Na Maleleti ni Vuvale
Vukica na yalomu ki na rarama. Tekivuna na nomu ilakolako totoka ivale vakaiiko. Ni o cakava vakakina, ena vinaka cake na nomu bula, mamarau, ka vakainaki cake.
Ni da a sota kei Peresitedi Thomas S. Monson, ena dua na gauna lekaleka sa oti, e vakaraitaka o koya ena vakarokoroko kei na irairai ni marau e cauraka mai, sa ka levu na nona lomana na Turaga kei na nona kila ni lomani koya na Turaga. Kemuni na taciqu kei na ganequ, au kila ni sa marautaka vakalevu o Peresitedi Monson na nomuni loloma, veimasulaki, kei na yalodina vua na Turaga.
Bobbie na Koli Matalia
Voleka ni dua na senijiuri sa oti, a lako vakagade voli e dua na matavuvale mai Oregon ki Indiana—sivia e 2,000 na maile (3,200 km) kena yawa—ni sa mai yali voli na nodratou koli lomani, o Bobbie. Ratou vakasaqara vagumatua na koli ena vanua taucoko ka sega ga ni kune. E sega ni kune rawa o Bobbie.
Ena yalobibi, ratou a lesu ki vale, na maile yadua sa vakayawaki ratou mai na nodratou manumanu talei.
Oti e ono na vula, ratou a kurabui na matavuvale ni raici Bobbie ena nodratou mata ni katuba e Oregon. “Duka, vulaci, ka yavu na yavana—vaka me a taubaletaka o [koya] na balavu taucoko ni vanua … vakaikoya.”1 A tara na vakanananu ni tamata taucoko e Amerika na italanoa i Bobbie, ka sa mai vakatakilai o koya me Bobbie na Koli Matalia.
E sega ni manumanu duadua ga o Bobbie era mai veilecayaki kina na dauvakadidike ena sasaga vakasakiti e mua kina kei na maleleti ni itikotiko. Eso na kawa ni bebe lelevu era dewa ki na 3,000 na maile (4,800 km) ena veiyabaki ki na draki eso e veiganiti kaya na nodra bula. Na vonu dakuleca era takosova na Wasa Pasifika mai Indonesia ki na baravi kei California. Era qalo na tovuto dakulevu mai na wai batabata ena Vualiku kei na Ceva ni Pole ki na lomadonu ni vuravura ka lesu tale. De rairai veivakurabuitaki sara, na vuka ni manumanu na arctic tern mai na Wirini na Arctic ki Antarctica ka lesu mai ena veiyabaki, rauta ni 60,000 na maile (97,000 km).
Ni ra vulica na dauvakadidike na ivakarau veivakadrukai oqo, era vakatataro ka vaka “Era kila vakacava na vanua me ra gole kina?” kei na “Era vulica vakacava na kawamanumanu yadua na ivakarau oqo?”
Niu sa wilika na vuku vakaiyanaqa oqo ena veimanumanu, au sega ni kinoca rawa ka vakananuma, “E rawa li me tiko vua na tamata na gagadre vata ga o ya—e dua na ivakarau ni veituberi eloma, ke donu vei iko—me vagolei ira ki na nodra itikotiko vakalomalagi?”
Au vakabauta ni sa vakila na turaga, marama, kei na gone na kaci ni lomalagi ena dua na gauna ni nodra bula. Tiko vei keda e dua na vakanuinui titobu meda na lako sivita na ilati ka kubeti rau na noda iTubutubu Vakalomalagi eda a kila taumada ka vakamareqeta.
Eso ena rairai tarova na gagadre oqo ka vakavuna me ra sega ni vakila na kaukauwa na kena gagadre. Ia o ira na sega ni vakaceguya na rarama oqo vakaiira sa rawa ni tekivu ena dua na ilakolako wararasa—e dua na igolegole totoka ki na draki vakalomalagi.
Sa Kaci vei Iko na Kalou
Na itukutuku veivakauqeti ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai o ya ni sa Tamada na Kalou, sa kauwaitaki keda o Koya, ka sa tiko na sala meda lesu kina ki Vua.
Sa kaci vei iko na Kalou.
Sa kila na Kalou na nomu vakanananu kecega, nomu luluvu, kei na nomu vakanuinui levu. Sa kila na Kalou na levu ni gauna o a vaqarai Koya kina. Na levu ni gauna o a vakila kina na reki tawavakaiyalayala. Na levu ni gauna o a tagi galili kina. Na levu ni gauna o a vakadrukai tu, lomaleqa, se cudru kina.
Ia, veitalia na veika o sa lako curuma mai—kevaka o sa tarabe, yalolailai, cudrudru, cakitaki, se oca—mo kila ni o sega ni tiko taudua. E se kaci tikoga vei iko na Kalou.
Sa dodoka yani na Ligana vei iko na iVakabula. Vakakina, ena Nona cakava vei ira na dauqoli o ya ka duri tu ena gauna makawa ena yasa ni Drano o Kaleli, ena loloma vakalou sa vosa o Koya vei iko: “Lako mai, mo muri au.”2
Kevaka mo na rogoci Koya, ena vosa o Koya vei iko ena siga sara ga oqo.
Ni ko sa tekivu lakova na salatu vakatisaipeli—ni ko sa tekivu toso kivua na Tamada Vakalomalagi—e tiko e dua na ka vei iko ena vakadeitaka ni ko sa rogoca na kaci ni iVakabula ka vakarautaka na lomamu ki na rarama. Ena tukuna vei iko ni ko sa mua donu tiko ka ni o sa lesu tiko ivale.
Mai na ivakatekivu ni gauna, era sa vakamasuti ira na tamata na parofita ni Kalou ena nodra gauna me ra “vakarorogo ki na vosa i Jiova na nomuni Kalou, … vakabauta na nona ivakaro kei na nona ilesilesi … , [ka] lesu mai vei [Koya] ena lomamuni taucoko, kei na yalomuni taucoko.”3
Sa udolu na vuna e vakatavulici keda kina na ivolanikalou meda cakava oqo.
Nikua, meu vakaraitaka mada e rua na vuna meda lesu mai kina vua na Turaga.
Matai, ena vinaka cake na nomu bula.
Karua, ena vakayagataki iko na Kalou mo vakavinakataka na nodra bula tale eso.
Ena Vinaka Cake na Nomu Bula
Au vakadinadinataka ni gauna eda cakava kina se tomana na ilakolako wararasa e muataki vua na Kalou, ena vinaka cake na noda bula.
Oqo e sega ni kena ibalebale ni da na vagalalataki mai na bula rarawa. Eda sa kilai ira taucoko na imuri yalodina i Karisito ka kune rarawa kei na veivakaduiduitaki—a kune rarawa vakalevu sara o Jisu Karisito mai vei keda kece. Me vaka ga sa vakacabera na Kalou na “matanisiga vei ira na tamata ca kei ira na tamata vinaka,” sa vakatara talega o Koya na dredre eso me vakatovolea na tamata yalododonu kei na tawayalododonu.4 Na kena dina, so na gauna ena rairai dredre vakalevu na noda bula baleta ni da saga voli meda bulataka na noda vakabauta.
Sega, na muri ni iVakabula ena sega ni vagalalataka taucoko na nomu vakatovolei. Ia, ena vagalalataka na itatarabe ena maliwa ni veivuke e via solia vei iko na Tamada Vakalomalagi kei iko. Ena tiko vata kei iko na Kalou. Ena dusimaka o Koya na nomu ilakolako. Ena lako tikivi iko o Koya ka na colati iko saraga ni sa vuabale na nomu gagadre.
O na sotava na vua duatani saraga ni Yalotabu: “na loloma, na reki, na vakacegu, na vosota vakadede, na yalomalua, na yalololoma, [kei] na vakabauta.”5
Na vua ni yalotabu oqo era sa sega ni isoqoni ni rawaka, tiko vinaka, se sautu vakavuravura. Era basika mai ena muri ni iVakabula, ka sa rawa ni noda itokani yalodina ena gauna ni veivakatovolei drakidrakita.
Ena rairai veivakarerei na voravora kei na dokadoka ni bula vakatamata, ia o ira na soli bula vua na Kalou ena vakarurugi ena Nona vakacegu. Ena sega ni seavu na nodra reki. Era na sega ni vakawaleni se guilecavi.
Sa vakatavulica na ivolanikalou, “mo vakararavi vei Jiova ena vu ni yalomu; ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua. Mo vakarogotaka vua na nomu sala kecega, ia ena vakadodonutaka na nomu ilakolako ko koya.”6
O ira ka rogoca na kaci eloma ka qara na Kalou, o ira ka masu, vakadinata, ka lakova na salatu vakatisaipeli—kevaka mada ga era tarabe ena salatu oya ena so na gauna—ena ciqoma na veivakadeitaki yaloqaqa ni “na yaco me vinaka vei [ira] na veika kece.”7
Ni Kalou sa “dau solia na kaukauwa vei ira era sa malumalumu ka vakalevutaka na kaukauwa vei ira era sa sega ni gumatua rawa.”8
“Ni sa bale vakavitu na tamata yalododonu, ia sa na tucake tale.”9
Na Turaga ena Nona vinaka e taroga:
O vinakata li mo sotava tikoga na reki?
O maleleta li mo vakila e lomamu na vakacegu sa uasivita na ka kecega e kilai rawa?10
Qai vukica na yalomu ki na rarama.
Tekivuna na nomu ilakolako totoka ivale vakaiiko.
Ni o cakava vakakina, ena vinaka cake na nomu bula, mamarau, ka vakainaki cake.
Ena Vakayagataki Iko na Kalou
Ena nomu ilakolako lesu vua na Kalou o na vakila toka ni ilakolako oqo e sega walega ni baleta na dikevi ni nomu bula. Sega, na sala oqo sa muataki iko vakaidina mo dua na veivakalougatataki ki na nodra bula na luve ni Kalou tale eso—ira na tacimu kei na ganemu. Kei na ka e vinaka kina na ilakolako oqo o ya ena nomu qarava na Kalou, ka kauwai ka vukei ira na kainomu, o na rawa-ka vakalevu ena nomu bula, ena sala eso o sega ni kinoca rawa.
E sega soti sara beka ni o vakabibitaki iko; de dua o sega soti sara ni vu ni veivakalougatataki ki na nona bula tale e dua. Vakavuqa, ni da raici keda, eda raica ga na noda iyalayala kei na malumalumu eso. Eda nanuma beka ni sa dodonu meda dua na ka “levu cake” me vakayagataki keda kina na Kalou—levu cake na kila-ka, na iyau, na kaukauwa, na taledi, na bula vakayalo. Na veivakalougatataki ena basika sega ni baleta na nomu rawa-ka ia baleta na nomu digidigi. Ia na Kalou ni vuravura kei lomalagi ena cakacaka vuni e lomamu, ena vakalevutaki ni nomu sasaga vinaka me baleta na Nona inaki.
Sa dau vakaliuci tu ga na Nona cakacka ena ivakavuvuli bibi oqo: “Ia ena tubu mai ena veika lalai na veika cecere.”11
Ni volavola tiko vei ira na Yalododonu mai Korinica, a siqema o Paula ni sega soti ni levu vei ira ena vakatokai me ra vuku ena ituvaki vakavuravura. Ia e sega ni dua na ka o ya, baleta “sa digitaka na Kalou na veika vakalialia e vuravura me vakamaduataki ira na vuku.”12
Na ivolatukutuku ni cakacaka ni Kalou e sa vakasinaiti tu vei ira na tamata ka nanuma ni ra tawayaga. Ia era sa veiqaravi ena yalomalua, ka vakanuinui voli ena loloma ni Kalou kei na Nona yalayala: “Ia na ligadra ena ligaqu, kau na nodra isasabai … , ka ra na vala vakaukauwa ena vakuqu; kau … na maroroi ira.”13
Ena vulaikatakata sa oti oqo a neitou madigi totoka vakamatavuvale me keitou sikova eso na itikotiko makawa ni Lotu ena tokalau kei Amerika. Ena sala vakasakiti, keitou a lakocuruma na ivolatukutuku ni gauna o ya. Ira na tamata au a wilika tu vakalevu—vakataki Martin Harris, Oliver Cowdery, kei Thomas B. Marsh—era a vakabulabulataki vei au ni keitou lakova na vanua era lakova ka vakasamataka na solibula era cakava me taraicake kina na matanitu ni Kalou.
E tu vei ira e vuqa na veika lelevu kilai tani ka vakatarai ira me ra cau vakalevu sara ki na Vakalesui mai ni Lotu i Jisu Karisito. Ia era a tamata ga, malumalumu, ka tawadodonu—vakataki iko ga kei au. E so era sega ni duavata kei na Parofita o Josefa Simici ka ra lutu tani mai na Lotu. E muri, a veisau na lomadra e vuqa vei ira na tamata o ya, era vakamalumalumutaki ira, ka saga ka kunea tale na veitokani ni Yalododonu.
Eda na rairai tovolea meda vakalewai ira na veitacini oqo kei na lewenilotu tale eso vakataki ira. Eda na rairai kaya, “Ena sega ni rawa vei au meu biuta na Parofita o Josefa.”
Ni na rairai dina beka o ya, eda sega ni kila vakaidina se a vakacava tu na bula ena gauna o ya, ena ituvaki vakaoya. Sega, era a sega ni vinaka sara, ia sa veivakayaloqaqataki dina me kilai ni a vakayagataki ira rawa ga na Kalou. Sa kila tu o Koya na nodra kaukauwa kei na malumalumu, ka sa solia vei ira na madigi matalia me dua na nodra cau lailai ki na ivakananumi ni Veivakalesui mai.
Sa veivakauqeti dina me kilai, dina ga eda sa tawadodonu, kevaka sa vagolei na lomada kivua na Kalou, ena yalorawarawa ka yalovinaka o Koya ka vakayagataki keda ki na Nona inaki eso.
O ira na lomana ka qarava na Kalou kei na wekana ka vakaitavi ena Nona cakacaka ena yalomalua kei na gugumatua ena raica ni yaco na veika wananavu ki na nodra bula kei na nodra bula o ira era lomana.
Ena tadola na katuba e via tasogo.
Ena liutaki ira na agilosi ka vakarautaka na sala.
Se vakacava na nomu itutu ena nomu vanua vakaitikotiko se Lotu, ena vakayagataki iko na Kalou kevaka o sa lomasoli. Ena vakalevutaka o Koya na nomu gagadre yalododonu ka vukica na cakacaka yalololoma o kaburaka ki na dua na tatamusuki vakaivua vinaka sara.
Eda Sega ni Rawa ni Yaco Ekea ena Vuka Vakaikoya
Eda sa, o keda yadua, “vulagi ga ka veilakoyaki voli”14 ena vuravura oqo. Ena sala e vuqa, eda sa yawa kalia mai vale. Ia o ya e sega ni kena ibalebale me nanumi ni da sa yali se galili.
E sa solia vei keda na Tamada Vakalomalagi na Rarama i Karisito. Ka sa tiko sara kivei keda yadua, na veivakayarayarataki vakalomalagi meda vukica na matada kei na lomada kivei Koya ena sasagataki ni ilakolako lesu ki na noda itikotiko vakasilesitieli.
Sa gadrevi eke na sasaga. O na sega ni rawa ni yaco ekea ke o sega ni sasagataka mo vuli Vua, kila vakamatata na Nona ivakasala, bulataki ira voli, ka cavuikalawa vakayadua.
Sega, na bula e sega ni mai dua na motoka draivataki vakaikoya. E sega ni mai dua na waqavuka vuka vakaikoya.
O sega ni rawa ni vude tu ga ena wai eso ni bula ka nuitaka me na kauti iko na kui ki na vanua cava ga o nuitaka mo tiko kina. Sa vinakata na bula vakatisaipeli na noda lomasoli ni qalo cake ke sa gadrevi.
Sa sega ni vakatautaki tale vua e dua na nomu ilakolako vakaiiko. Ena vukei iko na iVakabula ka vakarautaka vei iko na sala, ia sa vakatau vei iko na nomu sasaga mo muri Koya ka maroroya na Nona ivunau. Sai koya o ya na nomu icolacola duadua, nomu madigi duadua.
Sai koya oqo na nomu ilakolako levu talei.
Yalovinaka kauwaitaka na kaci ni nomu iVakabula.
Muri Koya.
Sa tauyavutaka na Turaga na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai me vukei iko ena sasaga oqo mo qarava na Kalou kei ira na wekamu. Sa kena inaki me veivakayaloqaqataki, veivakatavulici, veilaveti, ka veivakauqeti. E vakarautaka vei iko na madigi eso mo cakacakataka na yalololoma, sudra yani vei ira tale eso, ka vakavouia ka maroroya na veiyalayalati tabu. E sa vakarautaki me vakalougatataka na nomu bula ka vakavinakataka na nomu matavuvale, bula vakaitikotiko, kei na vanua.
Lako mai, veitomani kei keitou ka nuitaka na Turaga. Solia na nomu taledi ki na Nona cakacaka totoka. Sudra yani, veivakauqeti, veivakabulai, ka tokoni ira taucoko na gadreva mera vakila ka kauwaitaka na veivakayarayarataki ki na noda itikotiko tawamudu. Meda sa umani vata ena ilakolako lagilagi oqo ki na draki vakalomalagi eso.
Na kosipeli sa dua na itukutuku lagilagi ni vakanuinui kei na bula marau. Sai koya na salatu e muataki keda ki vale.
Ni da ciqoma na kosipeli ena vakabauta kei na gugumatua, veisiga kei na veiaua, eda na toro voleka yani vua na noda Kalou. Ena vinaka cake na noda bula, ka na vakayagataki keda na Turaga ena sala wananavu eso mera vakalougatataki kina na wavoliti keda tu ka vakayacora na Nona inaki tawamudu. Au vakadinadinataka na veika oqo kau sa vakalougatataki kemuni ena yaca i Jisu Karisito, emeni.