά στο σπίτι μας, αλλά τώρα είμαστε σε διακοπές. Γιατί να μην κάνουμε κάτι περισσότερο διασκεδαστικό;» Ύστερα από τις βαπτίσεις, η Τζούλυ ήθελε να τραβήξει φωτογραφίες έξω από τον ναό. Παραπονέθηκα σιωπηλά – ξανά. Μπορείτε να μαντέψετε τι συνέβη μετά: τραβήξαμε φωτογραφίες.
Η Τζούλυ θέλει τα παιδιά μας να έχουν αναμνήσεις για τον τρόπο με τον οποίο βοηθήσαμε τους προγόνους μας και το ίδιο θέλω και εγώ. Δεν χρειαζόμασταν ένα επίσημο μάθημα για τη σπουδαιότητα των ναών. Το ζούσαμε – χάρη σε μια μητέρα που αγαπά τον ναό και θέλει τα παιδιά της να μοιραστούν αυτή την αγάπη.
Καθώς οι γονείς αγαπιούνται και προσφέρουν παραδείγματα χρηστότητας, τα παιδιά ευλογούνται αιώνια.
Συμπέρασμα
Προς όλους εσάς που προσπαθείτε να κάνετε το καλύτερο δυνατό για να διδάξετε μέσα στο σπίτι σας, είθε να βρείτε ειρήνη και χαρά στις προσπάθειές σας. Και αν αισθάνεσθε ότι έχετε χώρο για βελτίωση ή χρειάζεστε περισσότερη προετοιμασία, παρακαλώ ανταποκριθείτε ταπεινά όπως το Πνεύμα σας προτρέπει και δεσμευτείτε να πράξετε αναλόγως23.
Ο Πρεσβύτερος Τομ Πέρρυ είπε: «Η υγεία οποιασδήποτε κοινωνίας, η ευτυχία των ανθρώπων μέσα σε αυτή και η ειρήνη τους βρίσκουν κοινή βάση στη διδασκαλία των παιδιών μέσα στο σπίτι»24.
Ναι, η φωλιά του σπιτιού μου είναι τώρα άδεια, αλλά είμαι διαθέσιμος, έτοιμος και ανυπόμονος για να βρω επιπρόσθετες πολύτιμες ευκαιρίες να διδάξω τα ενήλικα παιδιά μου, τα παιδιά τους και κάποια μέρα, ελπίζω, τα παιδιά των παιδιών τους.
Παρακαλώ για τη βοήθεια των ουρανών, καθώς προσπαθούμε να γίνουμε δάσκαλοι όμοιοι με τον Χριστό στο σπίτι μας. Στο όνομα του Ιησού Χριστού, αμήν.